|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας στους οποίους κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας Δ.10
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ECLI:CY:AD:2020:A387
AΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 299/2013
16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2020
[Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Κ. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Τ. ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ]
HERMES LTD
Εφεσείουσα/Εναγόμενη
ΚΑΙ
1. xxx ΤΑΣΟΥΡΗΣ
Εφεσίβλητος 1/Ενάγων
ΚΑΙ
2. xxx ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ
Εφεσίβλητος 2/Τριτοδιάδικο
--------------------
Α. Θεοφίλου για A.Chr. Theofilou LLC, για Εφεσείουσα/Εναγόμενη
Γ. Χριστοφίδης με Χ. Μεττή (κα) για Ορφανίδη Χριστοφίδη & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για Εφεσίβλητο 1/Ενάγων
Γ. Γεωργιάδου (κα) για Δήμο & Λία Γεωργιάδη & Σία, για Εφεσίβλητο 2/Τριτοδιάδικο
-------------------------------------
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τον Παρπαρίνο, Δ.
------------------
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ. Ο Εφεσίβλητος 1/Ενάγων, αξίωσε με αγωγή του εναντίον της Εφεσείουσας/Εναγομένης το ποσό των £50.000 πλέον τόκο δυνάμει γραμματίου συνήθους τύπου και/ή γραμματίου και/ή γραμματίου σε διαταγή και/ή συναλλαγματικής και/ή γραπτής αναγνώρισης χρέους. Ο Εφεσίβλητος 2 προσετέθη ως Τριτοδιάδικος κατόπιν σχετικού αιτήματος της Εφεσείουσας.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο προέβη σε εύρημα ότι το συγκεκριμένο έγγραφο αποτελεί συναλλαγματική. Απέρριψε την υπεράσπιση της Εφεσείουσας ότι ο Εφεσίβλητος 2/Τριτοδιάδικος, ένας εκ των τριών Διευθυντών της Εφεσείουσας, ενήργησε πέραν των εξουσιών του όπως επίσης την υπεράσπιση για έλλειψη αντιπαροχής, δόλου και/ή συνομωσίας μεταξύ των Εφεσίβλητων, παρανομίας κ.α., δικαίωσε τον Εφεσίβλητο 1 και εξέδωσε απόφαση υπέρ του για το πιο πάνω ποσό. Απέρριψε επίσης την απαίτηση της Ενάγουσας εναντίον του Εφεσίβλητου 2.
Η Εφεσείουσα, με δέκα λόγους έφεσης προσβάλλει την πρωτόδικη απόφαση ως εσφαλμένη. Ο τρίτος λόγος έφεσης απεσύρθη και απορρίφθηκε.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο μετά την αξιολόγηση της ενώπιον του μαρτυρίας, αποδέκτηκε τη μαρτυρία των Εφεσίβλητων, απέρριψε την αντίθετη μαρτυρία που προσεφέρθη από την Υπεράσπιση και προέβη στα ακόλουθα ευρήματα:
"Ενόψει των ανωτέρω και σε ό,τι αφορά τα επίδικα ζητήματα αποτελούν ευρήματα του Δικαστηρίου ότι ο ενάγοντας όντως δάνεισε στην εναγομένη το ποσό των £50.000 μετά από σχετική διαβούλευση με τον τριτοδιάδικο xxx Γεωργιάδη που ήταν μέτοχος και Διευθυντής της. Το ποσό αυτό δόθηκε με επιταγή της ΣΠΕ Ιδαλίου ημερομηνίας 13.2.04 πληρωτέα στο δικηγορικό γραφείο Γεωργιάδης & Πελίδης που ήταν οι δικηγόροι της R.-D. Slonim, στον xxx Γεωργιάδη ο οποίος το έδωσε στους δικηγόρους στο όνομα των οποίων είχε εκδοθεί η επιταγή η οποία και πληρώθηκε. Την ίδια μέρα, 13.2.02, ο τριτοδιάδικος ο οποίος ήταν κανονικά διορισμένος Διευθυντής της εναγομένης και σχετική καταχώρηση υπάρχει και στα μητρώα του Εφόρου Εταιρειών, εξέδωσε εκ μέρους της εναγομένης το Τεκμήριο 2 με το οποίο η εναγόμενη ανέλαβε την αποπληρωμή του χρέους. Για την συμφωνία δανείου και την υπογραφή του Τεκμηρίου 2 δεν υπήρχε γραπτή απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της εναγομένης, κάτι το οποίο γινόταν πολύ συχνά κατά την διαχείριση της εναγομένης εταιρείας, ο xxx Γεωργιάδης όμως είχε την εξουσιοδότηση και των άλλων διοικητικών συμβούλων ουσιαστικά να ενεργεί εν λευκώ σε ό,τι αφορά τα θέματα της εναγομένης, κάτι που γνώριζε καλά και ο xxx Χ.Μάρκου αφού και ο ίδιος μέσω του xxx Εκκέσιεη συνήθως αλλά και κάποιες φορές προσωπικά υπό την ιδιότητα του αγοραστή των μετοχών της οικογένειας Slonim έδωσε πολλές φορές προφορικές οδηγίες στον κ. xxx Γεωργιάδη για διάφορες ενέργειες οι οποίες μπορεί να ήταν και αντίθετες με γραπτές οδηγίες για τις οποίες ουδέποτε υπήρξε γραπτή εξουσιοδότηση από όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου. Σημειώνω επίσης το εύρημα μου ότι ο xxx Χ. Μάρκου εκ μέρους της εναγομένης εταιρείας ουδέποτε αμφισβήτησε οποιαδήποτε πράξη του xxx Γεωργιάδη ή χειρισμό του ιδίου προσώπου ή χειρισμό εκ μέρους της GE.Law Services Ltd σε ότι αφορά την εναγομένη εταιρεία."
Περαιτέρω, προέβη σε εύρημα ότι το έγγραφο επί του οποίου στηρίζεται η απαίτηση, Τεκμ. 2, ότι είναι συναλλαγματική.
Θα προχωρήσουμε στην εξέταση του δεύτερου λόγου έφεσης ενόψει της σημασίας που ενέχει. Σύμφωνα με αυτόν το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα και αντινομικά έλαβε υπόψιν την μαρτυρία που δόθηκε εκ μέρους του Τριτοδιαδίκου εναντίον της Εναγομένης, για την απαίτηση του Ενάγοντα εναντίον της Εναγομένης, όπως και εσφαλμένα έλαβε υπόψιν μαρτυρία που δόθηκε εκ μέρους του Ενάγοντα για την ευθύνη του Τριτοδιαδίκου εναντίον της Εναγομένης.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος της Εφεσείουσας προς υποστήριξη του λόγου αυτού μας παρέπεμψε στις σελ. 22 (τελευταία ενότητα), 26 (2η ενότητα), 27, 28, 29 και ιδίως στην σελ. 35 αλλά και σελ. 36, 39, 42, 44, 47 της πρωτόδικης απόφασης όπου κατά την εισήγηση του φαίνεται η πιο πάνω εσφαλμένη προσέγγιση της μαρτυρίας υπό του πρωτόδικου Δικαστηρίου.
Το πρώτο που παρατηρούμε από τον φάκελο της υπόθεσης είναι ότι μετά την έκδοση της ειδοποίησης προς τον Τριτοδιάδικο στις 9.1.2007, κατόπιν μονομερούς αιτήσεως της Εφεσείουσας, δεν ακολουθήθηκε η διαδικασία για καταχώρηση Αίτησης δια κλήσεως (Summons for Directions) κάτω από την Δ.10 Ο.7 των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας για έκδοση υπό του Δικαστηρίου των όποιων οδηγιών έκρινε ότι επιβάλλετο η έκδοση τους. Στις 27.9.2012 μετά την έναρξη της ακροαματικής διαδικασίας και μετά που τέλειωσε η κυρίως εξέταση του Εφεσίβλητου 1/Ενάγοντα, όλοι οι συνήγοροι ζήτησαν από το Δικαστήριο τον καθορισμό της διαδικασίας ενόψει της ύπαρξης της διαδικασίας Τριτοδιαδίκου. Το Δικαστήριο ως αποτέλεσμα εξέδωσε τις ακόλουθες οδηγίες:
"Η απαίτηση του εναγομένου εναντίον του τριτοδιάδικου θα εκδικαστεί στα πλαίσια της αγωγής και έτσι κάθε μάρτυρας θα πρέπει να αντεξετάζεται τόσο από τον συνήγορο υπεράσπισης και το συνήγορο του τριτοδιάδικου εξαντλητικά για όλα τα θέματα που περιλαμβάνονται και στην υπεράσπιση και στην έκθεση απαίτησης εναντίον του τριτοδιαδίκου, σε ότι αφορά τους μάρτυρες του ενάγοντα. Και η ίδια διαδικασία θα ακολουθηθεί σε ότι αφορά τους μάρτυρες του εναγομένου σε σχέση με τη διαδικασία και τις θέσεις που προβάλλονται εναντίον του τριτοδιαδίκου, προς αποφυγή πολυπλοκότητας της διαδικασίας, εξοικονόμησης δικαστικού χρόνου και αποφυγής περιττών εξόδων."
Η Ανδρέας Νικήτα ν. Medcon Construction Limited κ.α. (1997) 1 Α.Α.Δ. 643, κορυφαία υπόθεση επί του εξεταζόμενου θέματος με αναφορά σε Αγγλικές υποθέσεις, αναφέρει ότι η ειδοποίηση Τριτοδιαδίκου υπέχει μορφή αγωγής του Εναγομένου εναντίον του Τριτοδιαδίκου. Με την επίδοση της ειδοποίησης Τριτοδιαδίκου, καθίσταται διάδικος στην αγωγή και έχει τα ίδια δικαιώματα σχετικά με την υπεράσπιση του ως εάν είχε εναχθεί με κανονική αγωγή από τον Εναγόμενο. Ο Τριτοδιάδικος όμως δεν είναι Εναγόμενος στην υφιστάμενη αγωγή του Ενάγοντα εναντίον του Εναγομένου εκτός και αν ο Ενάγων αποφασίσει και τον καταστήσει συνεναγόμενο. Η Διαδικασία Τριτοδιαδίκου είναι εντελώς ξεχωριστή και ανεξάρτητη διαδικασία από την προϋπάρχουσα αγωγή. Σκοπός της είναι η αποφυγή πολλαπλότητας αγωγών, η αποφυγή εξόδων, η δέσμευση του Τριτοδιαδίκου με το αποτέλεσμα της αγωγής μεταξύ Ενάγοντα και Εναγομένου και η δυνατότητα απόφασης επί του θέματος που σχετίζεται με τη διαδικασία Τριτοδιαδίκου αμέσως μετά την απόφαση στην αγωγή.
Στα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης, παρατηρούμε ότι από τις δοθείσες από το πρωτόδικο Δικαστήριο οδηγίες στις 27.9.2012, προκύπτει ότι αυτό δεν έδωσε πότε άδεια στον Τριτοδιάδικο να υπερασπισθεί στην αγωγή μεταξύ Εφεσείουσας και Εφεσίβλητου1 και μπορούμε να πούμε, ορθά έπραξε. Πλην του ότι δεν ζητήθηκαν τέτοιες οδηγίες, δεν συνέτρεχαν και οιοδήποτε άλλοι λόγοι προς την κατεύθυνση αυτή. Οι οδηγίες που δόθησαν αφορούσαν περισσότερο την διευκόλυνση της διαδικασίας και περιορισμό των εξόδων και τίποτε άλλο. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το πρωτόδικο Δικαστήριο ".προς αποφυγή πολυπλοκότητας της διαδικασίας, εξοικονόμησης δικαστικού χρόνου και αποφυγής περιττών εξόδων". Με αυτά τα δεδομένα το βάρος απόδειξης της ευθύνης της οφειλής της Εφεσείουσας την έφερε ο Εφεσίβλητος 1/Ενάγοντας. Οποιαδήποτε μαρτυρία δόθηκε από πλευράς Εφεσίβλητου 2/Τριτοδιαδίκου, όπως και αν προέκυψε και αφορούσε αυτό το θέμα της ευθύνης της Εφεσείουσας βάσει της συναλλαγματικής, Τεκμ. 2, δεν ήτο επιτρεπτό για το πρωτόδικο Δικαστήριο να την λάβει υπόψιν του και να χρησιμοποιηθεί για να αποδείξει ο Εφεσίβλητος 1/Ενάγοντας την υπόθεση του στην αγωγή εναντίον της Εφεσείουσας.
Στην Νικήτας (άνω) λέχθηκε ότι η μαρτυρία Τριτοδιάδικου δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον Ενάγοντα προκειμένου να αποδείξει την υπόθεση του σε αγωγή εναντίον της Εναγομένης. Το βάρος απόδειξης της ευθύνης της Εναγομένης το φέρει ο Ενάγων.
Από την πρωτόδική απόφαση, παρατηρούμε ότι σε αρκετά μέρη της απόφασης του το πρωτόδικο Δικαστήριο αναφέρεται στη μαρτυρία του Εφεσίβλητου 2/Τριτοδιαδίκου ως επιβεβαίουσα την μαρτυρία του Εφεσίβλητου 1/Ενάγουντα. Ειδικότερα:
(α) στη σελ. 35 της απόφασης κατά το στάδιο αξιολόγησης της μαρτυρίας του Ενάγοντα, αναφέρεται στη μαρτυρία του τελευταίου σχετικά με τον δανεισμό που προέβη ο Ενάγοντας προς την Εναγομένη δια της έκδοσης επιταγής ύψους €50.000 προς τρίτο δικηγορικό γραφείο, στην πληρωμή της και γραπτή αξίωση του Ενάγοντα προς την Εναγόμενη προ της καταχώρησης της αγωγής και καταλήγει ότι "οι θέσεις του αυτές επιβεβαιώθηκαν και από τον Τριτοδιάδικο ο οποίος επιβεβαίωσε και την αξίωση του".
(β) στην ίδια σελίδα και στην αξιολόγηση και πάλι της μαρτυρίας του Ενάγοντα "πώς, πού και πότε" καταρτίστηκε το Τεκμ. 2 (συναλλαγματική) αναφέρει ότι "οι θέσεις αυτές επιβεβαιώθηκαν από τον Τριτοδιάδικο ο οποίος επιβεβαίωσε και την αξίωση του".
(γ) Στην ίδια σελίδα και λίγο πιο κάτω:
"......... Αντίθετα, πιστεύω ότι η θέση του ότι έχει δανείσει λεφτά στην εναγόμενη για τα οποία δεν έχει εξοφληθεί είναι αληθινή. Η δική του μαρτυρία και η μαρτυρία του τριτοδιάδικου είναι οι μόνες άμεσες μαρτυρίες που δόθηκαν στο Δικαστήριο σε σχέση με την υπογραφή του εγγράφου αναγνώρισης χρέους, την ημερομηνία και τις συνθήκες υπό τις οποίες υπεγράφη. Η μαρτυρία όλων των άλλων μαρτύρων είναι βασισμένη στην πιθανολόγηση. Έχοντας δει τον μάρτυρα στο εδώλιο και με δεδομένη την θέση ότι στις 13.2.04 ο τριτοδιάδικος ήταν Διευθυντής της εναγόμενης θεωρώ ότι ο μάρτυρας έχει αναφέρει στο Δικαστήριο την αλήθεια σε ό,τι αφορά το δάνειο. Επίσης η θέση του ότι ζήτησε επανειλημμένα από τον xxx .Γεωργιάδη την αποπληρωμή του χρέους επιβεβαιώθηκε και από τον ίδιο τον τριτοδιάδικο ........"
(δ) Στη σελ. 39 της πρωτόδικης απόφασης αναφέρονται:
"..... Ο τριτοδιάδικος επιβεβαίωσε την απαίτηση του ενάγοντα, εξήγησε γιατί χρειάστηκε το εν λόγω ποσό χρημάτων και πως διατέθηκε, η μαρτυρία του σε σχετικά σημεία παρέμεινε αναντίλεκτη και μάλιστα έχει επιβεβαιωθεί και από άλλη μαρτυρία και από έγγραφα....."
(ε) Στην σελ. 47 της πρωτόδικης απόφασης αναφέρονται:
"Η άλλη βασική θέση της Υπεράσπισης όπως προβάλλεται στο δικόγραφο της εναγομένης είναι ότι δεν δόθηκε καμιά νόμιμη αντιπαροχή για το ποσό των £50.000 θέση όμως η οποία έχει απορριφθεί αφού έχω ήδη καταλήξει σε εύρημα αποδοχής της μαρτυρίας του κ. xxx Γεωργιάδη ότι το ποσό των £50.000 που η εναγόμενη δανείστηκε από τον ενάγοντα καταβλήθηκε στους δικηγόρους Γεωργιάδης & Πελίδης για οφειλή της R-D Slonim προς αυτούς, και έτσι διαγράφηκε το χρέος της προς τους δικηγόρους της. "
Παρατηρούμε συναφώς ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο σε πέντε τουλάχιστον περιπτώσεις έλαβεν υπόψιν του ανεπίτρεπτα μαρτυρία που δόθηκε από τον Τριτοδιάδικο και αφορούσε την απόδειξη της υπόθεσης του Εφεσίβλητου 1 εναντίον της Εφεσείουσας.
Οι υπόλοιπες αναφορές της Εφεσείουσας σε άλλα μέρη της απόφασης για να καταδειχθεί ότι λήφθηκε υπόψιν μαρτυρία που δόθηκε από πλευράς Τριτοδιαδίκου δεν μας βρίσκει σύμφωνους. Οι αναφορές αυτές είναι είτε σε σχέση με την αναπαραγωγή της δοθείσας μαρτυρίας (σελ. 22, 26, 27, 28, 29) είτε με αναφορά στα δικόγραφα των διαδίκων (σελ. 42). Τέλος, τα όσα αναφέρονται στις σελ. 42-44 ουδόλως οδηγούν στην κατεύθυνση που εισηγείται η Εφεσείουσας.
Δεν είναι ορθή η εισήγηση του Εφεσίβλητου 1 ότι τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου δεν στηρίζονται επί της μαρτυρίας του Τριτοδιαδίκου. Το θέμα δεν εστιάζεται προς αυτή την κατεύθυνση αλλά στο ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει μαρτυρία που δόθηκε από πλευράς Τριτοδιαδίκου προκειμένου ο Ενάγοντας να αποδείξει την υπόθεση του.
Εξετάσαμε με πολλή προσοχή τα όσα μας τέθησαν από τους ευπαίδευτους συνήγορους αλλά και το περιεχόμενο της πρωτόδικης απόφασης και καταλήξαμε ότι ο λόγος έφεσης θα πρέπει να επιτύχει. Από την απόφαση είναι φανερό ότι η πρωτόδικος Δικαστής αγνοούσε την αρχή ότι η μαρτυρία που δόθηκε από τον Τριτοδιάδικο στα πλαίσια της διαδικασίας Τριτοδιαδίκου δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί προκειμένου ο Εφεσίβλητος 1/Ενάγοντας να αποδείξει την αξίωση του εναντίον της Εφεσείουσας. Η αξιολόγηση της μαρτυρίας του Εφεσίβλητου 1 όπως και η κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου να την αποδεκτή, είναι μολυσμένη διά της χρησιμοποίησης της μαρτυρίας του Εφεσίβλητου 2/Τριτοδιάδικου άλλοτε για υποστήριξη των ισχυρισμών του Εφεσίβλητου 1 άλλοτε για απόρριψη των υπερασπίσεων του Εφεσίβλητου 1 και άλλοτε για απόδειξη της απαίτησης του Εφεσίβλητου 1.
Ξεκάθαρα, κατά τη γνώμη μας, το πρωτόδικο Δικαστήριο χρησιμοποίησε τη μαρτυρία του Τριτοδιάδικου τόσο για αποδοχή της μαρτυρίας του Εφεσίβλητου 1 αλλά και την απόδειξη της υπόθεσης του εναντίον της Εφεσείουσας.
Αποτέλεσμα των πιο πάνω είναι η επιτυχία του λόγου Έφεσης και συνακόλουθα ο παραμερισμός της πρωτόδικης απόφασης και διαταγής για έξοδα. Διατάσσεται ως αποτέλεσμα η επανεκδίκαση της υπόθεσης από άλλο Δικαστή. Αναμένουμε ότι θα δοθεί προτεραιότητα στην εκδίκαση της.
Τα έξοδα της Έφεσης να είναι υπέρ της Εφεσείουσας και εναντίον των Εφεσίβλητων 1 και 2 όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Τα έξοδα της πρωτόδικης διαδικασίας να ακολουθήσουν το αποτέλεσμα της νέας εκδίκασης.
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.
Κ. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.
Τ. ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.
/γκ