ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(1998) 2 ΑΑΔ 346
ANΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 6575
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΝΙΚΗΤΑ, ΝΙΚΟΛΑΙΔΗ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΔΔ
Χριστάκης Πίτσιλλος
Εφεσείων
- εναντίον -
Αστυνομίας
Εφεσίβλητης
-------------------
Ημερομηνία:
29 Οκτωβρίου, 1998Για τον εφεσείοντα: Γ. Γεωργίου
Για την εφεσίβλητη: Ε. Κλεόπα, δικηγόρος της Δημοκρατίας
------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΣΟΛΩΝ ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ: Με την απόφαση αυτή συμφωνεί και ο δικαστής Φρ. Νικολαϊδης.
Ο εφεσείων είναι 35 χρονών. Εργαζόταν σε Τράπεζα, αλλά, όπως μας έχει λεχθεί, παύθηκε από τη θέση που είχε από αμέλεια του. Το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας τον καταδίκασε πρόσφατα σε συντρέχουσες ποινές φυλάκισης για αδικήματα πλαστογραφίας δελτίων πληρωμής πιστωτικών καρτών, κυκλοφόρησης των εγγράφων αυτών και απόσπασης διαφόρων χρηματικών ποσών με την αθέμιτη χρήση τους. Είναι ένα μακρότατο κατηγορητήριο 24 κατηγοριών από τις οποίες παραδέχθηκε ενοχή σε 18. Συγκεκριμένα η ποινή για την πλαστογραφία και κυκλοφορία των εγγράφων ήταν 9 μήνες και 4 για την εξαπάτηση.
Υπογραμμίζεται πως, σύμφωνα με τη σχετική δικονομική πρόνοια, λήφθηκαν υπόψη 3 υποθέσεις που εκκρεμούσαν στο δικαστήριο και 4 άλλες για τις οποίες σχηματίστηκαν ποινικοί φάκελοι. Αφορούσαν τη διάπραξη από τον εφεσείοντα σωρείας άλλων ομοειδών, κυρίως, αδικημάτων. Είχαν περιέλθει στην κατοχή του εφεσείοντα 6 κλεμμένες πιστωτικές κάρτες. Τις περισσότερες τού είχε προμηθεύσει συνεργάτης του. Το modus operandi ήταν η παραγωγή, με τις κάρτες αυτές, πλαστών δελτίων πληρωμών και στη συνέχεια η εξαργύρωση τους. Η κύρια υπόθεση απέφερε ποσό £1.830. Το συνολικό παράνομο κέρδος από όλη την εγκληματική δραστηριότητα του εφεσείοντα και των συνεργατών του ανήλθε στις £11.348. Είναι όμως σωστό να αναφερθεί πως επιστράφηκε στα θύματα από τον εφεσείοντα και πρώην συγκατηγορούμενο του το μεγαλύτερο μέρος του ποσού αυτού. Παρέμεινε ωστόσο απλήρωτο ποσό £2.863.
Στους συνένοχους του εφεσείοντα επιβλήθηκαν διαφορετικές και ηπιότερες ποινές. Γύρω από το γεγονός αυτό διαμορφώθηκαν οι ουσιαστικοί λόγοι της κρινόμενης υπόθεσης. Στην υπόθεση 6526/94, που ήταν συγκατηγορούμενος και ο εφεσείων, ο συνένοχος, που ήταν αστυνομικός, τιμωρήθηκε με φυλάκιση 6 μηνών με τριετή αναστολή. Και με συνολικό πρόστιμο £800. Στην υπόθεση με αρ. 7987/94 ο συνεργός του εφεσείοντα στην απάτη καταδικάστηκε στην ίδια ποινή φυλάκισης, που αναστάληκε επίσης και σε πρόστιμο ανερχόμενο συνολικά σε £1.100.
Ο πρωτόδικος δικαστής ζήτησε τους φακέλους αυτούς για να διαπιστωθεί, όπως ανέφερε, η αιτιολογική βάση των παραπάνω κυρώσεων. Και στις δύο περιπτώσεις ο εφεσείων χαρακτηρίστηκε από το δικαστήριο, που επιλήφθηκε των υποθέσεων εκείνων, ως ο πρωταίτιος, ενώ ο ρόλος των άλλων κρίθηκε δευτερεύουσας σημασίας. Ένα άλλο στοιχείο που προσμέτρησε ήταν πως ο αστυνομικός είχε στο μεταξύ απολυθεί από τις τάξεις της Αστυνομίας.
Με αφορμή σχετική εισήγηση του δικηγόρου υπεράσπισης, ο πρωτόδικος δικαστής στην υπό κρίση υπόθεση διερεύνησε το βαθμό της ευθύνης του κάθε κακοποιού στην υπόθεση. Και για το σκοπό αυτό, προτού εκδώσει την απόφαση του, μελέτησε τους δυο φακέλους και δέχθηκε τελικά, όπως προηγουμένως συμφώνησε και ο δημόσιος κατήγορος, ότι ο εφεσείων είχε ίσο ρόλο. Ο κ. Γεωργίου παραπονέθηκε, με χωριστό λόγο έφεσης, πως λανθασμένα ο δικαστής προσέφυγε σε τέτοια διαδικασία, αλλά κατά τη συζήτηση διαφοροποίησε τη θέση του δεχόμενος ότι η ενέργεια ήταν σωστή, μόνο που έπρεπε να δοθεί η ευκαιρία στην υπεράσπιση να σχολιάσει.
Διατηρούμε σοβαρές αμφιβολίες κατά πόσον ο δικαστής, επί του ιδίου θέματος, μπορούσε να καταλήξει σε διαφοροποιημένο συμπέρασμα απ' εκείνο ομόβαθμου διακστηρίου. Δεν αποτέλεσε όμως αντικείμενο επιχειρηματολογίας. Θα πρέπει να παρατηρηθεί και υπογραμμισθεί ότι ο δικαστής προχώρησε στο έργο του πάνω στη βάση αυτή. Και αποφάσισε πως τα στοιχεία που υποδεικνύει στην απόφαση του δικαιολογούσαν την άμεση φυλάκιση του εφεσείοντα.
Η ιδιοσυστασία της δικαστικής προσωπικότητας πολλές φορές ευθύνεται για τη διάσταση στην ποσοτική και ποιοτική επιμέτρηση της ποινής. Η δικαστική κρίση στο πεδίο αυτό κινείται μέσα σε ένα μεγάλο εύρος ποινών. Η Α. Γιωτοπούλου-Μαραγκοπούλου επεσήμανε το ζήτημα στη μονογραφία "Η επιμέτρηση της ποινής από την εγκληματολογική άποψη", που είναι δημοσιευμένη στα "Πρακτικά" του Α΄Πανελληνίου Συνεδρίου της Ελληνικής Εταιρείας Ποινικού Δικαίου, παραθέτοντας τη γνώμη δυο από τους πιο διαπρεπείς Αμερικανούς Δικαστές:
"Οι ίδιοι όμως οι δικαστές μας βοηθούν κάποτε με τις εξηγήσεις τους, όταν τύχει να είναι άτομα με ικανότητα αυτογνωσίας και με ειλικρίνεια. Έτσι ο Αμερικανός δικαστής Holmes δηλώνει: "Μια απόφαση είναι το υποσυνείδητο αποτέλεσμα υποσυνείδητων προκαταλήψεων και άναρθρων (αδιατύπωτων) συνειρμών". Και ο δικαστής Cardozo: "δυνάμεις που ο δικαστής δεν αναγνωρίζει και δεν μπορεί να κατονομάσει τον ρυμούλκησαν ..... και το αποτέλεσμα είναι μια άποψή του για τη ζωή."15
Η υποσημείωση παραπέμπει στους Winick, Gerver και Blumberg, The Psychology of Judges στο έργο Η. Toch (ed.) Legal and Criminal Psychologoy, N.Υόρκη, 1961, σσ. 121-145.
Το πρόβλημα μετριάζεται έντονα από την εφαρμογή της αρχής της ισότητας, που κατοχυρώνει το άρθρ. 28 του Συντάγματος. Γενικά δεν είναι ανεκτή η άνιση μεταχείριση των ίσων καταστάσεων ή η ίση μεταχείριση των άνισων. Το Ανώτατο Δικαστήριο με σειρά αποφάσεων εμπέδωσε την επίκληση και επιτυχία της αρχής αυτής στον ειδικό αυτό κλάδο της επιμέτρησης. Από τις παλαιότερες αποφάσεις του είναι η
A. Azinas v. The Police (1981) 2 C.L.R. 9 και από τις πιο πρόσφατες παρέχουν παραδείγματα λειτουργίας της αρχής οι αποφάσεις: Γενικός Εισαγγελέας ν. Bisco Ltd (1991) 2 A.A.Δ. 16, Κουφού ν. Δημοκρατίας (1993) 2 Α.Α.Δ. 95, Κυπριανίδης ν. Αστυνομίας (1994) 2 Α.Α.Δ. 246, Ahmad και άλλοι ν. Δημοκρατίας (1993) 2 Α.Α.Δ. 35. Οι διαφορετικοί ρόλοι των κατηγορουμένων αποτελούν παράγοντες που νομιμοποιoύν τη διαφορετική μεταχείριση: βλ. Zaidan v. Δημοκρατίας (1992) 2 Α.Α.Δ. 310 και Ibrahim & άλλος ν. Δημοκρατίας (1991) 2 Α.Α.Δ. 236.Ο πρωτόδικος δικαστής θεώρησε ορθολογική επιμέτρηση την άμεση φυλάκιση για τους λόγους που επισημαίνει στην απόφαση του που τους θέτει υπό το πρίσμα και της σχετικής νομολογίας. Τρεις από τους λόγους αυτούς προκύπτουν από τα παρακάτω αποσπάσματα της απόφασης:
"Άλλωστε υπάρχει και το ακόλουθο στοιχείο: είναι φανερό ότι το Δικαστήριο έλαβε τότε υπόψη το γεγονός ότι οι συνένοχοι τιμωρούνταν με μεγάλη καθυστέρηση (3 χρόνια) για λόγο που αφορούσε κυρίως τον Πίτσιλλο και εν πάσει περιπτώσει όχι τους ίδιους. Και ο Πίτσιλλος τιμωρείται με μεγάλη καθυστέρηση, αλλά για λόγους που αφορούν τον ίδιον.
.................................. .................................................. .....
.................................. .................................................. .....
Ένας άλλος παράγοντας που διαφοροποιεί τη θέση του παρόντος κατηγορούμενου με τη θέση των συνεργατών του είναι και το γεγονός ότι εκείνοι ήσαν κατηγορούμενοι σε λιγότερες υποθέσεις, ενώ ο Πίτσιλλος έχει συμμετοχή σε όλες. Επίσης σημειώνεται η απώλεια εργασίας την οποία υπέστη ο κατηγορούμενος στην υπόθεση 6526/94 ως παράγοντας διαφοροποίησης."
Υπάρχει και το εξής σημαντικό: ότι ο εφεσείων είχε παραδεχθεί και βρέθηκε ένοχος σε όλες τις κατηγορίες πλαστογραφίας, ενώ οι συγκατηγορούμενοι του δεν παραδέχθηκαν και δεν καταδικάστηκαν σε οποιαδήποτε κατηγορία πλαστογραφίας. Όλα αυτά τα στοιχεία αντικειμενικά διαφοροποιούν τη θέση του εφεσείοντα. Δεν στοιχειοθετείται δυσαναλογία που προσβάλλει την αρχή της ίσης μεταχείρισης. Όλα τα σχετικά επιχειρήματα του εφεσείοντα, που εξετάσαμε με προσοχή, απορρίπτονται.
Η υπεράσπιση υπέβαλε τέλος πως χάθηκε η δυνατότητα πραγματικής εξατομίκευσης της ποινής μέσω της αναστολής της επειδή δεν αξιολογήθηκαν σωστά οι προσωπικές και οι οικογενειακές συνθήκες του εφεσείοντα. Μνημονεύονται όμως ρητά και ο πρωτόδικος δικαστής τις θεώρησε ως μετριαστικό παράγοντα
. Πότε δικαιολογείται αναστολή ποινής πραγματεύεται στην πρόσφατη απόφαση του ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Π.Ε. 6560 Παγιαβλάς ν. Δημοκρατίας ημερ. 7/8/98. Μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις παρέχεται η ευχέρεια. Κάθε άλλο παρά τέτοιες περιστάσεις παρουσιάζει η υπόθεση αυτή.Είναι πλέον δεδομένη η χρήση της πιστωτικής κάρτας που έχει χαρακτηρισθεί σαν "πλαστικό χρήμα". Αδικήματα όπως αυτά που διέπραξε ο κατηγορούμενος, επανειλημμένως και προσχεδιασμένα, κλονίζουν την εμπιστοσύνη του κοινού σε αυτού του είδους τις συναλλαγές. Η απάτη αυτής της μορφής μόνο με αυστηρές ποινές φυλάκισης είναι δυνατό να αντιμετωπισθεί.
Η έφεση απορρίπτεται.
Δ.
Δ.
/Κασ