|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ECLI:CY:AD:2022:D274
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση αρ. 91/2022)
(i-justice)
1 Ιουλίου, 2022
[Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.]
---------------------------------
Αίτηση ημερ. 22.6.2022 για αποκάλυψη εγγράφων.
Ν. Χαραλαμπίδου (κα), για τον Αιτητή.
Κ. Χριστοφή (κα), Β. Καρακασίδου (κα) και Α. Αριστείδου (κα), για τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
--------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.: Σύμφωνα με επιστολή ημερ. 14.9.2021 της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης, ο Αιτητής αφίχθηκε παράνομα στην Κυπριακή Δημοκρατία. Στις 20.8.2021 πέρασε, μέσω κατεχομένων, στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας περιοχές. Εντοπίστηκε στον Καλοπαναγιώτη μαζί με άλλους ενήλικους ομοεθνείς του, παράνομους μετανάστες. Στις 8.9.2021 λήφθηκε πληροφορία για εμπλοκή του σε τρομοκρατική/ές οργάνωση/εις καθότι στο προφίλ του σε πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης,«Facebook», εντοπίστηκαν φωτογραφίες του στις οποίες αυτός απεικονίζεται να κρατά αυτόματο πυροβόλο όπλο και να φέρει στρατιωτική περιβολή με εμβλήματα τρομοκρατικών οργανώσεων.
Ο Αιτητής στις 14.9.2021 υπέβαλε αίτημα διεθνούς προστασίας στο Κέντρο Πρώτης Υποδοχής Πουρνάρα. Ακολούθησε η έκδοση εναντίον του διατάγματος κράτησης δυνάμει του άρθρου 9ΣΤ(2) (ε) του περί Προσφύγων Νόμου για την προστασία της εθνικής ασφάλειας. Ο Αιτητής δεν προσέβαλε τη νομιμότητα του εν λόγω διατάγματος κράτησης του. Στις 26.11.2021, 22.2.2022, 28.4.2022 και 16.5.2022,η αρμόδια Αρχή ενέκρινε τη συνέχιση της κράτησης του Αιτητή για την προστασία της εθνικής ασφάλειας μετά από σχετικές επανεξετάσεις, και αυτός συνεχίζει να τελεί υπό κράτηση.
Στις 2.5.2022 ο Αιτητής καταχώρισε αίτηση για παραχώρηση δωρεάν νομικής αρωγής για την καταχώριση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus. Η αίτηση εγκρίθηκε στις 19.5.2022, και ο Αιτητής καταχώρισε στις 6.6.2022 αίτηση δια κλήσεως για την έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus. Στο πλαίσιο της εν λόγω αίτησης υποβλήθηκε η υπό εκδίκαση αίτηση με την οποία αξιώνει διάταγμα του Δικαστηρίου με το οποίο:
1. Να διατάσσεται η αποκάλυψη όλων των στοιχείων και πληροφοριών που οι αρμόδιες Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας έχουν στη διάθεση τους και τα οποία οδήγησαν «. στην έκδοση του διατάγματος κράτησης ημερ. 14.9.2021 και δικαιολογούν κατά τους Καθ΄ ων η αίτηση τη συνέχιση της κράτησης του Αιτητή δυνάμει του άρθρου 9(ΣΤ) (2) (ε) του περί Προσφύγων Νόμου μέχρι σήμερα ..», και
2. Να διατάσσεται η «αποκάλυψη στον Αιτητή δια των δικηγόρων του των εν λόγω στοιχείων και πληροφοριών, είτε πλήρως είτε μερικώς, σύμφωνα με την αρχή της ισότητας των όπλων και προς διασφάλιση του δικαιώματος του Αιτητή σε δίκαιη δίκη ή/και διασφάλιση του δικαιώματος του για πρόσβαση σε αποτελεσματικό ένδικο μέσο ως το σχετικό νομικό πλαίσιο και νομολογία καθορίζουν».
Η αίτηση υποστηρίζεται από ένορκη δήλωση της κας Μιχαήλ, δικηγόρου στο δικηγορικό γραφείο Νικολέττα Χαραλαμπίδου ΔΕΠΕ, δικηγόρων του Αιτητή.
Ο Γενικός Εισαγγελέας καταχώρισε στις 24.6.2022 ένσταση η οποία βασίζεται σε 24 λόγους και υποστηρίζεται από ένορκη δήλωση της κας Ραφαέλας Χαραλάμπους, δικηγόρου στη Νομική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ανάμεσα σ΄ αυτούς, υπάρχει λόγος ένστασης ότι ο Αιτητής γνωρίζει πολύ καλά τους λόγους για τους οποίους τελεί υπό κράτηση, και συνεπώς τα στοιχεία που ζητά να αποκαλυφθούν ουδόλως θα τον βοηθήσουν. Άλλος λόγος ένστασης είναι ότι όλα τα έγγραφα και/ή στοιχεία τα οποία ο Αιτητής αξιώνει να του αποκαλυφθούν «. είναι εμπιστευτικής φύσεως και/ή απόρρητα και/ή περιορισμένης χρήσης και/ή διαβαθμισμένα και/ή προνομιούχα, και οι Καθ' ων η αίτηση κατ΄ ουδένα λόγο δύνανται να αποκαλύψουν αυτά και/ή η μη αποκάλυψη τους επιβάλλεται από επιτακτικούς λόγους αναγόμενους στην εθνική και/ή δημόσια ασφάλεια».
Έχω θέσει ενώπιον μου τα όσα ανέφεραν οι ευπαίδευτοι συνήγοροι με τις εμπεριστατωμένες αγορεύσεις τους. Το ίδιο ισχύει και για τη Νομολογία στην οποία παρέπεμψαν. Θα κάνω ειδική αναφορά σ΄ αυτά, όπου ήθελε κριθεί αναγκαίο. Παρόμοια θέματα εξετάστηκαν στην Πολιτική Αίτηση αρ. 202/19, Αναφορικά με την αίτηση του ΧΧΧ ΥΑΖΕΝ ΧΧΧ για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus, απόφαση ημερ. 30.1.2020 που εξέδωσε ο Ναθαναήλ, Δ., όπως ήταν τότε. Παραθέτω το σχετικό απόσπασμα από την πρωτόδικη απόφαση:
«Όπως σημειώθηκε σε υποθέσεις αφορούσες σε θέματα εθνικής ασφάλειας, το Δικαστήριο δεν μπορεί να υπεισέλθει στους λόγους που η διοίκηση αποφάσισε ότι τίθεται ζήτημα κρατικής ασφάλειας από την άποψη ότι αυτά είναι ζητήματα για τα οποία το κράτος έχει ευρεία διακριτική ευχέρεια. Το Δικαστήριο μπορεί βεβαίως να ελέγξει τις πληροφορίες και την όλη διαδικασία ως προς το νόμιμο αυτής, αλλά δεν υπεισέρχεται στην ουσιαστική εκτίμηση των πληροφοριών, (Bekefi v. Δημοκρατίας, Αναθεωρητική Έφεση αρ. 42/2013, ημερ. 30.6.2016 και Stoyanov v. Δημοκρατίας, υπόθ. υπ΄ αρ. 718/12, ημερ. 26.2.2014).
Οι πιο πάνω αποφάσεις αφορούσαν τον αδελφό του παρόντος αιτητή και ισχύουν κατά παρόμοιο τρόπο και στην υπό κρίση περίπτωση. Το παρόν Δικαστήριο, έστω και στη δικαιοδοσία Habeas Corpus, είναι κριτής του ελέγχου της όλης νομιμότητας της κράτησης, αλλά δεν υποκαθιστά την ενεργό διοίκηση ως προς την εκτίμηση θεμάτων εθνικής ασφάλειας. Ο αιτητής, όπως και κάθε αιτητής στην ίδια θέση, παραμένει στην κρίση του Δικαστηρίου στο οποίο το κράτος δικαίου εναποθέτει την ευθύνη να ελέγξει το νόμιμο της διάρκειας κράτησης. Ο αιτητής δεν είναι απροστάτευτος από τις τυχόν αυθαιρεσίες της διοίκησης. Τα έγγραφα πέραν των όσων ο ίδιος ο αιτητής ήδη γνωρίζει, έχουν αποκαλυφθεί στο ίδιο το Δικαστήριο, το οποίο τα διήλθε για να διαπιστώσει το ίδιο το περιεχόμενο και τη βασιμότητα τους.»
Η πιο πάνω πρωτόδικη απόφαση εφεσιβλήθηκε, Πολιτική Έφεση αρ. 77/20, χωρίς όμως επιτυχία, αφού το Εφετείο στις 8.6.2021, επικύρωσε την πρωτόδικη απόφαση. Παραθέτω το σχετικό απόσπασμα από την απόφαση του Εφετείου:
«Στη βάση των πιο πάνω προκύπτει ότι το Δικαστήριο προέβη στη μελέτη των απόρρητων εγγράφων που του παραδόθηκαν και τα οποία σχετίζονταν με τη διαδικασία. Με τη λήψη και μελέτη των απόρρητων εγγράφων το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι αυτά πράγματι αφορούσαν σε «λεπτά ζητήματα και απόρρητες πληροφορίες που αφορούν τη δράση του αιτητή και που αναμφίβολα σχετίζονται με ζητήματα εθνικής ασφάλειας», προσθέτοντας ότι από αυτό το υλικό φαινόταν ο Εφεσείων να εμπλέκεται σε δραστηριότητες που έχρηζαν «διερεύνησης και αποσαφήνισης». Όπως δε τονίστηκε και από το ίδιο το Δικαστήριο στην Απόφαση του, μέσω της πιο πάνω διαδικασίας που ακολουθήθηκε διήλθε των σχετικών εγγράφων για να διαπιστώσει το ίδιο το περιεχόμενο και τη βασιμότητα του.
Επισημαίνουμε εν προκειμένω ότι, έχοντας διεξέλθει τα έγγραφα που σημειώθηκαν ενώπιον μας με την ένδειξη Α και Β, τα όσα το πρωτόδικο Δικαστήριο ανέφερε σε σχέση με τα εν λόγω έγγραφα και το περιεχόμενο τους, συνάδουν απόλυτα με τα όσα πράγματι εκτίθενται σε αυτά.
Όπως προκύπτει από τα πιο πάνω, το πρωτόδικο Δικαστήριο έχοντας το ίδιο πρόσβαση στα απόρρητα έγγραφα και πληροφορίες, υποκατέστησε, στο πλαίσιο της Αίτησης, τον Εφεσείοντα στην άσκηση των δικαιωμάτων του, διασφαλίζοντας με αυτό τον τρόπο τα δικαιώματα του σε δίκαιη δίκη και αποτελεσματική δικαστική προστασία. Αναμφίβολα η διαδικασία η οποία ακολουθήθηκε συνάδει πλήρως με τα όσα έχουν προκριθεί στη σχετική επί του θέματος νομολογία.»
Πάνω στην ίδια βάση κινήθηκε και η απόφαση που εξέδωσε ο Παμπαλλής, Δ. στην Πολιτική Αίτηση αρ. 182/19,Αναφορικά με την Αίτηση του ΧΧΧ LAKOUD, απόφαση ημερ. 6.12.2019. Είχε πει τότε:
«Τα έγγραφα τα οποία τέθηκαν ενώπιον μου, για σκοπούς παρατήρησης, διαπιστώνω ότι περιέχουν πληροφορίες οι οποίες όντως άπτονται της δημόσιας ασφάλειας και είναι διαβαθμισμένες ως απόρρητες. Εξετάζοντας αιτήματα όπως το παρόν, όπου απαιτείται η στάθμιση, αφενός μεν, της ανάγκης γνωστοποίησης στον αιτητή όλων των στοιχείων που αποτελούν τη βάση της διατήρησης της κράτησης του και αφετέρου, η ανάγκη προστασίας της δημόσιας ασφάλειας, θεωρώ ότι δεν υπάρχει οποιοδήποτε έρεισμα για ικανοποίηση του υποβληθέντος αιτήματος. Ανάλογο θέμα είχα εξετάσει στην Υπόθεση Αρ. 91/19, Αναφορικά με την αίτηση του Yusuf, ημερ. 20 Ιουνίου 2019, όπου ανέφερα τα ακόλουθα:
...................................»
Σημειώνω από τώρα πως ο Αιτητής γνώριζε και γνωρίζει πολύ καλά τους λόγους για τους οποίους κρατείται, αφού όπως ο ίδιος καταγράφει στην ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την αίτηση του για έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus:
«Ταξίδεψα από τη Συρία στην Τουρκία και μετέπειτα με βάρκα από την Τουρκία, καταφθάνοντας στην Κύπρο κατά ή περί τις 20 Αυγούστου 2021. Μόλις έφτασα στην Κύπρο πήγα στο Κέντρο Υποδοχής Πουρνάρα όπου υπέβαλα αίτηση ασύλου. Παρέμεινα εκεί για 25 περίπου μέρες στη διάρκεια των οποίων ήρθε η Αστυνομία να με ανακρίνει επειδή όπως μου ανέφεραν, είχαν ανακαλύψει ότι είχα αναρτήσει μια φωτογραφία μου στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης Facebook, παλαιότερα και όταν ήμουν 17 ετών, στην οποία φέρω όπλο. Μου ανέφεραν ότι εξετάζουν κατά πόσο έχω σχέση με τρομοκρατία, λόγω αυτής της φωτογραφίας, και τους ανέφερα ότι δεν έχω καμία σχέση με τρομοκρατία. Εξήγησα ότι αυτή η φωτογραφία είχε ληφθεί πριν 4 περίπου χρόνια όταν ήμουν 17 ετών και την ανέβασα στο Facebook κατά ή περί το 2019 σε μια στιγμή ανωριμότητας. Τους εξήγησα ότι αγόρασα αυτό το όπλο όταν ήμουν ανήλικος και ανώριμος και ότι αυτό γίνεται από πολλούς ανήλικους στη Συρία κατά τα τελευταία χρόνια όπου μαίνεται ο πόλεμος, αφού κυριολεκτικά, τα όπλα βρίσκονται σε πρώτη ζήτηση και εύκολο να αποκτηθούν.»
Ο Αιτητής παρουσιάζει το γεγονός της αγοράς και κατοχής όπλου στη Συρία, ως «μια στιγμή ανωριμότητας του στην ηλικία των 17 ετών». Οι εμπιστευτικές όμως πληροφορίες που έχουν στα χέρια τους οι αρμόδιες Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας, ομιλούν για κάτι άλλο. Δεν χρειάζεται όμως να επεκταθώ, αφού, ως ελέχθη, είναι οι αρμόδιες Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας που έχουν την ευθύνη να εκτιμήσουν τα γεγονότα και τις εμπιστευτικές πληροφορίες που αφορούν σε θέματα εθνικής ασφάλειας ή δημόσιας τάξης. Όπως εύστοχα λέχθηκε στην Πολιτική Έφεση αρ. 77/20(πιο πάνω):
«. Το Δικαστήριο δεν μπορεί να ασκήσει ιδίαν κρίση περί της επικινδυνότητας ενός αιτητή. Μπορεί, βεβαίως, στο πλαίσιο ελέγχου της νομιμότητας της όλης διαδικασίας να ελέγξει τις πληροφορίες - εφόσον τέτοιος έλεγχος δεν μπορεί να διενεργηθεί χωρίς στοιχεία - χωρίς, ωστόσο, να υπεισέρχεται στην ουσιαστική εκτίμηση των πληροφοριών, ήτοι χωρίς να τις αξιολογεί για να αποφανθεί κατά πόσο η απόφαση της Διοίκησης ήταν ορθή ή η ενδεδειγμένη (Bekefiv. Δημοκρατίας, Αναθεωρητική Έφεση αρ. 42/2013, ημερ. 30/6/2016, ECLI:CY:AD:2016:C317). Και είναι αυτό το οποίο έπραξε, στην προκείμενη περίπτωση, εφόσον μέσω της διαδικασίας που περιγράφηκε ανωτέρω, το Πρωτόδικο Δικαστήριο διήλθε των σχετικών εγγράφων που του παραδόθηκαν διαπιστώνοντας το ίδιο με αυτό τον τρόπο ότι επρόκειτο για απόρρητες πληροφορίες αναφορικά με δραστηριότητα του Εφεσείοντα, σχετιζόμενη με ζητήματα εθνικής ασφάλειας».
Το Δικαστήριο έχοντας μελετήσει πολύ προσεκτικά τα απόρρητα έγγραφα που παραδόθηκαν από την ευπαίδευτη δικηγόρο των Καθ΄ ων η αίτηση(Ένδειξη «Α»), έχει ουσιαστικά υποκαταστήσει τον Αιτητή στην άσκηση των δικαιωμάτων του, διασφαλίζοντας έτσι το δικαίωμα του σε δίκαιη δίκη και αποτελεσματική δικαστική προστασία. Τα εν λόγω έγγραφα φαίνεται να εμπλέκουν τον Αιτητή σε παράνομες δραστηριότητες, για τις οποίες έγινε αναφορά πιο πάνω, και ουσιαστικά υποστηρίζουν τη θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας για κράτηση του Αιτητή για την προστασία της εθνικής ασφάλειας. Όλα αυτά βεβαίως με αναφορά στο αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι ο Αιτητής κατείχε στη χώρα του όπλο. Όπως εύστοχα σημειώθηκε στην πρωτόδικη απόφαση ΧΧΧ YAZEN (πιο πάνω), «. Η αρχή της αναλογικότητας και η εξισορρόπηση που περιλαμβάνει το δικαίωμα στην ελευθερία του από την μια και από την άλλη το δικαίωμα του κράτους να προστατεύει εαυτόν και τους πολίτες του, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι παραβιάζεται με τη μη αποκάλυψη των εγγράφων την οποία ο Αιτητής επιδιώκει σ΄ αυτό το στάδιο». Τα πιο πάνω ισχύουν και εδώ και απαντούν σε όλες τις θέσεις της ευπαίδευτης συνηγόρου του Αιτητή.
Θα απέρριπτα όμως την αίτηση και για τον ακόλουθο λόγο. Ο Αιτητής ουδέποτε προσέβαλε τη νομιμότητα του διατάγματος κράτησης του, το οποίο εξεδόθη για λόγους που αφορούν στην προστασία της εθνικής ασφάλειας, και για τους οποίους ήταν ενήμερος. Καταχώρισε την υπό εκδίκαση αίτηση στο πλαίσιο εκδίκασης της αίτησης του για έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus,όπου ουσιαστικά αυτό που θα εξεταστεί είναι, όπως ορθά ανέφερε και η ευπαίδευτη συνήγορος του «κατά πόσο ο Αιτητής θα πρέπει να αφεθεί ελεύθερος καθότι η διάρκεια της κράτησης του έχει καταστεί παράνομη λόγω του διαρρεύσαντος χρόνου».
Εν κατακλείδι, βρίσκω ότι τα ιδιαίτερα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, δεν συνηγορούν υπέρ της έκδοσης των αιτούμενων διαταγμάτων.
Η Αίτηση απορρίπτεται. Ουδεμία διαταγή για έξοδα. Τα έξοδα του διερμηνέα να καταβληθούν από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.
/ΕΑΠ.