|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2021:A55
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση Αρ. 155/2015)
25 Φεβρουαρίου, 2021
[Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Τ. Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ Δ/στές]
1. XXX ΙΩΑΝΝΟΥ,
2. ΕΡΓΟΛΗΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΑΚΡΗΣ & ΥΙΟΙ ΛΤΔ,
Εφεσείοντες
και
XXX XXX ΣΟΦΙΑΝΟΣ,
Εφεσίβλητος
_________________________
ΑΙΤΗΣΗ ΔΙΑ ΚΛΗΣΕΩΣ ΗΜΕΡ. 1.6.2020 ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΩΝ ΕΦΕΣΕΙΟΝΤΩΝ ΓΙΑ ΠΡΟΣΑΓΩΓΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑΣ (FRESH EVIDENCE) ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΕΦΕΤΕΙΟΥ.
Ε. Πουλλά-Μακαρούνα (κα.), για τους Αιτητές-Εφεσείοντες.
Α. Γεωργιάδης για Χρ. Γεωργιάδης & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για τον Καθ΄ ου η Αίτηση/Εφεσίβλητο.
_____________________
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Ι. Ιωαννίδη, Δ..
_______________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.:Ο Εφεσίβλητος καταχώρισε στο Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου αγωγή εναντίον των Εφεσειόντων και ενός άλλου προσώπου (που εδώ δεν ενδιαφέρει), με την οποία αξίωνε θεραπείες για κατ΄ ισχυρισμόν παράνομη επέμβαση και/ή οχληρία σε ακίνητα του στο Στρουμπί της Επαρχίας Πάφου. Το Πρωτόδικο Δικαστήριο, κατόπιν ακροαματικής διαδικασίας, εξέδωσε στις 20.3.2015 απόφαση προς όφελος του Εφεσιβλήτου και εναντίον των Εφεσειόντων αλληλεγγύως και/ή κεχωρισμένως για το ποσό των €4.360,00, πλέον τόκους και έξοδα. Περαιτέρω εξέδωσε διατάγματα στη βάση των οποίων οι Εφεσείοντες διατάσσονται να μην επεμβαίνουν και/ή μη χρησιμοποιούν τα επίδικα ακίνητα του Εφεσίβλητου, ενώ διατάχθηκαν επίσης να προβούν σε συγκεκριμένες ενέργειες για να επανέλθουν τα ακίνητα στην προ του Οκτωβρίου του 2007 κατάσταση. Με την ίδια απόφαση, απέρριψε την ανταπαίτηση των Εφεσειόντων.
Οι τελευταίοι, οι οποίοι δεν έμειναν ικανοποιημένοι από την απόφαση του Πρωτόδικου Δικαστηρίου, καταχώρισαν στις 30.4.2015 την παρούσα έφεση, και με επτά λόγους αμφισβητούν την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης.
Οι Εφεσείοντες με την υπό εκδίκαση αίτηση αξιώνουν την ακόλουθη θεραπεία:
«Διάταγμα του Δικαστηρίου με το οποίο να επιτρέπεται στους Αιτητές η προσαγωγή περαιτέρω και/ή πρόσθετης μαρτυρίας, είτε προφορικής, είτε γραπτής δια ενόρκου δηλώσεως, είτε δια καταθέσεως ενώπιον εξεταστού, είτε ενώπιον του Εφετείου του Μ.Υ.4/Α.Δ. ή του Μ.Υ.10/Χρ.Χ., ή άλλου αρμόδιου Χωρομέτρη σχετικής με 'Το Πιστοποιητικό Οριοθέτησης του Επαρχιακού Κτηματολογίου Πάφου το οποίο εξεδόθη στις 24/6/2014, στην αίτηση ΑΧ1571/13 και του Πιστοποιητικού Οριοθέτησης του Επαρχιακού Κτηματολογίου Πάφου το οποίο εξεδόθη στις 5/9/2018 στην αίτηση ΑΧ453/2014, σχετικών με τα επίδικα θέματα της αγωγής του Ε.Δ. Πάφου.»
Να προσθέσουμε ότι το πιστοποιητικό ημερ. 24.6.2014 αφορά στα τεμάχια 5XX και 5XX του Εφεσίβλητου, ενώ το πιστοποιητικό ημερ. 5.9.2018 αφορά στο τεμάχιο 6XX της Εφεσείουσας 1.
Η Νομική βάση της αίτησης παρατίθεται αυτολεξεί:
«Η παρούσα αίτηση βασίζεται στο άρθρο 25(3) του Περί Δικαστηρίων Νόμου, στις Δ.35 Κ.8, Δ.48 Δ.1-4 & 9 των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας, στο άρθρο 30 του Συντάγματος και στο άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Συνθήκης για προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που κυρώθηκε με τον Ν.39/62.»
Η αίτηση υποστηρίζεται από επισυνημμένη ένορκη δήλωση της κας XXX Ιωάννου, Εφεσείουσας 1. Σ΄ αυτή αναφέρει ότι: «Πιστεύομε ότι έχομε πολύ καλή υπόθεση και πιστεύομε ότι το Ανώτατο Δικαστήριο θα ανατρέψει την πρωτόδικη απόφαση». Η ενόρκως δηλούσα παραπέμπει σε πρακτικά της ακροαματικής διαδικασίας που έλαβε χώρα ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου, τα οποία καταλαμβάνουν δέκα περίπου δακτυλογραφημένες σελίδες, για να καταλήξει ότι ο Εφεσίβλητος απέκρυψε το γεγονός της έκδοσης του πιστοποιητικού οριοθέτησης «πράγμα το οποίο μπορούσε να αναφέρει και/ή δηλώσει ακόμα και στο στάδιο των αγορεύσεων». Είναι η θέση της ότι μετά την έκδοση της πρωτόδικης απόφασης και μετά την καταχώριση έφεσης, εξεδόθη πιστοποιητικό οριοθέτησης από το Επαρχιακό Κτηματολόγιο Πάφου το οποίο, ως αναφέρει, «υποδηλοί επίσης τη μη ύπαρξη επέμβασης από μέρους των Εφεσειόντων στα συνορεύοντα τεμάχια του Εφεσίβλητου».
Ο Εφεσίβλητος καταχώρισε στις 28.7.2020 ένσταση, με την οποία ζητά απόρριψη της αίτησης αφού θεωρεί ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις έγκρισης της. Στην ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την ένσταση, αναφέρεται ότι τα πιστοποιητικά που επιδιώκουν τώρα οι Εφεσείοντες να προσκομίσουν ενώπιον του Εφετείου, δεν μπορούν να επηρεάσουν «το αποτέλεσμα της αγωγής ή της έφεσης, αφού στις αιτήσεις για εξωτερική οριοθέτηση εξετάζονται αποκλειστικά τα εξωτερικά όρια (σύνορα) ακινήτων. Δεν εξετάζονται ζητήματα όπως αυτά που ήταν επίδικα στην παρούσα αγωγή, δηλαδή κατά πόσο αφαιρέθηκε πρανές ή αν έγιναν χωματουργικές εργασίες στα ακίνητα του εφεσίβλητου κατά τρόπο που να προκαλείται επέμβαση και επηρεασμός της στατικής επάρκειας των ακινήτων ..».
Ως γνωστό, η δευτεροβάθμια δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου αποσκοπεί στον έλεγχο της ορθότητας μιας πρωτόδικης δικαστικής απόφασης. Ο ρόλος αυτός, ως έχει επανειλημμένα τονιστεί, δύσκολα συμβιβάζεται με τη λήψη και αξιολόγηση μαρτυρίας. Δεν είναι τυχαίο που η Νομολογία μας έχει πολλές φορές τονίσει ότι είναι μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και κάτω από αυστηρές προϋποθέσεις που εγκρίνεται αίτημα για προσαγωγή πρόσθετης μαρτυρίας ενώπιον του Εφετείου (Blachin άλλως Blochine ν. Αριστείδου (1997) 1(Α) ΑΑΔ, 195) . Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο αείμνηστος Ιωσηφίδης, Δ. στην υπόθεση Stelios Michael Simadhiakos v. The Police (1961) CLR, 64, 93:
«With these considerations in mind I am of the opinion that only in special circumstances should the High Court act upon the power of re-hearing a witness given in section 25(3), .... The High Court should not normally substitute itself for the trial court and retry the case. Thatisnotourfunction. If the circumstances of the case justify such a course this Court has power to order a retrial by the trial court or any other court having jurisdiction in the matter, under the provisions of section 25(3) of the Courts of Justice Law, section 145(1) (d) of the Criminal Procedure Law, Cap. 155, and in civil cases under 0.35, r. 9 of the Civil Procedure Rules.»
Εκεί δε που επιτρέπεται η προσαγωγή πρόσθετης μαρτυρίας, αυτή αποσκοπεί στην πλήρωση του κενού κατά τη δίκη, και στην αποτίμηση των επιπτώσεων που θα μπορούσε να είχε στην απόφαση του πρωτόδικου δικαστηρίου η προσαγωγή της ενώπιόν του (Pernell κ.α. ν. Δημοκρατίας (1998) 2 ΑΑΔ, 177, Χριστοδούλου άλλως Ρόπας κ.α. ν. Δημοκρατίας (Αρ. 1) (2000) 2 ΑΑΔ, 294 και Χαραλάμπους ν. Δημοκρατίας (2010) 2 ΑΑΔ, 345).
Να σημειώσουμε, ευθύς εξ αρχής, ότι είναι παραδεκτό και από τις δύο πλευρές ότι, κατά την ακροαματική διαδικασία ενώπιον του Πρωτόδικου Δικαστηρίου, δόθηκε μαρτυρία σε σχέση με τις αιτήσεις για εξωτερική οριοθέτηση των ακινήτων (ΑΧ1571/13 και ΑΧ453/14), οι οποίες είχαν υποβληθεί από τους διαδίκους, ενώ μαρτυρία δόθηκε και σε σχέση με ενέργειες και διαπιστώσεις που έλαβαν χώρα στη βάση των εν λόγω αιτήσεων. Δεν είχε τότε προβληθεί η θέση εκ μέρους των Εφεσειόντων ότι χωρίς την έκδοση των εν λόγω πιστοποιητικών δεν θα μπορούσαν να παρουσιάσουν την υπόθεση τους. Τουναντίον, στις 26.6.2014, η κα. Πουλλά-Μακαρούνα, αφού κάλεσε τον ενδέκατο μάρτυρα υπεράσπισης, δήλωσε ενώπιον του Πρωτόδικου Δικαστηρίου πως αυτή ήταν η υπόθεση των πελατών της.
Όσον αφορά στο πιστοποιητικό ημερ. 24.6.2014, σημειώνουμε ότιαυτό εξεδόθη εκκρεμούσης της ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον του Πρωτόδικου Δικαστηρίου, αφού η πρωτόδικη απόφαση επιφυλάχθηκε στις 8.8.2014. Η κα. XXX Ιωάννου με την ένορκη δήλωση της που υποστηρίζει την αίτηση, αναφέρει πως δεν υπήρχε «καμιά δυνατότητα να επαρουσιάζοντο τα εν λόγω πιστοποιητικά από τους Εφεσείοντες κατά την ακρόαση της αγωγής». Όμως για το πιστοποιητικό ημερ. 24.6.2014 υπήρχε δυνατότητα, και κατ΄ επέκταση ο πιο πάνω ισχυρισμός δεν είναι βάσιμος. Ούτε έχει προβληθεί ισχυρισμός ότι οι Εφεσείοντες δεν θα μπορούσαν με εύλογη επιμέλεια να είχαν ενημερωθεί για την έκδοση του συγκεκριμένου πιστοποιητικού ενόσω εκκρεμούσε η εκδίκαση της αγωγής ενώπιον του πρωτόδικου δικαστηρίου (Μάρτιν ν. Δημοκρατίας (Αρ. 1)(1994) 2 ΑΑΔ, 29). Άλλωστε αυτοί είχαν την υποχρέωση να εντοπίσουν και προσκομίσουν τη μαρτυρία επί της οποίας στήριζαν την υπόθεση τους (Πολιτική Έφεση αρ. 295/16, Αναφορικά με την Αίτηση της XX Apanasik, για έκδοση εντάλματος της φύσεως Habeas Corpus, απόφαση ημερ. 6.12.2017).
Όσον αφορά στο πιστοποιητικό ημερ. 5.9.2018, το οποίο εξεδόθη μετά την έκδοση της πρωτόδικης απόφασης, σημειώνουμε τα ακόλουθα. Κατ΄ αρχάς αυτό δεν φαίνεται να σχετίζεται με την ανταπαίτηση των Εφεσειόντων η οποία απορρίφθηκε από το Πρωτόδικο Δικαστήριο. Από την άλλη, οι αξιώσεις του Εφεσίβλητου φέρονται να είχαν να κάνουν με εργασίες στις οποίες κατ΄ ισχυρισμόν είχαν προβεί εντός του Οκτωβρίου του 2007 οι Εφεσείοντες, όπως εκσκαφές και ανέγερση τοίχου αντιστήριξης. Ο εν λόγω τοίχος φέρεται να είχε κατεδαφιστεί τέλη του 2008, μετά από υποδείξεις των αρμόδιων διοικητικών αρχών, αφού φέρεται να είχε ανεγερθεί χωρίς προηγουμένως να είχαν εξασφαλιστεί οι άδειες που προνοούνται από το Νόμο. Η θέση του Εφεσίβλητου ενώπιον του Πρωτόδικου Δικαστηρίου ήταν ότι συνεπεία των πιο πάνω (χωματουργικές εργασίες, ανέγερση-κατεδάφιση τοίχου αντιστήριξης), είχε επηρεαστεί, ανάμεσα σ΄ άλλα, η στατικότητα των τεμαχίων του, και ότι υπήρχε, ανάμεσα σ΄ άλλα, ορατός κίνδυνος κατάρρευσης και κατολίσθησης του εδάφους των τεμαχίων του. Στο πιστοποιητικό ημερ. 5.9.2018 δεν γίνεται οποιαδήποτε αναφορά σε επέμβαση. Πιστοποιείται απλώς η ολοκλήρωση της χωρομετρικής εργασίας για την οριοθέτηση μέρους της περιμέτρου των εγγεγραμμένων συνόρων του ακινήτου 604 της Εφεσείουσας 1. Όπως χαρακτηριστικά καταγράφεται σ΄ αυτό «Οι θέσεις των 14 οροσήμων είναι αυτές που υποδείχθηκαν επιτόπου από ιδιώτη Αρμόδιο Χωρομέτρη, στις 24.3.2014 και σημειώνονται στο συνημμένο κτηματικό σχέδιο. Με το παρόν πιστοποιητικό δεν νομιμοποιούνται τυχόν επεμβάσεις».
Δεν βλέπουμε πώς το περιεχόμενο του εν λόγω πιστοποιητικού, το οποίο αφορά στα εξωτερικά όρια (σύνορα ακινήτου), θα μπορούσε να είχε κάποια σημαντική επίδραση στο αποτέλεσμα της υπόθεσης, και ειδικότερα στις αξιώσεις του Εφεσίβλητου, οι οποίες, ως ελέχθη, αφορούσαν κυρίως σε δυσμενή επηρεασμό των δικών του τεμαχίων (που αδιαμφισβήτητα γειτνιάζουν με αυτά των Εφεσειόντων), από τις κατ΄ ισχυρισμόν ενέργειες των τελευταίων(Karayiannis Brothers & Co Ltd v. Τράπεζας Κύπρου, Πολιτική Έφεση αρ. 367/2008, απόφαση ημερ. 14.9.2016, ECLI:CY:AD:2016:A424).
Τέλος, να σημειώσουμε πως ο ισχυρισμός της ενόρκως δηλούσας ότι «ο Εφεσίβλητος δεν προσέρχεται με καθαρά χέρια ενώπιον του δικαστηρίου αφού παρέλειψε εσκεμμένα να αναφέρει στην αγόρευση του την έκδοση του πιστοποιητικού ημερ. 24.6.2014», είναι, το λιγότερο που μπορούμε να πούμε, ατυχής. Τέτοια υποχρέωση, και μάλιστα στο στάδιο των αγορεύσεων, εκ μέρους του Εφεσίβλητου δεν υπήρχε.
Η αίτηση απορρίπτεται με €1.000.- έξοδα, πλέον Φ.Π.Α., υπέρ του Εφεσίβλητου και εναντίον των Εφεσειόντων.
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.
Τ. Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.
Ι. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Δ.
/ΕΑΠ.