ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2003) 2 ΑΑΔ 449
6 Οκτωβρίου, 2003
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΚΑΛΛΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στές]
ΠΕΤΡΟΣ ΑΝΔΡΕΑ ΔΡΑΚΟΣ,
Εφεσείων,
v.
ΔΗΜΟΚΡΑΤIΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 7491)
Ποινική Δικονομία ― Διαταγή για κράτηση υποδίκου μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσής του από το Κακουργιοδικείο ― Είχε εκδοθεί μετά από διαπίστωση ύπαρξης πιθανότητας επηρεασμού μαρτύρων κατηγορίας, λόγω του κινδύνου μη προσέλευσης του στη δίκη και επίσης λόγω της σοβαρότητας των αδικημάτων ― Το Κακουργιοδικείο άσκησε ορθά τη διακριτική του ευχέρεια.
Ο εφεσείων, ο οποίος αντιμετώπιζε κατηγορίες για συνωμοσία προς απαγωγή γυναικός προς το σκοπό συνουσίας με αυτή, το διαδοχικό βιασμό της, τη διαφθορά ανήλικης κοπέλας κάτω των δεκαεπτά ετών και συνουσία με χρήση βίας, διατάχθηκε από το Κακουργιοδικείο να παραμείνει υπό κράτηση μέχρι τη δίκη του από το Κακουργιοδικείο στις 20.10.2003. Το Κακουργιοδικείο διέταξε την κράτηση του μέχρι την ημέρα ακρόασης της υπόθεσής του γιατί διαπίστωσε ότι υπήρχε πιθανότητα εάν απολυόταν να αποπειραθεί να επηρεάσει μάρτυρες κατηγορίας και επίσης λόγω της σοβαρότητας των κατηγοριών και συν αυτό του ελλοχεύοντος κινδύνου ο εφεσείων να μη παρουσιαστεί στη δίκη. Με την έφεση του αμφισβήτησε το δικαιολογημένο της κράτησής του.
Η συνήγορος του εφεσείοντος υπέβαλε ότι το λευκό ποινικό μητρώο αποτελεί παράγοντα ο οποίος προσμετρά στην πρόγνωση ως προς την προσέλευση ή μη του υποδίκου στη δίκη του. Ως προς το ενδεχόμενο επηρεασμού μαρτύρων η συνήγορος του εφεσείοντος εισηγήθηκε ότι ο κίνδυνος αυτός θα μπορούσε να αποκλεισθεί με την έκδοση διαταγής, που να απαγορεύει στον εφεσείοντα να προσεγγίσει οποιοδήποτε μάρτυρα κατηγορίας ή την παραπονούμενη.
Η δικηγόρος της εφεσίβλητης υποστήριξε ότι η καθοδήγηση του Δικαστηρίου ήταν ορθή, εδραζόμενη κατά πάντα στη νομολογία.
Αποφασίστηκε ότι:
Η απόφαση για την κράτηση του εφεσείοντος αποτελεί απόρροια της άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου, μέσα στο πλαίσιο των αρχών που διέπουν την άσκησή της, ληφθείσα υπό το πρίσμα των γεγονότων της υπόθεσης. Κανένας εξωγενής παράγοντας δεν παρεισέφρησε στην άσκηση της διακριτικής του ευχέρειας.
Η έφεση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Ιωάννου ν. Δημοκρατίας (2001) 2 A.A.Δ. 596,
Amirov v. Αστυνομίας (2001) 2 A.A.Δ. 603,
Μιχαηλίδης ν. Δημοκρατίας (1991) 2 Α.Α.Δ. 391,
Καραγιώργης και Άλλος ν. Δημοκρατίας (1989) 2 Α.Α.Δ. 92,
Μακαρίτης ν. Δημοκρατίας, Ποινική Έφεση 7230, ημερ. 29.3.2002,
Βασιλείου ν. Δημοκρατίας (1997) 2 Α.Α.Δ. 7,
Χ"Δημητρίου ν. Δημοκρατίας (1997) 2 Α.Α.Δ. 45,
Κωνσταντινίδης ν. Δημοκρατίας (1997) 2 Α.Α.Δ. 109,
Φανάρας ν. Δημοκρατίας (1997) 2 Α.Α.Δ. 369,
Λοϊζου ν. Δημοκρατίας (1999) 2 A.A.Δ. 304,
Θεοδωρίδης κ.ά. ν. Αστυνομίας (2001) 2 A.A.Δ. 139,
Χριστούδιας ν. Αστυνομίας (2001) 2 A.Α.Δ. 689,
Ψύλλας ν. Δημοκρατίας (2001) 2 A.A.Δ. 801,
Τσιάκκας κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Ποινική Έφεση 7264 κ.ά., ημερ. 26.4.2002,
Ψύλλας ν. Δημοκρατίας, Ποινική Έφεση 7337, ημερ. 12.8.2002.
Έφεση Εναντίον Διατάγματος Κράτησης.
Έφεση από τον Kατηγορούμενο εναντίον της απόφασης του Kακουργιοδικείου Πάφου (Yπόθ. Aρ. 3315/03), ημερ. 20/10/2003, με την οποία διατάχθηκε η κράτησή του μέχρι την ημερομηνία της ακρόασης της ποινικής υπόθεσης εναντίον του στις 20/10/2003.
Α. Σαββίδη, για τον Εφεσείοντα.
Π. Ευθυβούλου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Εφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΔIKAΣTHPIO: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Γ. Μ. Πικής, Π.
ΠΙΚΗΣ, Π.: Αντικείμενο της έφεσης είναι η απόφαση του Κακουργιοδικείου για την κράτηση του κατηγορουμένου μέχρι την ακρόαση της ποινικής υπόθεσης εναντίον του. Στις 28 Ιουλίου 2003, ο εφεσείων κλήθηκε και προσήλθε στο Κακουργιοδικείο για να απαντήσει, μαζί με το συγκατηγορούμενό του, σε πέντε κατηγορίες, για συνωμοσία προς απαγωγή γυναικός, (Άρθρο 371, Κεφ. 154), προς το σκοπό συνουσίας με αυτή, (Άρθρο 148, Κεφ. 154), το διαδοχικό βιασμό της, (Άρθρα 144, 145, Κεφ. 154), τη διαφθορά ανήλικης κοπέλας κάτω των δεκαεπτά ετών, (Άρθρο 154, Κεφ. 154) και συνουσία με χρήση βίας, (Άρθρο 172, Κεφ. 154). Ο εφεσείων αρνήθηκε ενοχή σε κάθε μια από τις πέντε κατηγορίες. Η δίκη ορίστηκε στις 20 Οκτωβρίου 2003.
Επίδικο θέμα της έφεσης είναι το δικαιολογημένο ή μη του διατάγματος κράτησης του εφεσείοντος. Για το συγκατηγορούμενό του δεν τέθηκε τέτοιο θέμα, εφόσον εκτίει ποινή φυλάκισης που του επιβλήθηκε σε άλλη υπόθεση.
Το Κακουργιοδικείο αποδέχτηκε αίτημα της κατηγορούσας Αρχής για την κράτηση του υποδίκου μέχρι την ημέρα ακρόασης της υπόθεσής του, παρά τις ενστάσεις του κατηγορουμένου για δυο βασικά λόγους. Πρώτο, γιατί διαπίστωσε ότι υπήρχε πιθανότητα εάν απολυόταν να αποπειραθεί να επηρεάσει μάρτυρες κατηγορίας. Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η πιθανότητα αυτή ήταν υπαρκτή, υπό το φως της μαρτυρίας της μητέρας της παραπονούμενης, η οποία κατέθεσε ότι έγιναν προσεγγίσεις από τον εφεσείοντα και το οικογενειακό του περιβάλλον ενδεικτικές, ως διαπιστώνει, απόπειρας έμμεσου επηρεασμού και εκφοβισμού της. Οι επεμβάσεις απέβλεπαν, ως έκρινε το Κακουργιοδικείο, στο να πεισθεί η οικογένεια της παραπονούμενης «να αποσύρει την υπόθεση» αφήνοντας μάλιστα να νοηθεί, ότι ο εφεσείων θα μπορούσε να αρραβωνιαστεί το θύμα του εγκλήματος. Δεύτερο, λόγω της σοβαρότητας των κατηγοριών και συν αυτό του ελλοχεύοντος κινδύνου ο εφεσείων να μη παρουσιαστεί στη δίκη του.
Το Κακουργιοδικείο κατέληξε στην απόφασή του μετά από τη δέουσα καθοδήγηση, ως προς τις αρχές που διέπουν τα της κράτησης υποδίκου εκκρεμούσης της δίκης του. Η απόλυση του υποδίκου με εγγύηση αποτελεί την πρώτη επιλογή. Ως σημειώνεται, στην Ιωάννου ν. Δημοκρατίας (2001) 2 A.A.Δ. 596, η προδιάθεση για απόλυση του υποδίκου εκκρεμούσης της δίκης αποτελεί απόρροια του τεκμηρίου της αθωότητας, το οποίο κατοχυρώνει το Σύνταγμα (Άρθρο 12.4). Η απόλυση του υποδίκου αποτελεί, ως διαπιστώνεται στην Arkadiia Amirov v. Αστυνομίας (2001) 2 A.A.Δ. 603, την προέχουσα επιλογή. Καθίσταται παραδεκτή (η κράτηση υποδίκου) εφόσον το επιβάλλει η διασφάλιση των σκοπών της απονομής της δικαιοσύνης, (βλ. Ιωάννου, ανωτέρω). Το ενδεχόμενο επηρεασμού μαρτύρων, καθώς και η μη προσέλευση του κατηγορουμένου (εφεσείοντος) κατά τη δίκη του, τείνουν να υπονομεύσουν την απονομή της δικαιοσύνης.
Η δικηγόρος του εφεσείοντος επιχειρηματολόγησε ότι στον προσδιορισμό της σοβαρότητας της υπόθεσης, πρέπει να συνυπολογίζεται το σύνολο των περιστατικών της υπόθεσης και όχι μόνο η σοβαρότητα που αποδίδεται σ' αυτά από το νομοθέτη. Παρέπεμψε προς τούτο στη Μιχαηλίδης ν. Δημοκρατίας (1991) 2 Α.Α.Δ. 391. Το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε τα αδικήματα σοβαρά, αναπόφευκτη ως κρίνουμε διαπίστωση, υπό το φως τόσο της σοβαρότητας που αποδίδει ο νομοθέτης σ' αυτά, όσο και των γεγονότων που περιβάλλουν τη διάπραξή τους. Το λευκό ποινικό μητρώο, αποτελεί άλλο παράγοντα ο οποίος προσμετρά στην πρόγνωση ως προς την προσέλευση ή μη του υποδίκου στη δίκη του, ως υπέβαλε η δικηγόρος του εφεσείοντος. Και στον παράγοντα αυτό έστρεψε την προσοχή του το πρωτόδικο Δικαστήριο πιθανολογώντας, το ενδεχόμενo μη προσέλευσης του κατηγορουμένου κατά τη δίκη του. Ως προς το ενδεχόμενο επηρεασμού μαρτύρων η συνήγορος του εφεσείοντος εισηγήθηκε ότι ο κίνδυνος αυτός θα μπορούσε να αποκλεισθεί με την έκδοση διαταγής, που να απαγορεύει στον εφεσείοντα να προσεγγίσει οποιοδήποτε μάρτυρα κατηγορίας, ή την παραπονούμενη. Δεν έγινε εισήγηση, πως η διαπίστωση του Δικαστηρίου, ότι εγκυμονεί ο κίνδυνος επηρεασμού μαρτύρων, εάν ο εφεσείων ήθελε αφεθεί ελεύθερος, είναι υπαρκτός υπό το φως της δοθείσας μαρτυρίας. Ούτε υποβλήθηκε ότι η καθοδήγηση του Κακουργιοδικείου ως προς τα κριτήρια που διέπουν την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου ήταν ελλειπής, σ' οποιοδήποτε σημείο, ή εσφαλμένη. Η θέση του εφεσείοντος είναι ότι η απόφαση καθίσταται εσφαλμένη, διότι δεν δόθηκε η πρέπουσα βαρύτητα στα γεγονότα που έχουμε διαγράψει.
Η δικηγόρος της εφεσίβλητης υποστήριξε ότι η καθοδήγηση του Δικαστηρίου ήταν ορθή, εδραζόμενη κατά πάντα στη νομολογία. Αναφέρθηκε, εκτός από την Ιωάννου και Μιχαηλίδης, στις οποίες έχουμε κάνει αναφορά, και σε σειρά άλλων αποφάσεων που καταδεικνύουν την προσέγγιση του δικαστηρίου στην κράτηση ή μη του υποδίκου. Μας παρέπεμψε στην Καραγιώργης και Αλλος ν. Δημοκρατίας (1989) 2 Α.Α.Δ. 92, ως καθοδηγητική αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους μπορεί να διαταχθεί η κράτηση υποδίκου, και στην πρόσφατη απόφαση Μακαρίτης ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφεση 7230 - 29.3.2002, όπου επαναλαμβάνεται, ότι ο κίνδυνος επηρεασμού μαρτύρων από τον υπόδικο συνιστά παραδεκτό λόγο για την κράτησή του. Ο κίνδυνος σε τέτοια περίπτωση έγκειται στο ενδεχόμενο μόλυνσης της μαρτυρίας. Ο λόγος περιστρέφεται γύρω από την πιθανολόγηση τέτοιου ενδεχόμενου. Αναφορά έγινε και σε σειρά άλλων αποφάσεων αποκαλυπτικών των αρχών που διέπουν την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου να διατάξει την απόλυση ή μη του υποδίκου εκκρεμούσης της δίκης ενώπιον του Κακουργιοδικείου.*
Η εξαιρετική σοβαρότητα της υπόθεσης καθιστά υπαρκτό το ενδεχόμενο, απόπειρας διαφυγής του εφεσείοντος, προς αποφυγή των συνεπειών που μπορεί να αντιμετωπίσει.
Η απόφαση για την κράτηση του εφεσείοντος αποτελεί απόρροια της άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου, μέσα στο πλαίσιο των αρχών που διέπουν την άσκησή της, ληφθείσα υπό το πρίσμα των γεγονότων της υπόθεσης. Κανένας εξωγενής παράγοντας δεν παρεισέφρησε στην άσκηση της διακριτικής του ευχέρειας. Δεν διαπιστώνουμε λόγο που θα μπορούσε να δικαιολογήσει την επέμβασή μας.
Η έφεση απορρίπτεται.
H έφεση απορρίπτεται.