|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2021:D11
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΙΤΗΣΗ ΑΡ. 193/2020
19 Ιανουαρίου, 2021
[Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ xxx PRASANDAN ΥΠΗΚΟΟΣ SRI LANKA ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΝΟΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΑΤΑΛΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ HABEAS CORPUS
KAI
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 5 ΚΑΙ 6 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 11, 30, 34 ΚΑΙ 35 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 9 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 115/2008/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 16ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤOYΣ ΚΟΙΝΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ ΔΙΑΜΕΝΟΝΤΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 18ΠΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΝΟΜΟΥ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ-
1) ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
2) ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜ. ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ TON xxx PRASANDAN ΥΠΗΚΟΟΣ SRI LANKA ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΝΟΓΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 5 ΚΑΙ 6 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 11, 30, 34 ΚΑΙ 35 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΚΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 115/2008 ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 18ΠΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΝΟΜΟΥ
----------------------------
Μ. Παρασκευάς με Σ. Τζιάζα (ασκούμενο δικηγόρο), Για τον Αιτητή
Α. Αχιλλέως (κα) , δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα
Αιτητής απών
---------------------------
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.: O Αιτητής με την υπό κρίση αίτηση αιτείται την έκδοση προνομιακού εντάλματος της φύσεως habeas corpus με το οποίο να ελεγχθεί η νομιμότητα και η διάρκεια της κράτησης του ώστε να διαταχθεί η αποφυλάκιση του.
Ο Αιτητής διατείνεται ότι η κράτηση του είναι παράνομη εφόσον με την αναστολή όλων των ενεργειών απέλασης του ενόψει της καταχώρησης της Προσφυγής υπ.' αρ. 1899/19 στο Διοικητικό Δικαστήριο κατά του διατάγματος κράτησης με σκοπό την απέλαση του, ημερομηνίας 23/12/2019, δεν υπάρχει προοπτική απέλασης.
Ο Αιτητής στη βάση των γεγονότων είναι υπήκοος της Σρι Λάνκα και αφίχθηκε στις 26/10/2011 στην Κυπριακή Δημοκρατία με άδεια εργασίας ως ιπποκόμος, υποβάλλοντας σχετική αίτηση στις 27/10/2011. Στις 15/11/2011 εκδόθηκε από τις αρμόδιες αρχές άδεια προσωρινής παραμονής με ισχύ μέχρι τις 3/6/2012, η οποία ανανεωνόταν μέχρι τις 3/7/2013. Στις 4/4/2013 ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για έκδοση άδειας προσωρινής παραμονής ως εργάτης, η οποία εκδόθηκε με ισχύ μέχρι τις 12/6/2014. Στις 4/8/2014 υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία η οποία απορρίφθηκε στις 13/10/2014. Κατά της απορριπτικής απόφασης υποβλήθηκε στις 28/11/2014 διοικητική προσφυγή στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, η οποία απορρίφθηκε με την απόφαση ημερ. 23/6/2015. Ως αποτέλεσμα, στις 13/3/2017 αποστάληκε επιστολή στον Αιτητή από το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης με την οποία τον καλούσαν να αναχωρήσει πάραυτα από τη Δημοκρατία. Αναζήτηση του Αιτητή από την Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης στη δηλωθείσα διεύθυνση του και σε διάφορους χώρους που σύχναζαν ομοεθνείς του δεν είχε θετικό αποτέλεσμα. Σε τηλεφωνική επικοινωνία που έγινε κατορθωτή στις 24/5/2017, ο Αιτητής πληροφόρησε την αστυνομία ότι διαμένει στην Λάρνακα και σε ερώτηση της τελευταίας πού ακριβώς, απάντησε ότι δεν γνωρίζει τη διεύθυνση αλλά ότι θα τηλεφωνούσε μετά πάροδο πέντε λεπτών για να αναφέρει την ακριβή του διεύθυνση. Όχι μόνο δεν έπραξε κάτι τέτοιο αλλά απενεργοποίησε και το τηλέφωνο του. Ως εκ τούτου στις 31/5/2017 τα στοιχεία του αιτητή καταχωρήθηκαν στο stop list ως αναζητούμενο πρόσωπο. Στις 22/12/2019 ανακόπηκε για έλεγχο στην πλατεία Σολωμού στη Λευκωσία από την αστυνομία, ότε και διαπιστώθηκε η παράνομη παραμονή του στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας και συνελήφθηκε. Εκ του γεγονότος ότι δεν ήταν δυνατή η επιβολή εναλλακτικών μέτρων της κράτησης του, στις 23/12/2019 εκδόθηκαν εναντίον του διατάγματα κράτησης και απέλασης. Στις 31/12/2019 ο Αιτητής καταχώρησε στο Διοικητικό Δικαστήριο την προσφυγή υπ. αριθμό 1899/2019 κατά των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, η οποία εκκρεμεί και βρίσκεται στο στάδιο της καταχώρησης των γραπτών αγορεύσεων. Ενόψει καταχώρησης της προσφυγής, το διάταγμα απέλασης εναντίον του ανεστάλη την 1/1/2020. Ακολούθησε επανεξέταση της κράτησης του στις 14/2/2020, 16/4/2020 και 20/5/2020 και αποφασίστηκε η συνέχιση της.
Στις 28/2/2020 το γραφείο της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού στα πλαίσια εξέτασης παραπόνου της συζύγου του Αιτητή, ζήτησε να πληροφορηθεί από τον Υπουργό Εσωτερικών το ιστορικό της κράτησης του Αιτητή. Επίσης η Επίτροπος πληροφόρησε τον Υπουργό για τη σύναψη γάμου του Αιτητή με γυναίκα επίσης από τη Σρι Λάνκα και την απόκτηση ενός ανήλικου τέκνου. Ζητήθηκε στη συνέχεια στις 20/3/2020 από πλευράς του Κυπριακού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες η άμεση επανεξέταση του ενδεχόμενου απελευθέρωσης του Αιτητή για ανθρωπιστικούς λόγους. Εν τω μεταξύ επιβεβαιώθηκε από το Τμήμα η σύναψη του γάμου του Αιτητή στο Κολόμπο στις 9/12/2014 (βλ. Τεκμήριο 21 στην Ένορκη Δήλωση που συνοδεύει την ένσταση) και η απόκτηση τέκνου στην Κύπρο στις 5/11/2018 και ότι η σύζυγος του διαμένει παράνομα στην Κύπρο και τα στοιχεία της ήταν τοποθετημένα στο stop list.
Ο Υπουργός Εσωτερικών την 1/5/2020 πληροφόρησε την Επίτροπο Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού για το παράνομο καθεστώς του ζεύγους στην Κύπρο και ότι δεν θα εκδοθούν διατάγματα κράτησης εναντίον της συζύγου του Αιτητή, λόγω της ύπαρξης του ανήλικου τέκνου. Ταυτόχρονα ζητούσε την κατανόηση της Επιτρόπου «ότι η Κύπρος δέχεται υπέρμετρα μεγάλες πιέσεις λόγω παράνομης εισόδου και παραμονής υπηκόων τρίτων χωρών και είναι εκ των ων ουκ άνευ η ανάγκη λήψης των κατάλληλων μέτρων για αντιμετώπιση του προβλήματος και επαναπατρισμό όσων ΥΤΧ παραμένουν στην Κύπρο παράνομα».
Ο Αιτητής δεν παρέμεινε στα πιο πάνω διαβήματα αλλά υπέβαλε στις 11/6/2020 στην Υπηρεσία Ασύλου αίτηση για επανάνοιγμα του φακέλου του για διεθνή προστασία οπότε στις δε 15/6/2020 το διάταγμα κράτησης ημερομηνίας 23/12/2019 ακυρώθηκε και εκδόθηκε νέο διάταγμα κράτησης δυνάμει του άρθρου 9ΣΤ(2)(δ) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, η νομιμότητα του οποίου δεν προσβλήθηκε, ενώ το διάταγμα απέλασης ανεστάλη. Η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού επανήλθε με νέα επιστολή της ημερομηνίας 2/7/2020 ζητώντας την εφαρμογή εναλλακτικών της κράτησης μέτρων. Κατόπιν επανεξέτασης της κράτησης του Αιτητή, αποφασίστηκε στις 13/7/2020 η συνέχιση της κράτησης. Επίσης στις 14/7/2020 η Υπηρεσία Ασύλου έκρινε ως απαράδεκτο το αίτημα για επανάνοιγμα του φακέλου, διακόπτοντας ταυτόχρονα και το δικαίωμα παραμονής του Αιτητή στην Κύπρο. Κατά της απόφασης αυτής δεν ασκήθηκε προσφυγή.
Το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης στις 21/7/2020 με Σημείωμα του ενημέρωσε τον Υπουργό Εσωτερικών ότι δεν ήταν δυνατή η λήψη εναλλακτικών μέτρων αντί της κράτησης, ως το αίτημα της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού και εισηγήθηκε την μεταφορά του Αιτητή στο ΧΩΚΑΜ Μενόγειας, εισήγηση που έγινε δεκτή από τον Υπουργό στις 24/11/2020. Εν τω μεταξύ την 1/9/2020 κατόπιν επανεξέτασης, αποφασίστηκε η συνέχιση της κράτησης και το ίδιο αποφασίστηκε και στις 23/10/2020 κατόπιν νέας επανεξέτασης. Στις 27/11/2020 ο Διευθυντής του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης ακύρωσε το διάταγμα κράτησης ημερομηνίας 15/6/2020 που εκδόθηκε δυνάμει του άρθρου 9ΣΤ (2)(δ) του περί Προσφύγων Νόμου και εξέδωσε νέο διάταγμα κράτησης και απέλασης δυνάμει του άρθρου 14 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου.
Τα πιο πάνω γεγονότα προκύπτουν κυρίως απ' όσα αναφέρονται στην ένσταση και επιβεβαιώνονται από τα διάφορα έγγραφα που επισυνάφθηκαν στην ένορκη δήλωση που τη συνοδεύει, που προσπάθησα να καταγράψω με τη χρονολογική σειρά που έλαβαν χώρα.
Κύριος άξονας των εισηγήσεων του Αιτητή είναι ότι με την αναστολή του διατάγματος απέλασης η κράτηση του κατέστη παράνομη στη βάση του άρθρου 15 της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 115/2008 παραγνωρίζοντας επιπρόσθετα τις εκκλήσεις της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού να εφαρμοστούν εναλλακτικά μέτρα της κράτησης και παραβιάζοντας άρθρα του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και Άρθρα της ΕΣΔΑ που διασφαλίζουν το δικαίωμα επικοινωνίας μεταξύ γονέων και τέκνων.
Στην αντίπερα όχθη, η Δημοκρατία υποστήριξε τη νομιμότητα και τη διάρκεια της κράτησης, θεωρώντας εσφαλμένη την εντύπωση του Αιτητή ότι η κράτηση μέχρι σήμερα προκύπτει από το διάταγμα ημερομηνίας 23/12/2019. Πρόταξε ότι η κράτηση αφορούσε σε τρεις χρονικές περιόδους επί τη βάση τριών διαφορετικών διαταγμάτων κράτησης, με τελευταίο εκείνο ημερομηνίας 27/11/2020, στη βάση του άρθρου 14 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου.
Ήγειρε επίσης και προδικαστική ένσταση ότι ο Αιτητής δεν νομιμοποιείται στην καταχώρηση της παρούσας αίτησης, εφόσον με αυτήν επιδιώκει ουσιαστικά τον έλεγχο της νομιμότητας των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, που μόνο με προσφυγή στη βάση του Άρθρου 146 του Συντάγματος μπορούν να ελεγχθούν.
Στην υπόθεση Habibi Pour Ali Fasel ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω 1. Αρχηγού Αστυνομίας, 2. Υπουργού Εσωτερικών, Πολιτική Έφεση 236/2015, ημερ. 31/3/2016 αναφέρθηκαν τα εξής ως προς τη σημασία του Habeas Corpus:
«Όπως είναι καλά γνωστό το προνομιακό ένταλμα της φύσεως Habeas Corpus ad subjiciendum διασφαλίζειτην ελευθερία του ατόμου. Όπως αναφέρθηκε στην Δημητράκης Χ'Σάββας (1993) 1 Α.Α.Δ. «Το Habeas Corpus ad subjiciendum
είναι προνομιακή διαδικασία για τη διασφάλιση της ελευθερίας του πολίτη. Παρέχει αποτελεσματικό μέσο άμεσης απελευθέρωσης από παράνομη ή αδικαιολόγητη κράτηση, είτε στη φυλακή, είτε σε ιδιωτικό χώρο, από Αρχή ή ιδιώτη. Απαραίτητη προϋπόθεση δι' έκδοση του εντάλματος η απόδειξη, εκ μέρους του αιτούντος, του παράνομου της κράτησης ή φυλάκισης (Βλέπε Καρφοπούλου (1998) 1 Α.Α.Δ. 55).»
Έχω εξετάσει με προσοχή τις εκατέρωθεν εισηγήσεις και επιχειρήματα υπό το φως της σχετικής νομοθεσίας και νομολογίας, σε συνάρτηση με ό,τι τέθηκε ενώπιον μου με την αίτηση και ένσταση και τα συνοδευτικά έγγραφα.
Από τα ενώπιον μου στοιχεία είναι φανερό ότι η Καθ΄ης η Αίτηση - Δημοκρατία ενέταξε την κράτηση του αιτητή στις πρόνοιες του άρθρου 18ΠΣΤ του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, ΚΕΦ. 105.
Σ' ό,τι αφορά την προδικαστικήν ένσταση της Δημοκρατίας, με την επιφύλαξη ως προς τη φερόμενη απώλεια της επικοινωνίας του Αιτητή με το παιδί του, δεν ευσταθεί. Αν και με την παράγραφο (α) της αίτησης ζητείται επί λέξει: «(α) Την έκδοση εντάλματος της φύσεως Habeas Corpus με το οποίο να ελεγχθεί η νομιμότητα και η διάρκεια της κράτησης του και με το οποίο να διαταχθεί η αποφυλάκιση του», εν τούτοις η Έκθεση και Ένορκη Δήλωση που τη συνοδεύουν καθιστούν προφανές ότι με την αίτηση προσβάλλεται ουσιαστικά η διάρκεια της κράτησης. Σημειώνεται ότι ο Αιτητής προσέβαλε τη νομιμότητα μόνο των πρώτων διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, ημερομηνίας 23/12/2019, που προσβλήθηκαν με την προσφυγή υπ. αριθμό 1899/2019.
Το άρθρο 18ΠΣΤ(5)(α) του ΚΕΦ. 105 προνοεί ότι η διάρκεια της κράτησης στη βάση του άρθρου 18ΠΣΤ ελέγχεται με αίτηση habeas corpus, σε αντίθεση με τον έλεγχο που διενεργείται με βάση το άρθρο 18 ΠΣΤ (3)(α) που αφορά αυτό καθαυτό το διάταγμα κράτησης, που υπόκειται σε προσφυγή.
Όπως αναφέρθηκε στην Αίτηση του Hosseiny Bayati Seyed Taghi Πολιτική Αίτηση 12/2016, ημερομηνίας 25/2/2016:
«Οι δύο διαδικασίες, όπως έχει υποδειχθεί στις Teimuraz Bochorishvili (2012) 1 A.A.Δ. 806, Vilma Galivan Marcelino [2012] 1 Α.Α.Δ. 2747 και Guo Shuying v. Δημοκρατίας [2012] 1 Α.Α.Δ. 2725, είναι στην ουσία συμπληρωματικές η μια της άλλης, στοχεύοντας στον έλεγχο της νομιμότητας της κράτησης και στην εφαρμογή της Οδηγίας, είτε στο ιδιωτικό, είτε στο δημόσιο δίκαιο. Εφόσον ο Αιτητής επιθυμεί να ελέγξει το νόμιμο της κράτησης του υπό το φως του συνόλου της διάρκειας της κράτησης, η ενδεδειγμένη θεραπεία είναι η καταχώριση Habeas Corpus. Δεν μπορεί να εξαναγκάζεται να καταχωρεί προσφυγή κατά της παράτασης της κράτησης ως διοικητικής πράξης, εφόσον η προσφυγή καταχωρείται κατά του αρχικού ή και επόμενου διατάγματος κράτησης. Το τυχόν παράνομο όμως του συνεχούς της κράτησης ελέγχεται αποτελεσματικά μόνο στο πλαίσιο της αίτησης Habeas Corpus, (Essa Murad Khlaief (Αρ.1) (2003) 1 Α.Α.Δ. 1402).»
Στην υπόθεση Αναφορικά με την αίτηση του Zorac Todorovic (2013) 1 A.A.Δ. 2578 αναφέρθηκαν τα εξής ως προς την εμβέλεια του άρθρου 18ΠΣΤ, τα οποία υιοθετήθηκαν στην μεταγενέστερη Αίτηση του Nashat Moner Lofty Matry (2014) 1A A.A.Δ. 266:
Η αίτηση αφορά τη διάρκεια της κράτησης του Αιτητή. Το νομικό πλαίσιο έχει πρόσφατα διαφοροποιηθεί. Το έχω συνοψίσει στην Re Ahmed Yousef (2013) 1 Α.Α.Δ. 108 και το επαναλαμβάνω. Με τον τροποποιητικό Νόμο 153(Ι)/11, εισήχθη το Άρθρο 18ΠΣΤ, ώστε να εναρμονιστεί η κυπριακή νομοθεσία με το Άρθρο 15 της Οδηγίας 2008/115/ΕΚ. Με τις νέες εναρμονιστικές πρόνοιες, τέθηκαν, μεταξύ άλλων, περιορισμοί αναφορικά με τη διάρκεια της κράτησης υπηκόου τρίτης χώρας υποκείμενου σε διαδικασίες επιστροφής. Σύμφωνα με το εδάφιο (7) του Άρθρου 18ΠΣΤ του Νόμου, η κράτηση για σκοπούς απομάκρυνσης δεν πρέπει να υπερβαίνει τους έξι μήνες. Βάσει του εδαφίου (8) του πιο πάνω άρθρου, ο Υπουργός Εσωτερικών δεν δύναται να παρατείνει το διάστημα των έξι μηνών, παρά μόνο για περιορισμένο χρόνο που δεν υπερβαίνει τους δώδεκα μήνες, στις περιπτώσεις που «παρ' όλες τις εύλογες προσπάθειες, η επιχείρηση απομάκρυνσης είναι πιθανόν να διαρκέσει περισσότερο επειδή (α) ο συγκεκριμένος υπήκοος της τρίτης χώρας αρνείται να συνεργαστεί ή (β) καθυστερεί η λήψη αναγκαίων εγγράφων από τρίτες χώρες.» (βλ. Shuying v. Δημοκρατίας (Αρ. 2) (2012) 1 Α.Α.Δ. 2725).
Είναι γνωστή η νομολογιακή αρχή ότι η διάρκεια των διαδικασιών απέλασης όπως επίσης και ο καθορισμός της εύλογης περιόδου κράτησης προς το σκοπό απέλασης, εξαρτώνται αποκλειστικά από τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης.
Στην παρούσα περίπτωση η κράτηση του Αιτητή στη βάση των πιο πάνω γεγονότων αρχίζει από τις 23/12/2019 με την έκδοση των πρώτων διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, δυνάμει του άρθρου 14 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, κράτηση που παρατείνεται μέχρι σήμερα κατόπιν επανεξέτασης σε τακτά χρονικά διαστήματα της κράτησης και ως αποτέλεσμα της αναστολής του διατάγματος απέλασης ενόψει των διαφόρων μέτρων που λήφθηκαν από τον Αιτητή. Το γεγονός ότι στη συνέχεια εκδόθηκαν νέα διατάγματα κράτησης και απέλασης δεν αλλοιώνει την εικόνα ότι εξακολουθεί να υφίσταται η κράτηση του για τον ίδιο σκοπό που είναι η απομάκρυνση του από την Κύπρο. Συνεπώς η εισήγηση της δικηγόρου της Καθ' ης η Αίτηση ότι δηλαδή για σκοπούς εξέτασης της υπό κρίση αίτησης ενόψει έκδοσης τριών διαταγμάτων κράτησης αυτή διαχωρίζεται χρονικά σε τρεις περιόδους, δεν με βρίσκει σύμφωνη.
Σύμφωνα με το εδάφιο 1 του άρθρου 18 ΠΣΤ του ΚΕΦ. 105 υπήκοος τρίτης χώρας δύναται να τεθεί υπό κράτηση από τον Υπουργό Εσωτερικών «μόνο για την προετοιμασία της επιστροφής και/ή τη διεκπεραίωση της διαδικασίας απομάκρυνσης, ιδίως όταν α) υπάρχει κίνδυνος διαφυγής ή β) συγκεκριμένος υπήκοος τρίτης χώρας αποφεύγει ή παρεμποδίζει την προετοιμασία της επιστροφής ή τη διαδικασία απομάκρυνσης.».
Η επιφύλαξη του εδαφίου 1 προνοεί περαιτέρω ότι «τέτοια κράτηση έχει τη μικρότερη δυνατή διάρκεια και διατηρείται μόνο καθόσον χρόνον η διαδικασία απομάκρυνσης εξελίσσεται και εκτελείται με τη δέουσα επιμέλεια».
Σημαντικό για το υπό εξέταση θέμα είναι το εδάφιο 6 του πιο πάνω άρθρου, που επικαλείται επίσης ο Αιτητής, το οποίο προνοεί ότι «Οσάκις καθίσταται πρόδηλο ότι δεν υφίσταται πλέον λογικά προοπτική απομάκρυνσης για νομικούς ή άλλους λόγους ή όταν παύουν να ισχύουν οι όροι της παραγράφου 1, η κράτηση παύει να δικαιολογείται και το συγκεκριμένο πρόσωπο απολύεται αμέσως.»
Η Δημοκρατία προς υποστήριξη της ένστασης της επικαλείται κυρίως το εδάφιο (8) του πιο πάνω άρθρου που προνοεί τα εξής:
«(8)Ο Υπουργός Εσωτερικών δε δύναται να παρατείνει το χρονικό διάστημα που αναφέρεται στο εδάφιο (7) παρά μόνο για πρόσθετο περιορισμένο χρόνο που δεν υπερβαίνει τους δώδεκα μήνες σε περιπτώσεις κατά τις οποίες, παρ' όλες τις εύλογες προσπάθειες, η επιχείρηση απομάκρυνσης είναι πιθανόν να διαρκέσει περισσότερο επειδή
(α) ο συγκεκριμένος υπήκοος της τρίτης χώρας αρνείται να συνεργαστεί, ή
(β) καθυστερεί η λήψη αναγκαίων εγγράφων από τρίτες χώρες».
Είναι φανερό στη βάση του ιστορικού της κράτησης του Αιτητή ότι ο ίδιος προέβη σε διαβήματα κατά τη διάρκεια της κράτησης του, που εμπόδιζαν την απέλαση του και συνακόλουθα συνέτειναν στην παράταση της κράτησης. Συγκεκριμένα υπέβαλε αίτημα για επανάνοιγμα του φακέλου για διεθνή προστασία, το οποίο απορρίφθηκε. Αν και η απορριπτική απόφαση δεν προσβλήθηκε με προσφυγή, εν τούτοις η διαδικασία είχε ως αποτέλεσμα την αναστολή του διατάγματος απέλασης.
Θεωρώ την περίοδο κράτησης του ενός χρόνου περίπου ως καθόλα νόμιμη ενόψει των παρατάσεων που δόθηκαν από τον Υπουργό Εσωτερικών κατόπιν επανεξέτασης της κράτησης του Αιτητή σε τακτά χρονικά διαστήματα δηλ. κάθε ένα με δύο μήνες, στη βάση των προνοιών του εδαφίου (8) του άρθρου 18ΠΣΤ που κρίνω δικαιολογημένες. Αξιολογώντας κάθε φορά όλα τα ενώπιον του δεδομένα και τις εισηγήσεις του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης καθώς και τη δυνατότητα λήψης εναλλακτικών της κράτησης μέτρων, ο Υπουργός αποφάσισε την συνέχιση της κράτησης του Αιτητή ενόψει του κινδύνου διαφυγής του που εξακολουθούσε να είναι υπαρκτός. Κατά την επανεξέταση δε στις 23/10/2020 (βλ. πρακτικό - Τεκμήριο 33 στην ένορκη δήλωση που συνοδεύει την ένσταση) γίνεται ειδική αναφορά από το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης στην πορεία της προσφυγής και ότι εν αναμονή της απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου στην Προσφυγή, που είναι το μοναδικό διάβημα που εκκρεμεί από πλευράς του Αιτητή, το Τμήμα θα πρέπει να είναι έτοιμο να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για απομάκρυνση του Αιτητή και της οικογένειας του από την Κύπρο. Τονίζεται δε ο κίνδυνος διαφυγής του Αιτητή, ενόψει του ιστορικού παραμονής του στην Κύπρο, αλλά και της συζύγου του αν αφεθεί ελεύθερος.
Από τα ενώπιον μου στοιχεία κρίνω ότι με το να αναμένει ο Υπουργός Εσωτερικών το αποτέλεσμα της προσφυγής που καταχώρησε ο Αιτητής, προσβάλλοντας τα αρχικά διατάγματα κράτησης και απέλασης, σε καμιά περίπτωση καταδεικνύουν ολιγωρία ή καθυστέρηση στη λήψη των αναγκαίων διαβημάτων για απέλαση του Αιτητή αλλ' ούτε και τη μη ύπαρξη λογικά προοπτικής απομάκρυνσης για νομικούς ή άλλους λόγους ή εγκατάλειψη του σκοπού κράτησης, ως η εισήγηση του Αιτητή. Αντίθετα του δίνεται η ευκαιρία της προσωπικής παρουσίας του κατά τη δίκη. Δεν μου διαφεύγει ότι η προσφυγή βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο δηλαδή αυτό της καταχώρησης των γραπτών αγορεύσεων.
Όπως αναφέρθηκε και στην υπόθεση Habibi Pour Ali Fasel (ανωτέρω) ο χρόνος κράτησης δεν μπορεί να θεωρηθεί in abstracto αλλά θα πρέπει να συσχετισθεί προς τους λόγους της καθυστέρησης απέλασης και τις υφιστάμενες δυνατότητες διεκπεραίωσης της.
Ο Υπουργός Εσωτερικών απέρριψε τα αιτήματα για εναλλακτικά μέτρα της κράτησης λόγω του μεταναστευτικού ιστορικού του Αιτητή, που προδιαγράφει τον κίνδυνο διαφυγής όχι μόνο του ιδίου αλλά και της συζύγου του, που διαμένει παράνομα στην Κύπρο αλλά για ανθρωπιστικούς λόγους δεν ζητήθηκε η κράτηση της (βλ. Τεκμήριο 33 της ένορκης δήλωσης που συνοδεύει την ένσταση).
Ο Αιτητής, μέσω της αγόρευσης του δικηγόρου του, έδωσε έμφαση προς υποστήριξη της αίτησης του στην κατ' ισχυρισμόν παραβίαση του δικαιώματος του ανήλικου παιδιού του επαφής με τον πατέρα του που κατοχυρώνεται από άρθρα της ΕΣΔΑ, του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και Οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ευρωπαϊκή νομολογία.
Με την κράτηση του Αιτητή είναι αναμενόμενο το παιδί να μην τυγχάνει της συνεχούς επικοινωνίας και επαφής με τον Αιτητή, όπως και η σύζυγος του, που αντιμετωπίζει πρόβλημα υγείας. Υπάρχει όμως ρητή πρόνοια στο ΚΕΦ. 105 για το δικαίωμα του Αιτητή επικοινωνίας με την οικογένεια του και συγκεκριμένα το άρθρο 18ΠΖ (2) που επιτρέπει, κατόπιν αίτησης, να έρχεται ο κρατούμενος «εν ενθέτω χρόνω, σε επαφή με τα μέλη της οικογένειας του», που μπορεί να το ασκήσει.
Δεν θα επεκταθώ στην εξέταση της συγκεκριμένης εισήγησης εφόσον, όπως τέθηκε από τον Αιτητή το θέμα, δεν αναφέρεται στη διάρκεια της κράτησης αλλά στον έλεγχο της νομιμότητας αυτού καθ' αυτού του διατάγματος κράτησης, που εκφεύγει της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου.
Η ύπαρξη του παιδιού και της συζύγου του λήφθηκαν υπόψη, κατά τις διαδικασίες της επανεξέτασης της κράτησης όπως και η πιθανότητα λήψης εναλλακτικών μέτρων κράτησης αλλά αποφασίστηκε η συνέχιση της κράτησης. Σημειώνω τα όσα ο Υπουργός με την επιστολή του ημερομηνίας 1/5/2020 (Τεκμήριο 24 στην Ένορκη Δήλωση που συνοδεύει την ένσταση) γνωστοποιούσε στην Επίτροπο, δηλαδή την υπέρμετρα μεγάλη πίεση που ασκείται στην Κύπρο από την παράνομη είσοδο και παραμονή υπηκόων τρίτων χωρών. Προσθέτω δε ότι το γεγονός της ύπαρξης του ανήλικου παιδιού και του δικαιώματος του σε επικοινωνία με τους γονείς του όχι μόνο δεν αγνοήθηκε, κατά την επανεξέταση της κράτησης, αλλά στη βάση των στοιχείων ενώπιον μου ήταν και το αποφασιστικό κριτήριο για τη μη κράτηση της μητέρας του.
Είναι κατάληξη μου ότι δεν έχει σημειωθεί σε κανένα χρονικό στάδιο της κράτησης του Αιτητή εγκατάλειψη του σκοπού της απέλασης του, ως η εισήγηση του Αιτητή.
Δράττομαι της ευκαιρίας να σημειώσω ότι, κατανοώντας το παράπονο του Αιτητή για τη μη συνεχή επαφή του παιδιού του με τον πατέρα του, που σίγουρα έγινε οξύτερο ενόψει των μέτρων που λαμβάνονται για αντιμετώπιση της εξάπλωσης του κορωνοϊού, αναμένεται ότι το Διοικητικό Δικαστήριο θα προχωρήσει τάχιστα με την ολοκλήρωση της ακρόασης συμμορφούμενο και με την συνταγματική επιταγή για εκδίκαση εντός ευλόγου χρόνου.
Η αίτηση απορρίπτεται. Καμιά διαταγή για έξοδα.
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.
/Α.Λ.Ο.