ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2019:D511
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΙΤΗΣΗ ΑΡ. 200/2019
[Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.]
6 Δεκεμβρίου, 2019
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155(4) ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) Ν. 33/1964
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ 5/2018
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ LANDSHIRE OFFICES LTD, HE 373688, ΕΚ ΛΕΜΕΣΟΥ, ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ MANDAMUS
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΓΡΑΦΗ ΑΡΝΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΜΕΤΡΙΑΣ ΗΜΕΡ. 29.10.2019 Η ΟΠΟΙΑ ΠΑΡΑΛΗΦΘΗΚΕ ΣΤΙΣ 4.11.2019, ΝΑ ΑΡΕΙ ΤΙΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕΙΣ ΓΑ 49/19 ΚΑΙ ΓΑ 50/19, ΗΜ. 14/3/2013, ΠΟΥ ΕΝΕΓΡΑΦΗΣΑΝ ΠΡΟΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΚΑΙ/Ή ΕΞ ΑΠΟΦΑΣΕΩΣ ΧΡΕΩΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΚΑΙ/Ή ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗ LEAF TOBACCO A.MICHAILIDES (CYPRUS) PLC, HE 296706, ΕΚ ΛΕΜΕΣΟΥ, ΕΠΙ TOY ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΑΡΙΘΜΟΣ 101, ΣΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΟΡΟΦΟ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ ZAVOS KRISTELINA TOWER, ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΑΚΙΝΗΤΟΥ ΜΕ ΑΡΙΘΜΟ ΕΓΓΡΑΦΗΣ 5/35, ΤΕΜΑΧΙΟ 436, Φ.ΣΧ 54/500502 BLOCK 5, ΣΤΗΝ ΟΔΟ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ III, ΑΡΙΘΜΟΣ 12, ΜΕΣΑ ΓΕΙΤΟΝΙΑ, Τ.Κ.4000, ΛΕΜΕΣΟΣ, ΩΣ ΟΦΕΙΛΕ ΔΥΝΑΜΕΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ, ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΝΟΜΟΥ, ΚΕΦ.6, ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΩΣ ΚΑΙ ΥΠΟΘΗΚΕΥΣΕΩΣ Ν.9/1965, ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΠΩΛΗΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ (ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ) Ν.81(Ι)/2011, ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ, ΤΗΣ ΕΣΔΑ, ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ 1896/2006 ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ 1215/2012.
Xρ. Νεοκλέους μαζί με Α. Κυπρίζογλου, για την αιτήτρια
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.: Η αιτήτρια εταιρεία αποβλέπει σε λήψη άδειας για καταχώριση αίτησης δια κλήσεως προς έκδοση εντάλματος Mandamus, με το οποίο να διατάσσεται ο Διευθυντής του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας (στο εξής ο Διευθυντής) να άρει τις γενικές απαγορεύσεις ΓΑ 49/2019 και 50/2019, ημερ. 14.3.2019 (στο εξής οι ΓΑ) οι οποίες έχουν εγγραφεί επί του γραφείου 101 του κτηριακού συγκροτήματος Zavos Kristelina Tower (στο εξής το Γραφείο).
Το πιο πάνω συγκρότημα βρίσκεται επί της οδού Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ αρ. 12, στη Μέσα Γειτονιά Λεμεσού και οι ΓΑ έχουν εγγραφεί επί του Γραφείου προς εξασφάλιση εξ αποφάσεων χρεών της εταιρείας Leaf Tobacco A. Michaelides (Cyprus) Plc (στο εξής η Leaf Tobacco) προς όφελος της εταιρείας Belgian Corporate Finance Advisory BVBA - BCFA Cyprus Branch (στο εξής BVBA - BCFA).
Η αίτηση συνοδεύεται από πολυσέλιδη έκθεση γεγονότων και υποστηρίζεται από επίσης πολυσέλιδη ένορκη δήλωση του διευθυντή και γραμματέα της αιτήτριας εταιρείας - του δικηγόρου Χρ. Νεοκλέους - όπου βασικά διατυπώνονται ως γεγονότα τα ακόλουθα:-
Δυνάμει Συμφωνίας Πώλησης ημερ. 8.12.2011, η Leaf Tobacco αγόρασε από την εταιρεία Κalman Estates Ltd το Γραφείο και για σκοπούς ειδικής εκτέλεσης, κατέθεσε την εν λόγω Συμφωνία στο Επαρχιακό Κτηματολογικό Γραφείο Λεμεσού.
Έξι (6) χρόνια μετά τη σύναψη της προαναφερθείσας συμφωνίας, στις 25.9.2017, η Leaf Tobacco εκχώρησε τα δικαιώματα της που απόρρεαν από τη Συμφωνία Πώλησης στην αιτήτρια αντί του ποσού των €388.000 και έκτοτε στο Γραφείο στεγάζεται η δικηγορική εταιρεία Χρήστος Νεοκλέους Δ.Ε.Π.Ε..
Με την τακτοποίηση των φορολογικών υποχρεώσεων της Leaf Tobacco, στις 20.11.2017, η αιτήτρια επεχείρησε να καταθέσει τη Συμφωνία Εκχώρησης ημερ. 25.9.2007 στο Κτηματολόγιο, αλλά η κατάθεση δεν έγινε αποδεκτή καθότι στο πλαίσιο της Γεν. Αιτ. 302/2017 - με αιτήτριες τις εταιρείες Belgian Corporate Finance Advisory BVBA και Βelgian Corporate Finance Advisory BVBA - BCFΑ Cyprus Branch και με καθ΄ ων η αίτηση τις Leaf Tobacco και Kalman Estates Ltd - είχε εκδοθεί από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού προσωρινό διάταγμα ημερ. 25.10.2017, με το οποίο οι καθ΄ ων η αίτηση εμποδίζονταν να πωλήσουν, εκχωρήσουν ή αποξενώσουν τα δικαιώματα τους που απόρρεαν από τη Συμφωνία Πώλησης ημερ. 8.12.2011.
Η αιτήτρια, έχοντας πληροφορηθεί την ύπαρξη του πιο πάνω προσωρινού διατάγματος, προέβη σε διάφορα νομικά διαβήματα προκειμένου να καταστεί διάδικος στη Γεν. Αιτ. 302/2017, χωρίς όμως επιτυχία. Όμως, ό,τι εδώ ενδιαφέρει είναι ότι τελικά το εν λόγω προσωρινό διάταγμα ακυρώθηκε στις 5.6.2019 και μερικές ημέρες αργότερα, στις 24.6.2019, η αιτήτρια, έχοντας εν τω μεταξύ εξασφαλίσει διάταγμα του Δικαστηρίου με το οποίο επιτρεπόταν η εκπρόθεσμη κατάθεση της Συμφωνίας Εκχώρησης, κατέθεσε τη Συμφωνία αυτή στο Κτηματολόγιο. Όμως, όπως επιβεβαιώθηκε και από πιστοποιητικό έρευνας ημερ. 14.9.2019, στο Γραφείο είχαν εγγραφεί οι ΓΑ 49/2019 και ΓΑ 50/2019 για το ποσό των €260.253,00 και €113.400,00, αντίστοιχα, βάσει Ευρωπαϊκού Κανονισμού και σύμφωνα με Ευρωπαϊκό Εκτελεστό Τίτλο που εκδόθηκε από Βελγικό Δικαστήριο.
H αιτήτρια θεώρησε ότι δυνάμει του περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου του 1965 (Ν.9/1965), το Κτηματολόγιο δεν είχε εξουσία να εγγράψει επί του Γραφείου τις επίδικες απαγορεύσεις και με επιστολή των δικηγόρων της ημερ. 26.6.2019 ζήτησε την άμεση διαγραφή τους. Ανεπιτυχώς όμως, καθότι ο Διευθυντής με επιστολή του ημερ. 29.10.2019 δεν ικανοποίησε το αίτημα της αιτήτριας αποφαινόμενος ότι μόνο με δικαστικό διάταγμα θα προχωρούσε σε άρση των απαγορεύσεων.
Με υπόβαθρο το πιο πάνω πραγματικό πλαίσιο διατυπώνονται από την αιτήτρια τρεις (βασικά) θέσεις προς ικανοποίηση του αιτήματος της για χορήγηση της αιτούμενης άδειας. Η πρώτη ότι, με την υπογραφή της Συμφωνίας Εκχώρησης η Leaf Tobacco έπαυσε να είναι είτε τυπικά είτε ουσιαστικά ιδιοκτήτρια του Γραφείου και επομένως το Γραφείο δεν μπορούσε να επιβαρυνθεί με οποιοδήποτε τρόπο προς εξασφάλιση των οποιωνδήποτε απαιτήσεων εναντίον της, η δεύτερη ότι ο Ν. 9/65 (Πρώτο Παράρτημα) δεν προβλέπει εγγραφή ΓΑ σε ακίνητο και επομένως η εγγραφή των επίδικων ΓΑ είναι παράνομη και, η τρίτη, έστω και εάν η εγγραφή των ΓΑ έγινε ως αποτέλεσμα απόφασης βελγικού δικαστηρίου δυνάμει του Καν. 1896/2006, τότε η εκτέλεση της απόφασης του εν λόγω δικαστηρίου θα μπορούσε να εκτελεστεί στην Κύπρο βάσει του Καν. 1215/2012 όπως εκτελούνται και οι αποφάσεις των κυπριακών δικαστηρίων οι οποίες δεν θα μπορούσαν να εγγραφούν ως ΓΑ εφόσον τέτοια εγγραφή δεν προβλέπεται από το Ν.9/65.
Έχω εξετάσει με την επιβαλλόμενη προσοχή το (εκτεταμένο) υλικό που η αιτήτρια έχει θέσει ενώπιον μου προς ικανοποίηση του αιτήματος της.
Όπως κατ΄ επανάληψη έχει λεχθεί, η θεραπεία που χορηγείται με το ένταλμα Mandamus είναι εφικτή μόνο στις περιπτώσεις που ο αιτητής έχει δικαίωμα να ζητήσει την εκτέλεση καθήκοντος που επιβάλλει ο Νόμος, όχι μόνο σε σχέση με αποφάσεις κατώτερων Δικαστηρίων αλλά κατά παντός οργάνου, προσώπου ή αρχής που ασκεί δημόσια εξουσία και που οφείλει να εκτελέσει καθήκον εκ του Νόμου. Παραθέτω συναφώς αυτούσιο το πιο κάτω απόσπασμα από το Halsbury's Laws of England, 3η έκδοση, τόμος 11, παρ. 159:
"The order of mandamus is an order of a most extensive remedial nature, and is, in form, a command issuing from the High Court of Justice, directed to any person, corporation, or inferior tribunal, requiring him or them to do some particular thing therein specified which appertains to his or their office and is in the nature of a public duty. Its purpose is to supply defects of justice; and accordingly it will issue, to the end that justice may be done, in all cases where there is a specific legal right and no specific legal remedy for enforcing that right; and it may issue in cases where, although there is an alternative legal remedy, yet that mode of redress is less convenient, beneficial and effectual."
Όπως προκύπτει από τη νομολογία, για έκδοση εντάλματος Mandamus το ζήτημα που ανακύπτει πρέπει να εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού και όχι του δημοσίου δικαίου (Ιn Re Moschatos (1985) 1 C.L.R. 381 και Re Κυριακίδου (1997) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1459). Σε τέτοια περίπτωση το ενδιαφερόμενο πρόσωπο πρέπει να αποδείξει ότι έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην εφαρμογή του Νόμου (Re BNK East Med Ltd (1997) 1 A.A.Δ. 1302) και ότι, πριν καταφύγει στο ένδικο μέσο mandamus, αξίωσε την εκτέλεση του νόμιμου καθήκοντος και το αίτημα του απερρίφθη. Παραθέτω επί τούτου το πιο κάτω απόσπασμα από το Σύγγραμμα του Basu «Commentary of the Constitution of India», 5η έκδοση, τόμος 3, σελ. 479 που αναφέρεται στην ΒΝΚ East Met Ltd (ανωτέρω).
"The application must be preceded by a distinct demand for performance of the duty, in order to give the party an opportunity to consider whether he should comply or not, and such demand must be shown to have been met by a refusal either by words or conduct, so that the Court may be satisfied that the party complained of is determined not to do what is demanded "»
Στην υπό κρίση περίπτωση δέχομαι ότι το ζήτημα που εγείρεται από την αιτήτρια εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου, ότι έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για διαγραφή των ΓΑ και ότι πριν καταφύγει στο ένδικο μέσο του Mandamus αξίωσε την άρση των ΓΑ από τον Διευθυντή. Το ερώτημα όμως που εγείρεται υπό τα περιστατικά της παρούσας - το οποίο είναι και το πλέον κρίσιμο - είναι κατά πόσο ο Διευθυντής είχε εκ του Νόμου καθήκον να άρει τις ΓΑ, τις οποίες είχε εγγράψει με ενέργειες της BVBA - BCFA προς εξασφάλιση του εξ αποφάσεως λαβείν της εναντίον της Leaf Tobacco βάσει Ευρωπαϊκού Κανονισμού και σύμφωνα με Ευρωπαϊκό Εκτελεστό Τίτλο που εκδόθηκε από το βελγικό Δικαστήριο. Επί του προκειμένου, η θέση του Διευθυντή ήταν πως δεν είχε τέτοια δυνατότητα χωρίς να προηγηθεί η έκδοση δικαστικού διατάγματος. Θεωρώ τη θέση αυτή του Διευθυντή ως ορθή και ως εκ τούτου το υπόβαθρο επί του οποίου βασίζεται η υπό κρίση αίτηση εκθεμελιώνει τη δυνατότητα χορήγησης της αιτούμενης άδειας. Τούτο γιατί στο υπό αναφορά καθήκον υπεισέρχεται η δυνατότητα εγγραφής των ΓΑ βάσει Ευρωπαϊκού Κανονισμού και δικαστικής απόφασης από Δικαστήριο χώρας-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ζήτημα που μόνο στα πλαίσια δικαστικής διαδικασίας όπου θα ήταν διάδικοι όλοι οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούσε να εξεταστεί. Επί του προκειμένου ρωτήθηκε ο ευπαίδευτος συνήγορος της αιτήτριας κατά πόσο είχε τη δυνατότητα να προωθήσει το αίτημά του με άλλο ένδικο μέσο, στο πλαίσιο του οποίου θα δινόταν η δυνατότητα σε κάθε επηρεαζόμενο πρόσωπο να ακουστεί. Η απάντηση ήταν πως ναι μεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα - όπως π.χ. αίτηση δυνάμει των προνοιών του Κεφ. 224 ή του Ν. 9/1965 - αλλά αντέτεινε πως υπό τα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης η καταφυγή στη διαδικασία του Mandamus ήταν η πλέον ενδεδειγμένη λόγω της αποτελεσματικότητας/δραστικότητας (effective) της υπό αναφορά διαδικασίας και επί τούτου παρέπεμψε στην In Re Moschatos (1985) 1 CLR 38. Δεν με βρίσκει σύμφωνο η θέση αυτή. Από τη στιγμή που υπάρχουν άλλα ενδιαφερόμενα πρόσωπα για το επίδικο ζήτημα και από τη στιγμή που η αιτήτρια είχε τη δυνατότητα χρήσης άλλου ένδικου μέσου θεραπείας, η επιλογή της στην καταφυγή του δραστικότατου μέσου του Mandamus συνιστά αποστέρηση του δικαιώματος των οποιωνδήποτε άλλων ενδιαφερομένων να ακουστούν.
Kατ΄ ακολουθία των πιο πάνω θεωρώ πως δεν θα πρέπει να ασκήσω τη διακριτική ευχέρεια που έχει το Δικαστήριο για χορήγηση της αιτούμενης άδειας και ως εκ τούτου η αίτηση απορρίπτεται.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
/κβπ