ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Απόκρυψη Αναφορών (Noteup off) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


ΑΝΑΦΟΡΕΣ:

Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:

Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:

Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:



ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
public Οικονόμου, Τεύκρος Θ. Π. Χατζηπέτρος για Δημητρίου και Δημητρίου ΔΕΠΕ, για τους αιτητές CY AD Κύπρος Ανώτατο Δικαστήριο 2019-11-26 el Τμήμα Νομικών Εκδόσεων, Ανώτατο Δικαστήριο ANAΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΩΝ ΛΑΟΥΤΑΡΗ κ.α., Πολιτική Αίτηση Αρ. 197/2019, 26/11/2019 Δικαστική Απόφαση

ECLI:CY:AD:2019:D482

AΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

(Πολιτική Αίτηση Αρ. 197/2019)

 

26 Νοεμβρίου, 2019

 

[Τ. Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ/ΣΤΗΣ]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964

ΚΑΙ

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2018

ΚΑΙ

ANAΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΩΝ χχχχ ΛΑΟΥΤΑΡΗ ΚΑΙ χχχχ ΓΕΩΡΓΙΟΥ, ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ MANDAMUS

ΚΑΙ

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΚΑΙ/Η ΠΑΡΑΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΗΤΟΥ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΠΙΚΥΡΩΣΕΩΣ ΔΙΑΘΗΚΩΝ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΝΑ ΜΗΝ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙ ΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΑΠΟΒΙΩΣΑΝΤΑ χχχχ ΛΑΟΥΤΑΡΗ ΣΤΟΥΣ ΑΙΤΗΤΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 189 ΚΑΙ/Η ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΕΩΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΩΝ ΑΠΟΒΙΩΣΑΝΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ,1955 (11/1955)

 

---------

 

Π. Χατζηπέτρος για Δημητρίου και Δημητρίου ΔΕΠΕ, για τους αιτητές

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.:  Οι αιτητές, ένας εκ των οποίων είναι υιός αποβιώσαντος αδελφού του αποβιώσαντος χχχχ Λαουτάρη («ο αποβιώσας»), ζήτησαν, από 6.7.2016, έγγραφα διαχείρισης της περιουσίας του τελευταίου χωρίς συνημμένη διαθήκη (Αίτηση Διαχείρισης αρ.201/16, Ε.Δ. Λάρνακας), εφόσον είναι η θέση τους ότι ο αποβιώσας δεν κατέλειπε διαθήκη.

 

Η σύζυγος όμως του αποβιώσαντος, μετά που έλαβε ειδοποίηση, καταχώρισε στις 4.4.2017 ανακοπή (caveat) κατά τα προβλεπόμενα από τον Καν.24 των περί Διαχειρίσεων Περιουσιών Κανονισμών του 1955.  Ήταν ο δικός της ισχυρισμός ότι ο αποβιώσας σύζυγος της, με τον οποίο δεν απέκτησαν παιδιά, άφησε διαθήκη ορίζοντας την ως μόνη κληρονόμο.

 

Η ανακοπή σκοπό έχει την αναστολή της χορήγησης εγγράφων διαχειρίσεως στον αιτηθέντα τέτοια έγγραφα, για τρεις μήνες, ώστε ο ενιστάμενος να αξιοποιήσει το διάστημα αυτό ως ένα στάδιο προετοιμασίας για την έγερση αγωγής, εάν αυτή θα είναι τελικά η επιλογή του.  Η παρέλευση της περιόδου ανακοπής χωρίς καταχώριση «αγωγής για διαχείριση» («action for administration»), από τον ενιστάμενο (caveator), αποδεσμεύει τον πρωτοκολλητή ώστε να χορηγήσει έγγραφα διαχείρισης στον αιτητή[1] (Τριανταφυλλίδης ν. Karaoglanian (2010) 1 AAΔ 2014).

 

Εν προκειμένω, η σύζυγος αντί αγωγής για επικύρωση της κατ΄ ισχυρισμόν διαθήκης (probate action) καταχώρισε στις 15.6.2017 «Γενική Αίτηση» (υπ΄ αρ. 43/2017), με την οποία ζητούσε «επίλυση ζητημάτων» επί τη βάσει του άρθρου 53 του περί Διαχειρίσεως Κληρονομιών Αποθανόντων Νόμου, Κεφ. 189, ήτοι κατά πόσον νομιμοποιούνταν οι αιτητές στην αίτηση διαχείρισης αρ. 201/16, κατά πόσον οι ισχυρισμοί τους περί αδιάθετου ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και κατά πόσον, εκτός από τη σύζυγο, ενόψει του ισχυρισμού της περί της διαθήκης, δικαιούνται κληρονομικό μερίδιο άλλα πρόσωπα. 

 

Το δικαστήριο, στις 6.9.2019, απέρριψε την προαναφερθείσα Γενική Αίτηση αρ.43/2017 κρίνοντας ότι «μόνο στα πλαίσια αγωγής και κανονικής δίκης, αφού παρουσιαστεί η μαρτυρία των δύο πλευρών και αυτή αξιολογηθεί από το δικαστήριο, μπορεί να υπάρξει κατάληξη επί των θεμάτων που εγείρονται.»  Όπως αποφασίστηκε στην Ευστρατίου ή Χ"Σάββα (1997) 1 ΑΑΔ 751, ο ενδεδειγμένος τρόπος προς επίλυση αμφισβητούμενων (contentious) κληρονομικών θεμάτων είναι η αγωγή.

 

Σύντομα μετά, στις 11.9.2019, οι αιτητές επανήλθαν προς την αρμόδια πρωτοκολλητή.  Με επιστολή των δικηγόρων τους της ημερομηνίας εκείνης την ενημέρωσαν για την απόρριψη της Γενικής Αίτησης αρ. 43/17 και ζήτησαν την έκδοση «διατάγματος διαχείρισης συμφώνως του σχετικού Νόμου».  Επανέλαβαν το αίτημα τους γραπτώς στις 30.9.2019, με επιστολή των δικηγόρων τους.  Αφού αναφέρθηκαν στο ιστορικό και υπέδειξαν ότι η αίτηση διαχείρισης αρ. 201/2016 εκκρεμεί για τρία χρόνια, ζήτησαν την παραχώρηση εγγράφων διαχειρίσεως αμέσως «ως επιτάσσει ο σχετικός Νόμος». 

 

Ακολούθησε η παρούσα αίτηση με την οποία οι αιτητές, ισχυριζόμενοι ότι η αρμόδια πρωτοκολλητής αρνείται ή παραλείπει να τους παραχωρήσει έγγραφα διαχείρισης, ζητούν άδεια για να καταχωρίσουν αίτηση προς έκδοση προνομιακού εντάλματος Mandamus, με το οποίο να διατάσσεται η αρμόδια πρωτοκολλητής όπως τους χορηγήσει έγγραφα διαχείρισης. 

 

Όπως έθιξα και κατά την ακρόαση της αίτησης, το καίριο ερώτημα που εγείρεται είναι κατά πόσον η πρωτοκολλητής έχει καθήκον που της επιβάλλει ο Νόμος να χορηγήσει τα έγγραφα διαχείρισης.  Με άλλα λόγια, κατά πόσον έχει καθήκον να εγκρίνει την αίτηση διαχείρισης αρ. 201/16 με βάση «συγκεκριμένη υποχρέωση που προκύπτει από το Σύνταγμα, το νόμο, το κοινοδίκαιο ή από κανονισμούς ή οδηγίες που έχουν νομοθετική υπόσταση». (βλ. Αίτηση Λοϊζου, Πολ. Έφ. Αρ. 138/2018, 20.7.2018).

 

Ναι μεν παρήλθε άπρακτη η προθεσμία της ανακοπής.  Τούτο όμως δεν υποχρεώνει τον πρωτοκολλητή να ενεργήσει, αλλά τον ελευθερώνει, όπως χαρακτηριστικά ελέχθη στην Τριανταφυλλίδης (ανωτέρω) ώστε να χορηγήσει έγγραφα διαχείρισης.  Προς τούτο δεν δεσμεύεται.

 

Μπορεί η σύζυγος να μην δικαιούται πλέον σε αγωγή (Τριανταφυλλίδης (ανωτέρω), Karaoglanian κ.α. ν. Boyadjian, Πολ. Έφ. Αρ. 213/2014, ημερ. 25.6.2018, ECLI:CY:AD:2018:A305).  Μπορεί η πρωτοκολλητής κακώς να παραλείπει ή να αρνείται να απαντήσει.  Αυτά όμως δεν δημιουργούν εκ του νόμου υποχρέωση για διορισμό συγκεκριμένων αιτητών.  Είναι χαρακτηριστικό ότι οι αιτητές δεν ανέφεραν από πού προκύπτει τέτοια συγκεκριμένη υποχρέωση.  Αρκέστηκαν στις γενικόλογες αναφορές που παρέθεσα («συμφώνως του σχετικού νόμου» και «ως επιτάσσει ο σχετικός νόμος»).  Ούτε εκ των παραπάνω οι αιτητές αποκτούν, άνευ ετέρου, δικαίωμα διορισμού.  Η χορήγηση ή μη και σε ποιον, εξαρτάται από τις προϋποθέσεις που θέτει ο Νόμος και οι Κανονισμοί και υπόκειται στην αρμοδιότητα και την κρίση του πρωτοκολλητή.

 

Εάν μάλιστα η πρωτοκολλητής ασκεί στο συγκεκριμένο πλαίσιο, όπως οι αιτητές εισηγούνται, οιονεί δικαστική αρμοδιότητα, τότε αναμφίβολα δεν μπορεί να της υπαγορευθεί πώς θα ενεργήσει, όπως τώρα ζητείται, αλλά θα μπορούσε ενδεχομένως, εάν στοιχειοθετείται κατ΄ αναλογίαν, «αρνησιδικία»,  να διαταχθεί να επιληφθεί της αίτησης, να αποφασίσει σύμφωνα με τον νόμο και να απαντήσει, (Αίτηση Χρυσάνθου και Μπάρκα, Πολ. Αιτ. Αρ. 55/2018, 20.6.2018, ECLI:CY:AD:2018:D296, Προνομιακά Εντάλματα, Π. Αρτέμης, σελ. 51).  Δεν είναι όμως γι΄ αυτό το σκοπό που ζητείται τώρα άδεια.

 

Η αίτηση απορρίπτεται.

 

                                                                             Τ.Θ. Οικονόμου, Δ.

 

 

/φκ


[1] 24(5) No grant shall be made to an applicant after a caveat has been entered against his application unless-

(a) .

(b) the caveator has for three months brought no action for administration;"

 

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο