ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2021:A538
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση Αρ. E150/14)
30 Νοεμβρίου, 2021
[ΓΙΑΣΕΜΗΣ, ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, ΣΑΝΤΗΣ, Δ/στές]
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΛΤΔ,
Εφεσείοντες.
ν.
Μ.A.C. BOUTIQUE HOTELS LTD,
Εφεσίβλητοι.
--------------------
Α. Τσάρκατζης, για Χρίστος Πατσαλίδης ΔΕΠΕ, για τους Εφεσείοντες.
Β. Παρπαρίνος, για Λούκας & Βίας Παρπαρίνος & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για τους Εφεσίβλητους.
ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί
από τον Σάντη, Δ.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΣΑΝΤΗΣ, Δ.: Οι εφεσείοντες/ενάγοντες («oι Εφεσείοντες»), διά δύο λόγων έφεσης, βάλλουν κατά ενδιάμεσης απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας («το Πρωτόδικο Δικαστήριο») ημερομηνίας 11.6.14 («η Πρωτόδικη Απόφαση»), διά της οποίας απορρίφθηκε το αιτητικό (Γ) μονομερούς αίτησης ημερομηνίας 26.3.14 που καταχώρισαν οι Εφεσείοντες κατά των Εφεσίβλητων («η ενδιάμεση αίτηση»), με το οποίο ζητούνταν η απαγόρευση (με την περικοπή που ακολουθεί να είναι αυτούσια όπως και οι υπόλοιπες στο ανά χείρας κείμενο) «. εις την εναγόμενη και/ή στους αντιπροσώπους και/ή υπαλλήλους αυτής από του να πωλήσουν, επιβαρύνουν, εκχωρήσουν, μεταβιβάσουν, διαθέσουν, τα πιο κάτω περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται εντός του ξενοδοχείου "Crystal" ευρισκόμενου εις το χωριό Κακοπετριά, δηλαδή ένα φούρνο Convotherm, μάτια γκαζιού Mareno, φριτέζα διπλή Mareno, πλυντήριο πιάτων δύο πάγκους μικρούς, 2 ράφια 80 Χ 200, 2 ράφια 90 Χ 200, μεγάφωνα οροφής, μεγάφωνα εστιατορίου, μεγάφωνα καφετέριας, φωτιστικά οροφής, καναπέδες οροφής, τζακούζι, σάουνα, μέχρι πλήρους εκδίκασης της αγωγής και/ή μέχρι νεοτέρας διαταγής του Δικαστηρίου και/ή μέχρι την αποπεράτωση της παρούσας αγωγής» («το επίδικο διάταγμα»).
Το αιτητικό (Γ) της ενδιάμεσης αίτησης δεν είχε εγκριθεί μονομερώς από το Πρωτόδικο Δικαστήριο, με επακόλουθο να διαταχθεί η επίδοση του προς τους Εφεσίβλητους.
Παρεμβάλλουμε, πως στο πλαίσιο της ενδιάμεσης αίτησης - και της ίδιας ακροαματικής διαδικασίας - το Πρωτόδικο Δικαστήριο οριστικοποίησε τα δύο μονομερώς εκδοθέντα προσωρινά διατάγματα (ως τα αιτητικά (Α) και (Β) της ενδιάμεσης αίτησης) διά των οποίων απαγορεύθηκε «. εις την εναγόμενη και/ή στους αντιπροσώπους και/ή υπαλλήλους αυτής από του να παρενοχλούν και/ή εμποδίζουν την ενάγουσα με οιονδήποτε τρόπο από του να διαχειρίζεται και/ή λειτουργεί απρόσκοπτα το ξενοδοχείο «Crystal», το οποίο ευρίσκεται στο χωριό Κακοπετριά» (βλ. αιτητικό (Α)), και «. στην εναγόμενη και/ή στους αντιπρόσωπους και/ή υπαλλήλους αυτής από του να εισέλθουν άνευ της άδειας της ενάγουσας εις τα υποστατικά του ξενοδοχείου «Crystal»» (βλ. αιτητικό (Β)).
Το Πρωτόδικο Δικαστήριο, συνοψίζοντας τις απαιτήσεις των Εφεσειόντων στην αφορώσα αγωγή 1743/14 («η αγωγή»), έγραψε τα ακόλουθα:
«..................................
Με την παρούσα αγωγή, η οποία καταχωρίστηκε με κλητήριο γενικώς οπισθογραφημένο (Δ.2, θ. 1), η ενάγουσα αξιώνει εναντίον της εναγομένης Δήλωση του Δικαστηρίου ότι το ενοικιαστήριο έγγραφο μεταξύ των διαδίκων για την ενοικίαση του ξενοδοχείου «Crystal» νομίμως έχει τερματιστεί από την ενάγουσα, €42.000 ως οφειλόμενα ενοίκια, διαζευκτικά και/ή περαιτέρω €31.000 δυνάμει απλήρωτων επιταγών, καθώς και ειδικές αποζημιώσεις για παράβαση συμφωνίας και/ή για ζημιές που η εναγομένη προκάλεσε στο ξενοδοχείο και/ή στον εξοπλισμό και/ή δυνάμει των όρων του ενοικιαστηρίου εγγράφου και/ή δυνάμει των αρχών του αδικαιολόγητου πλουτισμού.
...................................».
Προχωρούμε στους λόγους έφεσης.
Με τον λόγο έφεσης 1, οι Εφεσείοντες διατείνονται ότι το Πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα δεν εξέδωσε το επίδικο διάταγμα αφού κατέληξε - κακώς και σε αντίθεση προς τη μαρτυρία - στο συμπέρασμα πως δεν ικανοποιούνταν η τρίτη προϋπόθεση του Άρθρου 32 του Περί Δικαστηρίων Νόμου 14/60 («ο Ν.14/60»), και δη ότι «. θα είναι δύσκολο ή αδύνατο να απονεμηθεί πλήρης δικαιοσύνη σε μεταγενέστερο στάδιο εκτός αν εκδοθεί το αιτούμενο διάταγμα .»), αλλά και γιατί «. η τυχόν έκδοση του αιτούμενου υπό στοιχείο (Γ) διατάγματος στην ουσία θα αποτελούσε χρήση του μηχανισμού για την έκδοση παρεμπίπτοντος διατάγματος για σκοπό διαφορετικό από εκείνο που είναι ταγμένο να εξυπηρετήσει .», δεδομένου μάλιστα πως οι αρχές που αναδύονται από την Goody's Evagorou Ltd v. Lani Restaurants Ltd (1998) 1(Β) Α.Α.Δ. 1572 (στην οποία αναφέρθηκε το Πρωτόδικο Δικαστήριο έχοντας παραπεμφθεί σε αυτή από τους δικηγόρους των Εφεσίβλητων), δεν τυγχάνουν εφαρμογής «. εις την παρούσα υπόθεση και/ή σε καμία περίπτωση η έκδοση του υπό στοιχείο (Γ) προσωρινού Διατάγματος αποτελούσε αυτοσκοπό δια την Ενάγουσα και/ή ούτε με την έκδοση του . Διατάγματος θα λυόταν και η διαφορά στην ουσία της αφού αυτό που αξιώνει με την αγωγή της η Ενάγουσα είναι αποζημιώσεις και όχι τον εξοπλισμό της Εναγομένης ή τη χρήση ή παρακράτηση αυτού».
Τέλος, οι Εφεσείοντες προτάσσουν - με τον λόγο έφεσης 2 - πως το Πρωτόδικο Δικαστήριο ενάσκησε λαθεμένα τη διακριτική του ευχέρεια ως προς τη διαταγή να επωμισθεί η κάθε πλευρά τα έξοδα της, διότι «. η αίτηση της Ενάγουσας πέτυχε και ως εκ τούτου το Δικαστήριο όφειλε να διατάξει όπως τα έξοδα ακολουθήσουν το αποτέλεσμα .» αλλά και γιατί «. εκδόθηκαν τα δύο από τα τρία ζητούμενα Διατάγματα δεν μπορεί να αποτελεί λόγο για παρέκκλιση από τον κανόνα ότι τα έξοδα ακολουθούν το αποτέλεσμα».
Ακούσαμε τους ευπαίδευτους δικηγόρους και διεξήλθαμε των ευσύνοπτων και επιμελών περιγραμμάτων αγόρευσης τους.
Αρχίζουμε με τον λόγο έφεσης 1.
Λέμε ευθύς εξ αρχής πως δεν υπάρχει λελογισμένως πεδίο αποδοχής του.
Εξηγούμε.
Το Πρωτόδικο Δικαστήριο παρατήρησε, σε σύμπνοια με τις αρχές που εκφράστηκαν στην Goody's Evagorou Ltd v. Lani Restaurants Ltd (1998) 1(Β) Α.Α.Δ. 1572 - και χωρίς να ανιχνεύουμε στη θεώρηση αυτή, παρανόηση του δικαστικού λόγου της εν λόγω απόφασης ή κρίση της επίμαχης περίπτωσης δίχως το Πρωτόδικο Δικαστήριο να την προσεγγίσει κατά τα πρέποντα, βάσει των δικών της γεγονότων (βλ. T.A. Micrologic Computer Consultants Ltd v. Microsoft Corporation (2002) 1(Γ) Α.Α.Δ 1802, 1806-1808) - πως, κατ' ουσίαν, η παροχή προσωρινής θεραπείας διά της έκδοσης του επίδικου διατάγματος θα συνιστούσε χρησιμοποίηση της διαδικασίας έκδοσης παρεμπίπτοντος διατάγματος για σκοπό διαφορετικό από εκείνο που είναι ταγμένο να εξυπηρετήσει, δηλαδή για την κατακράτηση και χρήση περιουσίας των Εφεσίβλητων από τους Εφεσείοντες. Αυτό, προφανώς - ως συνάγεται από την Πρωτόδικη Απόφαση - σε απρόσφορο τη στιγμή εκείνη διαδικαστικό στάδιο (βλ. Δήμος Λάρνακας ν. Royal Ris Restaurant Ltd, Π.Ε. Ε187/17, ημ. 25.1.19, Αβερκίου ν. Θεό Κτηματική Λτδ (2013) 1(Α) Α.Α.Δ. 222, 228-230).
Πιο συγκεκριμένα, τo Πρωτόδικο Δικαστήριο, ανέφερε και αυτά εν σχέσει προς το επίδικο διάταγμα και την τρίτη προϋπόθεση του Άρθρου 32, Ν.14/60:
«...................................Αναφορικά με το διάταγμα υπό σημείο (Γ) της αίτησης το οποίο δεν εκδόθηκε μονομερώς, και το οποίο επιζητεί η ενάγουσα για να απαγορεύεται προσωρινά στην εναγομένη να πωλήσει/επιβαρύνει/διαθέσει τα περιουσιακά της στοιχεία που βρίσκονται εντός του ξενοδοχείου, προς τον σκοπό ικανοποίησης απόφασης που ενδεχομένως θα εκδοθεί υπέρ της καθότι η εναγομένη δεν έχει άλλη περιουσία, σημειώνω ότι κατά την κρίση μου η τρίτη προϋπόθεση του άρθρου 32 δεν ικανοποιείται. Η ενάγουσα δηλώνει ότι έχει επαναλειτουργήσει το ξενοδοχείο, ενώ εξακολουθούν να βρίσκονται εντός αυτού τα περιουσιακά στοιχεία της εναγομένης που αναφέρονται στην αίτηση, πολλά από τα οποία προφανώς και χρησιμοποιεί η ενάγουσα, εφόσον ισχυρίζεται ότι αποτελούν πλέον «προσαρτήματα» του ξενοδοχείου που δεν μπορούν εύκολα να αφαιρεθούν. Κατά την κρίση μου, τυχόν έκδοση του αιτούμενου υπό στοιχείο (Γ) διατάγματος στην ουσία θα αποτελούσε χρήση του μηχανισμού για την έκδοση παρεμπίπτοντος διατάγματος για σκοπό διαφορετικό από εκείνο που είναι ταγμένο να εξυπηρετήσει (βλ. Goody's Evagorou Ltd v. Lani Restaurants Ltd (1998) 1 A.A.Δ. 1572 στην οποία με παρέπεμψε ο ευπαίδευτος συνήγορος της εναγομένης), ήτοι για σκοπούς κατακράτησης και χρήσης περιουσίας της εναγομένης από την ενάγουσα. Όσον αφορά τον εξοπλισμό που ανήκει στην εναγομένη που δεν θεωρεί η ενάγουσα ότι αποτελεί προσάρτημα του ξενοδοχείου και δηλώνει η πλευρά της ενάγουσας στην ένορκη δήλωση που συνοδεύει την αίτηση ότι «είναι αποθηκευμένος σε ασφαλές μέρος εις το ξενοδοχείο για να παραμείνει αναλλοίωτος και στην ίδια κατάσταση ως έχει σήμερα», σημειώνω ότι δεν έχει κανένα δικαίωμα κατακράτησης περιουσιακών στοιχείων της εναγομένης η ενάγουσα. Εάν η ενάγουσα έχει στην κατοχή της περιουσία της εναγομένης την οποία επιθυμεί όπως χρησιμοποιεί για σκοπούς λειτουργίας του ξενοδοχείου είτε επειδή τυχόν αφαίρεση θα κοστίσει περισσότερα από την αξία της είτε άλλως πως, τότε θα πρέπει οι διάδικοι να συμφωνήσουν να προβούν σε κοστολόγηση των εν λόγω αντικειμένων προς όφελος της εναγομένης. Εξ όσων αντιλαμβάνομαι από το ενώπιόν μου μαρτυρικό υλικό, αυτή ήταν και η προσπάθεια των συνηγόρων των διαδίκων εντός Μαρτίου 2014 πριν την έγερση της παρούσας αγωγής.
..................................».
Τα πιο πάνω, δεν πρέπει να αντικρίζονται μικροσκοπικά και αποτμημένα από το υπόλοιπο σκεπτικό της Πρωτόδικης Απόφασης, ως διακρίνουμε ότι επιχείρησαν να πράξουν εδώ οι Εφεσείοντες, σε αντίθεση προς την αρχή πως μια δικαστική απόφαση (με υπόψιν και το περιεχόμενο των εκάστοτε λόγων έφεσης), κρίνεται στο σύνολο της και όχι αποσπασματικώς (βλ. Αδάμου ν. Γεωργίου, Π.Ε. 68/14, ημ. 30.9.21, ECLI:CY:AD:2021:A435, Γαλινιώτης ν. Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου (2012) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2572, 2584).
Εν προκειμένω, το Πρωτόδικο Δικαστήριο ασχολούμενο με το κατά πόσον οι Εφεσείοντες απέδειξαν «. ότι είναι δύσκολο ή αδύνατο να απονεμηθεί πλήρης δικαιοσύνη σε μεταγενέστερο στάδιο, εκτός αν . εκδοθεί το τρίτο διάταγμα που δεν εκδόθηκε μονομερώς .», κατέγραψε και τούτα:
«...................................Η τρίτη προϋπόθεση του άρθρου 32 ικανοποιείται όχι μόνο όταν η επιδίκαση αποζημιώσεων δεν θα ήταν επαρκής θεραπεία, αλλά και στην περίπτωση όπου υφίσταται κίνδυνος να μην μπορέσει ο εναγόμενος να ικανοποιήσει απόφαση που ενδεχομένως να ληφθεί εναντίον του. Δεν πρέπει όμως να παραγνωριστεί το γεγονός ότι δεν υπάρχουν αυστηρά οριοθετημένα πλαίσια, μέσα στα οποία ασκείται η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου για έκδοση προσωρινών διαταγμάτων και η κάθε περίπτωση κρίνεται υπό το φως των δικών της γεγονότων και περιστατικών, με γνώμονα πάντοτε το κατά πόσο η έκδοση του διατάγματος είναι αναγκαία για να καταστεί δυνατή η απονομή της δικαιοσύνης σε κάθε στάδιο, περιλαμβανομένου και αυτού της ικανοποίησης της απόφασης, που τυχόν ήθελε εκδοθεί (βλ. Καλογήρου ν. C.C.F. Credit Capital Finance Ltd (2005) 1 A.A.Δ. 1237). Η έννοια της δικαιοσύνης δεν συναρτάται με τη στενή αντίληψη της υλικής ζημιάς, αλλά με την ευρύτερη προστασία των δικαιωμάτων του αιτούμενου τη θεραπεία, εφόσον ο επηρεασμός της εμπορικής εύνοιας και φήμης είναι δύσκολο να αποτιμηθεί σε χρήμα ή να εξακριβωθεί με βεβαιότητα (βλ. Μ. & Ch. Mitsingas Tr. Ltd κ.α. ν. The Timberland Co. (1997) 1 Α.Α.Δ. 1791, 1799).
..................................».
Η ως άνω αυτοκαθοδήγηση του Πρωτόδικου Δικαστηρίου ήταν αρμόζουσα και συνάδουσα με μεταγενέστερη επί τούτω νομολογία (βλ. Lariena Investments Ltd και Άλλων ν. RFI Consortium Limited, Π.Ε. Ε164/19, ημ. 22.1.21).
Το Πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε λοιπόν την περίπτωση (και τη συζητούμενη πτυχή), εφαρμόζοντας τις νομολογιακές αρχές στη βάση του περιεχομένου της αγωγής (ως υφίστατο τους κρίσιμους χρόνους κατά το γενικώς οπισθογραφημένο κλητήριο ένταλμα ημερομηνίας 26.3.14) και των περιστατικών που περιστοίχιζαν το αίτημα, στην έκταση που ήταν επιτρεπτό σε ενδιάμεση διαδικασία προκειμένου να μη διατυπωθούν και τελεσίδικα ευρήματα επί των όσων επιδίκως απασχόλησαν (βλ. Παγωτά Παπαφιλίππου & Πατισερί Παναγιώτης Λίμιτεδ ν. Regis Milk Industries Ltd, Π.Ε. Ε127/20, ην. 29.9.21, CJSC "TV Company Stream" και Άλλων ν. Content Union SA, Π.Ε. Ε34/18, ημ. 8.4.21).
Ο λόγος έφεσης 1 απορρίπτεται.
Αναφορικώς προς τον λόγο έφεσης 2 (και το ζήτημα των επιδικασθέντων εξόδων), το Πρωτόδικο Δικαστήριο αποφάσισε ότι, εφόσον οριστικοποιήθηκαν τα διατάγματα που εκδόθηκαν μονομερώς (και απορρίφθηκε το αίτημα για έκδοση του επίδικου διατάγματος), ήταν «. ορθό και δίκαιο όπως σε σχέση με την εκδίκαση της . αίτησης η κάθε πλευρά να επωμισθεί τα έξοδα της».
Με κάθε σεβασμό, δεν μας βρίσκει συγκλίνοντες η κρίση αυτή.
Το διασαφηνίζουμε.
Κατά εμπεδωμένη νομολογία, μονάχα όπου διαπιστώνεται αποχρών λόγος, ο οποίος σχετίζεται με την πρόκληση των εξόδων της δίκης - όπως όταν διάδικος συμβάλλει αδικαιολογήτως στη διόγκωση των εξόδων αυτών για λόγους που δεν σχετίζονται προς την έκβαση της υπόθεσης, ή για άλλους ικανούς λόγους που ανάγονται στη γενεσιουργό αιτία των εξόδων ή μέρους αυτών - δικαιολογείται εκτροπή από τον γενικό κανόνα ότι τα έξοδα ακολουθούν το αποτέλεσμα (βλ. Αναφορικά με την Αίτηση των Σιακόλα και Άλλων, Π.Ε. 7/20, ημ. 7.6.21, ECLI:CY:AD:2021:A239, Σιδεράς και Άλλης ν. Αndros Tryfonos Constructions Co Ltd (2008) 1(A) A.A.Δ. 463, 468-469, Μιχαηλίδης ν. Πουργουρίδη (2001) 1(Β) Α.Α.Δ. 1263, 1276, Αlam v. Τουμαζίδη (1998) 1(Β) Α.Α.Δ. 968, 982-983).
Οι Εφεσείοντες, εκ των πραγμάτων, εξασφάλισαν δύο από τις τρεις θεραπείες που επεδίωξαν με την ενδιάμεση αίτηση, παρά τις ενστάσεις των Εφεσίβλητων. Η ακροαματική διαδικασία για την ενδιάμεση αίτηση διεξήχθη ενιαίως, για όλες τις αιτούμενες θεραπείες (με τη σπουδαιότητα τους η καθεμιά για τους Εφεσείοντες), και έτσι είναι που συζητήθηκαν από τους διαδίκους και κρίθηκαν τελικώς από το Πρωτόδικο Δικαστήριο. Δεν εντοπίσαμε κάτι που θα μπορούσε να δικαιολογήσει απόκλιση από τον προειρημένο κανόνα πως τα έξοδα ακολουθούν το αποτέλεσμα. Το ότι οι Εφεσίβλητοι πέτυχαν εν μέρει στις εναντιώσεις τους (για το ενδιάμεσο διάταγμα), παρότι συνεκτιμήθηκε από το Πρωτόδικο Δικαστήριο ως συναφής περί των εξόδων μεταβλητή, δεν θα έπρεπε, υπό τις περιστάσεις, να συνθέσει, ευλόγως, ικανό λόγο που να δικαιολογεί την πρωτόδικη απόληξη για ολοκληρωτική αποστέρηση των εξόδων της ενδιάμεσης αίτησης από τους Εφεσείοντες (βλ. Παπακόκκινου ν. Makaza Construction Limited, Π.Ε. 27/14, ημ. 22.7.21, ECLI:CY:AD:2021:A351, Pashkovskiy v. Pashkovskayia (2011) 1(Α) Α.Α.Δ. 657, 667).
Θα ήταν δικαιότερο αν το Πρωτόδικο Δικαστήριο επιδίκαζε τα έξοδα της ενδιάμεσης αίτησης υπέρ των Εφεσειόντων και κατά των Εφεσίβλητων - μειωμένα όμως κατά το 1/3 ως εκ της μερικής τελεσφόρησης της ενδιάμεσης αίτησης και των όσων συνέτειναν για αυτό - ώστε να θεραπευθεί η πασιφανής αδικία που προέκυψε για τους Εφεσείοντες.
Ο λόγος έφεσης 2 γίνεται αποδεκτός.
Εν κατακλείδι.
Η έφεση επιτυγχάνει μερικώς.
Η Πρωτόδικη Απόφαση, στον βαθμό που αφορά στα έξοδα, παραμερίζεται και αντικαθίσταται με διαταγή όπως τα έξοδα της πρωτόδικης διαδικασίας σε σχέση προς την ενδιάμεση αίτηση (μειωμένα όμως κατά το 1/3), συν ο όποιος ΦΠΑ, επιδικαστούν - και επιδικάζονται - υπέρ των Εφεσειόντων και εναντίον των Εφεσίβλητων, ως θα υπολογιστούν από αρμόδιο Πρωτοκολλητή του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας.
Δοσμένης της μερικής επιτυχίας της έφεσης, τα έξοδα αυτής, μειωμένα κατά το 1/2, πλέον ο ΦΠΑ (αν υπάρχει) - επιδικάζονται υπέρ των Εφεσειόντων και κατά των Εφεσίβλητων, ως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.
Ν.Γ. ΣΑΝΤΗΣ, Δ.
/κβπ