|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2023:D94
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση αρ. 29/2023)
(i-justice)
15 Μαρτίου, 2023
[Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΓΙΑ ΕΓΚΡΙΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ CERTIORARI
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΠΡΟΣΩΠΟΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΠΤΟΥ Κ. Κ. ΗΜΕΡ. 13/03/2023
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΠΑΦΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 13/03/2023
__________________________
Θ. Παπακυριακού (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
__________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Ex Tempore)
Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.: Το Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου (στο εξής το Κατώτερο Δικαστήριο) εξέδωσε στις 13.3.2023 διάταγμα οκταήμερης κράτησης εναντίον του Κ.Κ., κατόπιν αιτήματος της Αστυνομίας. Δόθηκε ενώπιον του μαρτυρία από τον Υπαστυνόμο Κυριάκο Χαραλάμπους του ΤΑΕ Πάφου. Σύμφωνα με την απόφαση του Κατώτερου Δικαστηρίου, η προσαχθείσα μαρτυρία δικαιολογούσε την κράτηση του υπόπτου για σκοπούς διευκόλυνσης των αστυνομικών ανακρίσεων. Τα ποινικά αδικήματα που η Αστυνομία διερευνά, είναι εξαιρετικά σοβαρά αφού αφορούν σε Φόνο εκ προμελέτης, Βιασμό, Γυναικοκτονία, Σεξουαλική Κακοποίηση δια διείσδυσης, Απαγωγή και Ψευδείς πληροφορίες σε Αστυνομικό.
Να επαναλάβω πως τα επίδικα θέματα σε αίτηση προσωποκράτησης, είναι συγκεκριμένα και περιορίζονται στο γνήσιο και εύλογο των υπονοιών και στην αναγκαιότητα κράτησης του υπόπτου για σκοπούς διευκόλυνσης των αστυνομικών ανακρίσεων. Για ό,τι αξίζει, να σημειώσω πως οι ευπαίδευτοι συνήγοροι του υπόπτου, οι οποίοι αντεξέτασαν επί συγκεκριμένων θεμάτων τον μάρτυρα της Αστυνομίας, δεν είχαν ένσταση στην έκδοση του αιτούμενου διατάγματος προσωποκράτησης, δήλωσαν όμως πως η εν λόγω στάση τους δεν ισοδυναμούσε με υιοθέτηση της δοθείσας μαρτυρίας. Το Κατώτερο Δικαστήριο, ανεξάρτητα από την πιο πάνω στάση, εξέτασε κατά πόσο ικανοποιούνταν οι πιο πάνω προϋποθέσεις (Costas Tsirides v. Police (1973) 2 CLR 204), και έδωσε, ως ελέχθη, καταφατική απάντηση με την απόφαση του.
Μετά την αντεξέταση του μάρτυρα, το Κατώτερο Δικαστήριο απευθύνθηκε προς τους ευπαίδευτους δικηγόρους και τους ερώτησε εάν θα αγόρευαν. Η ευπαίδευτη εκπρόσωπος της Αστυνομίας ανέφερε ότι πρόκειται περί πολύ σοβαρής υπόθεσης, ότι το ανακριτικό έργο βρίσκεται ακόμη στην αρχή και ότι από την προσαχθείσα μαρτυρία προκύπτουν εύλογες υπόνοιες εναντίον του υπόπτου. Ακολούθως πήρε το λόγο ο ευπαίδευτος συνήγορος του υπόπτου κ. Χ΄΄ Λοίζου, ο οποίος ανέφερε τα ακόλουθα:
«κ. Χ΄΄ Λοίζου: Δεν επιθυμώ να αγορεύσω. Η νομολογία είναι πλούσια επί του θέματος. Εκείνο που ήθελα να αναφερθώ είναι ότι είναι στη διάθεση των Ανακριτικών Αρχών, όμως βάσει της αρχής της ισότητας των όπλων θα υπάρχει αίτημα όπως παράσχει κάθε διευκόλυνση η Αστυνομία στον ιατροδικαστή της επιλογής της υπεράσπισης για να εξετάσουν τώρα που είναι τα πράγματα νωπά.
Δικαστήριο: Και το θύμα εννοείτε και τον ύποπτο;
κ. Χ΄΄ Λοίζου: Μάλιστα, ευχαριστώ.»
Αμέσως μετά το Κατώτερο Δικαστήριο εξέδωσε την απόφαση του. Στο τέλος της απόφασης του σημείωσε τα ακόλουθα: «Δίδονται οδηγίες όπως παρασχεθούν στην πλευρά της υπεράσπισης του υπόπτου οποιαδήποτε αναγκαία διαβήματα ώστε να εξεταστεί άμεσα τόσο το θύμα όσο και ο ίδιος ο ύποπτος από ιατροδικαστή της επιλογής τους».
Ο Γενικός Εισαγγελέας δεν συμφωνεί με τις πιο πάνω δοθείσες οδηγίες και με την υπό εκδίκαση μονομερή αίτηση, ζητά την άδεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου για να καταχωρίσει αίτηση δια κλήσεως για την έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari με το οποίο αυτές να ακυρώνονται. Λεπτομέρειες του αιτήματος περιέχονται σε επισυνημμένη έκθεση ενώ η αίτηση υποστηρίζεται από ένορκη δήλωση του Αστυφύλακα 3281, Χαράλαμπου Ιωάννου, ο οποίος δηλώνει μέλος της ανακριτικής ομάδας η οποία διερευνά την υπόθεση.
Οι λόγοι για τους οποίους υποβάλλεται η παρούσα αίτηση, αφορούν κυρίως σε υπέρβαση και/ή έλλειψη δικαιοδοσίας και/ή εξουσίας του Κατώτερου Δικαστηρίου να δώσει τις συγκεκριμένες οδηγίες. Τέλος, υπάρχει και λόγος ο οποίος αφορά σε παράβαση των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης αφού δεν δόθηκε το δικαίωμα στην ευπαίδευτη εκπρόσωπο της Αστυνομίας να ακουστεί και/ή προβάλει τις θέσεις της ενώπιον του Κατώτερου Δικαστηρίου σε σχέση με τις οδηγίες που αυτό έδωσε κατόπιν αιτήματος των ευπαίδευτων συνηγόρων του υπόπτου. Κατά την ακρόαση της αίτησης, εγκαταλείφθηκε το αίτημα σε σχέση με τις οδηγίες οι οποίες αφορούσαν στην εξέταση του ίδιου του υπόπτου.
Να επαναλάβω ότι με το προνομιακό ένταλμα Certiorari, το οποίο είναι διορθωτικού χαρακτήρα, το Ανώτατο Δικαστήριο ασκεί, ανάμεσα σ΄ άλλα, έλεγχο και εποπτεία επί των Κατώτερων Δικαστηρίων για να περιορίζονται εντός της δικαιοδοσίας τους. Όταν διαπιστώνεται ότι Κατώτερο Δικαστήριο υπερέβη ή λειτούργησε έξω από τα όρια της δικαιοδοσίας του, ή όταν διαπιστώνεται ότι δεν έχουν τηρηθεί οι κανόνες της φυσικής δικαιοσύνης ως προς την ακρόαση όλων των ενδιαφερομένων, δικαιολογείται η παρέμβαση του Ανώτατου Δικαστηρίου με την έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari.
Ό,τι τώρα ενδιαφέρει είναι κατά πόσο το Ανώτατο Δικαστήριο έχει ικανοποιηθεί ότι στοιχειοθετείται «εκ πρώτης όψεως υπόθεση» και/ή ότι υπάρχει «συζητήσιμο ζήτημα» (Ανθίμου (1991) 1 ΑΑΔ 41, 46). Στο στάδιο αυτό το Ανώτατο Δικαστήριο δεν εμβαθύνει στην υπόθεση (Κωνσταντινίδης (2003) 1(Β) ΑΑΔ 1298).
Έχω μελετήσει την πρωτόδικη απόφαση και τα πρακτικά της διαδικασίας που τηρήθηκαν. Βρίσκω ότι το Κατώτερο Δικαστήριο με τις συγκεκριμένες οδηγίες που έδωσε αναφορικά με τη σορό, εκ πρώτης όψεως φαίνεται να έχει υπερβεί τα όρια της δικαιοδοσίας του και να λειτούργησε έξω από αυτά, αφού το θέμα που κάλυψε με τις συγκεκριμένες οδηγίες σε σχέση με τη σορό, είναι θέμα που αφορά αποκλειστικά στις εξουσίες του Θανατικού Ανακριτή. Η εξέταση της σορού ή οποιαδήποτε άλλη επέμβαση πάνω σ΄ αυτή, είναι εφικτή μόνο μετά από οδηγίες του Θανατικού Ανακριτή (Δες άρθρα 4, 9, 12 και 15 του περί Θανατικών Ανακριτών Νόμου, Κεφ. 153 και Parris v. Δημοκρατίας (1999) 2 ΑΑΔ 186) . Εν προκειμένω, το Κατώτερο Δικαστήριο δεν ήταν Θανατικός Ανακριτής και δεν ασκούσε, κατά την υποβολή του αιτήματος προσωποκράτησης, εξουσίες Θανατικού Ανακριτή.
Όσον αφορά στην παράβαση των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης, το Κατώτερο Δικαστήριο δεν φαίνεται, από το πρακτικό που τηρήθηκε, να είχε ζητήσει τη θέση της ευπαίδευτης εκπροσώπου της Αστυνομίας σε σχέση με το συγκεκριμένο αίτημα του υπόπτου. Τουναντίον, αφού άκουσε μόνο τον ευπαίδευτο συνήγορο του υπόπτου, προχώρησε αμέσως στην έκδοση της απόφασης του, δίδοντας και τις συγκεκριμένες οδηγίες. Παρόμοια θέματα εξετάστηκαν στις υποθέσεις A.A.K. ν. Αστυνομίας, Ποινική Έφεση Αρ. 168/2020, ημερ. 20.5.2021, ECLI:CY:AD:2021:B196 και Α.Ν. ν. Αστυνομίας, Ποινική Έφεση Αρ. 225/22, ημερ 20.10.2022, ECLI:CY:AD:2022:B408, στις οποίες παραπέμπω.
Υπό το φως των πιο πάνω, έχω ικανοποιηθεί ότι ο Αιτητής έχει στοιχειοθετήσει εκ πρώτης όψεως υπόθεση. Τέλος, δεν έχει φανεί ότι υπάρχει άλλο ένδικο μέσο στη διάθεση του για ακύρωση των συγκεκριμένων οδηγιών. Εν πάση περιπτώσει, τα ιδιαίτερα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, για τα οποία έγινε αναφορά πιο πάνω, συνιστούν εξαιρετικές περιστάσεις ώστε να δικαιολογείται η χορήγηση της αιτούμενης άδειας, η οποία και δίδεται.
Η αίτηση δια κλήσεως για την έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari για ακύρωση της απόφασης και/ή των οδηγιών του Κατώτερου Δικαστηρίου ημερ. 13.3.2023 για εξέταση της σορού από ιατροδικαστή της επιλογής του υπόπτου, να καταχωριστεί εντός δύο ημερών από σήμερα και να οριστεί από το Πρωτοκολλητείο για οδηγίες στις 24.3.2023, και ώρα 9:00 π.μ. Ένσταση στην αίτηση, δύναται να καταχωριστεί μέχρι την πιο πάνω ημερομηνία.
Εν τω μεταξύ η ισχύς των οδηγιών και/ή απόφασης που δόθηκαν από το Κατώτερο Δικαστήριο στις 13.3.2023 σε σχέση με τη σορό, αναστέλλονται μέχρι την καταχώριση της αίτησης δια κλήσεως, και εφόσον αυτή καταχωριστεί εντός του πιο πάνω χρόνου, μέχρι την αποπεράτωση-εκδίκαση της.
Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.
/ΕΑΠ.