ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1999) 2 ΑΑΔ 460
29 Σεπτεμβρίου, 1999
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΝΙΚΗΤΑΣ, ΧATZHΧΑΜΠΗΣ, Δ/στές]
ΝΙΚΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ,
Eφεσείων,
v.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ (AΡ. 2),
Εφεσίβλητης.
(Ποινική Έφεση Aρ. 6758)
Ποινική Δικονομία — Απόλυση καταδικασθέντος επί εγγυήσει εκκρεμούσης της εκδίκασης της έφεσης — Δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου να διατάξει τέτοια απόλυση — Διακριτική ευχέρεια η οποία πρέπει να ασκείται με φειδώ και σε εξαιρετικές περιστάσεις — Ο περί Ποινικής Δικονομίας Νόμος, Κεφ. 155, Άρθρο 157(1) —Παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου να αποδεχθεί ή να απορρίψει σχετικό αίτημα.
Ποινή — Συμψηφισμός ποινής — Η περίοδος φυλάκισης την οποία ο κατηγορούμενος είχε εκτίσει σε άλλη υπόθεση δεν μπορεί να προσμετρήσει στην έκτιση της ποινής του για το αδίκημα για το οποίο καταδικάστηκε.
Ποινή — Αναστολή ποινής — Η άσκηση έφεσης δεν αναστέλλει την επιβληθείσα ποινή.
Λέξεις και Φράσεις —"Δικαστήριο" στο πλαίσιο του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155, ενέχει τη σημασία αρμόδιου Δικαστηρίου (Άρθρο 2 του Nόμου), δηλ. Δικαστηρίου αρμοδίου να επιληφθεί της υπόθεσης.
Η παρούσα αίτηση υποβλήθηκε από τον εφεσείοντα μετά την καταχώρηση έφεσης κατά της καταδίκης και της ποινής που του είχε επιβληθεί από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακος για τη διάπραξη των αδικημάτων (α) της πλαστογραφίας και (β) της κυκλοφορίας πλαστών εγγράφων. Με την εν λόγω αίτηση εξαιτείτο τις ακόλουθες θεραπείες:
Α) Διάταγμα για αναστολή της επιβληθείσας ποινής φυλάκισης δώδεκα μηνών.
Β) Σύντομη εκδίκαση της έφεσης.
Γ) Διάταγμα που να αφαιρεί την ποινή 220 ημερών που του είχε επιβληθεί από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακος σε προηγούμενη υπόθεση. Η εν λόγω ποινή είχε ακυρωθεί κατ' έφεση.
Δ) Οιανδήποτε άλλη διαταγή του Δικαστηρίου προς το σκοπό της δίκαιης απονομής της δικαιοσύνης.
Το Ανώτατο Δικαστήριο προσέγγισε την αίτηση κάτω από το πρίσμα του Άρθρου 157(1) του Κεφ. 155. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στους παράγοντες που υπεισέρχονται στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου αναφορικά με την απόλυση φυλακισθέντος επί εγγυήσει πριν την αποπεράτωση της έφεσης, όπως καθορίσθηκαν στην Μιχαηλίδης ν. Δημοκρατίας και αφού διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε βάσιμος λόγος για αποδοχή των αιτημάτων του εφεσείοντος, απέρριψε την αίτηση με βάση τις αρχές που αναφέρονται περιληπτικά στις πιο πάνω εισαγωγικές σημειώσεις.
Η αίτηση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Attorney-General v. Georghiou (1984) 2 C.L.R. 251,
Kyproxil Designs v. Panos Englezos (1988) 1 C.L.R. 546,
Petri v. Police (1968) 2 C.L.R. 1,
Isaias v. Police (1966) 2 C.L.R. 43,
Yannoulatos a.ο. v. Police 17 C.L.R. 67,
Μιχαηλίδης v. Δημοκρατίας (1991) 2 Α.Α.Δ. 227,
Rodosthenous a.o. v. Police (1961) C.L.R. 50,
Tsouka v. Police (1962) C.L.R. 261,
Attorney-General v. Ibrahim (1964) C.L.R. 195,
Attorney-General v. Yousouf Mehmet (1966) 2 C.L.R. 12,
Zisimides v. Republic (1975) 2 C.L.R. 166,
Lazarou v. Police (No. 1) (1969) 2 J.S.C. 253,
Ευαγγέλου ν. Αστυνομίας (Aρ. 1) (1999) 2 A.A.Δ. 24.
Aίτηση.
Aίτηση με την οποία ο εφεσείων ζητά από το Δικαστήριο, μεταξύ άλλων, διάταγμα για αναστολή της ποινής που του επιβλήθηκε από το Eπαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακος στην Ποινική Yπόθεση Aρ. 5442/95 και σύντομη εκδίκαση της παρούσης εφέσεως.
O Αιτητής-εφεσείων εμφανίζεται αυτοπροσώπως.
Ρ. Μαππουρίδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Eφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΔIKAΣTHPIO: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Γ. Μ. Πικής, Π..
ΠΙΚΗΣ, Π.: Το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακος έκρινε τον εφεσείοντα ένοχο διάπραξης των αδικημάτων, (α) της πλαστογραφίας και (β) της κυκλοφορίας πλαστών εγγράφων και τον καταδίκασε στις 8.7.1999 σε συντρέχουσες ποινές φυλάκισης, 12 μηνών. Την ίδια ημέρα ο καταδικασθείς άσκησε έφεση, τόσο κατά της καταδίκης όσο και κατά της ποινής που του επιβλήθηκε. Στις 22.7.99, υπέβαλε την παρούσα αίτηση με την οποία εξαιτείται την παροχή των ακολούθων θεραπειών:
«Α. Διατάγματος του Σεβαστού Δικαστηρίου δια του οποίου να διατάττεται η αναστολή της επιβληθείσης ποινής του Ε.Δ. Λάρνακος στις 8/7/98 στην ποινική υπόθεσιν 5442/95.
Β. Σύντομο εκδίκαση της παρούσης εφέσεως και τελείας αποπερατώσεως της διαδικασίας εφέσεως που κατεχωρήθη την 8/7/98.
Γ. Διάταγμα και/ή δήλωση του Δικαστηρίου που να αφαιρεί την ποινή 220 ημερών που επεβλήθη από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακος και/ή αφαίρεση της πιο πάνω ποινής.
Δ. Οιανδήποτε άλλη διαταγή το Σεβαστό Δικαστήριο θεωρεί αναγκαίο προς το σκοπό της δίκαιης απονομής της Δικαιοσύνης υπό τας περιστάσεις.»
Ο εφεσείων υπέβαλε και παρουσίασε αυτοπροσώπως την αίτηση του ενώπιόν μας. Υποστήριξε κατ' αρχή ότι με την άσκηση έφεσης η ποινή αναστέλλεται και ο εφεσείων αφήνεται ελεύθερος μέχρι την ακρόαση της έφεσης. Η θέση του είναι ανεδαφική. Η άσκηση έφεσης δεν αναστέλλει την επιβληθείσα ποινή ως είναι θεμελιωμένο στο νομικό μας σύστημα. Παραπέμπουμε στην Attorney-General v. Georghiou (1984) 2 C.L.R. 251. Aνάλογη είναι η θέση και στον τομέα της πολιτικής δικαιοδοσίας. (Βλ. μεταξύ άλλων Kyproxil Designs v. Panos Englezos (1988) 1 C.L.R. 546.)
Ο περί Ποινικής Δικονομίας Νόμος, Κεφ. 155 (ο νόμος), παρέχει εξουσία η οποία απολήγει στην παροχή ευχέρειας αναστολής έκτισης της ποινής η οποία επιβλήθηκε στον καταδικασθέντα εκκρεμούσης της έφεσης. Το άρθρο 157(1) του νόμου προβλέπει ότι Δικαστήριο το οποίο ασκεί ποινική δικαιοδοσία μπορεί να εγκρίνει την απόλυση φυλακισθέντος επί εγγυήσει. Ο όρος «Δικαστήριο» στο πλαίσιο του Κεφ. 155 ενέχει τη σημασία αρμόδιου δικαστηρίου (άρθρο 2 του νόμου), δηλαδή δικαστηρίου αρμοδίου να επιληφθεί της υπόθεσης. Η νομολογία ευθέως αναγνωρίζει ότι η δικαιοδοσία την οποία παρέχει το άρθρο 157(1) εναποτίθεται και στο Ανώτατο Δικαστήριο μετά την άσκηση έφεσης - Μichael Antoni Petri v. The Police (1968) 2 C.L.R. 1, βλ. επίσης σχόλια στη Nasos Isaias v. The Police (1966) 2 C.L.R. 43 αναφορικά με την παλαιότερη απόφαση στη Charalambos Theodorou Yannoulatos and Another v. The Police 17 C.L.R. 67.
Eίναι κάτω από το πρίσμα του άρθρου 157(1) του Κεφ. 155 που θα εξετάσουμε το αίτημα του εφεσείοντος αναγόμενο πρωτογενώς στη δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου για την απόλυσή του εκκρεμούσης της εκδίκασης της έφεσης, αίτημα το οποίο μπορεί να εξομοιωθεί με διάβημα για την απόλυση του καταδικασθέντος επί εγγυήσει. Η απόλυση καταδικασθέντος σε φυλάκιση επί εγγυήσει, όπως προκύπτει από την Αγγλική νομολογία στην οποία γίνεται εκτεταμένη αναφορά στην Petri (ανωτέρω), όσο και στην Κυπριακή νομολογία, αποτελεί εξαιρετικό μέτρο.
Η προσέγγιση του Δικαστηρίου σε αιτήσεις κάτω από το άρθρο 157(1) και οι παράγοντες που υπεισέρχονται στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου, εξετάστηκαν στη Μιχαηλίδης ν. Δημοκρατίας (1991) 2 Α.Α.Δ. 227, το ακόλουθο απόσπασμα από την οποία χαρακτηρίζει τα πλαίσια άσκησης της εξουσίας του δικαστηρίου: (σ. 230)
«Η απόλυση φυλακισθέντος επί εγγύησει πριν την αποπεράτωση της έφεσης συνιστά ασύνηθες μέτρο το οποίο δικαιολογείται μόνον σε εξαιρετικές περιστάσεις τόσο ασύνηθες ώστε να μην έχει εγκριθεί μέχρι σήμερα, όπως ανάφεραν οι συνήγοροι, προηγουμένως. Η φειδώ με την οποία έχουν αντιμετωπιστεί μέχρι σήμερα παρόμοιες αιτήσεις δεν αναιρεί, όπως σωστά υπέδειξε ο κ. Μαρκίδης, την εξουσία για απόλυση ούτε συνιστά ανυπέρβλητο κώλυμα στην έγκριση της. Η εξαιρετικότητα του μέτρου είναι συνυφασμένη με το δικαστικό μας σύστημα το οποίο καθιστά το πρωτόδικο δικαστήριο τον κατεξοχή κριτή τόσο των πρωτογενών γεγονότων, όσο και του μέτρου της ποινής. Τί συνιστά εξαιρετικές περιστάσεις είναι δύσκολο να προβλεφθεί με ακρίβεια και ανεπιθύμητο να καθοριστεί εξαντλητικά. Η ευχέρεια συνάρτησης της απόλυσης με την πρόγνωση του αποτελέσματος της έφεσης, όταν στρέφεται εναντίον της καταδίκης, είναι οριακή δεδομένου ότι προαπαιτείται διαπίστωση ότι η πιθανότητα επιτυχίας είναι πολύ μεγάλη ή όπου στρέφεται εναντίον της ποινής ότι αυτή είναι με οποιοδήποτε μέτρο υπερβολική. Εν πάση περιπτώσει η ευχέρεια αυτή δεν πρέπει να ασκείται με τρόπο που να μεταβάλλει την αρχή ότι το μέσον αναθεώρησης της πρωτόδικης απόφασης είναι η έφεση και όχι η προεκτίμηση του πιθανού αποτελέσματος της.»
(Βλ. επίσης Rodosthenous and another v. The Police (1961) C.L.R. 50· Tsouka v. The Police (1962) C.L.R. 261· The Attorney-General v. Ibrahim (1964) C.L.R. 195· The Attorney-General v. Yousouf Mehmet (1966) 2 C.L.R. 12· Petri v. The Police (1968) 2 C.L.R. 1· Zisimides v. The Republic (1975) 2 C.L.R. 166· Kay v. Municipality of Larnaca (1986) 2 C.L.R. 205 - Bλ. επίσης Lazarou v. Police (No. 1) (1969) 2 J.S.C. 253.)
Άλλοι παράγοντες οι οποίοι προσμετρούν στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου, χωρίς να εξαντλείται ο κατάλογος των σχετικών γεγονότων και περιστατικών είναι, (α) η πιθανότητα έκτισης της ποινής μέχρι την εκδίκαση της έφεσης· (β) το απομεμακρυσμένο διάπραξης όμοιου αδικήματος στο ενδιάμεσο· και (γ) οι πιθανότητες του εφεσείοντος να συμμορφωθεί με τους όρους εγγύησης.
Δεν διαπιστώνεται βάσιμος λόγος, στην προκείμενη περίπτωση, για την αποδοχή του αιτήματος του εφεσείοντος. Η άλλη θεραπεία την οποία επιζητεί είναι όπως προσμετρήσει στην έκτιση της ποινής του για το αδίκημα το οποίο καταδικάστηκε η περίοδος φυλάκισης την οποία είχε εκτίσει σε άλλη ποινική υπόθεση, (απόσπαση χρημάτων με ψευδείς παραστάσεις) πριν την ακύρωση της καταδίκης του και παραμερισμό της ποινής που του επιβλήθηκε από το Εφετείο στη Νίκος Ευαγγέλου ν. Αστυνομίας (Aρ. 1) (1999) 2 A.A.Δ. 24. Εξουσία για τέτοιο συμψηφισμό δεν παρέχεται ούτε το αίτημα μπορεί να ενταχθεί σε παραδεχτό διάβημα κάτω από το άρθρο 157(1) του Κεφ. 155. Αίτημα για απόλυση επί εγγυήσει βάσει του άρθρου 157(1), συσχετίζεται άμεσα και αποκλειστικά με την υπόθεση στην οποία καταδικάστηκε σε συνάρτηση με την έφεση η οποία ασκήθηκε.
Το τρίτο αίτημα του εφεσείοντος για τη σύντομη εκδίκαση της έφεσης επίσης δεν μπορεί να ενταχθεί στο πλαίσιο του άρθρου 157(1).
Προκύπτει απ' όσα μας έχει αναφέρει ο πρωτοκολλητής ότι η έφεση δεν μπορεί να οριστεί για ακρόαση γιατί δεν έχουν ακόμα ετοιμαστεί τα πρακτικά· δικαιολογείται η επίσπευση της ετοιμασίας τους. Οι οδηγίες μας είναι όπως τα πρακτικά ετοιμαστούν το συντομότερο και προσδοκία μας ότι θα είναι έτοιμα μέσα σε τρεις βδομάδες, οπόταν θα είναι άμεσα εφικτός ο ορισμός της έφεσης για ακρόαση.
Κατά την ανάπτυξη της επιχειρηματολογίας του ο εφεσείων έκανε αναφορά στα προβλήματα υγείας που τον ταλαιπωρούν και τη δυσχέρεια που δημιουργεί η κράτησή του στην αντιμετώπισή τους. Αναμένεται από τις αρχές των φυλακών και προς τούτο δίδονται σχετικές οδηγίες, όπως παρασχεθεί κάθε ιατρική βοήθεια στον αιτητή στην αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας του.
Η αίτηση απορρίπτεται.
H αίτηση απορρίπτεται.