ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2019:A436
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 29/2019
23 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2019
[ΣΤ. ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Κ. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, ΔΣΤΕΣ]
xxx ΛΟΪΖΟΥ
ΕΦΕΣΕΙΟΥΣΑ
ΚΑΙ
1. xxx ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
2. xxx ΣΑΒΒΑ
ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΕΣ
--------------------
Αίτηση ημερ. 25.4.2019 για αναστολή εκτέλεσης
των Διαταγμάτων ημερ. 31.12.2018 Ε.Δ. Λευκωσίας
Χ. Βελάρης, για την Αιτήτρια-Εφεσείουσα
Φρ. Χατζηχάννας, για τις Καθ' ων η Αίτηση-Εφεσίβλητες
-------------------------------------
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Παρπαρίνος Δ.
-----------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ. Εναντίον της Εφεσείουσας/Αιτήτριας εξεδόθησαν στις 31.12.2018 από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας, εκτός από απόφαση για χρηματική αποζημίωση και δύο Διατάγματα ως ακολούθως:
"(1) Διάταγμα όπως η εναγομένη και/ή οι αντιπρόσωποι και/ή οι υπηρέτες αυτής παύσουν εντός 45 ημερών από σήμερα και/ή από την ημερομηνία επίδοσης σε αυτήν της παρούσας απόφασης και/ή του συντεταγμένου κειμένου της παρούσας απόφασης, να επεμβαίνουν καθ' οιονδήποτε τρόπο στο ακίνητο των Εναγουσών με Αριθμό Εγγραφής 2/1ΧΧ6, Τεμάχιο 6Χ6, Φ/Σχ.21/53Ε1, Τμήμα 2, στον Δήμο Έγκωμης (Λευκωσία) και/ή στην επίδικη λωρίδα.
(2) Διάταγμα επιτρέπον στις ενάγουσες και/ή στους αντιπροσώπους και/ή στους υπηρέτες αυτών όπως εντός 45 ημερών από σήμερα και/ή από την ημερομηνία επίδοσης στις ενάγουσες και/ή στην εναγομένη της παρούσας απόφασης και/ή του συντεταγμένου κειμένου της παρούσας απόφασης, να κατεδαφίσουν και/ή να αφαιρέσουν τα οποιαδήποτε οικοδομήματα (όπως για παράδειγμα τον τοίχο) και/ή εξοπλισμό και/ή αντικείμενα τα οποία παρανόμως ανεγέρθηκαν και/ή τοποθετήθηκαν αντιστοίχως εντός του ακινήτου των εναγουσών και/ή στην επίδικη λωρίδα και αποκαταστήσουν και/ή ανοικοδομήσουν με τα ίδια υλικά με τα οποία είναι κτισμένος ο τοίχος, καινούριο τοίχο εντός των πραγματικών και νομίμων πλέον συνόρων του τεμαχίου τής εναγομένης, ως τούτα έχουν καθοριστεί διά της απόφασης του Διευθυντή Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, κατά το κατατεθέν στη δίκη Τεκμήριο Β2."
Αιτείται τώρα η Αιτήτρια την αναστολή εκτέλεσης των Διαταγμάτων καθότι ως ισχυρίζεται:
(α) η καταχωρηθείσα Έφεση εναντίον της πρωτόδικης απόφασης έχει ορατές πιθανότητες επιτυχίας,
(β) θα προκληθεί δυσανάλογη ταλαιπωρία και δυσχέρεια στην Εφεσείουσα από την κατεδάφιση των κτισμάτων που περιλαμβάνουν γκαράζ και τοίχο, ενώ αντίθετα ουδεμία παρενόχληση ή αναστάτωση προκαλείται στις Εφεσίβλητες καθότι το ακίνητο είναι άδειο οικόπεδο. Θα ήταν δε παράλογο να κατεδαφιστούν τα πιο πάνω και εν συνεχεία να ανεγερθούν εκ νέου σε περίπτωση επιτυχίας της έφεσης,
(γ) Αναφορικά με το επιδικασθέν ποσό υπέρ των Εφεσίβλητων δηλώνει ετοιμότητα αποπληρωμής του μόλις υπολογιστούν τα έξοδα όπως και το μηνιαίο ποσό των €337 το οποίο διέταξε το πρωτόδικο Δικαστήριο να πληρώνει μέχρι την άρση της παράνομης επέμβασης.
Αντίθετη είναι βέβαια η θέση της άλλης πλευράς η οποία με την ένστασή της προβάλλει 10 λόγους. Με βάση τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου επί της ουσίας εισηγείται ότι η Έφεση της Αιτήτριας ουδεμία προοπτική επιτυχίας έχει. Περαιτέρω ότι τυχόν επιτυχία της αίτησης θα έχει ως αποτέλεσμα να αποστερηθούν οι Εφεσίβλητες τους καρπούς της επιτυχίας τους δια της εκδόσεως της πρωτόδικης απόφασης και συγκεκριμένα αυτές δεν θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν ή εκμεταλλευτούν πλήρως το οικόπεδό τους όπως και θα στερηθούν τη δυνατότητα απόλαυσης του. Περαιτέρω ότι οι επίδικες οικοδομές (τοίχος και γκαράζ) είναι μη αδειοδοτημένα κτίσματα και με την κατεδάφισή τους ουδόλως επηρεάζεται η οικία της Εφεσείουσας. Με δεδομένα αυτά, είναι η θέση τους ότι το ισοζύγιο κλίνει ξεκάθαρα υπέρ των Εφεσίβλητων. Έκθεση εκτίμησης προερχόμενη από πλευράς Εφεσίβλητων, ημερ. 6.3.2019, παρουσιάζει την αγοραία αξία και αγοραίο ενοίκιο του επιδίκου ακινήτου ως €1.090.000 ευρώ και €32.750 ευρώ ετησίως αντίστοιχα.
Αμφότεροι οι συνήγοροι με αναφορά στα επίδικα γεγονότα της υπόθεσης και νομολογία υποστήριξαν αντίστοιχα τις θέσεις των διαδίκων.
Η αίτηση στηρίζεται στη Δ.35 θ.18 και 19 των περί Πολιτικής Δικονομίας Διαδικαστικών Κανονισμών που έχουν ως ακολούθως:
«18. An appeal shall not operate as a stay of execution or of proceedings under the decision appealed from except so far as the Court appealed from or the Court of Appeal, or a Judge of either Court, may order, and no intermediate act or proceeding shall be invalidated, except so far as the Court appealed from may direct. Before any order staying execution is entered, the person obtaining the order shall furnish such security (if any) as may have been directed. If the security is to be given by means of a bond, the bond shall be made to the party in whose favour the decision under appeal was given.
19. Wherever under these rules an application may be made either to Court below or to the Court of Appeal, or to a Judge of either Court, it shall be made in the first instance to the Court or Judge below."
Και σε δική μας μετάφραση:
18. Μια έφεση δεν θα ενεργεί σαν αναστολή εκτελέσεως ή διαδικασίας στην απόφαση που εφεσιβάλλεται εκτός κατόπιν διατάγματος του Δικαστηρίου που εφεσιβάλλεται ή του Εφετείου ή ενός Δικαστού των ανωτέρω Δικαστηρίων και ουδεμία ενδιάμεση πράξη ή διαδικασία θα παύει να ισχύει εκτός κατόπιν οδηγιών του Δικαστηρίου που εφεσιβάλλεται. Προτού εκδοθεί διάταγμα που να αναστέλλει την εκτέλεση το πρόσωπο που θα ζητήσει το διάταγμα θα πρέπει να παράσχει τέτοια εγγύηση (αν υπάρχει) που θα διαταχθεί. Αν η ασφάλεια θα δοθεί υπό τύπο γραμματίου, το γραμμάτιο θα γίνει προς όφελος του διαδίκου υπέρ του οποίου η υπό έφεση απόφαση εδόθη.
19. Οποτεδήποτε μια αίτηση βασιζόμενη σ' αυτούς τους κανονισμούς μπορεί να γίνει είτε στο κατώτερο Δικαστήριο ή στο Εφετείο ή σε ένα Δικαστή των ανωτέρω Δικαστηρίων, πρέπει πρώτα γίνεται στο Δικαστήριο ή τον Δικαστή του κατωτέρου Δικαστηρίου.»
Στην Penderhill Holdings Limited και Άλλοι ν. Κλουκινά και Άλλων (2011) 1 Α.Α.Δ. 1921 λέχθηκαν τ' ακόλουθα:
«Με βάση τη νομολογία που ερμήνευσε την πιο πάνω διάταξη (βλ. μεταξύ άλλων Katarina Shipping Inc. v. The Cargo on Board the Ship "Poly" (1978) 1 C.L.R. 355, Essex Overseas Trade Services Ltd v. Legend Shipping Co. Ltd. a.o. (1981) 1 C.L.R. 263, "Phoenix" Greek General Insurance Co. S.A. v. Al Khalaf Exhibition (1981) 1 C.L.R. 673. Mavrochanna a.o. v. Michael (1984) 1 C.L.R. 760, Aristidou v. Aristidou (1985) 1 C.L.R. 649, E.Y.R.I.K. a.o v. Kotsonis (1986) 1 C.L.R. 617, Ιωσηφάκης ν. Αρτιστοδήμου (1990) 1. Α.Α.Δ. 284, Ναυτικός Όμιλος Πάφου ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου (1991) 1 Α.Α.Δ. 1147, Α.Β.Ρ. Holdings Ltd. κ.α. ν. Κιταλίδη κ.α. (Αρ. 1) (1994) 1. Α.Α.Δ. 287, Θωμά ν. Γενικού Εισαγγελέα (1997) 1 Α.Α.Δ. 797 και Σάββα ν. Υπουργού Δικαιοσύνης (αρ. 1) (2002) 1 Α.Α.Δ. 195) το όλο θέμα είναι στη διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου η οποία ασκείται δικαστικά και με βάση τους εξής παράγοντες που θα πρέπει να εξισορροπηθούν με γνώμονα τα συμφέροντα της δικαιοσύνης:
(α) Ο διάδικος ο οποίος επιτυγχάνει στην υπόθεση του δεν πρέπει να στερείται, χωρίς ουσιαστικό λόγο, του καρπού της επιτυχίας του.
(β) Το ένδικο μέσο της έφεσης, το οποίο ασκείται δικαιωματικά, δεν πρέπει να αποστερείται της αποτελεσματικότητας του.
Μεταξύ των κριτηρίων που λαμβάνει υπόψη το δικαστήριο είναι οι προοπτικές επιτυχίας της έφεσης αλλά αυτές είναι μόνο οριακής σημασίας (Βλ. Ναυτικός Όμιλος Πάφου ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου πιο πάνω). Στην υπόθεση Ιωσηφάκη ν. Αριστοδήμου, πιο πάνω, σελ. 288, ο Δικαστής (όπως ήταν τότε) Πικής διατύπωσε τους πιο κάτω παράγοντες ως εξής:
«Δύο είναι οι παράγοντες που κατά κύριο λόγο διέπουν την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου για την αναστολή πρωτόδικης απόφασης μέχρι την εκδίκαση της έφεσης. Πρώτο, η διασφάλιση της οριστικότητας (finality) των αποφάσεων του πρωτόδικου δικαστηρίου και την παράλληλη κατοχύρωση των δικαιωμάτων του διάδικου υπέρ του οποίου εκδόθηκε η απόφαση και δεύτερο, η εξασφάλιση της αποτελεσματικότητας του δικαιώματος για την άσκηση έφεσης. Οι δυο αυτοί παράγοντες εξισορροπούνται με γνώμονα τα συμφέροντα της δικαιοσύνης.»
Έχοντας υπόψη τις πιο πάνω αρχές της νομολογίας και με βάση τα γεγονότα της υπόθεσης θα εξετάσουμε την αίτηση της Εφεσείουσας. Όπως λέχθηκε στην The Governor and the Company of the Bank of Scotland v. Του πλοίου S.S. Sapphire Seas (2001) 1 A.A.Δ 955 η "αναζήτηση της χρυσής τομής μεταξύ της συγκομιδής των καρπών της δικαστικής νίκης και της ανάγκης να μη καταστεί μάταιη η κατ' έφεση δικαίωση γίνεται βήμα προς βήμα με οδηγό την παρατήρηση των φαινομένων της δικαστικής ζωής."
Η πρωτόδικη απόφαση προσβάλλεται ως εσφαλμένη για 4 λόγους. Αυτοί αναφέρονται σε νομικά θέματα σε συνάρτηση με τη δοθείσα ενώπιον του πρωτοδίκου Δικαστηρίου μαρτυρία. .Εξετάζοντας τους λόγους αυτούς κρίνουμε ότι η πιθανότητα επιτυχίας της Έφεσης δεν μπορεί να αποκλειστεί, με αποτέλεσμα αυτή να συνυπολογίζεται με τους άλλους παράγοντες στη λήψη της απόφασης για αναστολή ή μη.
Όσον αφορά τους άλλους παράγοντες και γεγονότα της υπόθεσης αφού τους συνεκτιμήσαμε είναι η κατάληξή μας ότι η περίπτωση είναι κατάλληλη για αναστολή. Λαμβάνουμε ιδιαίτερα υπόψη τα όσα μας έθεσε ο ευπαίδευτος συνήγορος για τις Εφεσίβλητες σχετικά με τις τυχόν επιπτώσεις σ' αυτές σε σχέση με την οικονομική προοπτική από πιθανή εκμετάλλευση του οικοπέδου, προοπτική η οποία όμως παρέμεινε στο θεωρητικό επίπεδο. Επίσης λάβαμε υπόψιν ότι τα προς κατεδάφιση οικοδομήματα (τοίχος και γκαράζ) είναι μη αδειοδοτημένα εφόσον δεν εμπίπτουν εντός του οικοπέδου των Αιτητών. Αυτοί οι παράγοντες, όμως, σε συνάρτηση με όλους τους άλλους που ανέφερε ο ευπαίδευτος συνήγορος για τις Καθ' ων η Αίτηση δεν μπορούν στα ιδιαίτερα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης να υπερακοντίσουν την αναγκαιότητα διατήρησης του status quo μέχρι την εκδίκαση και έκδοση απόφασης στην Έφεση. Αντίθετη πορεία θα προκαλούσε παράλογα αποτελέσματα σε περίπτωση επιτυχίας της Έφεσης. Η κατεδάφιση και η εκ των υστέρων ανέγερση των οικοδομημάτων έστω και με έξοδα των Εφεσειουσών, όπως οι ίδιες δήλωσαν ότι θα πράξουν σε περίπτωση επιτυχίας της Έφεσης, οδηγεί σε μη λογικά αποτελέσματα καθότι, πλην των εξόδων που αχρείαστα θα προκαλούντο, θα είχε ως αποτέλεσμα και την πρόκληση ταλαιπωρίας και δυσχέρειας σε όλους τους εμπλεκόμενους. Σημειώνουμε ιδιαίτερα ότι με την Έφεση, πέραν των άλλων, θα κριθεί παρεμφερώς και η νομιμότητα των οικοδομημάτων, ήτοι εάν κριθεί ότι η επίδικη λωρίδα είναι ιδιοκτησία της Εφεσείουσας επιλύεται αυτόματα και το θέμα αυτό.
Ο διάδικος που εξασφαλίζει διάταγμα αναστολής θα πρέπει σύμφωνα με την Δ.35 θ.18 να παρέχει ασφάλεια για τυχόν ζημιά της άλλης πλευράς. Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα περιστατικά της υπόθεσης και συνεκτιμώντας κάθε σχετικό παράγοντα και ιδιαίτερα ότι η αναστολή δεν επηρεάζει την επιδικασθείσα χρηματική αποζημίωση που περιλαμβάνει και την πληρωμή ποσού €337 (μηνιαίως) μέχρι την άρση της παράνομης επέμβασης στο επίδικο ακίνητο/λωρίδα, διατάσσουμε όπως η Αιτήτρια/Εφεσείουσα δώσει τραπεζική εγγύηση ύψους €20.000 ως ασφάλεια για τυχόν ζημιά που μπορούν να υποστούν οι Εφεσίβλητες/Καθ΄ ων η Αίτηση, λόγω της αναστολής εκτέλεσης. Η αναστολή εκτέλεσης ισχύει από σήμερα και τυχόν παράλειψη της Αιτήτριας/Εφεσείουσας να συμμορφωθεί με τον άνω όρο της εγγύησης εντός 15 ημερών από σήμερα, θα έχει ως αποτέλεσμα η αναστολή εκτέλεσης να τερματιστεί αυτόματα.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, εκδίδεται Διάταγμα Αναστολής εκτέλεσης των Διαταγμάτων υπ' αριθμό (1) και (2) της απόφασης του Ε.Δ. Λευκωσίας ημερ. 31.12.2018 που εκδόθηκε στην αγωγή αρ. 1095/14, υπό τον πιο πάνω όρο μέχρι την τελική αποπεράτωση της Έφεσης αρ. 29/2019 του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Τα έξοδα της Αίτησης θα είναι έξοδα δίκης στην Έφεση αλλά εν πάση περιπτώσεις όχι εναντίον της Εφεσείουσας/Αιτήτριας.
ΣΤ. ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.
Κ. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.
/γκ