|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:DOD:2021:12
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 37/19
03 IOYNIOΥ 2021
[Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Κ. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Τ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ]
xxx ΧΑΤΖΗΦΙΛΙΠΠΟΥ
Εφεσείοντας
Και
xxx ΒΑΣΙΛΕΒΑ
Εφεσίβλητη
--------------------
Κ. Λιασίδου (κα) για Ανδρέα Κονναρή ΔΕΠΕ, για Εφεσείοντα
Χρ. Αδάμου με Στ. Αλβάνη, για Εφεσίβλητη
------------------------------------------
Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τον Παρπαρίνο, Δ.
-------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ. Αίτηση του Εφεσείοντα για τροποποίηση Διατάγματος Διατροφής του παιδιού του ημερ. 25.10.2013 για μείωση του καταβαλλόμενου ποσού από €500 σε €200 μηνιαίως ως συνεισφορά του απερρίφθηκε από το πρωτόδικο Δικαστήριο. Σύμφωνα με την πρωτόδικη απόφαση ο Εφεσείοντας απέτυχε να τεκμηριώσει την μείωση της εισοδηματικής του κατάστασης όπως και της βελτίωσης των εισοδημάτων της Εφεσίβλητης.
Ο Εφεσείων θεωρεί ότι η πρωτόδικη απόφαση είναι εσφαλμένη και συνεπώς θα πρέπει να ακυρωθεί και την προσβάλλει για τον σκοπό αυτό με έξι λόγους έφεσης. Σύμφωνα με τον πρώτο, το εύρημα του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι δεν ανέκυψε κανένα νέο γεγονός μετά την έκδοση του διατάγματος ημερ. 25.10.2013 σε σχέση με την εργασία του Εφεσείοντα που να τον φέρνει σε χειρότερη οικονομική κατάσταση εφόσον "άνεργος ήταν όταν αποδέχτηκε την έκδοση του Διατάγματος και άνεργος είναι και σήμερα" ήτοι κατά τον χρόνο ακρόασης της αίτησης, είναι εσφαλμένο.
Με τον δεύτερο λόγο προβάλλεται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο απέτυχε να αξιολογήσει ορθά τα δεδομένα ενώπιον του με αποτέλεσμα να καταλήξει στο εσφαλμένο συμπέρασμα ότι δεν τεκμηριώθηκε μείωση της εισοδηματικής κατάστασης του Εφεσείοντα και με τον τρίτο ότι εσφαλμένα αποκλείστηκε η μαρτυρία περί αποταμιεύσεων ως μη καλυπτόμενη από τα δικόγραφα. Με τον τέταρτο λόγο προβάλλεται ότι η κατάληξη του Δικαστηρίου ότι ο Εφεσείων δεν αποδέκτηκε σημαντική πρόταση εργασίας και προτίμησε να παραμείνει άνεργος δεν προκύπτει από τη μαρτυρία ενώ εσφαλμένο είναι και το εύρημα του ότι ο Εφεσείων βρίσκεται σε καλύτερη οικονομική κατάσταση αφ' ότου εκδόθηκε το διάταγμα ημερ. 25.10.2013 διότι τότε κατέβαλλε ενοίκιο ενώ τώρα όχι. Με τον έκτο λόγο προβάλλεται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο παρέλειψε να εξετάσει το Β Αιτητικό της Αίτησης για μη εφαρμογή της αυτόματης αύξησης του 10%.
Οι πρώτοι πέντε λόγοι έφεσης θα συνεξεταστούν λόγω της συνάρτησης τους.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος για τον Εφεσείοντα υποστήριξε με το περίγραμμα του τους λόγους έφεσης. Είναι η εισήγηση του ότι είναι ορθό μεν ότι ο Εφεσείων ήταν άνεργος κατά το χρόνο έκδοσης του διατάγματος ημερ. 25.10.2013 και κατά το χρόνο εκδίκασης της επίδικης αίτησης αλλά κατά τον χρόνο έκδοσης του η οικονομική του κατάσταση ήτο πολύ καλή, είχε αποταμιεύσεις από τις οποίες μπορούσε να πληρώνει το ποσό της διατροφής και είχε πρόταση για εργοδότηση με ψηλό μισθό. Με αυτά τα δεδομένα αποδέκτηκε την έκδοση του Διατάγματος ημερ. 25.10.2013. Αντίθετα τη δεύτερη φορά, παρέμεινε άνεργος, ήτοι από τον Ιούνιο 2016 και εντεύθεν η οικονομική του κατάσταση δεν ήταν καλή καθότι είχαν εξαντληθεί οι αποταμιεύσεις του κατά το χρόνο που ήταν άνεργος μεταξύ Ιουλίου 2013 και Μαρτίου 2015. Ακολούθως, από τον Απρίλιο 2015 μέχρι και Ιούνιο 2016 εργάζετο με ικανοποιητικό εισόδημα, ήτοι €3.145 ακάθαρτα. Εν συνεχεία η οικονομική του κατάσταση διαφοροποιήθηκε αισθητά μη έχοντας άλλο εισόδημα ή αποταμιεύσεις και τον Ιούνιο 2016 ότε απώλεσε την εργασία του καταχώρησε την επίδικη αίτηση.
Αντίθετη, βέβαια, είναι η εισήγηση του ευπαίδευτου συνήγορου για την Εφεσίβλητη ο οποίος υποστήριξε την πρωτόδικη απόφαση ως ορθή.
Στην Μαυρονικόλα ν. Ξάνθου, Έφεση αρ. 8/2018 ημερ. 3.12.2020 παρατηρήσαμε τα ακόλουθα:
"Το Άρθρο 38 του Περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου, Ν.216/90 προβλέπει ότι:
"Αν αφότου εκδόθηκε η απόφαση που προσδιορίζει τη διατροφή μεταβλήθηκαν οι όροι της, το Δικαστήριο μπορεί να τροποποιήσει την απόφαση του ή να διατάξει τον τερματισμό της διατροφής."
Όπως το ίδιο το Άρθρο προβλέπει, είναι "μεταβολή των όρων που καθιστά την απόφαση υποκείμενη σε τροποποίηση ή τερματισμό της αναλογίας της εξεταζόμενης περίπτωσης" (βλ. Αντρέου Τσίρου Εφ. Αρ. 16/2019 ημερ. 21.12.2016). Στην περίπτωση διατροφής ανηλίκων οι όροι που υποστηλώνουν την απόφαση προς τούτο είναι (α) η δαπάνη που απαιτείται για την διατροφή του δικαιούχου/ων η οποία είναι το σύνολο των διαφόρων κονδυλίων που δαπανούνται για τις ανάγκες τους όπως π.χ. διατροφή, ένδυση κ.λ.π., (β) η εισοδηματική ικανότητα των υπόχρεων προς διατροφή προκειμένου να καθοριστεί το μέτρο εισφοράς έκαστου υπόχρεου."
Στην παρούσα υπόθεση, το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε ότι δεν αποδείχθηκε μείωση των εξόδων του ανήλικου και η κρίση αυτή δεν προσβάλλεται με την έφεση και συνεπώς δεν θα μας απασχολήσει το θέμα αυτό. Παραμένει προς εξέταση η εισοδηματική ικανότητα του Εφεσείοντα. Κατά πόσο δηλαδή αυτή μεταβλήθηκε από το χρόνο έκδοσης του υπό αναφορά Διατάγματος ημερ. 25.10.2013 ενόψει του ότι η κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου αναφορικά με την μη μεταβολή της εισοδηματικής κρίσης της Εφεσίβλητης δεν προσβάλλεται με την Έφεση.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε ότι δεν τεκμηριώθηκε μείωση της εισοδηματικής κατάστασης του Εφεσείοντα. Αυτή η κρίση προσβάλλεται με το δεύτερο λόγο έφεσης. Το εύρημα αυτό είναι καθοριστικό για την τύχη της αίτησης του Εφεσείοντα όσο και της παρούσας έφεσης.
Ο Εφεσείων στήριξε με την Αίτηση του το πιο πάνω θέμα στους ακόλουθους παράγοντες:
(α) Μείωση εξόδων ανηλίκου (παράγρ. 6 των γεγονότων της Αίτησης, εν τοις εφεξής "Γ.Α.")
(β) Αύξηση των απολαβών Εφεσίβλητης (παράγρ. 7 "Γ.Α.")
(γ) Ανεργία του ιδίου με μηδενικά εισοδήματα εν αντιθέσει με μηνιαίο εισόδημα €3.500 κατά το χρόνο έκδοσης του διατάγματος.
(δ) Νέος γάμος από Ιούνιο 2014.
Τα υπό (α), (β) και (δ) άνω δεν θα απασχολήσουν καθότι αναφορικά με το (α) και (β) όπως έχουμε πει πιο πάνω δεν αποτελούν αντικείμενο της Έφεσης και τα ευρήματα του Δικαστηρίου περί τούτων παραμένουν. Όσον αφορά το υπό (δ) δεν προωθήθηκε ενώπιον το πρωτόδικου Δικαστηρίου αλλά ούτε και εξηγήθηκε σε οποιοδήποτε στάδιο πώς επηρεάζει τα εξεταζόμενα ζητήματα. Παραμένει συνεπώς το υπό (γ) ανωτέρω.
Είναι εύρημα του Δικαστηρίου στηριζόμενο στην ταυτόσημη μαρτυρία των διαδίκων ότι ο Εφεσείων κατά το χρόνο έκδοσης του Διατάγματος ημερ. 25.10.2013 ήτο άνεργος. Άνεργος ήτο και κατά το χρόνο που καταχώρησε την Αίτηση του στις 7.10.2016 ως ισχυρίζεται πλην όμως με τροποποίηση του δικογράφου του, δυνάμει Διατάγματος του Δικαστηρίου ημερ. 8.3.2019, το οποίο κατεχώρησε στις 20.3.2018 εισήξε νέους ισχυρισμούς που καλύπτουν και την περίοδο μετά την καταχώρηση της Αίτησης στις 7.10.2016 και συγκεκριμένα τα έτη 2017-2018 για τα οποία μάλιστα δόθηκε μαρτυρία κατά την ακρόαση της Αίτησης, αξιολογήθηκε από το Πρωτόδικο Δικαστήριο και προέβη σε ευρήματα. Ειδικότερα προέβη σε εύρημα ότι ο Εφεσείων ήτο άνεργος ακόμη και κατά τον χρόνο έκδοσης της απόφασης. Με όλο το σεβασμό προς το πρωτόδικο Δικαστήριο από την μαρτυρία που παρουσίασε ο ίδιος ο Εφεσείων, κάθε άλλο παρά άνεργος ήταν στον πιο πάνω χρόνο. Αυτός ήταν ένας εκ των Διευθυντών της εταιρείας SYNDESEAS INTEGRATED SOLUTIONS LTD η οποία ενεγράφη στις 3.11.2017 (βλ. τεκμ. 21). Ήταν επίσης μέτοχος πέραν του 13% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας αυτής (βλ. τεκμ. 20 και τεκμ .22). Η εκτιμημένη αξία της εταιρείας σύμφωνα με επιστολή του Διευθυντή της ημερ. 26.9.2018 ήταν €2.500.000 ευρώ (βλ. τεκμ. 22) με πάρα πολύ καλή προοπτική περαιτέρω ανάπτυξης. Όλη αυτή η μαρτυρία εισήχθη από τον ίδιο τον Εφεσείοντα και είναι ατυχές που το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν την εντόπισε. Συνεπώς, δεν ήταν άνεργος, εργάζετο και κατά λογικό συλλογισμό αυτός αμείβετο. Απλά, δεν αποκάλυψε τα εισοδήματα του ως είχε υποχρέωση. Συνεπώς, η κατάληξη του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι δεν τεκμηριώθηκε μείωση της εισοδηματικής ικανότητας του Εφεσείοντα είναι μεν ορθή αλλά για τους λόγους που εξηγήσαμε. Με αυτό το δεδομένο, το αίτημα του Εφεσείοντα για τροποποίηση του Διατάγματος ημερ. 25.10.203 δεν μπορεί να επιτύχει. Η οικονομική κατάσταση του Εφεσείοντα στο μεσοδιάστημα, μεταξύ του χρόνου έκδοσης του Διατάγματος και καταχώρησης της Αίτησης δεν έχει ουσιώδη σημασία. Σημασία έχουν τα στοιχεία που έχουμε αναφέρει και ειδικότερα για την εισοδηματική ικανότητα σημασία έχει η κατάσταση της κατά το χρόνο έκδοσης του διατάγματος και ο χρόνος εξέτασης της αίτησης για τροποποίηση του.
Έκτος λόγος Έφεσης
Με τον λόγο αυτό ο Εφεσείων παραπονείται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν εξέτασε το Αιτητικό υπό (Β) της Αίτησης του για μη εφαρμογή της αυτόματης αύξησης του 10%.
Στην πρωτόδικη απόφαση τα μόνα σχετικά που αναφέρονται είναι τα ακόλουθα:
"Σημειώνεται επίσης ότι ο Αιτητής καταχώρισε ενδιάμεση αίτηση με την οποία ζητούσε όπως μη ισχύσει η αυτόματη αύξηση του 10% με βάση το άρθρο 38(2) του Ν.216/90. Η Καθ' ης η Αίτηση καταχώρισε ένσταση. Μετά από ακρόαση, το Δικαστήριο αποφάσισε όπως μη ισχύσει η δεύτερη αυτόματη αύξηση διατροφής από 1.11.17 και εξέδωσε ανάλογο διάταγμα αναστολής της υποχρέωσης του Αιτητή. Ο Αιτητής καταβάλλει από 1.11.2015 την πρώτη αυτόματη αύξηση με βάση την οποία το ποσό διατροφής ανέρχεται στα €550 μηνιαίως."
Ανατρέξαμε στο φάκελο της υπόθεσης και διαπιστώσαμε ότι πράγματι ο Εφεσείων καταχώρησε στις 24.11.2017 Μονομερή Αίτηση με την οποία αιτείτο τις ακόλουθες θεραπείες:
"Α. Διάταγμα του Δικαστηρίου το οποίο να διατάσσει όπως μην ισχύσει η αυτόματη αύξηση και/ή ανασταλεί η ισχύς της αυτόματης αύξησης επί του ποσού που καταβάλλει μηνιαίως ο Αιτητής προς την Καθ' ης η αίτηση ως η συνεισφορά του για τη διατροφή του ανήλικου τέκνου των διαδίκων Ρ. Χ. δυνάμει διατάγματος ημερομηνίας 25/10/2013 του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λεμεσού στην αίτηση αρ. 230/2013 από 7/10/2016 μέχρι εκδικάσεως της Εναρκτήριας Αίτησης με τον πιο πάνω τίτλο και αριθμό και/ή μέχρι νεωτέρας διαταγής του Δικαστηρίου.
Β. Διάταγμα με το οποίο να αναστέλλεται η υποχρέωση καταβολής του ποσού της αυτόματης αύξησης από 7/10/2016 μέχρι εκδικάσεως της Εναρκτήριας Αίτησης με τον πιο πάνω τίτλο και αριθμό και/ή μέχρι νεωτέρας διαταγής του Δικαστηρίου.
Γ. Διάταγμα και/ή Οδηγίες του Δικαστηρίου όπως το ποσό της αύξησης που έχει καταβάλει ο Αιτητής προς την Καθ' ης η αίτηση από την 7/10/2016 μέχρι σήμερα, ήτοι €50 μηνιαίως, επιστραφεί στον Αιτητή με όποιον τρόπο το Δικαστήριο θεωρεί ορθόν και δίκαιον υπό τις περιστάσεις.
Δ. Οποιαδήποτε άλλη θεραπεία και/ή διάταγμα τα οποία το Δικαστήριο κρίνει δίκαια και/ή εύλογα και/ή ορθό υπό τις περιστάσεις."
Η Εφεσίβλητη καταχώρησε ένσταση και μετά από ακρόαση στις 6.3.2018 το πρωτόδικο Δικαστήριο εξέδωσε την απόφαση.
"Στην υπό κρίση υπόθεση, η πρώτη αυτόματη αύξηση του 10% άρχισε να ισχύει και να καταβάλλεται από την 1.11.2015. Από την 1.11.2015 ο Αιτητής άρχισε να καταβάλλει €550.- μηνιαίως. Παρόλο που είχε δικαίωμα, δεν προσέφυγε στο Δικαστήριο για να ζητήσει να μην ισχύει η πρώτη αυτόματη αύξηση, παρά μόνο ζήτησε την άσκηση των δικαιωμάτων του με την υπό κρίση ενδιάμεση αίτηση που καταχώρησε στις 24.11.17, όταν δηλαδή ήδη επήλθε η δεύτερη αυτόματη αύξηση την 1.11.17. Σημειώνω ότι η κυρίως αίτηση με αριθμό 247/16 που καταχωρίστηκε στις 7.10.16 δεν περιείχε τέτοιο αίτημα. Επομένως, εφόσον ο Αιτητής δεν έκανε κανένα διάβημα εντός των πρώτων 24 μηνών για να μην ισχύσει η πρώτη αυτόματη αύξηση, η πρώτη αυτόματη αύξηση κρίνω ότι δεν μπορεί να ανασταλεί. Βεβαίως, τονίζω ότι όλα τα ζητήματα που εγείρονται στην κυρίως αίτηση, παραμένουν ζωντανά και θα αποφασιστούν όταν εξεταστεί η ουσία της υπόθεσης. (βλ. Δημοκρατία της Σλοβενίας ν. Beogradska Banka, D.D. (1999) 1 (Α) 225).
Θα εκδώσω όμως διάταγμα αναστολής της δεύτερης αυτόματης αύξησης που ανέβασε το ποσό διατροφής στα €605.- μηνιαίως από 1.11.17. Ο Αιτητής καταχώρισε πριν τη λήξη των δεύτερων 24 μηνών νομότυπα σχετική αίτηση όπως μη ισχύσει η αυτόματη αύξηση σύμφωνα με την επιφύλαξη του άρθρου 38(2) του Ν. 216/90. Δεν κρίνω ότι υπάρχει οποιαδήποτε παρατυπία στην καταχώριση ενδιάμεσης αίτησης και όχι εναρκτήριας για τις συγκεκριμένες θεραπείες.
Συνακόλουθα, εκδίδεται διάταγμα το οποίο διατάσσει όπως μη ισχύσει η δεύτερη αυτόματη αύξηση της διατροφής από 1.11.17 σε σχέση με το διάταγμα του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λεμεσού στην αίτηση διατροφής αρ. 230/2013 ημερομηνίας 25.10.13 και ανάλογο διάταγμα αναστολής της υποχρέωσης καταβολής της εκ μέρους του Αιτητή, μέχρι πλήρους αποπεράτωσης της κυρίως αίτησης."
Παρατηρούμε συνεπώς ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο πολύ ορθά αναφέρει στην Ενδιάμεση Απόφαση του ότι "όλα τα ζητήματα που εγείρονται στην κυρίως αίτηση, παραμένουν ζωντανά και θα αποφασιστούν όταν εξεταστεί η ουσία της υπόθεσης" και ότι το διάταγμα αναστολής θα ίσχυε μέχρι την αποπεράτωση της κυρίως αίτησης.
Εντούτοις όταν εξετάστηκε η κυρίως αίτηση εσφαλμένα ουδέν ανέφερε. Η επιτυχία του έκτου λόγου είναι αναπόφευκτη.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η έφεση επί της ουσίας, λόγοι έφεσης 1 μέχρι 5 απορρίπτονται με €2.500 έξοδα πλέον Φ.Π.Α, εάν υπάρχει.
Ο έκτος λόγος που αναφέρεται σε μη εξέταση της αίτησης υπό Αιτητικό (Β) επιτυγχάνει. Η Αίτηση παραπέμπεται στο πρωτόδικο Δικαστήριο για εξέταση του Αιτητικού (Β) μόνο, το συντομότερο δυνατό από την ίδια Δικαστή.
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.
Κ. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.
Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.
/γκ