|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2022:A49
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Εφεση Αρ. 104/2014)
21 Ιανουαρίου, 2022
[ΛΙΑΤΣΟΣ, ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ, Δ/ΣΤΕΣ]
XXX ΚΥΡΙΑΚΟΥ,
Εφεσείων,
v.
1. ΚΑΡΑΜΟΝΤΑΝΗ XXX XXX,
2. CARAMONTANI ESTATES LTD,
Εφεσιβλήτων.
_ _ _ _ _ _
Χρ. Χατζηστερκώτης για Χρ. Χατζηστερκώτης & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για τον Εφεσείοντα.
Λ. Πισίας για Σκορδής, Παπαπέτρου & Σία ΔΕΠΕ, για τους Εφεσίβλητους.
_ _ _ _ _ _
Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου
θα δοθεί από τον Λιάτσο, Δ.
_ _ _ _ _ _
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.: Πρωτοδίκως, η αξίωση του Εφεσείοντα-ενάγοντα εδραζόταν σε επίκληση συμφωνίας πώλησης ενός οικοπέδου στο Δήμο Αμμοχώστου (το επίδικο ακίνητο), το οποίο, κατά τις δικογραφημένες του θέσεις, αγόρασε κατά/ή περί το έτος 1972-1973, αντί του ποσού των ΛΚ3.150 από τους Εφεσίβλητους-εναγόμενους.
Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, μετά την τουρκική εισβολή, αποτάθηκε στους Εφεσίβλητους και ζήτησε όπως το ακίνητο μεταβιβαστεί επ΄ ονόματί του, πλην όμως αυτοί αρνήθηκαν να το πράξουν, με αποτέλεσμα, χρόνια αργότερα, να αναζητήσει δικαστική θεραπεία, ήτοι: αναγνωριστικό διάταγμα ότι είναι ο αποκλειστικός κύριος και ιδιοκτήτης του επίδικου ακινήτου, διάταγμα εγγραφής και μεταβίβασης επ΄ ονόματί του της εν λόγω περιουσίας και, διαζευκτικά, αποζημιώσεις ίσες με τη σημερινή αξία της.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, αφού αξιολόγησε τη μαρτυρία των πέντε μαρτύρων της πλευράς του Εφεσείοντα και αυτή του Εφεσίβλητου 1, έκρινε ότι «. κανένας από τους μάρτυρες που παρουσιάστηκαν δεν είχε πρόθεση να παραπλανήσει το Δικαστήριο με εσφαλμένα γεγονότα». Διαπίστωσε, περαιτέρω, ότι συγκεκριμένα σημεία και αναφορές της όλης μαρτυρίας δεν μπορούσαν να γίνουν αποδεκτά, αφού, λόγω της παρόδου πολλών χρόνων μέχρι και της καταχώρησης της αγωγής, η μνήμη είχε εξασθενήσει και οι μάρτυρες δεν ήταν σε θέση να αποτυπώσουν επακριβώς τα όσα είχαν λάβει χώραν. Κατέληξε στη διαπίστωση ότι όντως ο Εφεσείοντας κατά τον επίδικο χρόνο αγόρασε ένα οικόπεδο, μέσα στο οποίο ανήγειρε οικία στην οποία διέμενε μέχρι και την τουρκική εισβολή με την οικογένειά του. Αυτή η οικία ήταν στην οδό xxx και έφερε τον αριθμό 99. Παρά ταύτα, ο ευπαίδευτος πρωτόδικος Δικαστής, υποβάλλοντας το ερώτημα κατά πόσο το πιο πάνω εύρημα ήταν αρκετό για να ικανοποιήσει την αξίωση του ενάγοντα-Εφεσείοντα, έκρινε ως ακολούθως:
«Εν πρώτοις, δεν υφίσταται ενώπιον του Δικαστηρίου οποιαδήποτε μαρτυρία ικανή να αποδείξει ότι η εν λόγω οικία στην οδό xxx 99 αντιστοιχεί με το τεμάχιο αριθμός 2xx4, Φ/ΣΧ 2X/X9 Ε2 «D», τοποθεσία Ι. xxx - Σαλαμίνα, έκτασης 5X8 τμ στο Δήμο Αμμοχώστου. Η οποία είναι η ακίνητη περιουσία για την οποία ζητούνται τα διατάγματα ή οι άλλες θεραπείες λόγω παράβασης της συμφωνίας μεταξύ των διαδίκων. Το ζήτημα προέκυψε σαφώς κατά την ακροαματική διαδικασία αφού τόσο ο ΜΕ1 όσο και ο ΜΕ5 ρωτήθηκαν σχετικά και έχω αναφερθεί ανωτέρω στις τοποθετήσεις τους. Η αναφορά του ΜΕ1 ότι στο Κτηματολόγιο έδειξαν (ποιοι;) στον πατέρα του το τοπογραφικό των οικοπέδων από το Δημοτικό Σχολείο και αυτός τους υπέδειξε το οικόπεδο που είχε αγοράσει, δεν θέτει σε μαρτυρία τα ως άνω στοιχεία ως στοιχεία του ακινήτου ούτε η ως άνω αναφορά του ΜΕ5 ικανοποιεί το ζήτημα, που δεν είναι άλλο από την υποχρέωση της πλευράς του ενάγοντα να αποδείξει στο βαθμό που απαιτείται σε αστικές διαδικασίες, το γεγονός της αγοράς από μέρους του ενάγοντα του αναφερόμενου επίδικου ακινήτου. Ούτε εξηγείται με οποιοδήποτε τρόπο η αναφορά επί του τεκμηρίου 7 (3η σελίδα) ώστε να θέτει τα αναφερόμενα στοιχεία σε μαρτυρία. Το τι παραμένει συνεπώς είναι ότι η αναφορά στη γραπτή δήλωση των ΜΕ1 και 5 στα εν λόγω στοιχεία δεν μπορεί παρά να θεωρείται αυθαίρετη αναφορά χωρίς να αποδεικνύεται από μαρτυρία ικανή να αποδείξει τέτοιο ισχυρισμό. Και αυτά ενώ ήταν πολύ απλό να προσκομιστεί από μέρους της πλευράς του ενάγοντα μαρτυρία από ικανό μάρτυρα (ίσως το Κτηματολόγιο) που να διαφωτίζει επί του προκειμένου. Χωρίς τέτοια μαρτυρία, αναπόφευκτα παραμένει ένα μεγάλο κενό στην υπόθεση του ενάγοντα, αυτό της μη σύνδεσης του ακινήτου που το Δικαστήριο ανωτέρω αποδέχτηκε ότι ο ενάγοντας αγόρασε με το ακίνητο για το οποίο κινήθηκε η παρούσα αγωγή.»
Η πιο πάνω προσέγγιση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ήταν καταλυτική ως προς το αποτέλεσμα της υπόθεσης. Πλην όμως, για σκοπούς πληρότητας, το Δικαστήριο εξέτασε και τις θεραπείες της ειδικής εκτέλεσης της κατ΄ ισχυρισμό συμφωνίας, καθώς επίσης και του ύψους των αποζημιώσεων. Αποφάσισε ότι δεν είχαν ικανοποιηθεί οι προϋποθέσεις του περί Πώλησης Γης (Ειδική Εκτέλεση) Νόμου, Κεφ. 232, δεδομένου ότι δεν προβλήθηκε ισχυρισμός περί κατάθεσης της συμφωνίας στο Κτηματολόγιο και, ως προς τις αξιούμενες αποζημιώσεις, ότι δεν είχε προσφερθεί ικανοποιητική μαρτυρία σε σχέση με την αξία του επίδικου ακινήτου, προκειμένου να καλύψει το επίπεδο της αυστηρής απόδειξης που απαιτείται για μια τέτοια ζημιά.
Η απορριπτική απόφαση προσβάλλεται ενώπιόν μας με επτά λόγους έφεσης. Οι τρεις πρώτοι είναι επάλληλοι και καλύπτουν το ζήτημα της σύνδεσης του ακινήτου της οδού Ηλέκτρας 99 με το επίδικο ακίνητο. Υποβάλλεται από τον Εφεσείοντα ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν εκτίμησε σωστά την ενώπιόν του μαρτυρία και εσφαλμένα κατέληξε ότι στο σύνολό της δεν ήταν ικανή προς απόδειξη της ταύτισης των δύο τεμαχίων. Οι υπόλοιποι λόγοι έφεσης καλύπτουν το ζήτημα της απόρριψης των θεραπειών της ειδικής εκτέλεσης και της παροχής αποζημιώσεων.
Ως ζήτημα λογικής τάξης, προέχει η εξέταση των, ταυτόσημων στην ουσία, τριών πρώτων λόγων έφεσης.
Η πλευρά του Εφεσείοντα έφερε το βάρος απόδειξης των ισχυρισμών που προέβαλλε. Η αξίωση στηριζόταν στην κατ΄ ισχυρισμό ύπαρξη γραπτής συμφωνίας προς αγορά του επίδικου ακινήτου, γεγονός για το οποίο οι Εφεσίβλητοι εξέφραζαν άγνοια και δικογραφούσαν άρνηση. Το ζήτημα της απόδειξης της αγοράς του συγκεκριμένου ακινήτου ήταν καίριας σημασίας, αφού συνιστούσε τον πυρήνα της απαίτησης του Εφεσείοντα. Οφειλε, να παρουσιάσει ικανοποιητική μαρτυρία προς τεκμηρίωση του γεγονότος αυτού. Η προβαλλόμενη γραπτή συμφωνία δεν τέθηκε ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου. Επιχειρήθηκε η απόδειξη των κρίσιμων στοιχείων με προφορική μαρτυρία, καθώς επίσης και με την κατάθεση συγκεκριμένων εγγράφων. Πλην όμως, όπως ορθά διαπίστωσε το πρωτόδικο Δικαστήριο, η προφορική μαρτυρία οδηγούσε στην απόδειξη και μόνο ότι ο Εφεσείων ανήγειρε οικία στην προαναφερθείσα οδό, όπου και διέμενε με την οικογένειά του μέχρι και το 1974. Τα τεκμήρια δεν πρόσθεταν οτιδήποτε περαιτέρω. Το μεν τεκμήριο 3, της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, επιβεβαίωνε την σύνδεση του Εφεσείοντα με την οικία της οδού xxx 99, το δε τεκμήριο 7 αφορούσε δήλωση του ίδιου του Εφεσείοντα και όχι βεβαίωση του Κτηματολογίου, στην οποία δήλωση παρουσιαζόταν ως ο ιδιοκτήτης του επίδικου ακινήτου.
Υπό το φως των πιο πάνω, ήταν αναπόδραστο το συμπέρασμα του πρωτόδικου Δικαστηρίου, σύμφωνα με το οποίο η ενώπιόν του μαρτυρία δεν ήταν ικανή να αποδείξει ότι το ακίνητο της οδού Ηλέκτρας 99 αντιστοιχούσε με το επίδικο τεμάχιο.
Η απόρριψη των υπό συζήτηση λόγων έφεσης ιχνηλατεί και το αποτέλεσμα της ενώπιόν μας υπόθεσης και καθιστά αχρείαστη την εξέταση των λόγων έφεσης που αφορούν το ζήτημα της ειδικής εκτέλεσης και των αποζημιώσεων.
Η έφεση απορρίπτεται. Επιδικάζονται €2000 έξοδα πλέον ΦΠΑ, αν υπάρχει, εις βάρος του Εφεσείοντα.
Α.Ρ. ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.
Τ. ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.
Δ. ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ, Δ.
ΣΦ.