|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Bαρδιάνος Πάνος Π. ν. Edwin John Thomas Richards (1998) 1 ΑΑΔ 698
Ξενοφώντος Ξενοφών ν. Γεώργιου Xατζηαράπη (1999) 1 ΑΑΔ 221
Βαλεντίνου Τ. Μανώλη ν. Δώρου Ελευθερίου (2000) 1 ΑΑΔ 2034
Tράπεζα Κύπρου Λτδ ν. Μάγιας Δημήτροβα Στεφάνου και Άλλων (2010) 1 ΑΑΔ 710
Ζερβού Παναγιώτης και Άλλοι ν. Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου) Λτδ (2010) 1 ΑΑΔ 722
Adboard Ltd και Άλλος ν. Δήμου Στροβόλου (2013) 1 ΑΑΔ 1085
Eλεγκτική Yπηρεσία Συνεργατικών Eταιρειών v.Aγαθοκλή Παπαγεωργίου και Άλλων (2000) 3 ΑΑΔ 151
Pουβανιάς Λτδ και Άλλη ν. Kυπριακής Δημοκρατίας (2000) 3 ΑΑΔ 191
Κυπριακή Δημοκρατία ν. Βίκτωρα Βαρελιά και Άλλων (2017) 3 ΑΑΔ 61, ECLI:CY:AD:2017:C35
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας στους οποίους κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ECLI:CY:DOD:2021:18
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 49/15
05 ΙΟΥΛΙΟΥ 2021
[Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ]
Σ.Π.
Εφεσείοντας
ΚΑΙ
Ε.Γ.
Εφεσίβλητη
--------------------
Αίτηση ημερ. 30.10.20 για επαναφορά
Μ. Παναγιώτου για Τορναρίτης & Σία ΔΕΠΕ, για τον Εφεσείοντα/Αιτητή
Μ. Βορκάς, για Μιχάλης Βορκάς & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για την Εφεσίβλητη/Καθ' ης η Αίτηση
------------------------------------------
A Π Ο Φ Α Σ Η
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ Η απόφαση δεν είναι ομόφωνη. Την απόφαση πλειοψηφίας θα δώσει ο Παρπαρίνος Δ., και με αυτή συμφωνά ο Τ.Θ. Οικονόμου. Διϊστάμενη απόφαση θα δοθεί από την Α. Πούγιουρου, Δ.
-------------------------
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ: Η παρούσα υπόθεση έχει ως αφετηρία την 4.1.2011 όταν καταχωρήθηκε η αίτηση του Εφεσείοντα/Αιτητή η οποία αφορά ρύθμιση των περιουσιακών σχέσεων των διαδίκων συμφώνως του Ν.232/1991. Η πρωτόδικη διαδικασία διεκπεραιώθηκε με την έκδοση τελικής απόφασης στις 7.10.2015. Ακολούθησε, όπως συνηθίζεται, και είναι δικαίωμα του διαδίκου που δεν ικανοποιείται από την πρωτόδικη απόφαση, η καταχώρηση της παρούσας Έφεσης στις 17.11.2015. Στις 6.2.2018 ορίστηκε για προδικασία. Έκτοτε η Έφεση, αφού καταχωρήθηκαν τα περιγράμματα ορίζετο άλλοτε για σκοπούς συμβιβασμού και άλλοτε για ακρόαση. Η ακρόαση αναβάλλετο κατά κανόνα σχεδόν κατόπιν σχετικού αιτήματος το οποίο, βεβαίως, ενέκρινε το Εφετείο. Στις 24.9.2020 η Έφεση ορίστηκε για ακρόαση. Ο συνήγορος του Εφεσείοντα ζήτησε αναβολή προκειμένου, όπως ανέφερε, να εξαντληθεί το ενδεχόμενο συμβιβασμού της υπόθεσης. Δεν υπήρξε ένσταση από την άλλη πλευρά και το Εφετείο με δυσκολία ενέκρινε το αίτημα και την όρισε εκ νέου για ακρόαση στις 29.10.2020. Κατά την ημερομηνία αυτή ούτε και ο Εφεσείοντας εμφανίστηκε αλλά ούτε και ο συνήγορος του. Το Εφετείο, αφού εξάντλησε το περιθώριο αναμονής του συνηγόρου και αφού φωνάχθηκε τόσο αυτός όσο και το δικηγορικό γραφείο για το οποίο εμφανίζεται ικανοποίησε το αίτημα της άλλης πλευράς που ζήτησε την απόρριψη της Έφεσης. Μαζί απορρίφθηκε και η Αντέφεση της Εφεσίβλητης ως αποσυρθείσα. Την επομένη, καταχωρήθηκε η υπό εξέταση αίτηση για επαναφορά της Έφεσης. Ο λόγος που προτάσσεται είναι ότι η μη εμφάνιση του δικηγόρου για τον Εφεσείοντα κατά την ημέρα της ακρόασης, οφείλετο σε παραδρομή και καλόπιστο λάθος. Ουσιαστικά προβάλλεται ότι ο δικηγόρος που ενεργούσε για την υπόθεση παρέλειψε να ενημερώσει τους δικηγόρους για τους οποίους ενεργούσε για την νέα ημερομηνία ακρόασης λόγω προβλημάτων υγείας του ιδίου και της μητέρας του. Να σημειωθεί ότι η άλλη πλευρά η οποία ζήτησε την απόρριψη της Έφεσης δεν φέρει ένσταση στην επαναφορά της Έφεσης και ούτε ζητά έξοδα.
Εκείνο το οποίο πρέπει να αποφασιστεί είναι κατά πόσο οι περιστάσεις που οδήγησαν στην μη εμφάνιση του δικηγόρου του Εφεσείοντα ενώπιον του Εφετείου στις 29.10.2020, είναι "πέραν των δυνάμενων" του Εφεσείοντα. Αυτό ορίζει η μακρά νομολογία επί τούτου. Στην Ρουβανιάς Λτδ ν. Δημοκρατίας (2000) 3 Α.Α.Δ. 191 η Ολομέλεια έθεσε τα όρια της συγκεκριμένης προϋπόθεσης ως ακολούθως:
«Το κριτήριο της επαναφοράς περικλείεται στη φράση «πέραν των δυνάμεων του εφεσείοντα ή αντεφεσείοντα». Εκφράζει με σαφήνεια την πρόθεση των συντακτών του Κανονισμού να περιορίσουν στο ελάχιστο το πεδίο άσκησης της δικαιοδοσίας για επαναφορά. Προφανώς γιατί διαφορετική αντιμετώπιση θα μπορούσε να δημιουργήσει επικίνδυνα ρήγματα στην εφαρμογή της αρχής της τελεσιδικίας.
.........................................................................
Η φράση δεν μπορεί παρά να σημαίνει εξαιρετικό έκτακτο ή σπάνιο συμβάν ή περίσταση, που είναι απρόβλεπτο και εκτός ελέγχου.»
Η μη επαναφορά δεν πρέπει να στερεί τον διάδικο από το δικαίωμα να προβάλει τις θέσεις του ενώπιον του Δικαστηρίου.
Πρoσδιορίζοντας περαιτέρω τα όρια της άσκησης του συγκεκριμένου δικαιώματος, ο Πικής, Π., στη Cyprus Import Corporation Ltd. v. Σενέκη (1998) 1(B) A.A.Δ.1108, ανέφερε στη σελίδα 1113, ότι:-
«Το δικαίωμα, το οποίο κατοχυρώνει το Άρθρο 30.3(β) του Συντάγματος, αποβλέπει στη διασφάλιση πρέπουσας ευκαιρίας στο διάδικο να προβάλει τους ισχυρισμούς του ενώπιον του δικαστηρίου και την παροχή σ' αυτό επαρκούς χρόνου για την προπαρασκευή της υπόθεσής του. Απολήγει στην κατοχύρωση δικαιώματος για την παροχή λογικής ευκαιρίας στο διάδικο να θέσει την υπόθεσή του ενώπιον του δικαστηρίου.
Μόνο όπου λόγοι πέραν της θελήσεως του διαδίκου εμποδίζουν την άσκηση του δικαιώματος αυτού, εγείρεται θέμα επαναφοράς της έφεσης, γιατί, σ' εκείνη την περίπτωση, τεκμαίρεται ότι ο διάδικος στερήθηκε της ευκαιρίας να παρουσιάσει την υπόθεσή του. Αυτό δε συμβαίνει εκεί όπου η μη άσκηση του δικαιώματος οφείλεται σε αδιαφορία, αμέλεια, ή σφάλμα του.»
(βλ. Τράπεζα Κύπρου Λτδ ν. xxx Δημητρίου και Άλλων (2010) 1 Α.Α.Δ. 710, Thomas Kyriakou & Co (Land and Property Developers) Ltd v. Parker κ.α. Π.Ε. 411/2012, ημερ. 21.2.2019, ECLI:CY:AD:2019:A57, Δημοκρατία ν. xxx Βαρέλια Α.Ε. 8/2011, ημερ. 3.2.2017, ECLI:CY:AD:2017:C35, xxx Ίβρου ν. Μαυροκωνσταντή, Π. Ε. Ε126/2013, ημερ. 1.2.2017).
Στα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης τα όσα έχουν τεθεί ως υπόβαθρο για δικαιολόγηση της απουσίας κατά τον χρόνο της ακρόασης αφορούν ανθρώπινο λάθος και εσωτερική δυσλειτουργία του δικηγορικού γραφείου που εκπροσωπεί τον Εφεσείοντα σε συνάρτηση και με δικηγόρους που λειτουργούν γι' αυτό.
Έχει νομολογηθεί ότι το σύστημα λειτουργίας δικηγορικών γραφείων (βλ. Thomas Kyriakou & Co (άνω)) όπως και η δυσλειτουργία δικηγορικών γραφείων, το οποίο δεν λειτούργησε με τον ορθό και αναμενόμενο τρόπο, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρείται ότι εμπίπτει στην έννοια και ορισμό του "πέραν των δυνάμεων" που είναι προϋπόθεση, ως έχει αναλυθεί νωρίτερα, για την επαναφορά και την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστή (βλ. Επίσημος Παραλήπτης Προσωρινός Εκκαθαριστής της Εταιρείας PC Infomedia Publications Ltd κ.α. ν. Δήμος Λευκωσίας Π.Ε. 361/2012 ημερ. 12.9.2018, ECLI:CY:AD:2018:A401).
Η Adboard Ltd κ.α. ν. Δήμου Στροβόλου (2013) 1(Β) A.A.Δ. 1085 και η Μανώλη ν. Ελευθερίου (2000) 1 Α.Α.Δ. 2034 με όλο το σεβασμό προς την απόφαση της μειοψηφίας διαφοροποιούνται καθότι αφορούν υποθέσεις που απερρίφθησαν λόγω μη καταχώρησης περιγραμμάτων συμφώνως των οδηγιών του Δικαστηρίου και δεν αφορούσαν σε ανατροπή της τελεσιδικίας όπως εν προκειμένω. Διαφοροποίηση υπήρχε και ως προς τα γεγονότα. Στην μεν πρώτη η αποτυχία οφειλόταν στην ασθένεια του δικηγόρου που έπασχε από καρκίνο και τύγχανε θεραπείας, αντιμετώπιζε σοβαρές παρενέργειες και η κατάσταση της ψυχικής του υγείας επιδεινώθηκε και η δεύτερη, λόγω βλάβης του ηλεκτρονικού συστήματος που πληροφορούσε για τις προθεσμίες παρά τις αλλεπάλληλες τεκμηριωμένες προσπάθειες του δικηγόρου διόρθωσης του. Εύκολα λοιπόν διαπιστώνεται η διαφοροποίηση τους επί των γεγονότων με βάση την νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου που αφορά το θέμα.
Εν προκειμένω, ανεξαρτήτως των δυσχερειών που αναφέρθηκαν στο πρόσωπο του δικηγόρου κ. Σ., παραμένει ως γεγονός ότι στις 24.9.2020 που η έφεση ήταν ορισμένη για ακρόαση εμφανίστηκε ο ίδιος στο Δικαστήριο, αλλά παρέλειψε να ενημερώσει τους δικηγόρους για τους οποίους ενεργούσε για την νέα ημερομηνία ακρόασης. Δεν μπορεί να εξηγηθεί ή να δικαιολογηθεί τέτοια παράλειψη στις 24.9.2020 από το γεγονός ότι στις 18.10.2020 υποβλήθηκε σε εγχείρηση ομφαλοκήλης ή από το γεγονός ότι κατά το τελευταίο διάστημα αναγκαζόταν να εργάζεται από την οικία του λόγω του κινδύνου του κορωνοϊού.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η Αίτηση απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.
Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.
/γκ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 49/2015
5 Ιουλίου, 2021
[ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ Δ/ΣΤΕΣ]
Σ.Π.
Εφεσείοντας-Αιτητής
ΚΑΙ
Ε.Γ.
Εφεσίβλητη- Καθ' ης η Αίτηση
---------
Αίτηση ημερομηνίας 30/10/2020 για επαναφορά έφεσης
Μάριος Παναγιώτου για Τορναρίτη & Σία ΔΕΠΕ, για Εφεσείοντα - Αιτητή
Μιχάλης Βορκάς, για Μιχάλη Βορκά και Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για Εφεσίβλητη- Καθ' ης η Αίτηση
-----------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(ΔΙΪΣΤΑΜΕΝΗ)
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ: Με όλο το σεβασμό προς την απόφαση της πλειοψηφίας δεν συμφωνώ με το αποτέλεσμα της έφεσης. Ο εφεσείων στην υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλον έφεση ζητά με την υπό κρίση αίτηση την επαναφορά της έφεσης του η οποία απορρίφθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο στις 29/10/2020. Όπως προκύπτει από το φάκελο του Δικαστηρίου η έφεση ήταν ορισμένη για ακρόαση στις 29/10/2020, ημερομηνία κατά την οποία δεν εμφανίστηκε ο δικηγόρος που εκπροσωπούσε τον εφεσείοντα. Παρών όμως ήταν ο δικηγόρος της εφεσίβλητης ο οποίος ζήτησε όπως η έφεση απορριφθεί λόγω έλλειψης προώθησης της με έξοδα σε βάρος του εφεσείοντα και όπως αποσύρει την Αντέφεση του χωρίς έξοδα, αιτήματα που έγιναν αποδεκτά από το Εφετείο.
Σύμφωνα με την ένορκη δήλωση του κ. Μάριου Παναγιώτου, δικηγόρου στο δικηγορικό γραφείο που εκπροσωπεί τον εφεσείοντα/αιτητή, που συνοδεύει την αίτηση, στις 29/10/2020 η μη εμφάνιση του δικηγόρου για τον εφεσείοντα οφείλετο σε παραδρομή και καλόπιστο λάθος ενόψει των ακόλουθων συνθηκών:
Την υπόθεση την χειρίζετο μέχρι τον Σεπτέμβρη του 2020 ο συνεργάτης του γραφείου δικηγόρος κ. Κ.Σ., ο οποίος λόγω σοβαρών προσωπικών προβλημάτων της μητέρας του, η οποία βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο καρκίνου, αναγκάζετο το τελευταίο διάστημα να εργάζεται στην κατοικία του, λόγω του κινδύνου του κορωνοϊού. Στις 24/9/2020 που η έφεση ήταν ορισμένη αρχικά για ακρόαση, εμφανίστηκε ο ίδιος στο Δικαστήριο αλλά παρέλειψε να ενημερώσει τους δικηγόρους για τους οποίους ενεργούσε για τη νέα ημερομηνία ακρόασης για τους εξής λόγους:
Κατά την περίοδο αυτή πήγαινε έκτακτα στο γραφείο απλά για να παραδώσει τους φακέλους των υποθέσεων που χειρίζετο, εφόσον είχε συμφωνηθεί η αποχώρηση του από το δικηγορικό γραφείο. Ακολούθησε δε στις 18/10/2020 η υποβολή του δικηγόρου σε επείγουσα εγχείρηση ομφαλοκοίλης (βλ. σχετικό ιατρικό πιστοποιητικό στην Ένορκη Δήλωση). Με τη μη ενημέρωση του δικηγορικού γραφείου ουδείς εμφανίστηκε για τον εφεσείοντα στις 29/10/2020, που είχεν αναβληθεί η έφεση. Το γεγονός της απόρριψης της έφεσης οι δικηγόροι το πληροφορήθηκαν από τη συνάδελφο κα Θρασυβούλου εξού και προχώρησαν άμεσα με την καταχώρηση της υπό κρίση αίτησης την αμέσως επόμενη μέρα.
Η εφεσίβλητη - καθ' ης η αίτηση δεν έφερε ένσταση στην επαναφορά της αίτησης και ούτε ζήτησε έξοδα.
Κατά την προφορική του αγόρευση, κατά την ακρόαση της αίτησης, ο δικηγόρος του εφεσείοντα απέδωσε σε καλόπιστο λάθος τη μη εμφάνιση του δικηγόρου κατά την ημέρα της ακρόασης, τονίζοντας ότι η τυχόν απόρριψη της αίτησης θα δημιουργήσει αδικία σε βάρος του εφεσείοντα επηρεάζοντας δυσμενώς τα δικαιώματα του ενώ από την άλλη η έγκριση της αίτησης ουδόλως θα επηρεάσει τα δικαιώματα της εφεσίβλητης η οποία εξάλλου συμφωνεί με την αίτηση.
Η αίτηση βασίζεται κυρίως επί της Δ.35 θ.13 των περί Πολιτικής
Δικονομίας Θεσμών που προνοεί τα εξής:
«13. If when the appeal is called on for hearing the respondent appears and the appellant does not, the appeal may, on the application of the respondent, be dismissed or otherwise dealt with as the Court of Appeal may think right.
Νοείται ότι έφεση πού απορρίπτεται, δυνάμει του παρόντος Κανονισμού, επαναφέρεται όταν αποδεικνύεται ότι η μη εμφάνιση του εφεσείοντα οφείλεται σε λόγο πέραν των δυνάμεών του, με αποτέλεσμα η μη επαναφορά της να ισοδυναμεί με αποστέρηση του δικαιώματος να ακουστεί.»
Η πιο πάνω Διαταγή υπήρξε αντικείμενο εξέτασης σε αριθμό αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου οι οποίες προσδιόρισαν τα όρια της άσκησης του δικαιώματος επαναφοράς απορριφθείσας έφεσης. Στην υπόθεση Ρουβανιάς Λτδ κ.ά ν. Δημοκρατίας (2000) 3 Α.Α.Δ. 191 κατόπιν ανασκόπησης της σχετικής νομολογίας αναφέρθηκαν τα εξής ως προς την προϋπόθεση που θέτει η πιο πάνω Διαταγή.
«Το κριτήριο της επαναφοράς περικλείεται στη φράση "πέραν των δυνάμεων του εφεσείοντα ή αντεφεσείοντα". Εκφράζει με σαφήνεια την πρόθεση των συντακτών του Κανονισμού να περιορίσουν στο ελάχιστο το πεδίο άσκησης της δικαιοδοσίας για επαναφορά. Προφανώς γιατί διαφορετική αντιμετώπιση θα μπορούσε να δημιουργήσει επικίνδυνα ρήγματα στην εφαρμογή της αρχής της τελεσιδικίας. Τελευταία, στην Ελεγκτική Υπηρεσία Συνεργατικών Εταιρειών ν. xxx Παπαγεωργίου κ.ά. (2000) 3 Α.Α.Δ. 151, κρίναμε ότι η λανθασμένη εκτίμηση των δικηγόρων που οδήγησε σε απόσυρση της έφεσης δεν αποτελούσε λόγο επαναφοράς.
Δεν μπορεί το λάθος που έγινε σε αυτή την περίπτωση, με οποιαδήποτε ερμηνευτική προσέγγιση, να θεωρηθεί σαν δικαιολογητικός λόγος για επαναφορά. Μια τέτοια ερμηνεία θα κακοποιούσε το καθαρό νόημα του κανονισμού. Η φράση δεν μπορεί παρά να σημαίνει εξαιρετικό, έκτακτο ή σπάνιο συμβάν ή περίσταση, που είναι απρόβλεπτο και εκτός ελέγχου. Ό,τι συνέβη εδώ δεν εμπίπτει στο κριτήριο επαναφοράς που έθεσε ο κανονισμός. Ούτε καν στο κριτήριο της Grand Metropolitan, ανωτέρω, στην περίπτωση που ίσχυε.
Στην υπόθεση xxx Ξενοφώντος ν. xxx Χ''Αράπη (1999) 1 Α.Α.Δ. 221, που αποφασίστηκε μετά τη θέσπιση του τροποποιητικού κανονισμού, παρόμοιο επιχείρημα απορρίφθηκε. Όπως ανέφερε ο Αρτεμίδης Δ., που εξέδωσε την απόφαση του Εφετείου:
"Το σύστημα λειτουργίας ενός δικηγορικού γραφείου δεν αφορά το Δικαστήριο. Οι πιθανές ελλείψεις σ' αυτή δεν εμπίπτουν στην έννοια "πέραν των δυνάμεων του εφεσείοντα" που απαντά στον Κανονισμό. Η μη συμμόρφωση με τις πιο πάνω διατάξεις πρέπει να οφείλεται σε λόγο η επέλευση του οποίου δεν οφείλεται στην συνήθη ανθρώπινη λειτουργία."
Προσδιορίζοντας περαιτέρω τα όρια της άσκησης του συγκεκριμένου δικαιώματος, το Ανώτατο Δικαστήριο αναφέρει τα εξής στην υπόθεση Cyprus Import Corporation Ltd v. Σενέκη (1998) 1 (Β) Α.Α.Δ. 1108, στις σελ. 1113-1114.
«Το δικαίωμα, το οποίο κατοχυρώνει το Άρθρο 30.3 (β) του Συντάγματος, αποβλέπει στη διασφάλιση πρέπουσας ευκαιρίας στο διάδικο να προβάλει τους ισχυρισμούς του ενώπιον του δικαστηρίου και την παροχή σ' αυτό επαρκούς χρόνου για την προπαρασκευή της υπόθεσής του. Απολήγει στην κατοχύρωση δικαιώματος για την παροχή λογικής ευκαιρίας στο διάδικο να θέσει την υπόθεσή του ενώπιον του δικαστηρίου. Στην προκείμενη περίπτωση, εξασφαλίστηκε το δικαίωμα αυτό στην εφεσείουσα.
Μόνο όπου λόγοι πέραν της θελήσεως του διαδίκου εμποδίζουν την άσκηση του δικαιώματος αυτού, εγείρεται θέμα επαναφοράς της έφεσης, γιατί, σ' εκείνη την περίπτωση, τεκμαίρεται ότι ο διάδικος στερήθηκε της ευκαιρίας να παρουσιάσει την υπόθεσή του. Αυτό δε συμβαίνει εκεί όπου η μη άσκηση του δικαιώματος οφείλεται σε αδιαφορία, αμέλεια, ή σφάλμα του. Διαφωτιστική για τις προϋποθέσεις που πρέπει να ικανοποιηθούν για επαναφορά της υπόθεσης, βάσει των αρχών που τέθηκαν στην Τουβλ. Γίγας Λτδ. ν. Ουστά (Αρ. 1), (ανωτέρω), είναι και η απόφαση ως προς την αντιμετώπιση της ουσίας του ζητήματος στην ίδια υπόθεση - (Τουβλ. Γίγας Λτδ ν. Ουστά (Αρ.2) (1994) 1 Α.Α.Δ. 262.
Οι αρχές στην Τουβλ. Γίγας Λτδ. ν. Ουστά (Αρ. 1), (ανωτέρω), έτυχαν εφαρμογής στην πρόσφατη απόφαση του Εφετείου στη Βαρδιάνος ν. Richards (1998)1 Α.Α.Δ. 698. Το ακόλουθο απόσπασμα από την απόφαση του Εφετείου, που δόθηκε από το Δικαστή Νικήτα, χαρακτηρίζει το πλαίσιο άσκησης της διακριτικής ευχέρειας για επαναφορά της έφεσης: (σελ. 704)
"Ο διάδικος δεν μπορεί, κατά κανόνα, να προβάλλει το λάθος, αμέλεια ή παράλειψη του δικηγόρου του για να πετυχαίνει την παράταση προθεσμιών ή την αναγέννηση δικαστικών διαδικασιών. Θα αποτελούσε ένα εύσχημο τρόπο υπερφαλάγγισης των δικονομικών διατάξεων. Από τη συμμόρφωση προς τα χρονοδιαγράμματα αυτά εξαρτάται η απρόσκοπτη απονομή της δικαιοσύνης και συνακόλουθα το κύρος της. Μας ενισχύουν, σε αυτή τη θέση, τα λεχθέντα στην υπόθεση Grand Metropolitan Nominee (No 2) Co Ltd v. Evans, The Times Law Reports, May 15, 1992:
'The court should not be astute to find excuses for such failure since obedience to orders of the court is the foundation on which its authority is founded.'"
Όπως τονίστηκε περαιτέρω στην Adboard Ltd κ.ά. ν. Δήμου Στροβόλου (2013) 1 (Β) Α.Α.Δ. 1085 στις σελίδες 1090 και 1091 με αναφορά στην Μανώλη ν. Ελευθερίου (2000) 1 Α.Α.Δ. 2034:
«..... η επαναφορά μπορεί να επιτραπεί σε περιπτώσεις όπου αντικειμενικοί παράγοντες, αν και δεν απολήγουν σε "πέραν των δυνάμεων" κατάσταση, εν τούτοις, απολήγουν σε τέτοια αποδυνάμωση του δικηγόρου που να μην μπορούσε να ανταποκριθεί σε ό,τι απαιτείτο. Όπως προστέθηκε στην ίδια απόφαση, τα Δικαστήρια δεν μπορούν να αυτοδεσμευθούν σε οποιοδήποτε κανόνα που θα περιόριζε τη θεμελιακή τους υποχρέωση να διασφαλίσουν την ισορροπία μεταξύ αφενός της ανάγκης συμμόρφωσης προς τις διαδικαστικές οδηγίες τους προς όφελος και της τελεσιδικίας και αφετέρου, του δικαιώματος του διαδίκου να ακουστεί. Ούτε μπορούν να καταγραφούν εκ των προτέρων εξαντλητικά οι περιπτώσεις που θα επέτρεπαν ή δεν θα επέτραπαν επαναφορά απορριφθείσας έφεσης.»
Το γεγονός ότι η πιο πάνω υπόθεση αφορούσε σε απόρριψη της υπόθεσης λόγω μη καταχώρησης περιγραμμάτων αγόρευσης σύμφωνα με τις οδηγίες του Δικαστηρίου δεν ενέχει καμιά σημασία. Οι αρχές που εφαρμόζονται για επαναφορά της υπόθεσης είναι ίδιες.
Εξέτασα την αίτηση υπό το φως της πιο πάνω νομολογίας και των γεγονότων της υπόθεσης. Στην παρούσα περίπτωση οι λόγοι που τέθηκαν για τη μη εμφάνιση του δικηγόρου του εφεσείοντα κατά την ακρόαση συνοψίζονται αφ' ενός στην επείγουσα χειρουργική επέμβαση που υπεβλήθη ο κ. Κ. που χειρίζετο την υπόθεση μερικές μέρες προηγουμένως και αφ' ετέρου στη σύγχυση που επικρατούσε την περίοδο αυτή με την παύση της συνεργασίας του με το δικηγορικό γραφείο που εκπροσωπούσε τον εφεσείοντα, γεγονότα που είχαν ως αποτέλεσμα τη μη ενημέρωση των δικηγόρων για την νέα ημερομηνία ακρόασης.
Σημαντικό στοιχείο κατά την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου συνιστά η συνέπεια του εφεσείοντα καθόλη τη διάρκεια της διαδικασίας όπου δεν επέδειξε αδιαφορία αλλά πάντοτε εκπροσωπείτο από δικηγόρο. Αυτό καταδεικνύει η έρευνα μου στο Φάκελο της έφεσης. Ενδεικτικό της στάσης του αυτής είναι και η χωρίς χρονοτριβή καταχώρηση της υπό κρίση αίτησης, την αμέσως επόμενη μέρα της απόρριψης της έφεσης.
Έχοντας κατά νου τη συνέπεια του εφεσείοντα σε συνάρτηση με τις συνθήκες της υπόθεσης, όπως εξηγούνται στην Ένορκη Δήλωση που συνοδεύει την αίτηση και τη μη ένσταση από πλευράς εφεσίβλητης, θεωρώ ότι πρόκειται για περίπτωση που δικαιολογείται η επαναφορά της έφεσης ώστε να μην στερηθεί ο Αιτητής του συνταγματικού του δικαιώματος να ακουστεί (βλ. Ζερβού κ.ά. ν. Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου) Λτδ (2010) 1 (Α) Α.Α.Δ. 722)
Ενόψει των πιο πάνω θα ενέκρινα την αίτηση για επαναφορά χωρίς οποιαδήποτε διαταγή για έξοδα.
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ Δ.
/Α.Λ.Ο.