ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2020:D388
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 129/2020)
17 Νοεμβρίου, 2020
[ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964 (Ν.33/1964)
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ 2018
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ xxx JUMAYEV ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ HABEAS CORRUS
KAI
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΝΟΜΟ 14/60, ΤΩΝ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΩΝ ΤΟΥ 1964 ΜΕΧΡΙ 1991, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΟΝ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε., ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟ, ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ 2013/33/ΕΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ-
1. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΔΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Καθ΄ων η Αίτηση,
ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΝ xxx JUMAYEV ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 11 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 5(1) ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 6 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε., ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9ΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 8 ΚΑΙ 9 ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2013/33/ΕΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
_ _ _ _ _ _
ΑΙΤΗΣΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 12.10.2020
Ν. Χαραλαμπίδου (κα), για τον Αιτητή.
Π. Χαραλάμπους (κα), για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
_ _ _ _ _ _
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: Ο αιτητής, στα πλαίσια της αίτησης για την έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus, με σκοπό τον έλεγχο της νομιμότητας της διάρκειας της κράτησής του, καταχώρησε αίτηση για αποκάλυψη στοιχείων και πληροφοριών που, κατά τους ισχυρισμούς του, είναι αναγκαία για την εξέταση της κυρίως αίτησης, έτσι ώστε να διασφαλιστεί το δικαίωμά του σε δίκαιη δίκη και πραγματική προσφυγή και αποτελεσματική πρόσβαση στη δικαιοσύνη.
Συγκεκριμένα, ζητείται η αποκάλυψη όλων των στοιχείων και πληροφοριών που έχουν στη διάθεσή τους οι καθ΄ ων η αίτηση ή οποιαδήποτε άλλη αρχή της Δημοκρατίας, περιλαμβανομένης της Αστυνομίας, της ΚΥΠ ή άλλων αρχών επιβολής του νόμου, της Υπηρεσίας Ασύλου και της Νομικής Υπηρεσίας και τα οποία οδήγησαν στην έκδοση του διατάγματος κράτησης ημερομηνίας 20.1.2020 και δικαιολογούν, κατά τους καθ΄ ων η αίτηση, τη συνέχιση της κράτησης του αιτητή, δυνάμει του Άρθρου 9(ΣΤ)(2)(ε) του περί Προσφύγων Νόμου μέχρι σήμερα, όπως αυτά αναφέρονται στην ένσταση των καθ΄ ων η αίτηση και στην ένορκη δήλωση που τη συνοδεύει και τυχόν άλλα έγγραφα στα οποία δεν έγινε αναφορά στην ένσταση, περιλαμβανομένων εγγράφων από συνεντεύξεις, ανακρίσεις, διαδικασίες διοικητικές, ποινικές και άλλες, καθώς και εγγράφων και αλληλογραφίας προερχομένων από τμήματα της Αστυνομίας, όπως το Γραφείο Καταπολέμησης της Τρομοκρατίας, την ΚΥΠ, μη εξαιρουμένων, της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αστυνομίας ή του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης ή της Νομικής Υπηρεσίας ή της Υπηρεσίας Ασύλου, τα οποία καθορίζονται στις υποπαραγράφους i - xii της παραγράφου 1 της αίτησης.
Τόσο με την αίτηση και την ένορκη δήλωση που τη συνοδεύει, όσο και με την αγόρευση της ευπαιδεύτου συνηγόρου του αιτητή, προβάλλεται ότι στη διαδικασία του Habeas Corpus το βάρος απόδειξης ότι η κράτηση του αιτητή είναι αναγκαία, ειδικότερα στις περιπτώσεις αιτητών ασύλου για σκοπούς εθνικής ασφάλειας, ευρίσκεται στους ώμους των καθ΄ ων η αίτηση, σύμφωνα με νομολογία του ΔΕΕ και, προς τούτο, παρέπεμψαν στην υπόθεση J.N. v. Staatssecretaris van Velligheid en Justitie C-601/15 PPU σκέψη 60. Για να αποδείξουν οι καθ΄ ων η αίτηση ότι η κράτηση του αιτητή είναι αναγκαία και αναλογική του σκοπού για τον οποίο κρατείται έχουν υποχρέωση αποκάλυψης όλων των εγγράφων, στοιχείων και δεδομένων που έχουν στη διάθεσή τους εναντίον του αιτητή, καθώς και όλων των ενεργειών στις οποίες έχουν, εν τω μεταξύ, προβεί, προς το Δικαστήριο και προς τον ίδιο τον αιτητή, για να μπορέσει αποτελεσματικά να ασκήσει τα δικαιώματα άμυνάς του, βάσει της αρχής της ισότητας των όπλων.
Η κα Χαραλαμπίδου παρέπεμψε στην υπόθεση Mhmmedi Πολιτική Αίτηση Αρ. 4/2020, ημερομηνίας 12.2.2020, τόσο ως προς το διάταγμα αποκάλυψης, όσο και ως προς την κυρίως υπόθεση. Το Δικαστήριο έχει το δικαίωμα να εξετάσει εξονυχιστικά τους λόγους για τους οποίους γίνεται επίκληση της εθνικής ασφάλειας και να τους αξιολογήσει, προκειμένου να αποφασίσει κατά πόσο η συνεχιζόμενη κράτηση του αιτητή είναι απαραίτητη.
Η ευπαίδευτη συνήγορος παρέπεμψε τόσο σε ευρωπαϊκή νομοθεσία, όσο και νομολογία του ΔΕΕ και του ΕΔΔΑ, που πραγματεύονται το δικαίωμα αιτητή σε πρόσβαση σε υλικό που δυνατόν να επηρεάσει την κρίση του Δικαστηρίου και τόνισε πως το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη και διαδικαστική δικαιοσύνη δεν καταργείται σε περιπτώσεις κράτησης για θέματα εθνικής ασφάλειας. Μόνο σε περίπτωση που το Δικαστήριο κρίνει ότι υπάρχει κίνδυνος για την εθνική ασφάλεια σε περίπτωση αποκάλυψης μπορεί να υπάρξει εξαίρεση.
Η κα Χαραλαμπίδου εισηγήθηκε, επίσης, ότι μόνο σε περίπτωση όπου κάποια έγγραφα εμπίπτουν στο πλαίσιο διαβάθμισης που προνοείται από τη σχετική νομοθεσία της Κύπρου μπορεί να εξαιρεθεί από την αποκάλυψη.
Από την άλλη, η πλευρά της Δημοκρατίας φέρει ένσταση στην αίτηση και, τόσο στην ένσταση και την ένορκη δήλωση που τη συνοδεύει, όσο και με την αγόρευσή της, εισηγήθηκε την απόρριψη της αίτησης παραπέμποντας τόσο σε κυπριακή νομολογία, όσο και σε αποφάσεις του ΔΕΕ. Το αιτητικό υπό στοιχεία (i), (iii) και iii(α) συνδέεται με την απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας (ΔΔΔΠ), με την οποία απορρίφθηκε σχετικό αίτημα και, συνεπώς, τα έγγραφα που ζητείται να αποκαλυφθούν δεν είναι σχετικά με την παρούσα. Η απόφαση του ΔΔΔΠ είναι τελεσίδικη και το αιτητικό, ως προς αυτά τα στοιχεία, είναι καταχρηστικό. Περαιτέρω, το Δικαστήριο, στα πλαίσια της αίτησης για Habeas Corpus, δεν υπεισέρχεται στην εξέταση είτε της νομιμότητας της απόφασης για κράτηση, είτε σε επαλήθευση των λόγων κράτησής του, η οποία διενεργείται από τους καθ΄ ων η αίτηση. Ως προς το αίτημα για αποκάλυψη της αλληλογραφίας, εγγράφων και μαρτυρίας, η οποία αφορά τον αιτητή και ευρίσκεται στη κατοχή του Τμήματος Αρχείου και Πληθυσμού και Μετανάστευσης, αυτή χαρακτηρίστηκε από το αρμόδιο Τμήμα ως απόρρητη για τους λόγους που εξηγούνται στο σχετικό σημείωμα του αρμοδίου λειτουργού και συνάγονται από το περιεχόμενο των απορρήτων εγγράφων και η αποκάλυψή τους δεν θα προσθέσει οτιδήποτε το βοηθητικό στον αιτητή.
Σε κάθε περίπτωση, το Δικαστήριο δύναται να υπεισέλθει το ίδιο στη θέση του αιτητή και να εξετάσει το απόρρητο των πληροφοριών κατ΄ εφαρμογή των αποφάσεων C-584/10 P, C-593/10 P και C-595/10 (Joint cases) European Commission and United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland v. Y.A. Kadi (Grand Chamber), ημερομηνίας 18.7.2013.
Η κα Χαραλάμπους παρέπεμψε, επίσης, και στην πρόσφατη απόφαση του ΔΕΕ FMS, FNZ C-924/19PPU SA και SA junior C-925/19PPU, όπου γίνεται αναφορά στη μέγιστη διάρκεια κράτησης των αιτητών ασύλου και στην υποχρέωση των κρατών μελών να παρέχουν στους αιτητές αποτελεσματικές διαδικαστικές εγγυήσεις, που καθιστούν δυνατή την άρση της κράτησής τους μόλις αυτή παύσει να είναι αναγκαία ή αναλογική σε σχέση με τον σκοπό που επιδιώκει.
Κατά την ακρόαση της αίτησης η Δημοκρατία παρέδωσε στο Δικαστήριο φάκελο με έγγραφα, Τεκμ. 1, τα οποία χαρακτήρισε ως απόρρητα για να ελεγχθούν και να αποφασιστεί κατά πόσο πρέπει να αποκαλυφθούν στην πλευρά του αιτητή. Μετά την επιφύλαξη της απόφασης και αφού το Δικαστήριο εξέτασε το φάκελο για σκοπούς απόφασης, διαπιστώθηκε ότι ο φάκελος ήταν ογκώδης και σε αυτόν περιέχονταν και πολλά έγγραφα που ευρίσκονταν ήδη στο φάκελο του Δικαστηρίου στα πλαίσια της κυρίως αίτησης. Με στόχο τον καθορισμό από πλευράς της Δημοκρατίας των εγγράφων που θεωρεί απόρρητα, επανανοίχθηκε η υπόθεση και τελικά παραδόθηκε κλειστός φάκελος, συνημμένο «Α», ο οποίος περιείχε μέρος των εγγράφων του Τεκμ. 1 που η Δημοκρατία θεωρεί ως απόρρητα, για να αποφανθεί το Δικαστήριο κατά πόσο θα πρέπει να αποκαλυφθούν στην άλλη πλευρά. Παραδόθηκε, επίσης, φάκελος με έγγραφα, συνημμένο «Β» στην πλευρά του αιτητή.
Η αποκάλυψη στόχο έχει την παροχή αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας στον αιτητή, έτσι ώστε αυτός να γνωρίζει την υπόθεση που αντιμετωπίζει και να του παρασχεθεί δίκαιη δυνατότητα να την προωθήσει.
Εν προκειμένω, η νομιμότητα του διατάγματος κράτησης για λόγους εθνικής ασφάλειας, αμφισβητήθηκε με την προσφυγή υπ΄ αρ. 16/20 ενώπιον του ΔΔΔΠ και απορρίφθηκε. Ο αιτητής καταχώρησε έφεση εναντίον της εν λόγω απόφασης, η οποία εκκρεμεί. Στα πλαίσια της εν λόγω αίτησης καταχωρήθηκε και αίτηση αποκάλυψης, η οποία είχε απορριφθεί και καταχωρήθηκε έφεση η οποία εκκρεμεί.
Η νομιμότητα του διατάγματος κράτησης θα αποφασιστεί τελεσίδικα στην έφεση που έχει καταχωριστεί εναντίον της απόφασης του ΔΔΔΠ. Η θέση της Δημοκρατίας, ότι τα έγγραφα που αφορούν την περίοδο πριν τις 20.1.2020 που εκδόθηκε η απόφαση του ΔΔΔΠ δεν είναι πλέον σχετικά με το υπό εξέταση ζήτημα της κυρίως αίτησης που αφορά στη νομιμότητα της διάρκειας κράτησης από εκείνη την ημερομηνία, είναι ορθή.
Σύμφωνα με το άρθρο 9ΣΤ(7)(α)(ι) του περί Προσφύγων Νόμου, η αίτηση για Habeas Corpus αφορά στον έλεγχο της νομιμότητας της διάρκειας της κράτησης του αιτητή. Σε περίπτωση που οι λόγοι κράτησης έχουν εκλείψει ή η διάρκεια της κράτησης είναι αδικαιολόγητα παρατεταμένη, τότε η διάρκεια της κράτησης μπορεί να θεωρηθεί παράνομη, παρά το ότι το αρχικό διάταγμα κράτησης κρίθηκε νόμιμο.
Στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση του Mhmmedi Πολ. Αίτηση Αρ. 4/2020, που παρέπεμψε η κα Χαραλαμπίδου, γίνεται αναφορά και στις προηγούμενες επί του θέματος αποφάσεις που επικαλέστηκε η κα Χαραλάμπους. Παραθέτω σχετικό απόσπασμα:
«Στην Αναφορικά με την Αίτηση του Moatasem για Habeas Corpus, Πολ. Αίτηση αρ. 182/2019, ECLI:CY:AD:2019:D510, ημερ. 6.12.2019, στα πλαίσια δευτερογενούς αίτησης για αποκάλυψη, αναφέρθηκε ότι:
«Το δικαίωμα του αιτητή σε αποτελεσματική δικαστική προστασία δεν μπορεί παρά να εξεταστεί σε συνάρτηση με την προστασία της εθνικής ασφάλειας του κράτους. H νομολογία του ΔΕΕ επί του θέματος καθορίζει ότι η προστασία της εθνικής ασφάλειας και της δημόσιας τάξης αποτελεί το σκοπό του άρθρου 8 της Οδηγίας 2013/33. Όταν διακυβεύεται η εθνική ασφάλεια ή η δημόσια τάξη, η κράτηση ενός προσώπου είναι πρόσφορο μέτρο που στοχεύει στην προστασία του κοινού από ενδεχόμενο κίνδυνο που η συμπεριφορά του συγκεκριμένου ατόμου επιβάλλει. (J.N v. Staatssecretaris van Veilingheid en Justice 15.2.2016).
Στην υπόθεση C-584/10, Ευρωπαϊκή Επιτροπή ν. Kadi, 18.7.2013, τονίστηκε ότι η ύπαρξη προσβολής των δικαιωμάτων άμυνας και του δικαιώματος επί αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας, πρέπει να εκτιμάται σε συνάρτηση με την επιταγή που αφορά τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας. Λόγοι αναγόμενοι στην ασφάλεια της Ένωσης ή των Κρατών Μελών της μπορούν να αντιτίθενται στην κοινοποίηση ορισμένων πληροφοριών ή αποδεικτικών στοιχείων στο οικείο πρόσωπο. Σε μια τέτοια περίπτωση, εναπόκειται ωστόσο στο Δικαστή της Ένωσης, στον οποίο δεν μπορεί να αντιταχθεί το απόρρητο ή η εμπιστευτικότητα των πληροφοριών ή στοιχείων αυτών, να εφαρμόσει, στο πλαίσιο του δικαιοδοτικού ελέγχου που ασκεί, τεχνικές που παρέχουν τη δυνατότητα να συμβιβαστούν, αφενός, οι θεμιτοί λόγοι ασφάλειας που αφορούν τη φύση και τις πηγές πληροφοριών που ελήφθησαν υπόψη για την έκδοση της οικείας πράξεως και, αφετέρου, η ανάγκη επαρκούς διασφαλίσεως στον πολίτη του σεβασμού των διαδικαστικών δικαιωμάτων του, όπως είναι το δικαίωμα ακροάσεως και η αρχή της εκατέρωθεν ακροάσεως (παράγραφος 125).
Το ΕΔΑΔ στην απόφαση του στην αίτηση αρ. 35289/11 Regner v. Czech Republic, 19.9.17, έκρινε ότι η μη κοινοποίηση εγγράφων δεν παραβιάζει το άρθρο 6 της ΕΣΔΑ για δίκαιη δίκη εφόσον αυτή αντισταθμίζεται με άλλες εγγυήσεις από το δικαστήριο.»
Στην Αναφορικά με την Αίτηση του Yazen για Habeas Corpus, Πολ. Αίτηση αρ. 202/2019, ημερ. 30.1.2020, επίσης στα πλαίσια αίτησης αποκάλυψης, αναφέρθηκε ότι, κατά την εξέταση του ζητήματος της διάρκειας κράτησης που διατάχθηκε ως απαιτούμενη για την προστασία της δημόσιας ασφάλειας ή της δημόσιας τάξης:
« . είναι αναγκαίο να εξισορροπείται το δικαίωμα του κράτους να προστατεύει την εθνική ασφάλεια και τη δημόσια τάξη, με τα δικαιώματα και ελευθερίες που αναγνωρίζονται κατά το άρθρο 52 παράγραφος (1) του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφαρμόζοντας, κατά την αρχή της αναλογικότητας, περιορισμούς επιτρεπόμενους μόνο εφόσον είναι αναγκαίοι και ανταποκρίνονται πραγματικά στους σκοπούς γενικού συμφέροντος που αναγνωρίζει η Ένωση και στην ανάγκη προστασίας των δικαιωμάτων και ελευθεριών τρίτων, (J.N. v. Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, C-601/15/PPU του ΔΕΕ, σκέψεις 49-50). Παρόμοια, στη νομολογία του ΕΔΑΔ στην υπόθεση A and Others v. The United Kingdom, Application no. 3455/05, ημερ. 19.2.2009, η σχετική πρόνοια στη Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης του άρθρου 5 παράγραφος (1), έχει επίσης ερμηνευθεί αναλόγως ούτως ώστε να διασφαλίζεται αφενός στον κρατούμενο το δικαίωμα πρόσβασης στο Δικαστήριο και το δικαίωμα δίκαιης δίκης, σε συνάρτηση πάντοτε με την ανάγκη προστασίας του εθνικού συμφέροντος, οπότε και είναι δυνατόν να τεθούν, παρά το αντιπαραθετικό σύστημα, περιορισμοί στη διεξαγωγή της δίκης.
Στο σύγγραμμα των Jacobs, White & Ovey: The European Convention of Human Rights, 5η έκδ., σελ. 236 κ.ε., σε σχέση με το δικαίωμα ελέγχου της κράτησης κάτω από το Άρθρο 5(4), αναφέρεται ότι δεν διασφαλίζεται δικαίωμα σε «judicial review» τέτοιας έκτασης που να δίδει στο Δικαστήριο την ευχέρεια να υποκαταστήσει τη δική του ευχέρεια γι΄ αυτή της διοίκησης. Πρέπει όμως να είναι ευρεία ώστε να εξετάζονται εκείνες οι συνθήκες που καθιστούν την κράτηση νόμιμη («lawful») σύμφωνα με το Άρθρο 5(1), (E. v. Norway (1990) 17 EHRR 30, παρ. 50). Η δυνατότητα ελέγχου κάτω από το Άρθρο 5(4) έχει χαρακτηρισθεί από τους Harris, O'Boyle & Warbrick: Law of the European Convention of Human Rights, 2η έκδ., σελ. 182, ως το «habeas corpus» της Σύμβασης. Το υλικό το οποίο κατά το κράτος δικαιολογεί την κράτηση πρέπει να παρέχεται στο Δικαστήριο ώστε να αξιολογείται και πρέπει να υπάρχει μια ορθή ισορροπία μεταξύ των διαφόρων δικαιωμάτων. Αν και αναγνωρίζεται ότι στο πλαίσιο της εξέτασης, η αποκάλυψη διαβαθμισμένου ή εμπιστευτικού υλικού πρέπει να γίνεται με προσοχή, αυτό δεν σημαίνει ότι οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να παραμένουν χωρίς αποτελεσματικό έλεγχο από τα εθνικά Δικαστήρια, (Chahal v. U.K. (1996) 23 ΕHRR 413).»
Αναφέρθηκε ακόμα πως:
«Η αρχή της αναλογικότητας και η εξισορρόπηση των δικαιωμάτων του αιτητή που περιλαμβάνει το δικαίωμα στην ελευθερία του από τη μια και από την άλλη το δικαίωμα του κράτους να προστατεύει εαυτόν και τους πολίτες του, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι παραβιάζεται με τη μη αποκάλυψη των εγγράφων την οποία ο αιτητής επιδιώκει σε αυτό το στάδιο.».
Στη Stoyanov v. Δημοκρατίας, υπόθ. υπ΄ αρ. 718/12, ημερ. 26.2.2014, όπου εξετάστηκε η ευχέρεια των αρχών να επιβάλουν περιορισμούς στο δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για λόγους δημόσιας τάξης, δημόσιας ασφάλειας ή δημόσιας υγείας, αναφέρθηκε σε σχέση με το ζήτημα της αποκάλυψης ότι:
«Η αποκάλυψη δημοσίως των πληροφοριών αυτών και η δυνατότητα να παρέχεται στο ενδιαφερόμενο πρόσωπο να εξετάζει και να ελέγχει αυτές τις πληροφορίες, θα παραβίαζε ζητήματα ασφάλειας της Δημοκρατίας που είναι ένας από τους λόγους που το άρθρο 29(1) δίδει την εξουσία στη διοίκηση να περιορίσει το δικαίωμα διαμονής κοινοτικού ατόμου.
Και ότι:
«Οτιδήποτε αποκαλυπτόταν πέραν αυτών των ζητημάτων που παρουσιαζόταν από το διοικητικό φάκελο, Τεκμήριο «Α», να βρίσκονται καταχωρημένα σε άλλους φακέλους, θα παραβίαζε την εμπιστευτικότητα των πληροφοριών και θα ερχόταν ευθέως σε σύγκρουση με το δικαίωμα της Δημοκρατίας να ελέγχει κατά κυριαρχικό τρόπο τα άτομα τα οποία εισέρχονται ή παραμένουν στη Δημοκρατία, άλλα βέβαια από πολίτες της.».»
Σε υποθέσεις που αφορούν σε θέματα εθνικής ασφάλειας, το Δικαστήριο δεν μπορεί να υπεισέλθει στους λόγους που η διοίκηση αποφάσισε ότι τίθεται ζήτημα κρατικής ασφάλειας από την άποψη ότι αυτά είναι ζητήματα για τα οποία το κράτος έχει ευρεία διακριτική ευχέρεια. Το Δικαστήριο μπορεί όμως να ελέγξει τις πληροφορίες και την όλη διαδικασία ως προς το νόμιμο αυτής, χωρίς όμως να υπεισέρχεται στην ουσιαστική εκτίμηση των πληροφοριών που αποτελεί έργο της διοίκησης (Bekefi v. Δημοκρατίας Αναθεωρητική Έφεση αρ. 42/2013, ημερομηνίας 30.6.2016, ECLI:CY:AD:2016:C317, Stoyanov v. Δημοκρατίας (πιο πάνω) και Αναφορικά με την Αίτηση του Yazen (πιο πάνω)).
Εξετάζοντας αίτηση όπως η παρούσα απαιτείται στάθμιση, αφενός της ανάγκης για γνωστοποίηση στον αιτητή όλων των στοιχείων που αποτελούν τη βάση για τη συνέχιση της κράτησης του και, αφετέρου, την ανάγκη προστασίας της δημόσιας ασφάλειας.
Τα έγγραφα που αξιώνονται υπό στοιχεία «i», «iii» και «iii(α)» της αίτησης συνδέονται με τις διαδικασίες των καθ΄ ων η αίτηση για την έκδοση του διατάγματος κράτησης ημερομηνίας 20.1.2020, η νομιμότητα του οποίου εξετάστηκε από το ΔΔΔΠ και, συνεπώς, το σχετικό αίτημα είναι απορριπτέο. Αναφορικά με τα υπόλοιπα έγγραφα, τα οποία αναφέρονται στην αίτηση και αφορούν παραπομπές από την ένσταση των καθ΄ ων η αίτηση στην κυρίως αίτηση, περιλαμβάνονται στα έγγραφα που έχουν παραδοθεί στο Δικαστήριο σε κλειστό φάκελο και σημειώνονται με «Α».
Έχω διεξέλθει όλα τα έγγραφα που περιέχονται στο «επισυνημμένο Α», με στόχο να διαπιστώσω κατά πόσο αυτά περιέχουν οποιαδήποτε στοιχεία τα οποία θα μπορούσαν να κριθούν ως απόρρητα ή άλλως διαβαθμισμένα, ως εισηγείται η πλευρά της Δημοκρατίας, και τα οποία θα μπορούσαν να δημιουργήσουν κατάσταση κινδύνου σε σχέση με την ασφάλεια της Δημοκρατίας.
Τα έγγραφα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 της αίτησης περιέχουν απόρρητες και εμπιστευτικές πληροφορίες που σχετίζονται με θέματα εθνικής ασφάλειας και είναι διαβαθμισμένα ως εμπιστευτικά, απόρρητα και περιορισμένης χρήσης. Ως προς τα έγγραφα, τα οποία σχετίζονται με την επαλήθευση των λόγων κράτησης του αιτητή, επίσης περιέχουν στοιχεία τα οποία χαρακτηρίζονται ως απόρρητα από το αρμόδιο Τμήμα και, ως τέτοια, συνάγονται από το περιεχόμενό τους.
Σημειώνεται πως, εν πάση περιπτώσει, ο αιτητής γνωρίζει τους λόγους για τους οποίους κρατείται και, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που τέθηκαν στην κυρίως αίτηση, ο ίδιος ο αιτητής, μέσω της συνηγόρου του, αποτάθηκε στο γραφείο της Ίντερπολ με αίτημα όπως τα στοιχεία του διαγραφούν από τη βάση δεδομένων της, κάτι για το οποίο έλαβε απάντηση. Όπως δε αναφέρεται στην ένορκη δήλωση που συνοδεύει την ένσταση, η εξέταση του αιτήματός του για διεθνή προστασία συνδεόταν με την απάντηση του γραφείου της ΄Ιντερπολ και, ενόψει αυτής, θα εξεταστεί άμεσα. Η αλληλογραφία με την ΄Ιντερπολ εκτός από αυτή που είχε η συνήγορος του αιτητή, είναι διαβαθμισμένη ως απόρρητη. Επιπλέον, τα έγγραφα αυτά, πέραν του ότι περιέχουν εμπιστευτικές πληροφορίες που σχετίζονται με θέματα εθνικής ασφάλειας του κράτους, αποκαλύπτουν και τον τρόπο που ανταλλάσσονται πληροφορίες μεταξύ των χωρών μελών της Ίντερπολ.
Σε κάθε περίπτωση, το Δικαστήριο δύναται να υπεισέλθει το ίδιο στη θέση του αιτητή και να εξετάσει το απόρρητο των πληροφοριών (Αναφορικά με την αίτηση του Lakoud, πιο πάνω). Παρέχονται, συναφώς, τα εχέγγυα και οι αντισταθμιστικές εγγυήσεις που διασφαλίζουν τα δικαιώματα του αιτητή.
Για τους πιο πάνω λόγους η αίτηση απορρίπτεται.
Κ. Σταματίου,
Δ.
/ΧΤΘ