ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2023:D140
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Aρ. 39/2023)
12 Απριλίου, 2023
[Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 1Α, 30 ΚΑΙ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964, ΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 6 ΚΑΙ 13 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 47 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε.
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3, 9 ΚΑΙ 12 ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2013/48/ΕΕ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ 2018 (5/2018)
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ D. T. A. H. ΑΠΟ ΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΙΣ ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΦΥΣΕΩΣ CERTIORARI
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥΡΓΙΟΔΙΚΕΙΟΥ ΠΑΦΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 21/03/2023 ΠΟΥ ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗΣ ΥΠ. ΑΡ. 6134/21 Η ΟΠΟΙΑ ΕΚΔΙΚΑΖΕΤΑΙ
________________________________________________
Ν. Χαραλαμπίδου (κα), για τον Αιτητή.
________________________________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Εx - Tempore)
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ - ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.: Ενώπιον του Κακουργιοδικείου Πάφου εκδικάζεται η Υπόθεση με αρ. 6134/2021 στην οποία ο Αιτητής αντιμετωπίζει την Κατηγορία του φόνου εκ προμελέτης με βάση τα Άρθρα 203 και 204 του περί Ποινικού Κώδικα Νόμου, Κεφ. 154.
Ενώ η ακροαματική διαδικασία ευρίσκετο σε εξέλιξη στο στάδιο της κυρίως εξέτασης του Λοχία 3142 Π. Ζωττή, Μ.Κ.7, η Υπεράσπιση ήγειρε ένσταση στην κατάθεση ως τεκμηρίων της γραπτής κατάθεσης του εν λόγω μάρτυρα καθώς και των γραπτών καταθέσεων της Ε/Αστ. 5161, του Αστ. 1503, του διασώστη των υπηρεσιών ασθενοφόρων Κυριάκου Κυριάκου, του Δρα. Νεκτάριου Σιδηροπούλου και της κατάθεσης του ιδίου του Αιτητή, στη βάση του ότι στις εν λόγω καταθέσεις αποκαλύπτονται δηλώσεις του Αιτητή οι οποίες παραπέμπουν σε κατ' ισχυρισμό παραδοχές και ομολογίες οι οποίες συνιστούν μαρτυρία η οποία λήφθηκε κατά παράβαση του δικαιώματος του Αιτητή σε δικηγόρο, ενόσω αυτός ήταν ύποπτος για τη διάπραξη του αδικήματος για το οποίο κατηγορείται αφού ουδέποτε είχε παραιτηθεί ρητά και αδιαμφισβήτητα από το εν λόγω δικαίωμα.
Ως αποτέλεσμα της έγερσης της πιο πάνω ένστασης και για να αποφανθεί κατά πόσο θα αποδεχθεί τις εν λόγω καταθέσεις ως μαρτυρία, το Κακουργιοδικείο διέταξε τη διεξαγωγή δίκης εντός δίκης.
Αφού άκουσε σχετική μαρτυρία στο πλαίσιο της δίκης εντός δίκης, απέρριψε την Ένσταση της Υπεράσπισης με Απόφαση που εξέδωσε στις 21/3/2023 (εφεξής «η προσβαλλόμενη Απόφαση»), κρίνοντας ότι δεν είχαν παραβιαστεί τα δικαιώματα του Αιτητή και, ως εκ τούτου, έκανε αποδεκτές τις εν λόγω καταθέσεις για να αποτελέσουν μέρος της μαρτυρίας στην κυρίως δίκη.
Με την παρούσα Αίτηση ο Αιτητής ζητά να του δοθεί άδεια για την καταχώρηση αίτησης με κλήση για την έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Certiorari, για ακύρωση της προσβαλλόμενης Απόφασης.
Επιπλέον ο Αιτητής επιζητεί την έκδοση Διατάγματος με το οποίο να αναστέλλεται η διαδικασία που εκκρεμεί ενώπιον του Κακουργιοδικείου Πάφου αναφορικά με την πιο πάνω ποινική υπόθεση, μέχρι την έκδοση απόφασης από το Ανώτατο Δικαστήριο σε σχέση με την υπό κρίση Αίτηση.
Η Αίτηση συνοδεύεται από Έκθεση και από Ένορκη Δήλωση της Αργυρώς Μιχαήλ, δικηγόρου στο δικηγορικό γραφείο Νικολέττα Χαραλαμπίδου ΔΕΠΕ, που είναι οι δικηγόροι του Αιτητή.
Ως Λόγοι επί των οποίων βασίζεται το αίτημα για θεραπεία είναι οι ακόλουθοι:
§ Ενώ υπήρξε εύρημα του Κακουργιοδικείου ότι ο Αιτητής δεν παραιτήθηκε από το δικαίωμα του σε δικηγόρο με σαφή και κατηγορηματικό τρόπο υπό την ιδιότητα του υπόπτου για διάπραξη αδικήματος, δεν εφάρμοσε στη συνέχεια τις ρητές και άμεσης ισχύος διατάξεις των Άρθρων 3 και 9 της Οδηγίας 2013/48/ΕΕ και των Άρθρων 3 και 11 του περί των Δικαιωμάτων Υπόπτων Προσώπων που Συλλαμβάνονται και Προσώπων που Τελούν υπό Κράτηση Νόμου του 2005 [163(Ι)/2005], ενεργώντας με πρόδηλη πλάνη ως προς το ισχύον νομικό καθεστώς σε σχέση με το δικαίωμα των υπόπτων σε δικηγόρο και την παραίτηση από αυτό καθώς και τις συνέπειες παραβίασης του σχετικού νομικού πλαισίου.
§ Η προσβαλλόμενη Απόφαση εκδόθηκε στη βάση προφανούς νομικού σφάλματος και εσφαλμένης εφαρμογής του Νόμου σε σχέση με το δικαίωμα σε δικηγόρο και τις προϋποθέσεις παραίτησης από αυτό και η αποδοχή της κατάθεσης της εν λόγω μαρτυρίας ως μέρος της κυρίως δίκης παραβιάζει το δικαίωμα του Αιτητή σε δίκαιη δίκη.
§ Δεδομένων των ευρημάτων του Κακουργιοδικείου ως προς τη μη ύπαρξη κατηγορηματικής και αδιαμφισβήτητης παραίτησης από το δικαίωμα σε δικηγόρο και της μη ύπαρξης άλλου ένδικου βοηθήματος ικανού να διασφαλίσει τη δίκαιη διεξαγωγή της δίκης, η παρούσα Αίτηση αποτελεί το μοναδικό ένδικο βοήθημα που ο Αιτητής μπορεί να ασκήσει για σκοπούς διασφάλισης της δίκαιης διεξαγωγής της δίκης.
§ Το Κακουργιοδικείο με πλάνη ως περί το ισχύον νομικό καθεστώς παρέλειψε να εξετάσει τις θέσεις της Υπεράσπισης σε σχέση με το πότε είναι επιτρεπτό δηλώσεις που κατ' ισχυρισμό μπορούν να αποτελούν ομολογία, που γίνονται σε επαγγελματίες υγείας, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για ποιο σκοπό.
§ Το διάταγμα αναστολής της διαδικασίας που συνεχίζεται ενώπιον του Κακουργιοδικείου μέχρι να αποφασίσει το Ανώτατο Δικαστήριο επί της υπό κρίση Αίτησης, είναι αναγκαίο για να μπορεί να διασφαλιστεί η δίκαιη διεξαγωγή της δίκης αφού η συνέχιση της δίκης στη βάση καταθέσεων και μαρτυρίας που δεν θα έπρεπε να είχαν γίνει αποδεκτά πλήττει το δικαίωμα του Αιτητή σε δίκαιη δίκη.
Η ευπαίδευτη συνήγορος του Αιτητή προώθησε τους προαναφερθέντες λόγους με γραπτή αγόρευση, αλλά και δια ζώσης κατά την επ' ακροατηρίω συζήτηση της Αίτησης.
Έχω διεξέλθει με προσοχή την προσβαλλόμενη Απόφαση του Κατώτερου Δικαστηρίου, καθώς και ό,τι ο Αιτητής, μέσω της συνηγόρου του, έχει θέσει ενώπιον μου.
Να υπενθυμίσω καταρχάς ότι σύμφωνα με πάγια και διαχρονική νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση Προνομιακού Εντάλματος παρέχεται όπου αποκαλύπτεται εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση και διαφαίνεται από το πρακτικό του Κατώτερου Δικαστηρίου έλλειψη ή υπέρβαση δικαιοδοσίας, έκδηλη νομική πλάνη, δόλος, προκατάληψη και μη τήρηση των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης (Αίτηση του Κωνσταντινίδη (2003) 1 Α.Α.Δ. 1298, Perrella (Αρ.2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 692).
Όπως αναφέρεται στη νομολογία, τυχόν λανθασμένη ερμηνεία νόμου ή λανθασμένη αντίληψη του Δικαστηρίου δεν ελέγχεται με Προνομιακό Ένταλμα Certiorari, αλλά ελέγχεται ως προς την ορθότητα της με το ένδικο μέσο της έφεσης (βλ. Πέτρου Αρτέμη: Προνομιακά Εντάλματα, σελ. 127-128, Αίτηση της xxx Μουστερή κ.ά., Πολιτική Αίτηση Αρ. 150/2017, ημερ. 24/10/2017, ECLI:CY:AD:2017:D367, Αίτηση της Content Union S.A., Πολιτική Αίτηση Αρ. 64/2018, ημερ. 11/6/2018, ECLI:CY:AD:2018:D286 και Αίτηση Γενικού Εισαγγελέα, Πολιτική Αίτηση Αρ. 24/2020, ημερ. 10/3/2020, ECLI:CY:AD:2020:D96). Και τούτο, διότι η έκδοση Προνομιακού Εντάλματος δεν στοχεύει στον έλεγχο της ορθότητας της πρωτόδικης απόφασης αλλά στη νομιμότητα της απόφασης.
Συνιστά πάγια γραμμή της νομολογίας ότι, ακόμη και στις περιπτώσεις εντοπισμού εκ πρώτης όψεως συζητήσιμης υπόθεσης, τέτοια άδεια δεν χορηγείται όταν προβλέπεται άλλο υπαλλακτικό ένδικο μέσο ή θεραπεία και ειδικά έφεση, εκτός και εάν καταδειχθούν επαρκώς εξαιρετικές περιστάσεις για παρέκκλιση από τον Κανόνα (βλ. Base Metal Trading Ltd v. Fastact Developments Ltd κ.ά. (2004) 1 Α.Α.Δ. 1535 και Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ κ.ά. (2012) 1 Α.Α.Δ. 878), εφόσον η εξουσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου να εκδίδει Προνομιακά Εντάλματα αφορά σε κατάλοιπο εξουσίας και δεν αποσκοπεί στο να αντικαταστήσει τη διαδικασία της έφεσης (βλ. Αναφορικά με την Αίτηση των Junport International Limited κ.ά., Πολιτική Έφεση Αρ. 321/2017, ημερ. 2/4/2018, ECLI:CY:AD:2018:A145) και ούτε στοχεύει στον έλεγχο της πρωτόδικης απόφασης αλλά στη νομιμότητα της απόφασης (βλ., μεταξύ άλλων, Γενικός Εισαγγελέας (Αρ. 3) (1993) 1 Α.Α.Δ. 442, Global Consolidation Public Ltd (2006) 1 A.A.Δ. 464 και Marewave Shipping & Trading Company Ltd (1992) 1(A) A.A.Δ. 116).
Όπως έχει τονισθεί στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση του Μιτέλα, Πολιτική ΄Εφεση Αρ. 43/2019, ημερ. 2/4/2019, ECLI:CY:AD:2019:A121, «η έκδοση προνομιακών ενταλμάτων δεν λειτουργεί ως υποκατάστατο της έφεσης ή άλλων ένδικων μέσων, ούτε είναι λόγος ενεργοποίησης της εφεδρείας της δικαιοδοσίας αυτής του Ανωτάτου Δικαστηρίου ο τυχόν σημαντικός χρόνος που απαιτείται για διεκπεραίωση εναλλακτικών διαδικασιών, συμπεριλαμβανομένης της έφεσης».
Στην υπό εξέταση περίπτωση το Κατώτερο Δικαστήριο ενεργώντας εντός του πλαισίου της δικαιοδοσίας του, αφού άκουσε σχετική μαρτυρία, κατέληξε σε μια αιτιολογημένη απόφαση. Είχε προς τούτο προηγηθεί η απόφαση του για διενέργεια δίκης εντός δίκης προς το σκοπό διαπίστωσης των συνθηκών κάτω από τις οποίες ο Αιτητής είχε προβεί στις κατ' ισχυρισμό παραδοχές και ομολογίες οι οποίες έχουν καταγραφεί στις πιο πάνω αναφερόμενες καταθέσεις.
Όπως διαπιστώνεται, στο πλαίσιο αυτό αμφότερες οι διάδικες πλευρές είχαν την ευκαιρία να ακουστούν τόσο επί των πραγματικών ζητημάτων που ανεδείχθησαν μέσω της μαρτυρίας που προσκομίσθηκε, όσο επί των νομικών ζητημάτων που αφορούσαν στο υπό εξέταση θέμα. Στην προσβαλλόμενη Απόφαση του Κατώτερου Δικαστηρίου γίνεται αναφορά και ανάλυση στις θέσεις και εισηγήσεις τους, με τελική κατάληξη το Κατώτερο Δικαστήριο να απορρίψει την επιχειρηματολογία των συνηγόρων του Αιτητή ως προς την ερμηνεία σχετικών με το υπό εξέταση θέμα νομοθετημάτων. Τυχόν λανθασμένη ερμηνεία του Νόμου από πλευράς του Δικαστηρίου ασφαλώς και δεν ενεργοποιεί την εφεδρεία αυτής της δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου προς έκδοση Προνομιακών Ενταλμάτων.
Όπως είναι νομολογημένο, Ένταλμα της φύσης Certiorari μπορεί να εκδοθεί όταν έχει εμφιλοχωρήσει νομικό ελάττωμα εμφανές από τη δικογραφία, η ευχέρεια όμως αυτή δεν καλύπτει και τις νομικά εσφαλμένες αποφάσεις. Καλύπτει τις περιπτώσεις στις οποίες υπάρχει φανερά εσφαλμένη ερμηνεία νόμου ή εσφαλμένη εφαρμογή του σε δεδομένη περίπτωση. Δεν είναι αρκετό να υπάρχει σοβαρή πλάνη ή ακόμα και πλάνη σε σχέση με καθιερωμένη νομική αρχή (Watford Petroleum Ukraine Holdings Ltd (2003) 1 Α.Α.Δ. 620). Πρέπει να υπάρχει πλάνη που μπορεί να διακριβωθεί από το Δικαστήριο αμέσως και όχι ύστερα από έρευνα των στοιχείων ή της μαρτυρίας (Αναφορικά με την Αίτηση της Εταιρείας Ξάνθος Λυσιώτης και Υιός Λτδ (1996) 1 Α.Α.Δ. 1066).
Είναι πρόδηλο ότι μέσω της προβολής της εσφαλμένης, κατά τον Αιτητή, ερμηνείας των σχετικών νομοθετημάτων ό,τι εν προκειμένω επιδιώκεται είναι ο έλεγχος της ορθότητας της Απόφασης του Κατώτερου Δικαστηρίου.
Όσα αποδίδονται στην υπό κρίση Απόφαση, ακόμη και αν αξιολογούνταν ως σφάλματα, θα αποτελούσαν νομικά σφάλματα που θα καθιστούσαν την απόφαση του μη ορθή, ελεγχόμενη στο τέλος με έφεση.
Όπως τονίστηκε επανειλημμένα από τη νομολογία, το κατάλοιπο εξουσίας δεν αποτελεί μέσο για τον έλεγχο της ορθότητας των αποφάσεων πρωτόδικων Δικαστηρίων και ούτε μπορεί να αφεθεί η διαδικασία να χρησιμοποιηθεί ως έφεση υπό μεταμφίεση (βλ. Marewave (ανωτέρω), Γενικός Εισαγγελέας (Αρ. 3) (ανωτέρω) και Daventree Trustees Ltd (2005) 1(A) Α.Α.Δ. 712).
Επιπλέον, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η προσβαλλόμενη Απόφαση του Κατώτερου Δικαστηρίου, όπως και κάθε άλλη ενδιάμεση απόφαση, μπορεί κάλλιστα να αποτελέσει λόγο έφεσης κατά της τελικής απόφασης εφόσον, βεβαίως, υπάρξει καταδίκη (Αναφορικά με την S.N.K. EXCLUSIVE PROPERTIES LTD (2015) 1Β Α.Α.Δ 1734, ECLI:CY:AD:2015:A523).
Όπως εξηγείται από τον Κωνσταντινίδη, Δ. στην Hellenger Trading Ltd (2000) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1965, στη σελ. 1975:
«Και εφόσον παρέχεται η δυνατότητα άσκησης έφεσης, που επίσης θα εκδικαστεί από το Ανώτατο Δικαστήριο, και δι' αυτής θα είναι δυνατή η παροχή πλήρους και εξ ίσου αποτελεσματικής θεραπείας, η αίτηση που απευθύνεται στο κατάλοιπο της εξουσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δεν δικαιολογείται.»
Στη βάση των πιο πάνω, δεν έχω ικανοποιηθεί ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως υπόθεση και/ή συζητήσιμο θέμα. Ούτε έχω ικανοποιηθεί ότι ο Αιτητής με τα όσα έχει πιο πάνω αναφέρει έχει καταδείξει την ύπαρξη εξαιρετικών περιστάσεων που να δικαιολογούν τη χορήγηση της αιτούμενης άδειας.
Ως εκ τούτου, η υπό κρίση Αίτηση απορρίπτεται.
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ- ΑΝΔΡΕΟΥ,
Δ.