|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
TSIARTAS AND ANOTHER ν. TALIOTIS (1989) 1 CLR 216
Mατθαίου Γεωργία ν. Pοζάνας Mιχαήλ Nικολάου και Άλλου (Αρ. 2) (1999) 1 ΑΑΔ 2080
Αττεσλή Στέφανη και Άλλη ν. Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ (2013) 1 ΑΑΔ 2222
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας στους οποίους κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας Δ.33
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ECLI:CY:AD:2022:D444
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΝΑΥΤΟΔΙΚΕΙΟΥ
(Αγωγή Ναυτοδικείου Αρ. 7/2021)
6 Οκτωβρίου 2022
TELIA (VASILIKO) LIMITED,
Ενάγοντες
ν.
ΤΟΥ ΠΛΟΙΟΥ «UNI TRADER» ΥΠΟ ΣΗΜΑΙΑ ΠΑΝΑΜΑ ΠΟΥ ΤΩΡΑ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΑΓΚΥΡΟΒΟΛΗΜΕΝΟ ΣΤΟ ΒΑΣΙΛΙΚΟ,
Εναγόμενου
____________________
Αίτηση για προσκόμιση Αντικρουστικής Μαρτυρίας ημερ.14.9.2022
____________________
Α. Χριστοφή για Andreas Georghadjis LLC, για την Αιτήτρια -Ενάγουσα.
Α. Αλεξόπουλος για I. Elias & Co LLC, για το Καθ' ου η Αίτηση-Εναγόμενο πλοίο.
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.: Η Ενάγουσα εταιρεία ζητά άδεια για να προσκομίσει αντικρουστική μαρτυρία, σε σχέση με τη μαρτυρία που έχει παρουσιάσει η υπεράσπιση, μέσω του Μιχάλη Ελπιδώρου (Μ.Υ.2) και ειδικότερα σε σχέση με τις παρ.4 και 5 της γραπτής του δήλωσης (τεκμ.58).
Ο Μ.Υ.2 είναι εγκεκριμένος λογιστής που μελέτησε την Έκθεση και Οικονομικές Καταστάσεις της Ενάγουσας εταιρείας για το χρόνο που έληξε την 31.12.2021 και που περιήλθε στην κατοχή του, όπως ανάφερε, την 2.9.2022 (τεκμ.59). Η μαρτυρία του αφορούσε στο πως, ως εγκεκριμένος λογιστής, διαβάζει την Έκθεση και ερμηνεύει τις καταχωρίσεις.
Κατάθεσε ότι στην Έκθεση και Οικονομικές Καταστάσεις της Ενάγουσας εταιρείας για το χρόνο που έληξε την 31.12.2021, στον ισολογισμό, δεν γίνεται αναφορά σε ψάρια ως περιουσιακό στοιχείο της Ενάγουσας. Ούτε γίνεται αναφορά σε πωλήσεις ψαριών και εισόδημα από τέτοιες πωλήσεις. Όπως καταγράφεται, το εισόδημα της Ενάγουσας προέρχεται αποκλειστικά από την αμοιβή της για υπηρεσίες εκτροφής και πάχυνσης ψαριών.
Είναι αναγκαία η αναφορά στη δικογραφία και στη μαρτυρία που δόθηκε σε σχέση με το επιμέρους ζήτημα για το οποίο μαρτύρησε ο Μ.Υ.2.
Η αγωγή αφορά αξίωση της Ενάγουσας εταιρείας για ζημιές που επεσυνέβησαν σε αδειούχα μονάδα εκτροφής ψαριών που διατηρεί στη θαλάσσια περιοχή Βασιλικού της επαρχίας Λάρνακας, κατά ή περί την 22.8.2021, όταν το Εναγόμενο πλοίο συγκρούστηκε «επί της συστοιχίας ιχθυοκλωβών και/ή επί του αγκυροβολίου και/ή ιχθυοκλωβών της Μονάδας Εκτροφής», προκαλώντας, κατά τη θέση της, ζημιές στις εγκαταστάσεις και απώλεια ψαριών που ελευθερώθηκαν στη θάλασσα συνεπεία της προκληθείσας ζημιάς στα δίκτυα των ιχθυοκλωβών. Γίνεται αναφορά στον ιχθυοκλωβό VO1 όπου εκτρέφονταν τσιπούρες και στον ιχθυοκλωβό VO4 όπου εκτρέφονταν λαβράκια.
Οι ισχυρισμοί της Ενάγουσας για ζημιές εμπεριέχονται στις παρ.9-10 της Αναφοράς της. Στην παρ.9 αναφέρεται ότι οι ιχθυοκλωβοί V01 και V04 υπέστησαν ζημιές και η Ενάγουσα θα υποστεί έξοδα επιδιορθώσεων και αντικατάστασης. Στην παρ.10 δικογραφείται ότι πλείστο μέρος της παραγωγής ψαριών στους δύο αυτούς ιχθυοκλωβούς διέφυγε και η Ενάγουσα θα υποστεί απώλειες εισοδημάτων. Η παρ.13 αναφέρεται στις «Λεπτομέρειες Ειδικών Ζημιών και Απώλειας Εισοδημάτων. Οι υποπαράγραφοι Α-Γ αφορούν στις δαπάνες επιδιόρθωσης και αντικατάστασης, ενώ η υποπαράγραφος Δ, που αφορά και το μεγαλύτερο ποσό, στην απώλεια εισοδήματος και/ή απολαβών συνεπεία της διαφυγής των ψαριών. 16.665 τσιπούρες που απωλέσθηκαν θα πωλούνταν σε μέση τιμή €5,25 το κιλό και 149.335 λαβράκια που επίσης απωλέσθηκαν θα πωλούνταν σε μέση τιμή €7,25 το κιλό. Αναφέρεται ότι στον υπολογισμό της ζημιάς, αφαιρέθηκαν τα έξοδα εκτροφής, μεταφοράς και συσκευασίας.
Το Εναγόμενο πλοίο αρνήθηκε το σύνολο των ισχυριζόμενων ζημιών. Στην παρ.9 της Απάντησης του δικογραφεί ότι:
«Εκ των παραγράφων 9-15 της Αναφοράς το Πλοίο παραδέχεται μόνο (α) ότι κατά τους ουσιώδεις για την παρούσα Αγωγή χρόνους οι Ενάγοντες έκτρεφαν εις τον ιχθυοκλωβό V01 τσιπούρες οι οποίες κατά το Συμβάν ήταν στο κατάλληλο μέγεθος για πώληση και εις τον ιχθυοκλωβό V04 οι Ενάγοντες έκτρεφαν λαβράκι (β) και ότι λόγω του Συμβάντος υπέστησαν κάποιες ζημιές οι κλωβοί V01 και V04 (γ) και ότι λόγω του Συμβάντος μερικά από τα ψάρια που βρίσκονταν στους ιχθυοκλωβούς V01 και V04 έχουν διαφύγει, και συνακόλουθα αρνείται και απορρίπτει όλους τους υπόλοιπους ισχυρισμούς των Εναγόντων που περιέχονται εις τις παραγράφους 9-15 της Αναφοράς, .»
Και στην παρ.9.2 ότι:
«Μολονότι παραδέχεται ότι οι ιχθυοκλωβοί V01 και V04 υπέστησαν κάποιες ζημιές, εντούτοις, αρνείται και απορρίπτει όλες και κάθε μια ξεχωριστά τις Λεπτομέρειες ζημιών, απωλειών και εξόδων των Εναγόντων, όπως αναφέρονται υπό τον τίτλο «ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΕΙΔΙΚΩΝ ΖΗΜΙΩΝ ΚΑΙ ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΩΝ» στη παράγραφο 13 της Αναφοράς και καλεί τους Ενάγοντες σε αυστηρή απόδειξη των ισχυρισμών τους.»
Οι ισχυρισμοί της παρ.9.3.8 που ακολουθεί, σε σχέση με τον αριθμό των ψαριών που είχαν διαφύγει, το μέσο βάρος τους, την τιμή πώλησης τους και τα έξοδα εκτροφής τους, προβάλλονται διαζευκτικά και άνευ βλάβης των προηγούμενων ισχυρισμών, όπως ρητά καταγράφεται στη παρ.9.3 και δεν μεταβάλλουν ή διαφοροποιούν τη βασική θέση άρνησης του συνόλου των διεκδικούμενων ζημιών.
Το ζήτημα κατά πόσο τα ψάρια που βρίσκονταν μέσα στους κλωβούς ανήκαν στην Ενάγουσα, απασχόλησε κατά τη διαδικασία της ακρόασης για πρώτη φορά κατά τη δικάσιμο της 22.6.2022, κατά την αντεξέταση του Ανδρέα Γρηγορόπουλου (Μ.Ε.6). Οι προηγούμενοι μάρτυρες λόγο των ιδιοτήτων τους, πρόδηλα δεν θα μπορούσαν να γνωρίζουν πως λειτουργούσε η Ενάγουσα. Διέκρινε ο δικηγόρος του Εναγόμενου πλοίου την εκτροφή από την ιδιοκτησία των ψαριών και ο Μ.Ε.6 απάντησε πως δεν γνώριζε και πως θα έπρεπε να ερωτηθεί ο οικονομικός διευθυντής της Ενάγουσας εταιρείας. Επιχείρησε ο δικηγόρος υπεράσπισης να τον παραπέμψει στις οικονομικές καταστάσεις της Ενάγουσας εταιρείας. Αναφέρθηκε :
«Ε. Αν σου δείξω τις οικονομικές καταστάσεις της ενάγουσας εταιρείας δεν θα τις αναγνωρίσεις;
Α. Δεν είναι δουλειά μου να ελέγχω τις οικονομικές καταστάσεις.»
Ο οικονομικός διευθυντής της Ενάγουσας εταιρείας Φύτος Ιωάννου (Μ.Ε.8) έδωσε μαρτυρία την 27.6.2022. Το ζήτημα κατά πόσο η Ενάγουσα πωλεί ψάρια που της ανήκουν στη μητρική της εταιρεία Telia Aqua Marine Ltd ή εκτρέφει ψάρια που ανήκουν στη Aqua Marine και τιμολογεί τις υπηρεσίες εκτροφής τους, είναι το πρώτο για το οποίο αντεξετάστηκε. Κατά την αντεξέταση του, παρουσιάστηκαν οι Εκθέσεις και Οικονομικές Καταστάσεις της Ενάγουσας εταιρείας για τα χρόνια που έληξαν την 31.12.2019 (τεκμ.31) και την 31.12.2020 (τεκμ.32) και ο μάρτυρας αντεξετάστηκε σε μεγάλη έκταση και επίμονα με παραπομπές στο περιεχόμενο των οικονομικών καταστάσεων. Η αντεξέταση του συνεχίστηκε την 4.7.2022, με το ζήτημα αυτό να απασχολεί και πάλι.
Στην Αττεσλή κ.ά. ν. Τράπεζα Κύπρου Δημ. Ετ. Λτδ (2013) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2222, 2231-3, αναφέρθηκε ότι η Δ.33 Θ.7(ΙΙ)(b) των περί Πολιτικής Δικονομίας Διαδικαστικών Κανονισμών αναλύει το δικαίωμα διαδίκου να προβεί σε αίτημα για προσαγωγή αντικρουστικής μαρτυρίας και οριοθετεί τα πλαίσια παροχής ανάλογης άδειας. Αναφέρθηκε ότι γενικά, αντικρουστική μαρτυρία είναι επιτρεπτή προκειμένου να αποτραπεί μια πιθανή αδικία, όπου ο διάδικος που την προσφέρει έχει παραπλανηθεί ή έχει καταληφθεί εξ απροόπτου (Tsiartas and Another v. Taliotis (1989) 1 C.L.R. 216, 228-229).
Στην Tsiartas έχει υιοθετηθεί σύνοψη των σχετικών αρχών από τον Phipson on Evidence, 13η έκδοση, παραγ. 33-92, που προσφέρεται σε μετάφραση στην Ματθαίου ν. Νικολάου κ.ά. (1999) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2080, 2089-90:
«Απαντητική μαρτυρία, είτε αυτή είναι προφορική ή με ένορκη δήλωση, πρέπει κατά γενικό κανόνα να περιορίζεται αυστηρά στο να αντικρούει την υπόθεση το εναγομένου και δεν πρέπει απλώς να επιβεβαιώνει την υπόθεση του ενάγοντα
.............................
Με την άδεια του δικαστηρίου μπορεί να δοθεί αντικρουστική μαρτυρία από τον ενάγοντα σε απάντηση της μαρτυρίας του εναγομένου προς υποστήριξη επίδικου θέματος η απόδειξη του οποίου εβάρυνε τον ίδιο. Η διακριτική ευχέρεια μπορεί ακόμη να ασκηθεί υπέρ του ενάγοντα όπου η φύση της υπεράσπισης έχει αποκαλυφθεί κατά την αντεξέταση των δικών του μαρτύρων. Ο Δικαστής έχει διακριτική ευχέρεια να δεχθεί περαιτέρω μαρτυρία είτε για την δική του ικανοποίηση ή όπου αυτό απαιτείται από το συμφέρον της δικαιοσύνης και επιβεβαιωτική αντικρουστική μαρτυρία γενικώς θα γίνεται επιτρεπτή όπου ο διάδικος που την προσφέρει έχει παραπλανηθεί ή έχει καταληφθεί εξ απροόπτου.»
Η παρουσίαση της Έκθεσης και Οικονομικών Καταστάσεων της Ενάγουσας εταιρείας για το χρόνο που έληξε την 31.12.2021, μετά που η Ενάγουσα έκλεισε την υπόθεση της, δεν μπορεί να την αιφνιδίασε, ούτε και να την έθεσε διαδικαστικά σε δυσμενή θέση. Πρόκειται για έγγραφο της ίδιας της Ενάγουσας που προσυπογράφεται από τα μέλη του διοικητικού της συμβουλίου.
Για το ζήτημα που εξετάζεται και που η μαρτυρία του Μ.Υ.2 αφορούσε, οι Εκθέσεις του 2019 και 2020 δεν διέφεραν από την Έκθεση του 2021. Η μαρτυρία του Μ.Υ.2 θα μπορούσε να είχε δοθεί με αναφορά στις Εκθέσεις του 2019 ή και του 2020. Και τούτο αφού ο τρόπος που η Ενάγουσα φέρεται να λειτουργούσε το 2019, το 2020 και το 2021 ήταν ο ίδιος. Κατά την αντεξέταση του, ζητήθηκε από τον Ιωάννου να υποδείξει στις οικονομικές καταστάσεις, πού φαινόταν ότι τα ψάρια ήταν ιδιοκτησία της Ενάγουσας. Είπε ότι οι καταστάσεις ήταν του 2019 και 2020 και σε ερώτηση του Δικαστηρίου κατά πόσο άλλαξε κάτι κατά την επίδικη περίοδο απάντησε αρνητικά.
Η Ενάγουσα είχε την ευκαιρία κατά την παρουσίαση της υπόθεσης της να προσκομίσει τη μαρτυρία που επιθυμούσε για να δώσει τις όποιες εξηγήσεις ή ερμηνείες σε σχέση με τις Εκθέσεις και Οικονομικές Καταστάσεις της Ενάγουσας εταιρείας είτε για το 2019 ή 2020 ή ακόμα και για το 2021, που η ίδια ετοίμασε και υπόβαλε στον Έφορο Εταιρειών την 20.6.2022, προτού κλείσει την υπόθεση της, πριν ακόμα αρχίσει η μαρτυρία του Ιωάννου. Ο Ιωάννου, υπενθυμίζεται, έδωσε την κύρια του εξέταση την 27.6.2022, έχοντας ο ίδιος, ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ενάγουσας, υπογράψει την Έκθεση που είχε κατατεθεί στον Έφορο Εταιρειών μόλις μια εβδομάδα προηγουμένως. Το ζήτημα απασχόλησε σε μεγάλο βαθμό κατά την αντεξέταση του Ιωάννου. Η θέση της υπεράσπισης ως προς την ερμηνεία των Εκθέσεων και Οικονομικών Καταστάσεων της Ενάγουσας εταιρείας υπήρξε κύριο ζήτημα, που τέθηκε ευθέως στον Ιωάννου.
Είναι η κατάληξη του Δικαστηρίου ότι η Αίτηση δεν θα πρέπει να επιτραπεί και απορρίπτεται.
Τα έξοδα της Αίτησης επιδικάζονται υπέρ του Εναγόμενου και εναντίον της Ενάγουσας, όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο και θα είναι πληρωτέα στο τέλος της αγωγής.
Χ. Μαλαχτός, Δ.