ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2020:D250
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 32/2020)
17 Ιουλίου 2020
[Χ. ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ (ΑΡ. 1) ΤΟΥ 2003
Ο ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2002 (Ν.165(Ι)/2002)
ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΔΩΡΕΑΝ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ
ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ
xxx xxx LOFTI MOHAMMAD
---------------
Ο Αιτητής εμφανίζεται προσωπικά.
Σοφοκλής Καρασαμάνης εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τη Δημοκρατία.
--------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.: Ο Αιτητής καταχώρησε αίτηση στη βάση του περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002 ζητώντας δωρεάν νομική αρωγή αναφέροντας στην αίτηση του: «Να με αντιπροσωπεύει δικηγόρος για να προσβάλω τη διάρκεια κράτησης». Πρόδηλα αυτό που σκοπεύει ο Αιτητής είναι να καταχωρήσει αίτηση για προνομιακό ένταλμα Habeas Corpus Ad Subjiciendum ώστε να αφεθεί ελεύθερος.
Ο Αιτητής κατάγεται από την Ιορδανία και σύμφωνα με τις λιγοστές πληροφορίες που καταγράφονται στην Έγγραφη Δήλωση που καταχώρησε, κρατείται στο Κέντρο Υποδοχής Μεταναστών Μενόγειας. Περισσότερες πληροφορίες για τον ίδιο και το καθεστώς του έχουν τεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου από τον εκπρόσωπο του Γενικού Εισαγγελέα, ο οποίος φέρει ένσταση στην παραχώρηση δωρεάν νομικής αρωγής στον Αιτητή γιατί, κατά τη θέση του, η περίπτωση του δεν καλύπτεται από τις πρόνοιες της νομοθεσίας. Τέτοια διαπίστωση οδηγεί χωρίς άλλο στην απόρριψη της Αίτησης (Καν.5(2) του περί Νομικής Αρωγής Διαδικαστικός Κανονισμός (Αρ. 1) του 2003).
Οι περιπτώσεις όπου μπορεί να παραχωρηθεί δωρεάν νομική αρωγή είναι, σύμφωνα με το άρθρο 3 του Νόμου, οι εξαντλητικά αναφερόμενες στα άρθρα 4, 4Α, 5, 6, 6Α, 6Β, 6Γ, 6Δ, 6Ε και 6ΣΤ, στην έκταση και υπό τους όρους που διαλαμβάνονται στον ίδιο το Νόμο.
Η διαδικασία της αίτησης για προνομιακό διάταγμα Habeas Corpus θεωρείται πολιτική διαδικασία. Μπορεί να παραχωρηθεί δωρεάν νομική αρωγή σε αίτηση habeas corpus, κάτω από το άρθρο 4 του Νόμου που αφορά σε ποινικές διαδικασίες, νοουμένου ότι ο αιτητής κρατείται στα πλαίσια ποινικής διαδικασίας (Καυκαρής (2004) 1(Α) Α.Α.Δ. 315). Δεν είναι όμως τέτοια η περίπτωση του Αιτητή, ο οποίος κρατείται δυνάμει διατάγματος κράτησης που εκδόθηκε εναντίον του, την 19.3.2020, κατ' εξουσιοδότηση του Υπουργού Εσωτερικών, δυνάμει του άρθρου 6(1)(κ) του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, Κεφ. 105, όπως τροποποιήθηκε. Είχε προηγηθεί την ίδια ημέρα η έκδοση εναντίον του διατάγματος απέλασης και η κράτηση του διατάχτηκε μέχρις ότου απελαθεί. Το διάταγμα απέλασης ανεστάλη για απόψεις από λειτουργό της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης.
Ο Αιτητής είχε αφιχθεί στην Κύπρο από τον αερολιμένα Πάφου την 20.1.2020 και του παραχωρήθηκε άδεια παραμονής ως επισκέπτη μέχρι την 8.2.2020. Έκτοτε παρέμενε στη Δημοκρατία παράνομα. Συνελήφθη για τροχαίες παραβάσεις και μετά την καταδίκη του την 19.3.2020 κηρύχτηκε ανεπιθύμητος μετανάστης και συνελήφθη ξανά. Ακολούθησε η έκδοση των προαναφερθέντων διαταγμάτων απέλασης και κράτησης.
Επομένως δεν τυγχάνει εφαρμογής το άρθρο 4 του Νόμου.
Άλλη πρόνοια που χρήζει επί μέρους αναφοράς είναι το άρθρο 5(2) του Νόμου σύμφωνα με το οποίο παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή σε «διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων», που σύμφωνα με το εδάφιο (1) σημαίνει, όταν πρόκειται για πολιτική διαδικασία, διαδικασία «που εγείρεται εναντίον της Δημοκρατίας για ζημιά που υπέστη πρόσωπο συνεπεία καθορισμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων», που σύμφωνα με το Άρθρο 2 του Νόμου « . σημαίνει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα οποία εκτίθενται στον Πίνακα». Δεν έχει καταδειχτεί ότι η περίπτωση του Αιτητή καλύπτεται από οποιαδήποτε παραβίαση που εκτίθεται στον Πίνακα.
Στη Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ.6/2017, Αναφορικά με την αίτηση του Seyed Taghi Hosseini Bayati, ημερ.9.3.2017, μνημονεύεται με επιδοκιμασία απόσπασμα από την Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 21/2016, Αναφορικά με την αίτηση του Abrar Gujjar, ημερομηνίας 12.4.2016 όπου αναφέρθηκε ότι:
«Σύμφωνα με το άρθρο 5 του περί Νομικής Αρωγής Νόμου, σε διαδικασίες για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή σε διαδικασίες για «καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων», ήτοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα οποία εκτίθενται στον Πίνακα του Νόμου. Οι διαδικασίες αυτές μπορούν να περιλαμβάνουν πολιτική ή ποινική διαδικασία. Η παρούσα είναι πολιτική διαδικασία. Η παροχή νομικής αρωγής προϋποθέτει όμως πολιτική διαδικασία που να εγείρεται εναντίον της Δημοκρατίας για ζημιά που υπέστη πρόσωπο συνεπεία καθορισμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων (άρθρο 5(1)(α)). Περιπτώσεις όπως η παρούσα, σύμφωνα με σταθερή πορεία της νομολογίας, δεν καλύπτονται από την εν λόγω πρόνοια (Αίτηση Μohsen Gharahasanloo, Αρ. Αίτ. 13/2013, ημερ. 14.3.2013, Αίτηση Afran Sidiggue, Αρ. Αίτ. 18/2013, ημερ. 21.6.2013, Αίτηση Fatima Ali, Αρ. Αίτ. 40/2013, ημερ. 20.12.2013, Αίτηση Arinze Kingsley Anyanta, Αρ. Αίτ. 6/2016, ημερ. 16.2.2016).»
Σημειώνεται η και στη συνέχεια σταθερή γραμμή της νομολογίας στο ζήτημα (Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 36/2016, Αναφορικά με την αίτηση του Zakir Ullah, ημερ.30.5.2016, Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 12/2017, Αναφορικά με την αίτηση του Gul Agha Mohammad Wazir, ημερ.7.3.2017).
Επομένως δεν τυγχάνει εφαρμογής ούτε το άρθρο 5 του Νόμου.
Το άρθρο 6Β προνοεί για την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής σε αιτητές και δικαιούχους διεθνούς προστασίας. Σύμφωνα με την παρ.(β) του εδαφίου (1) «ο όρος «αιτητής διεθνούς προστασίας» έχει την έννοια που αποδίδεται στον όρο «αιτητής» σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Προσφύγων Νόμου του 2000». Το άρθρο 2(1) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 προνοεί ότι: ««αιτητής» σημαίνει υπήκοο τρίτης χώρας ή ανιθαγενή, ο οποίος έχει υποβάλει αίτηση διεθνούς προστασίας .».
Στην Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ.36/2016, Zakir Ullah, ημερ.30.5.2016, με αναφορά στη τροποποίηση που επέφερε ο τροποιητικός Νόμος του 2015 (Ν.20(Ι)/2015), ώστε να παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή δυνάμει του άρθρου 6(Β)(7)(β) σε αιτητές διεθνούς προστασίας, οι οποίοι υποβάλλουν αίτηση στο Ανώτατο Δικαστήριο για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus προς έλεγχο της νομιμότητας της διάρκειας κράτησης τους, σημειωνόταν ότι δεν μπορούσε να χορηγηθεί στον αιτητή δωρεάν νομική αρωγή στο πλαίσιο Habeas Corpus δυνάμει του άρθρου 6Β(7)(β), γιατί αυτός δεν ήταν αιτητής διεθνούς προστασίας
Είναι κοινό έδαφος ότι ο Αιτητής δεν είναι αιτητής διεθνούς προστασίας δυνάμει του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, επομένως, η περίπτωση του δεν μπορεί να ενταχθεί ούτε κάτω από το άρθρο 6Β του Νόμου.
Το άρθρο 6Γ προνοεί για την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής σε παρανόμως παραμένοντες υπηκόους τρίτης χώρας, όπως ο Αιτητής, σε σχέση όμως με διαδικασίες που καθορίζονται στο εδάφιο (2), που είναι για την άσκηση προσφυγής δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος κατά απόφασης επιστροφής, κατά απόφασης περί απομάκρυνσης και κατά απαγόρευσης εισόδου (άρθρα 18ΟΗ, 18Π και 18ΠΓ του Κεφ.105 αντίστοιχα). Η περίπτωση του αιτητή δεν είναι τέτοια, αλλά εμπίπτει στο άρθρο 18ΠΣΤ(5)(α) που προνοεί ότι η διάρκεια κράτησης υπόκειται σε αίτηση για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος. Επομένως ούτε και το άρθρο 6Γ μπορεί να καλύψει την περίπτωση του Αιτητή.
Συνοπτικά σημειώνεται ακόμα ότι η Αίτηση δεν μπορεί να επιτύχει ούτε κάτω από τα άρθρα 4Α, 6, 6Α, 6Δ, 6Ε ή 6ΣΤ που αφορούν περιπτώσεις που καμιά συνάφεια δεν έχουν με την περίπτωση του Αιτητή.
Η Αίτηση απορρίπτεται.
Τα έξοδα του μεταφραστή να πληρωθούν από τη Δημοκρατία.
Χ. Μαλαχτός, Δ.