ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Εμφάνιση Αναφορών (Noteup on) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


public Δημητριάδου-Ανδρέου, Λένα Νατ. Χαραλαμπίδου (κα) για Νατάσα Χαραλαμπίδου amp;amp;amp; Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για τον Αιτητή. Ρ. Χαραλάμπους (κα) με Χ. Παλαικυθρίτη (κα), Δικηγόροι της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η Αίτηση. CY AD Κύπρος Ανώτατο Δικαστήριο 2022-06-23 el Τμήμα Νομικών Εκδόσεων, Ανώτατο Δικαστήριο ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ MOHAMMAD MAMUNUR RASHID v. ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ κ.α., Πολιτική Αίτηση Αρ. 90/2022, 23/6/2022 Δικαστική Απόφαση

ECLI:CY:AD:2022:D258

ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

 

(Πολιτική Αίτηση Αρ. 90/2022)

 

 

23 Ιουνίου, 2022

 

 

[ Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.]

 

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ, ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ                       ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964 (Ν. 33/1964), ΤΑ ΑΡΘΡΑ 13 ΚΑΙ 14 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ ΝΟΜΟΥ ΚΕΦ. 105

 

ΚΑΙ

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 5 ΚΑΙ 6 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΕΩΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ, ΤΟΝ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε., ΤΟ ΑΡΘΡΟ 15 ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2008/115/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 16ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2008, ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ ΔΙΑΜΕΝΟΝΤΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ, ΤΟ ΑΡΘΡΟ 18ΠΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ ΝΟΜΟΥ ΚΕΦ. 105 ΩΣ ΕΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ 153(1)/2011, ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 11, 30, 34 ΚΑΙ 35 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ, ΤΑ ΑΡΘΡΑ 1, 2, 4, 5(3), 10, 11, 14 ΚΑΙ 15 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2018 (5/2018), ΤΑ ΑΡΘΡΑ 2, 4, 8, 9Δ, 9ΣΤ ΚΑΙ 16Δ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟΥ Ν.6(1)/2000 ΩΣ ΕΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ, ΤΑ ΑΡΘΡΑ 2, 19, 29 ΚΑΙ 30 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΝΟΜΟΥ 1960 (Ν.14/60), ΣΤΟΥΣ ΘΕΣΜΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Δ.25, Θ1,5, Δ.39, Δ.48 Θ 1-4, 9, Δ.57 ΚΑΙ Δ.64.2 ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΕΙΚΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙ ΤΩΝ ΣΥΜΦΥΩΝ ΕΞΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ, ΩΣ ΚΑΙ ΤΗ ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ.

 

ΚΑΙ

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ MOHAMMAD MAMUNUR RASHID ΥΠΗΚΟΟΥ ΜΠΑΓΚΛΑΝΤΕΣ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ (ΧΩΚΑΜ) ΜΕΝΝΟΓΕΙΑΣ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ HABEAS CORPUS AD SUBJICIENDUM.

 

ΚΑΙ

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ:

 

1.   ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

2.   ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ

3.   ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ

 

ΔΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

 

ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΠΑΡΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΕΛΑΣΗΣ, ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ (ΧΩΚΑΜ) ΜΕΝΝΟΓΕΙΑΣ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΤΟΝ MOHAMMAD MAMUNUR RASHID, ΑΠΟ ΜΠΑΓΚΛΑΝΤΕΣ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 11 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 5(1) ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 6 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε., ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 18ΠΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ ΝΟΜΟΥ ΚΕΦ.105 ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 15 ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2008/115/ΕΚ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ ΔΙΑΜΕΝΟΝΤΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ.

_____________________________________________________________________

 

Νατ. Χαραλαμπίδου (κα) για Νατάσα Χαραλαμπίδου & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για τον Αιτητή.

 

Ρ. Χαραλάμπους (κα) με Χ. Παλαικυθρίτη (κα), Δικηγόροι της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η Αίτηση.

 

 

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

(Δοθείσα Αυθημερόν)

 

Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.: Ο Αιτητής αιτείται την έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Habeas Corpus ad Subjiciendum ώστε να αφεθεί ελεύθερος γιατί, όπως διατείνεται, η διάρκεια κράτησης του για σκοπούς απέλασης καθιστά την κράτηση του παράνομη.

 

Ειδικότερα προβάλλεται από πλευράς Αιτητή ότι ο χρονικός περιορισμός των έξι μηνών για την κράτηση του για σκοπούς απέλασης έχει προ πολλού εκπνεύσει, χωρίς να έχει εκδοθεί οποιοδήποτε διάταγμα ανανέωσης της κράτησης και χωρίς να έχει γίνει μέχρι σήμερα η παραμικρή ενέργεια για την απέλαση του.

 

Η πλευρά των Καθ' ων η Αίτηση υποστηρίζει ότι το Διάταγμα κράτησης εκδόθηκε με βάση τις πρόνοιες του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, οι οποίες νομιμοποιούν κατ' εξαίρεση την κράτηση υπηκόου τρίτης χώρας και ότι οι λόγοι κράτησης εξακολουθούν να υφίστανται ακόμη και σήμερα και έχουν τύχει επανεξέτασης από τις αρμόδιες αρχές.

 

Η Αίτηση υποστηρίζεται από ένορκη δήλωση του ιδίου του Αιτητή. Η Δημοκρατία καταχώρησε Ειδοποίηση Πρόθεσης Ένστασης που υποστηρίζεται από Ένορκη Δήλωση Λειτουργού στο Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης (εφεξής ΤΑΠΜ).

 

Το αδιαμφισβήτητο ιστορικό, όπως αυτό προκύπτει τόσο μέσα από την Ένορκη Δήλωση που υποστηρίζει την Αίτηση, όσο και μέσα από την Ένορκη Δήλωση που υποστηρίζει την Ένσταση, σε συνάρτηση και με τα σχετικά έγγραφα που κατατέθηκαν ως Τεκμήρια ενώπιον του Δικαστηρίου, είναι, σε γενικές γραμμές, το ακόλουθο:

 

·        Ο Αιτητής είναι υπήκοος Μπαγκλαντές ο οποίος αφίχθη στην Κύπρο παράνομα μέσω μη ελεγχόμενων από τη Δημοκρατία περιοχών και συγκεκριμένα μέσω του κατεχόμενου αεροδρομίου της Τύμπου κατά το έτος 2019 και πέρασε από άγνωστο σημείο διέλευσης και σε άγνωστο χρόνο στις ελεύθερες περιοχές.

·        Στις 7/2/2019 ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για παροχή διεθνούς προστασίας, η οποία απερρίφθη στις 22/2/2021 και η απορριπτική επιστολή επιδόθηκε στον ίδιο στις 28/2/2021.

·        Στις 7/9/2021 ο Αιτητής παρουσιάστηκε στον Αστυνομικό Σταθμό Πέγειας και ζήτησε όπως του εκδοθεί βεβαίωση απώλειας της επιβεβαιωτικής του επιστολής. Μετά από έλεγχο διαπιστώθηκε ότι βρισκόταν παράνομα στην Κύπρο και την ίδια ημέρα συνελήφθη για το αυτόφωρο αδίκημα της παράνομης παραμονής στη Δημοκρατία.

·        Στις 8/9/2021 εκδόθηκαν εναντίον του Αιτητή Διατάγματα Κράτησης και Απέλασης δυνάμει του ’ρθρου 14 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105, στη βάση του ότι παρέμενε παράνομα στη Δημοκρατία από τις 28/3/2021, όταν παρήλθε η προθεσμία προσφυγής κατά της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου και αφού διαπιστώθηκε ότι υπήρχε κίνδυνος διαφυγής και παρεμπόδισης της διαδικασίας απέλασης του, δεδομένου ότι δεν υπήρχε δηλωθείσα διεύθυνση διαμονής και περιθώριο εναλλακτικών της κράτησης μέτρων.

·        Στις 27/9/2021 ο Αιτητής καταχώρησε μεταγενέστερη αίτηση στην Υπηρεσία Ασύλου, στην οποία ανέφερε οικονομικούς λόγους για τους οποίους δεν μπορούσε να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του.

·        Την ίδια ημερομηνία, δηλ. 27/9/2021, το Διάταγμα Απέλασης ανεστάλη για να διευκρινιστεί αν θα επανανοίξει ο φάκελος του αλλοδαπού στην Υπηρεσία Ασύλου, λόγω της μεταγενέστερης αίτησης, ημερ. 27/9/2021.

·        Στις 16/11/2021 η μεταγενέστερη αίτηση του Αιτητή απερρίφθη ως απαράδεκτη. Στις 23/3/2022 η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε απορριπτική επιστολή της απόφασης σχετικά με το αίτημα του Αιτητή, η οποία παραλήφθηκε και υπεγράφη ιδιοχείρως από τον Αιτητή την ίδια ημερομηνία (δηλ. 23/3/2022).

·        Στις 28/3/2022 αποφασίστηκε η ενεργοποίηση του Διατάγματος Απέλασης του Αιτητή, καθώς στις 16/11/2021 απερρίφθη η μεταγενέστερη αίτησή του.

·        Στις 29/3/2022 εγκρίθηκε ποσό το οποίο αφορά έκδοση και αποστολή ταξιδιωτικών εγγράφων για την ολοκλήρωση της απέλασης του Αιτητή και λόγω μη συνεργασίας του για τον επαναπατρισμό του, ζητήθηκε από την Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης έγκριση για συνοδεία, αίτημα το οποίο εγκρίθηκε και ο Αιτητής συμπεριελήφθη σε πτήση ημερ. 29/3/2022. Εντούτοις, ο Αιτητής βγήκε θετικός στο COVID-19 με αποτέλεσμα να αναβληθεί η προγραμματισμένη απέλασή του.

·        Στις 31/3/2022 ο Αιτητής καταχώρησε την Προσφυγή υπ' αρ. 1733/2022 ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας, η οποία εκκρεμεί.

·        Στις 11/4/2022 και 9/5/2022 ο Αιτητής ανέφερε στο πρόγραμμα εθελούσιων επιστροφών ότι δεν επιθυμεί να ενταχθεί σε αυτό μέχρι να εκδοθεί δικαστική απόφαση.

·        Στις 10/6/2022 στάληκε σχετική επιστολή από την Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης με την οποία ζητείτο να αναφερθούν ποιες ενέργειες έγιναν προς απέλαση του και αναφέρετο ότι ο Αιτητής έχει ήδη ενταχθεί στη μισθωμένη πτήση αναγκαστικών επιστροφών που θα γίνει στις 28/6/2022, σε συνεργασία με την Ελλάδα, ενώ η λίστα των επιβατών έχει ήδη αποσταλεί και έχει επιβεβαιωθεί από τις αρχές του Μπαγκλαντές.

·        Στις 11/11/2021, 15/2/2022, 4/4/2022 και 10/6/2022, κατόπιν σχετικών επανεξετάσεων και επαναξιολογήσεων που διενεργήθηκαν, εγκρίθηκε από το ΤΑΠΜ η συνέχιση της κράτησης του Αιτητή.

 

Όπως είναι καλά γνωστό, το προνομιακό ένταλμα της φύσεως Habeas Corpus ad subjiciendum διασφαλίζει την ελευθερία του ατόμου. Όπως αναφέρθηκε στην υπόθεση Δημητράκης Χατζησάββα (1993) 1 Α.Α.Δ. 102, «Το Habeas Corpus ad subjiciendum είναι προνομιακή διαδικασία για τη διασφάλιση της ελευθερίας του πολίτη. Παρέχει αποτελεσματικό μέσο άμεσης απελευθέρωσης από παράνομη ή αδικαιολόγητη πράξη, είτε στη φυλακή, είτε σε ιδιωτικό χώρο, από αρχή ή ιδιώτη». Απαραίτητη προϋπόθεση για έκδοση του εντάλματος συνιστά η απόδειξη εκ μέρους του αιτούντος του παράνομου της κράτησης ή φυλάκισης (Καλφοπούλου (1998)                       1 Α.Α.Δ. 55). Με τη διαδικασία του εντάλματος Habeas Corpus ό,τι επιδιώκεται είναι η διασφάλιση του δικαιώματος της ελευθερίας δια της άμεσης απελευθέρωσης του αιτητή ο οποίος, κατ' ισχυρισμό τελεί υπό παράνομη κράτηση. Οποτεδήποτε στο πλαίσιο της εν λόγω διαδικασίας διαπιστώνεται κάτι τέτοιο, το σχετικό διάταγμα εκδίδεται δικαιωματικά και όχι ως θέμα άσκησης διακριτικής εξουσίας, οπότε ο αιτητής αφήνεται ευθύς ελεύθερος (Green v. Home Secretary [1941] 3 All E.R. 388,                  σελ. 400).

 

Από τα ενώπιον μου στοιχεία είναι σαφές ότι οι Καθ' ων η Αίτηση ενέταξαν την υπό κρίση κράτηση του Αιτητή στις πρόνοιες του ’ρθρου 18ΠΣΤ του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105.

 

Το ’ρθρο 18ΠΣΤ(5)(α) του Κεφ. 105 διαλαμβάνει ότι η διάρκεια της κράτησης στη βάση του ’ρθρου 18ΠΣΤ ελέγχεται με αίτηση Habeas Corpus, ενώ ο έλεγχος της νομιμότητας του διατάγματος κράτησης διενεργείται μέσω προσφυγής με βάση τα διαλαμβανόμενα στο ’ρθρο 18ΠΣΤ(3)(α) του Νόμου.

 

Στην υπόθεση Guo Shuying v. Δημοκρατίας (2012) 1 Α.Α.Δ. 2725 τονίστηκε πως «η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου σταθερά αποδέχεται ότι μόνο με αίτηση Habeas Corpus μπορεί να ελεγχθεί η νομιμότητα της κράτησης αλλοδαπού από πλευράς της διάρκειας της συμφώνως των προνοιών του ’ρθρου 18ΠΣΤ του νόμου.».

Το ’ρθρο 18ΠΣΤ του Νόμου, εισάχθηκε με τον τροποποιητικό νόμο Ν.153(Ι)/2011, για σκοπούς εναρμόνισης ΅ε την πράξη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας ΅ε τίτλο «Οδηγία 2008/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συ΅βουλίου, της 16ης Δεκε΅βρίου 2008, σχετικά ΅ε τους κοινούς κανόνες και διαδικασίες στα κράτη ΅έλη για την επιστροφή των παρανό΅ως δια΅ενόντων υπηκόων τρίτων χωρών» και οι πρόνοιες του είναι επιτακτικές.

 

Στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση του Zoran Todorovic (2013)              1 Α.Α.Δ. 2578 αναφέρθηκαν τα εξής σε σχέση με την εμβέλεια του ’ρθρου 18ΠΣΤ:

 

     «Με τις νέες εναρμονιστικές πρόνοιες, τέθηκαν, μεταξύ άλλων, περιορισμοί αναφορικά με τη διάρκεια της κράτησης υπηκόου τρίτης χώρας υποκείμενου σε διαδικασίες επιστροφής. Σύμφωνα με το εδάφιο (7) του ’ρθρου 18ΠΣΤ του Νόμου, η κράτηση για σκοπούς απομάκρυνσης δεν πρέπει να υπερβαίνει τους έξι μήνες. Βάσει του εδαφίου (8) του πιο πάνω άρθρου, ο Υπουργός Εσωτερικών δεν δύναται να παρατείνει το διάστημα των έξι μηνών, παρά μόνο για περιορισμένο χρόνο που δεν υπερβαίνει τους δώδεκα μήνες, στις περιπτώσεις που «παρ' όλες τις εύλογες προσπάθειες, η επιχείρηση απομάκρυνσης είναι πιθανόν να διαρκέσει περισσότερο επειδή (α) ο συγκεκριμένος υπήκοος της τρίτης χώρας αρνείται να συνεργαστεί ή (β) καθυστερεί η λήψη αναγκαίων εγγράφων από τρίτες χώρες.» (βλ. Shuying v. Δημοκρατίας (Αρ. 2) (2012) 1 Α.Α.Δ. 2725)

 

Η κράτηση προσώπου για σκοπούς απέλασης πρέπει, με βάση το ’ρθρο 18ΠΣΤ του Νόμου «να έχει τη μικρότερη δυνατή διάρκεια και να διατηρείται μόνο καθόσον χρόνο η διαδικασία απομάκρυνσης εξελίσσεται και εκτελείται με τη δέουσα επιμέλεια». Περαιτέρω, κάθε διάταγμα κράτησης επανεξετάζεται από τον Υπουργό Εσωτερικών (α) αυτεπάγγελτα ανά δίμηνο και (β) σε οποιοδήποτε εύλογο χρονικό διάστημα, κατ' αίτηση του επηρεαζόμενου υπηκόου τρίτης χώρας. Η κράτηση εξακολουθεί καθόλη τη χρονική περίοδο κατά την οποία πληρούνται οι όροι του ’ρθρου 18ΠΣΤ(1) και είναι αναγκαία για να διασφαλισθεί η επιτυχής απομάκρυνση και δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες[1]. Ο Υπουργός Εσωτερικών δύναται να παρατείνει το χρονικό αυτό διάστημα για πρόσθετο περιορισμένο χρόνο που δεν υπερβαίνει τους 12 μήνες σε περιπτώσεις όπου (α) ο υπήκοος τρίτης χώρας αρνείται και συνεργαστεί ή (β) καθυστερεί η λήψη αναγκαίων εγγράφων από τρίτες χώρες[2].

 

Αποτελεί θέση του Αιτητή ότι, παρά το γεγονός ότι κρατείται με σκοπό την απέλαση πέραν του εξαμήνου, καμία συγκεκριμένη ενέργεια δεν υπήρξε μέχρι σήμερα προς αυτήν την κατεύθυνση. Ούτε και το γεγονός ότι συμπεριλήφθηκε σε πτήση ημερ. 29/3/2022 και αναβλήθηκε τελικά η απέλαση του εξαιτίας του γεγονότος ότι βγήκε θετικός στον κορονοϊό, ικανοποιεί, κατά την συνήγορο του, τις σχετικές νομοθετικές πρόνοιες που αφορούν στις υποχρεώσεις των Καθ' ων η Αίτηση. Υποστηρίχθηκε, ακόμη, ότι η διάρκεια της κράτησης μέχρι σήμερα σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ως εύλογη και/ή δικαιολογημένη εξαιτίας της παρατεταμένης διάρκειας της κατά τρόπο που, σύμφωνα με τη σχετική εισήγηση, υποδηλώνει εγκατάλειψη του σκοπού για τον οποίο διενεργήθη.

 

Την αντίθετη θέση πρόβαλε η πλευρά των Καθ' ων η Αίτηση επισημαίνοντας ότι συνεχίζουν να υφίστανται οι λόγοι κράτησης κατόπιν και σχετικών επανεξετάσεων που έγιναν μέχρι σήμερα. Αναφερόμενη δε στα γεγονότα, υπογράμμισε ότι η συμπεριφορά του Αιτητή ως έχει ανωτέρω καταγραφεί, ήτοι η μεταγενέστερη αίτηση του ημερ. 27/9/2021 για διεθνή προστασία, η ασθένεια του με κορονοϊό και η άρνηση του να συνεργαστεί και να ενταχθεί στο πρόγραμμα εθελούσιων επιστροφών, οδήγησε αναπόφευκτα στην ματαίωση της απέλασης του προσωρινά χωρίς, ωστόσο, ο σκοπός κράτησης του για σκοπούς απέλασης να έχει εκλείψει.

 

Αποτελεί αρχή της νομολογίας ότι η διάρκεια της κράτησης δεν εξετάζεται in abstracto, αλλά στη βάση των συγκεκριμένων γεγονότων της υπόθεσης (βλ. Essa Murad Khlaief (2003) 1 ΑΑΔ 1402 και Habibi Pour Ali Fasel, Πολιτική Έφεση Αρ. 236/15, ημερ. 31/3/2016).

 

Έχοντας εξετάσει τις πιο πάνω εισηγήσεις θα πρέπει να υπομνηστεί πως η δικαστική κρίση για το εύλογο ή μη του χρόνου κράτησης είναι ζήτημα πραγματικό και συνυφασμένο με τους λόγους που τυχόν δημιουργούν καθυστέρηση και εξαρτάται από τα ιδιαίτερα περιστατικά της υπόθεσης, όπως οι ανωτέρω αποφάσεις εξηγούν.

Έχοντας κατά νου τα γεγονότα, όπως έχουν εκτεθεί σε έκταση ανωτέρω, και σημειώνοντας ότι παραμένει χωρίς αμφισβήτηση ότι η διοίκηση προχώρησε σε σειρά ενεργειών προς το σκοπό απέλασης του Αιτητή, είναι η κρίση του Δικαστηρίου ότι η υπό εκδίκαση Αίτηση δεν έχει περιθώρια επιτυχίας.

Συγκεκριμένα μεσολάβησαν συνεχείς επαναξιολογήσεις κατά τις ημερομηνίες 11/11/2021, 15/2/2022, 4/4/2022 και 10/6/2022 στις οποίες διαπιστώνετο η μη διαφοροποίηση των δεδομένων καθόσον αφορά τον κίνδυνο διαφυγής όπως προέκυπτε από τη μη ύπαρξη από μέρους του Αιτητή διεύθυνσης συνήθους διαμονής, καθώς και η παρεμπόδιση της προετοιμασίας της επιστροφής ενόψει του μεταναστευτικού ιστορικού του Αιτητή. Σε αυτές τις επαναξιολογήσεις περιλαμβάνονταν και οι προσπάθειες για επαναπατρισμό του Αιτητή καθώς και της έλλειψης συνεργασίας από μέρους του, με αποτέλεσμα να εγκριθεί η συνοδεία του σε πτήση ημερ. 29/3/2022 στην οποία αυτός συμπεριελήφθη αλλά, λόγω του ότι αυτός βγήκε θετικός στον κορονοϊό, ανεβλήθη η απέλαση του.

 

Κρίνεται, υπό το φως των πιο πάνω, ότι η διοίκηση σε καμία περίπτωση δεν καθυστέρησε ή εγκατέλειψε το σκοπό κράτησης του Αιτητή ή παρέλειψε να ενεργήσει με τη δέουσα επιμέλεια. Συνεπώς, το Δικαστήριο συμφωνεί με την πλευρά των Καθ' ων η Αίτηση ότι δεν εντοπίζεται αδικαιολόγητη καθυστέρηση ή υπαιτιότητα εκ μέρους τους, τέτοια που να δικαιολογεί την έκδοση του αιτούμενου Προνομιακού Εντάλματος. Η παράταση της κράτησης πέραν των έξι μηνών, στη βάση του προαναφερθέντος ’ρθρου 18ΠΣΤ(8) του Κεφ. 105, ήταν, υπό τις συνθήκες, απόλυτα δικαιολογημένη.

 

Εν τέλει, ο Αιτητής δεν απέσεισε το βάρος που έφερε προς απόδειξη ότι η διάρκεια της κράτησης δεν ήταν εύλογη, ως αποτέλεσμα καθυστέρησης των διαδικαστικών και διοικητικών διαδικασιών και ότι, ως εκ της διάρκειάς της, κατέστη παράνομη.

 

Στη βάση των πιο πάνω, η Αίτηση απορρίπτεται, χωρίς έξοδα.

 

 

 

                                      Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.



[1] (7) Με την επιφύλαξη της παραγράφου (γ) του εδαφίου (3) και της παραγράφου (γ) του εδαφίου (5),  η κράτηση εξακολουθεί καθ' όλη τη χρονική περίοδο κατά την οποία πληρούνται οι όροι του εδαφίου (1) και είναι αναγκαία για να διασφαλισθεί η επιτυχής απομάκρυνση και δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες.

[2] (8) Ο Υπουργός Εσωτερικών δε δύναται να παρατείνει το χρονικό διάστημα που αναφέρεται στο εδάφιο (7) παρά μόνο για πρόσθετο περιορισμένο χρόνο που δεν υπερβαίνει τους δώδεκα μήνες σε περιπτώσεις κατά τις οποίες, παρ' όλες τις εύλογες προσπάθειες, η επιχείρηση απομάκρυνσης είναι πιθανόν να διαρκέσει περισσότερο επειδή-

(α) ο συγκεκριμένος υπήκοος της τρίτης χώρας αρνείται να συνεργαστεί, ή

(β) καθυστερεί η λήψη αναγκαίων εγγράφων από τρίτες χώρες.

 


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο