|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ECLI:CY:AD:2020:D100
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΙΤΗΣΗ ΑΡ. 3/2020
11 Μαρτίου, 2020
[Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964, ΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2018
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ xxx ALABDALLA ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ HABEAS CORPUS
KAI
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΝΟΜΟ 14/60, ΤΩΝ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΩΝ ΤΟΥ 1964 ΜΕΧΡΙ 1991, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΟΝ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε., ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ 2013/33/ΕΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
ΑΙΤΗΤΗΣ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ-
1) ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
2) ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΝ xxx ALABDALLA ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 11 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 5(1) ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 6 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε., ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9ΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 8 ΚΑΙ 9 ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2013/33/ΕΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
----------------------------
Νικολέττα Χαραλαμπίδου (κα), Για τον Αιτητή
Νικόλ Γρηγορίου (κα), δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα
Αιτητής παρών
--------------------------
ΑΠΟΦΑΣΗ
Με την παρούσα αίτηση ο αιτητής ζητά την έκδοση προνομιακού εντάλματος habeas corpus ad subjiciendum με το οποίο α) να κηρύσσεται η συνεχιζόμενη κράτηση του υπό την ιδιότητα του ως αιτητή ασύλου από τις 11/2/2019 μέχρι σήμερα ως παράνομη και β) αυτό να απευθύνεται προς τον Αρχηγό της Αστυνομίας και Υπουργό Εσωτερικών.
Στα πλαίσια της διαδικασίας της αίτησης καταχωρήθηκε η ενδιάμεση αίτηση ημερομηνίας 13/2/2020 για αποκάλυψη όλων των στοιχείων και πληροφοριών που οδήγησαν στην έκδοση των διαταγμάτων κράτησης του αιτητή ημερ. 11/2/2019 που κατ' ισχυρισμό δικαιολογούν τη συνέχιση της κράτησης για σκοπούς προστασίας της εθνικής ασφάλειας δυνάμει του άρθρου 9 (ΣΤ)(2)(ε) του περί Προσφύγων Νόμου (Ν.6(Ι)/2000). Η αίτηση αυτή απορρίφθηκε με την απόφαση του Δικαστηρίου ημερ. 28/2/2020. Σύμφωνα με τα ουσιώδη και τα αδιαμφισβήτητα γεγονότα, όπως εξάγονται από την αίτηση και ένσταση, ο Αιτητής ο οποίος είναι υπήκοος της Συρίας μαζί με δύο άλλα πρόσωπα αφίχθηκαν στην Κύπρο μέσω του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου στις 28/1/2019. Στις 8/2/2019 μετακινήθηκαν στις ελεύθερες περιοχές όπου ζήτησαν πολιτικό άσυλο. Στις 11/2/2019 εκδόθηκε εναντίον του Αιτητή διάταγμα κράτησης για λόγους εθνικής ασφάλειας. Στις 27/3/2019 ο Αιτητής καταχώρησε τη προσφυγή Αρ. 442/2019 στο Διοικητικό Δικαστήριο για προσβολή του διατάγματος κράτησης του η οποία απερρίφθη στις 25/4/2019. Η απορριπτική απόφαση εφεσιβλήθηκε με την Πολιτική Έφεση Αρ. 81/2019 και η εκδίκαση της εκκρεμεί. Στις 28/5/2019 αποφασίστηκε από τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου ο αποκλεισμός του Αιτητή από το καθεστώς του πρόσφυγα και ο Αιτητής ενημερώθηκε σχετικά. Στις 18/7/2019 ο Αιτητής καταχώρησε την υπ.' αρ. 129/2019 αίτηση για habeas corpus η οποία απορρίφθηκε στις 8/8/2019. Εν τω μεταξύ στις 31/7/2019 ο Αιτητής καταχώρησε την προσφυγή Αρ. 74/2019 στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου να απορρίψει το αίτημα του για διεθνή προστασία η οποία επίσης εκκρεμεί.
Στο περίγραμμα αγόρευσης της η δικηγόρος του αιτητή υποστήριξε ότι με την παρούσα αίτηση δεν προσβάλλεται η νομιμότητα του διατάγματος κράτησης αλλά η διάρκεια κράτησης, γι' αυτό και οι σχετικές προδικαστικές ενστάσεις των Καθ' ων η Αίτηση που αναφέρονται στην αναρμοδιότητα του παρόντος Δικαστηρίου και στο ότι η αίτηση είναι πρόωρη, δεν ευσταθούν. Είναι εισήγηση της ότι από τις 11/2/2019 που εκδόθηκε το διάταγμα κράτησης παρήλθαν άνω των 12 μηνών χωρίς ποτέ να έχει αποδειχθεί η αναγκαιότητα της συνέχισης της κράτησης του αιτητή κα χωρίς να έχει ληφθεί οποιαδήποτε ενέργεια από πλευράς διοίκησης προς οποιανδήποτε κατεύθυνση.
Εκ διαμέτρου αντίθετη άποψη προβάλλει στη γραπτή αγόρευση της η δικηγόρος των Καθ' ων η Αίτηση ότι δηλαδή οι προβαλλόμενοι ισχυρισμοί εξετάστηκαν στα πλαίσια της υπ' αριθμό 442/2019 προσφυγής του Αιτητή στο Διοικητικό Δικαστήριο με αποτέλεσμα η υπό κρίση αίτηση να αποσκοπεί ουσιαστικά στον έλεγχο της νομιμότητας της απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου καταχρηστικά. Εισηγήθηκε περαιτέρω, υποστηρίζοντας πλήρως τη συνέχιση της κράτησης του Αιτητή για λόγους προστασίας της εθνικής ασφάλειας, ότι η συνέχιση της κράτησης συνδέεται με την ολοκλήρωση της δικαστικής διαδικασίας σε σχέση με το αίτημα του Αιτητή για παραχώρηση διεθνούς προστασίας εφόσον η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου προσβλήθηκε με προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας η οποία εκκρεμεί.
Όπως αναφέρθηκε στην Πολιτική Αίτηση αρ. 202/2019 του Mohammad Y.A.L. ημερ. 20/2/2020, τα γεγονότα της οποίας είναι παρόμοια με της παρούσας:
«Η εξισορρόπηση του δικαιώματος ενός κράτους μέλους να προστατεύει την εθνική ασφάλεια και τη δημόσια τάξη, με τα δικαιώματα και ελευθερίες που αναγνωρίζονται στη βάση του άρθρου 52 παρ. (1) του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εμπεριέχει την αρχή της αναλογικότητας ώστε οι τυχόν περιορισμοί με την κράτηση ατόμου ή την επιβολή άλλων περιοριστικών μέτρων, να είναι επιτρεπτοί μόνο εφόσον είναι αναγκαίοι και αναγνωρίσιμοι κατά τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το δικαίωμα πρόσβασης στο Δικαστήριο είναι δεδομένο, όπως και το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη και αυτά τα δικαιώματα δεν μπορούν βεβαίως να αλλοτριωθούν, παρά μόνο στο βαθμό που, κατά την αξιολόγηση του υλικού που κατά τις κρατικές αρχές η κράτηση θεωρείται δικαιολογημένη, η πλήρης ή μερική αποκάλυψη του υλικού αυτού μπορεί να περιοριστεί. Αυτό δεν σημαίνει ότι το ίδιο το Δικαστήριο δεν έχει δικαίωμα να εξετάσει το υλικό εκ μέρους ουσιαστικά του αιτητή εφόσον με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται ο αναγκαίος έλεγχος των αρμοδίων αρχών από τα ίδια τα εθνικά Δικαστήρια. Τα πιο πάνω αναφέρονται στο σύγγραμμα των Jacobs, White & Ovey: The European Convention of Human Rights, 5η έκδ. σελ. 236 κ.ε., έχοντας υπόψη ότι η δυνατότητα ελέγχου των δεδομένων της κράτησης κάτω από το άρθρο 5(4) της Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είναι στην ουσία το Habeas Corpus εργαλείο που δύναται να χρησιμοποιήσει ένας κρατούμενος για τον έλεγχο της νομιμότητας."
Όπως αναφέρω και στην ενδιάμεση απόφαση μου για την αποκάλυψη εγγράφων ημερ. 28/2/2020, η νομιμότητα του διατάγματος κράτησης προσβλήθηκε με την προσφυγή αρ. 442/2019 ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου το οποίο με την απόφαση του έκρινε ότι ήταν ορθή η θέση της Δημοκρατίας ότι η κράτηση του αιτητή επιβάλλετο για την προστασία της εθνικής ασφάλειας, προχωρώντας στη συνέχεια σε απόρριψη της προσφυγής. Η απόφαση αυτή του Διοικητικού Δικαστηρίου έχει εφεσιβληθεί και η έφεση εκκρεμεί. Δεν είναι της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου, στα πλαίσια της διαδικασίας προνομιακού εντάλματος, η εκτίμηση των στοιχείων και πληροφοριών που οδήγησαν στην έκδοση του διατάγματος κράτησης ή στη συνέχιση της κράτησης για λόγους εθνικής ασφάλειας.
Σε θέματα εθνικής ασφάλειας το Δικαστήριο, σύμφωνα με τη νομολογία, δεν μπορεί να υπεισέλθει στους λόγους που η Διοίκηση αποφάσισε ότι τίθεται θέμα κρατικής ασφάλειας, ζητήματα για τα οποία έχει ευρείαν διακριτική ευχέρεια. Η εκτίμηση των στοιχείων ή πληροφοριών που ευλόγως προκαλούν ανησυχία για τη δημόσια ασφάλεια γίνεται από τη διοίκηση ενώ το Δικαστήριο περιορίζεται στον έλεγχο της νομιμότητας της (βλ. Bekefi ν. Δημοκρατίας, Αναθεωρητική Έφεση αρ. 42/2013, ημερ. 30.6.2016, ECLI:CY:AD:2016:C317 και Πολιτική Αίτηση του Mohammad Y.A.L. (ανωτέρω)).
Το άρθρο 9ΣΤ(7)(α)(i) του περί Προσφύγων Νόμου, στο οποίο εμπίπτει η περίπτωση του Αιτητή, προβλέπει ότι η διάρκεια κράτησης υπόκειται σε αίτηση για την έκδοση εντάλματος habeas corpus δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος και ο Αιτητής δικαιούται να καταχωρήσει πέραν της μιας αίτησης «ιδίως όταν η κράτηση είναι παρατεταμένης διάρκειας ή όταν προκύπτουν σχετικές περιστάσεις ή όταν νέα στοιχεία καθίστανται διαθέσιμα τα οποία ενδέχεται να επηρεάζουν τη νομιμότητα της διάρκειας της κράτησης».
Είναι φανερό ότι το άρθρο αυτό αναφέρεται στον έλεγχο της διάρκειας κράτησης και όχι της νομιμότητας της κράτησης. Με αυτό ως δεδομένο, εκείνο το οποίο το Δικαστήριο μπορεί να εξετάσει με την υπό κρίση αίτηση είναι το εύλογο της περιόδου κράτησης στη βάση των γεγονότων της υπόθεσης όπως διαγράφονται από τις διάφορες ενέργειες και δικαστικές διαδικασίες που λήφθηκαν από πλευράς Αιτητή. Συνεπώς στη βάση των πιο πάνω, ενόψει του ότι η νομιμότητα του διατάγματος κράτησης έχει αποφασιστεί από το αρμόδιο Δικαστήριο που είναι το Διοικητικό Δικαστήριο και του γεγονότος ότι εκκρεμεί αίτηση στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας, θέμα που συνδέεται άμεσα με την κράτηση του Αιτητή, καθίσταται ξεκάθαρο ότι η περίοδος κράτησης δεν είναι τέτοια που να υποδηλώνει ότι κρατείται για άλλο σκοπό απ' εκείνο που διενεργήθηκε, ως η εισήγηση της δικηγόρου του Αιτητή.
Οι δύο υποθέσεις του ΕΔΑΔ δηλ. η A and others v. United Kingdom 3455/05, Judgment 19/2/2009 και AL-JEDDA v. THE UNITED KINGDOM 27021/08, 7/7/2008 στις οποίες παρέπεμψε η δικηγόρος του αιτητή και οι οποίες αφορούσαν επίσης σε κράτηση ατόμων για σκοπούς δημόσιας ασφάλειας δεν εφαρμόζονται στα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης. Σ' όσον αφορά την πρώτη υπόθεση που αφορούσε σε κράτηση ατόμων για λόγους δημόσιας ασφάλειας για μεγάλο χρονικό διάστημα για σκοπούς απέλασης, χωρίς να υφίσταται διαδικασία απέλασης σε εξέλιξη, κρίθηκε ότι υπήρξε παραβίαση του Άρθρου 5(1)(στ) της ΕΣΔΑ. Εδώ δεν υπάρχει διαδικασία απέλασης ενόψει της εκκρεμότητας της προσφυγής στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας. Το ίδιο ισχύει και για την άλλη υπόθεση AL - JEDDA v. THE UNITED KINGDOM, στην οποία η περίοδος κράτησης, που ήταν άνω των τριών χρόνων χωρίς να έχουν προσαφθεί οποιεσδήποτε ποινικές κατηγορίες εναντίον του υπό κράτηση ατόμου, κρίθηκε από το ΕΔΑΔ ότι η κράτηση επίσης παραβίαζε το άρθρο 5(1) της ΕΣΔΑ.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι δόθηκαν, προς γνώση του Δικαστηρίου μόνο, από τη δικηγόρο των Καθ' ων η Αίτηση στα πλαίσια της ενδιάμεσης αίτησης για αποκάλυψη εγγράφων, ορισμένα έγγραφα που αφορούν στη συνέχιση της κράτησης από τα οποία παρουσιάζεται ότι οι λόγοι κράτησης του εξακολουθούν να υφίστανται. Η επαλήθευση των λόγων κράτησης, που η δικηγόρος του Αιτητή εναποθέτει το βάρος απόδειξης της στους ώμους των Καθ' ων η Αίτηση, επαναλαμβάνω, δεν αφορούν στο παρόν Δικαστήριο εφόσον αυτό δεν μπορεί να ελέγξει τα ζητήματα δημοσίας ασφάλειας. Για σκοπούς της παρούσας διαδικασίας είναι ικανοποιητικό ότι οι λόγοι εξακολουθούν να υφίστανται εξού και αποφασίστηκε η συνέχιση της κράτησης από τους Καθ' ων η Αίτηση. Αντιλαμβάνομαι ότι ενόψει εκκρεμότητας της προσφυγής στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας οι Καθ' ων η Αίτηση δεν μπορούν να προβούν σε απέλαση του Αιτητή μέχρις ότου η όποια τυχόν απόφαση καταστεί τελεσίδικη. Όμως η κράτηση του Αιτητή για λόγους εθνικής ασφάλειας έχει ελεγχθεί από το Διοικητικό Δικαστήριο και η έφεση εναντίον της απόφασης του εκκρεμεί.
Σε όσον αφορά τέλος την εισήγηση της δικηγόρου του αιτητή ότι το Δικαστήριο θα πρέπει να λάβει υπόψη τις άσχημες συνθήκες κάτω από τις οποίες κρατείται ο αιτητής στην Μενόγεια, κατά παράβαση νομολογίας του ΕΔΑΔ, τα στοιχεία που παραθέτει στην Ένορκη του Δήλωση ο Αιτητής που συνοδεύει την Αίτηση ότι δηλαδή ο τόπος κράτησης του δεν είναι ικανοποιητικός, τα σεντόνια είναι βρώμικα και το φαγητό που είναι συνήθως ρύζι και μακαρόνια είναι άψητο, η αδιαφορία του γιατρού κ.ά. δεν βλέπω με ποιο τρόπο συνδέονται με την υπό κρίση αίτηση.
Ενόψει των πιο πάνω η περίοδος των 12 μηνών περίπου κράτησης δεν μπορεί να θεωρηθεί υπερβολική. Ως εκ τούτου η αίτηση απορρίπτεται. Καμιά διαταγή για έξοδα.
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.
/Α.Λ.Ο.