|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2002) 2 ΑΑΔ 301
28 Ιουνίου, 2002
[ΝΙΚΗΤΑΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ/στές]
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ,
Εφεσείων,
v.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Αρ. 7128)
Απόδειξη ― Περιστατική μαρτυρία ― Η αιτιώδης σχέση μεταξύ της περιστατικής μαρτυρίας και της ενοχής κατηγορουμένου πρέπει να είναι αφ' ενός μεν άμεση αφ' ετέρου δε να μην επιτρέπει άλλη λογική ερμηνεία.
Στην υπόθεση αυτή το Κακουργιοδικείο έκρινε τον εφεσείοντα ένοχο στις κατηγορίες κατοχής ελεγχομένου φαρμάκου με σκοπό προμήθειας σε άλλους στη βάση περιστατικής μαρτυρίας που συσχέτιζε τον εφεσείοντα με τα ναρκωτικά. Το Κακουργιοδικείο έκρινε ότι η περιστατική μαρτυρία τεκμηρίωνε την ενοχή του εφεσείοντα ως προς την κατοχή των φυτών, σε σχέση και με τα δύο στοιχεία που την αποτελούν, φυσικό έλεγχο και γνώση, σαν το μόνο λογικό συμπέρασμα, ελλείψει οποιασδήποτε μαρτυρίας που να δημιουργούσε πραγματική αμφιβολία. Έκρινε δε ότι απεδείχθη περιστατικά και η κατηγορία της κατοχής με σκοπό την προμήθεια, ως εκ της μεγάλης ποσότητας των φυτών σε συνδυασμό με το ότι, όπως ο ίδιος ο εφεσείων ισχυρίσθηκε, εκείνος δεν ήταν χρήστης ναρκωτικών.
Ο εφεσείων υποστήριξε κατ' έφεση ότι η περιστατική μαρτυρία, στην οποία βασίσθηκε το Κακουργιοδικείο ήταν αδύναμη και δεν μπορούσε να θεωρηθεί ότι οδηγούσε αναπόφευκτα σε συμπέρασμα κατοχής, αφού συνάδει και με άλλες λογικές εξηγήσεις ως προς τις οποίες μάλιστα ο εφεσείων έδωσε εξηγήσεις. Ο εφεσείων υποστήριξε επίσης ότι το συμπέρασμα του πρωτόδικου Δικαστηρίου, στη βάση της περιστατικής μαρτυρίας, ότι η κατοχή των φυτών ήταν με σκοπό την προμήθεια, ως εκ της μεγάλης ποσότητας των ναρκωτικών, και όχι για προσωπική χρήση, ήταν προϊόν της μαρτυρίας του η οποία είχε απορριφθεί ως αναξιόπιστη.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Το Δικαστήριο δεν μπορούσε να θεωρήσει ως λογική εξήγηση της κατοχής των φυτών από τον εφεσείοντα το ότι αυτά προορίζοντο για δική του χρήση. Κάτι τέτοιο θα αντιστρατεύετο την όλη μαρτυρία που απεκάλυπτε όχι μόνο μια μεγάλη ποσότητα φυτών αλλά και μια οργανωμένη φυτεία, με στόχο την εμπορία.
2. Η πιθανότητα τα ναρκωτικά να κατείχοντο για δική του χρήση δεν ήταν μόνο ασυμβίβαστη με τη θέση του ότι δεν ήταν χρήστης ναρκωτικών αλλά και με την όλη υπεράσπισή του.
Η έφεση απορρίφθηκε.
Έφεση εναντίον Kαταδίκης.
Έφεση από τον κατηγορούμενο εναντίον της απόφασης του Kακουργιοδικείου Λεμεσού (Yπόθεση Aρ. 6908/2000) ημερομηνίας 13/6/2001, με την οποία κρίθηκε ένοχος σε δύο κατηγορίες κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου και κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου με σκοπό προμήθειας σε άλλους.
Ν. Νικολαΐδης, για τον Εφεσείοντα.
Ε. Ζαχαριάδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, για την Εφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Δ. Χατζηχαμπής.
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.: Ο Εφεσείων εφεσιβάλλει την καταδίκη του από το Κακουργιοδικείο σε δύο κατηγορίες κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου και κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου με σκοπό προμήθειας σε άλλους, δεν εφεσιβάλλει όμως την επιβληθείσα ποινή φυλάκισης 3½ χρόνων στην κατηγορία της κατοχής με σκοπό προμήθειας - στην κατηγορία της κατοχής δεν επεβλήθη ποινή εφ' όσον τα γεγονότα της εμπεριέχοντο στην κατηγορία της κατοχής με σκοπό προμήθειας που ήταν και η σοβαρότερη.
Όπως παρατήρησε και το Κακουργιοδικείο, εκτός του ότι μεγάλο μέρος της μαρτυρίας διατυπώθηκε σε παραδεκτά γεγονότα, στην ουσία δεν υπήρχε διάσταση μεταξύ της μαρτυρίας που εδόθη από τις δύο πλευρές πλην ως προς το κρίσιμο στοιχείο του συσχετισμού του Εφεσείοντα με τα ναρκωτικά. Η αστυνομία, κατόπιν πληροφορίας, εντόπισε χώρο κοντά σε χωματόδρομο στην περιοχή του χωριού Πύργος στον οποίο υπήρχαν 97 φυτά κάνναβης φυτεμένα σε 94 γλάστρες και άλλες 175 γλάστρες, οι περισσότερες με χώμα, ένα δοχείο με νερό και ένα ραντιστήρι. Ακόλουθα, έθεσε το χώρο και την ευρύτερη περιοχή υπό παρακολούθηση. Την επομένη ο Εφεσείων στάθμευσε με αυτοκίνητο κοντά στα φυτά και πήγε σε αυτά. Όταν πήρε στα χέρια του μια γλάστρα με φυτό και κατευθύνθηκε στο αυτοκίνητο, η αστυνομία τον αιφνιδίασε και αυτός έριξε τη γλάστρα στο έδαφος. Η εξήγηση που έδωσε ο Εφεσείων εκεί ήταν ότι σκοπός του ήταν να αφοδεύσει. Αυτή ήταν και η υπεράσπιση του Εφεσείοντα, κατά την ακρόαση, ισχυριζόμενος ότι, ενώ ετοιμαζόταν να αφοδεύσει, είδε τις γλάστρες, πήγε εκεί, βεβαιώθηκε ότι επρόκειτο για φυτά κάνναβης, πήρε μία γλάστρα για να την πάρει στην αστυνομία, και την έριξε, όταν αιφνιδιάστηκε από την αστυνομία.
Το Κακουργιοδικείο απεδέχθη τη μαρτυρία της αστυνομίας και απέρριψε εκείνη του Εφεσείοντα ως εντελώς αναξιόπιστη. Στη βάση αυτή θεώρησε ότι η όλη περιστατική μαρτυρία τεκμηρίωνε την ενοχή του Εφεσείοντα ως προς την κατοχή των φυτών, σε σχέση και με τα δύο στοιχεία που την αποτελούν, φυσικό έλεγχο και γνώση, σαν το μόνο λογικό συμπέρασμα, ελλείψει οποιασδήποτε μαρτυρίας που να δημιουργούσε πραγματική αμφιβολία. Έκρινε δε ότι απεδείχθη περιστατικά και η κατηγορία της κατοχής με σκοπό την προμήθεια, ως εκ της μεγάλης ποσότητας των φυτών σε συνδυασμό με το ότι, όπως ο ίδιος ο Εφεσείων ισχυρίσθηκε, εκείνος δεν ήταν χρήστης ναρκωτικών.
Ο λόγος έφεσης που αφορά την κατηγορία της κατοχής ακολουθεί τρεις επί μέρους κατευθύνσεις. Η απόρριψη της μαρτυρίας του Εφεσείοντα ως αναξιόπιστης δεν προσβάλλεται παρά μόνο στην πολύ περιορισμένη έκταση ότι λανθασμένα το Κακουργιοδικείο έκρινε ως ενοχοποιητικό στοιχείο το ότι ο Εφεσείων δεν εξήγησε στην αστυνομία, όταν αυτή επενέβη, το, όπως ισχυρίσθηκε στην υπεράσπισή του, τυχαίο της παρουσίας του στο χώρο που ήσαν τα φυτά, λαμβανομένου υπ' όψη του δικαιώματός του να μην πει οτιδήποτε. Αυτό όμως είναι εντελώς ανακριβές και αβάσιμο. Κατ' αρχή βέβαια, αυτή δεν ήταν περίπτωση που ο Εφεσείων επέλεξε να μην πει οτιδήποτε όταν του επεστήθη η προσοχή, αλλά περίπτωση που έδωσε μια εξήγηση που δεν περιλάμβανε τα όσα εκ των υστέρων ανέφερε. Κατόπιν, η σχετική αναφορά του Κακουργιοδικείου στη σ. 13 στην οποία γίνεται παραπομπή δεν ήταν για να εξαχθεί συμπέρασμα ενοχής του Εφεσείοντα από την έλλειψη εξήγησης της παρουσίας του, αλλά ήταν στα πλαίσια σχολιασμού της όλης αναξιοπιστίας της εκδοχής του Εφεσείοντα. Και τέλος, η κρίση της αναξιοπιστίας της εκδοχής του Εφεσείοντα δεν βασίσθηκε στην επί μέρους αυτή αναφορά του Κακουργιοδικείου, αλλά στο όλο φάσμα της μαρτυρίας του όπως, με πληρότητα αναφοράς και αιτιολογίας, προκύπτει από τη συζήτηση του θέματος από το Κακουργιοδικείο.
Η δεύτερη κατεύθυνση αυτού του λόγου έφεσης αφορά επίσης ένα πολύ περιορισμένο θέμα, τη διαπίστωση του Κακουργιοδικείου ότι δεν υπήρχε ουσιαστική αντίφαση μεταξύ του ΜΚ3 και των ΜΥ2 και ΜΥ3. Καμία αντίφαση δεν προκύπτει, όπως εξηγείται πλήρως από το Κακουργιοδικείο. Πέραν τούτου βέβαια, το θέμα δεν είχε ουσιαστική σχέση με τα κρινόμενα επίδικα θέματα, μάλιστα δε το Κακουργιοδικείο εδέχθη τη μαρτυρία των ΜΥ2 και ΜΥ3, επισημαίνοντας ότι δεν επηρέαζε καθόλου την υπόθεση της Δημοκρατίας. Εν πάση περιπτώσει, η μαρτυρία της υπεράσπισης παραμένει μετέωρη, αφού δεν εφεσιβάλλεται η απόρριψη της μαρτυρίας του Εφεσείοντα στο σύνολό της.
Η τρίτη και ουσιαστική κατεύθυνση αυτού του λόγου έφεσης είναι ως προς την καταδίκη του Εφεσείοντα στη βάση της περιστατικής μαρτυρίας. Η εισήγηση είναι ότι η περιστατική μαρτυρία, στην οποία βασίσθηκε το Κακουργιοδικείο, ήταν αδύναμη και δεν μπορούσε να θεωρηθεί ότι οδηγούσε αναπόφευκτα σε συμπέρασμα κατοχής, αφού συνάδει και με άλλες λογικές εξηγήσεις ως προς τις οποίες μάλιστα ο Εφεσείων έδωσε εξηγήσεις. Η μαρτυρία, λέγει ο ευπαίδευτος συνήγορος του Εφεσείοντα, περιορίζεται ουσιαστικά στο ότι ο Εφεσείων έσκυψε για ένα λεπτό πάνω από τα φυτά, χωρίς να επεκτείνεται στο τι έκανε εκεί, και πήρε στα χέρια του ένα από αυτά.
Αναφέραμε πιο πάνω ότι, πλην μιας πολύ περιορισμένης πτυχής, που εν πάση περιπτώσει δεν επιτυγχάνει, δεν εφεσιβλήθηκε το εύρημα του Κακουργιοδικείου ότι η μαρτυρία του Εφεσείοντα ήταν αναξιόπιστη και έτσι μη αποδεκτή. Η αναφορά λοιπόν σε λογικές εξηγήσεις που έδωσε ο Εφεσείων και ως προς τις οποίες γίνεται εισήγηση ότι συνάδει η περιστατική μαρτυρία δεν έχει βάση. Εφ' όσον η μαρτυρία του Εφεσείοντα απορρίφθηκε, η περιστατική μαρτυρία θα κριθεί όχι σε συνάρτηση με οποιεσδήποτε εξηγήσεις έδωσε ο ίδιος, αλλά σε συσχετισμό με οποιεσδήποτε λογικές εξηγήσεις θα μπορούσαν εξ αντικειμένου να υπάρχουν και που θα την καθιστούσαν ασυμβίβαστη με βέβαιο συμπέρασμα ενοχής.
Το Κακουργιοδικείο δεν καθοδηγήθηκε λανθασμένα ως προς τις αρχές που διέπουν το θέμα της περιστατικής μαρτυρίας, παραθέτοντας και τη σχετική νομολογία. Ούτε παρέλειψε να εφαρμόσει ορθά τις αρχές αυτές. Τονίζουμε μάλιστα ότι η περιστατική μαρτυρία δεν περιορίζετο στα δύο στοιχεία που επισημαίνονται από τον Εφεσείοντα, που και τα ίδια αποτελούν εν πάση περιπτώσει ισχυρά δεδομένα, αλλά επεκτείνετο στην όλη συμπεριφορά του Εφεσείοντα εξ αρχής μέχρι τέλους σε συνδυασμό με τις περιβάλλουσες περιστάσεις. Και η μαρτυρία αυτή δεν άφηνε περιθώρια για άλλο λογικό συμπέρασμα πλην εκείνου της κατοχής.
Ο άλλος λόγος έφεσης που αφορά την καταδίκη για κατοχή με σκοπό την προμήθεια καλύπτεται, ως προς την πτυχή της κατοχής, από τα πιο πάνω. Ως προς την πρόθεση προμήθειας, γίνεται εισήγηση ότι, εφ' όσον το Κακουργιοδικείο απέρριψε τη μαρτυρία του Εφεσείοντα ως αναξιόπιστη, λανθασμένα στη συνέχεια βασίσθηκε στη μαρτυρία αυτή, που περιείχε αναφορά στο ότι, από τις γνώσεις που είχε για ναρκωτικά, από ένα φυτό κάνναβης μπορεί να εξαχθεί μέχρι και ένα κιλό φυτικής ύλης κάνναβης, για να καταλήξει σε συμπέρασμα, και πάλι σαν θέμα περιστατικής μαρτυρίας, ότι η κατοχή των φυτών ήταν με σκοπό την προμήθεια, ως εκ της μεγάλης ποσότητας των ναρκωτικών, και όχι για προσωπική χρήση. Εξ άλλου, λέγεται, δεν κατεδείχθη ότι ο Εφεσείων είχε ειδικές γνώσεις για ναρκωτικά ώστε να μπορούσε το δικαστήριο να βασισθεί στα λεγόμενα του. Γίνεται περαιτέρω εισήγηση ότι το Κακουργιοδικείο έσφαλε στο να θεωρήσει ότι η ποσότητα των 97 φυτών ήταν εν πάση περιπτώσει πολύ μεγάλη για να συνάδει με προσωπική χρήση, χωρίς να έχει αποδεκτή ειδική μαρτυρία ως προς το πόση ποσότητα φυτικής ύλης μπορούσε να εξαχθεί από αυτά.
Δεν διαπιστώνουμε οτιδήποτε το τρωτό στην προσέγγιση του Κακουργιοδικείου. Η απόρριψη της εκδοχής του Εφεσείοντα ως αναξιόπιστης δεν επηρέαζε την οποιαδήποτε αποδοχή αναφορών του ως προς άλλα πράγματα όπως το ότι είχε επαρκείς γνώσεις και εμπειρίες για ναρκωτικά που του επέτρεπαν να πει πόση φυτική ύλη κάνναβης μπορούσε να εξαχθεί από κάθε φυτό και το ότι ο ίδιος δεν ήταν χρήστης ναρκωτικών. Εν πάση περιπτώσει όμως, το Κακουργιοδικείο δεν βασίσθηκε κατά κύριο λόγο στη θετική αναφορά του Εφεσείοντα ως προς το πόση φυτική ύλη κάνναβης μπορεί να εξαχθεί από κάθε φυτό, αλλά στο ότι η ποσότητα των 97 φυτών από μόνη της ήταν πολύ μεγάλη για να συνάδει με προσωπική χρήση, δοθείσας μάλιστα της ίδιας της παραδοχής του Εφεσείοντα ότι ο ίδιος δεν ήταν χρήστης ναρκωτικών, και ελλείψει οποιασδήποτε εξήγησης που να αντιστρατεύεται το λογικό και αναπόφευκτο συμπέρασμα ότι τα φυτά, που ήδη απεφασίσθη ότι ήσαν στην κατοχή του Εφεσείοντα, προορίζοντο για προμήθεια και όχι προσωπική χρήση. Ούτε είχε ιδιαίτερη σημασία η αναφορά του Εφεσείοντα ότι ο ίδιος δεν ήταν χρήστης ναρκωτικών. Ακόμα και ελλείψει τέτοιας δήλωσης, το δικαστήριο δεν μπορούσε να θεωρήσει ως λογική εξήγηση της κατοχής των φυτών από τον Εφεσείοντα το ότι αυτά προορίζοντο για δική του χρήση. Κάτι τέτοιο θα αντιστρατεύετο την όλη μαρτυρία που απεκάλυπτε όχι μόνο μια πολύ μεγάλη ποσότητα φυτών αλλά και μια οργανωμένη φυτεία, με στόχο την εμπορία.
Είναι σημαντικό να έχει κανείς κατά νου ότι το κρινόμενο στο στάδιο αυτό δεν ήταν η κατοχή των φυτών αλλά ο σκοπός της ήδη διαπιστωθείσας κατοχής των φυτών από τον Εφεσείοντα. Δοθείσας της απόρριψης της εκδοχής του Εφεσείοντα, που επεδίωκε να τον αποσυνδέσει εντελώς από την κατοχή των φυτών, και της ακόλουθης κατάληξης ότι τα φυτά ήσαν στην κατοχή του, η έλλειψη οποιασδήποτε εξήγησης ως προς την πρόθεση του σε σχέση με αυτά, είτε λαμβανομένης υπ' όψη της δήλωσης του ότι δεν ήταν χρήστης ναρκωτικών είτε όχι, δεν ανέτρεπε το λογικό συμπέρασμα ότι κατείχοντο για σκοπούς εμπορίας. Και η παντελής έλλειψη τέτοιας εξήγησης ήταν βέβαια αποτέλεσμα της γραμμής υπεράσπισης που είχε επιλέξει, δηλαδή ότι ο ίδιος δεν είχε οποιαδήποτε σχέση με τα φυτά και όχι ότι κατείχε τα φυτά για προσωπική του χρήση. Η πιθανότητα λοιπόν τα φυτά να κατείχοντο για δική του χρήση ήταν όχι μόνο ασυμβίβαστη με την ίδια τη θέση του ότι δεν ήταν χρήστης ναρκωτικών αλλά και σε τέλεια αντίθεση με την όλη υπεράσπισή του.
Η έφεση αποτυγχάνει και απορρίπτεται.
H έφεση απορρίπτεται.