public Ψαρά-Μιλτιάδου, Τάσια Στ.Στυλιανού, για τον αιτητή Αιτητής παρών CY AD Κύπρος Ανώτατο Δικαστήριο 2019-09-04 el Τμήμα Νομικών Εκδόσεων, Ανώτατο Δικαστήριο ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ CΟSOI ν. ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ , Πολιτική Αίτηση αρ.137/19, 4/9/2019 Δικαστική Απόφαση

ECLI:CY:AD:2019:D351

ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

                   Πολιτική Αίτηση αρ.137/19

 

4 Σεπτεμβρίου, 2019

 

[Τ.ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ]

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964 (Ν.33/1964)

ΚΑΙ

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2018

ΚΑΙ

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ xxxx CΟSOI ΕΚ ΡΟΥΜΑΝΙΑΣ, ΜΟΝΙΜΟ ΚΑΤΟΙΚΟ ΓΕΡΟΣΚΗΠΟΥ - ΠΑΦΟΣ - ΚΥΠΡΟΣ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΜΕΝΟΓΕΙΑΣ, ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΗΑΒΕΑS CORPUS

ΚΑΙ

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, (ΕΣΔΑ) ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΤΟΥΣ ΝΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΚΑΙ ΔΙΑΜΕΝΟΥΝ ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΣΤΗΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ν.7(1)/2007, ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΜΕΝΟ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ 2004/38/ΕΚ

ΚΑΙ

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ/Η ΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ (Α.Δ. ΤΑΠΜ) ΤΟΝ ΑΡΧΗΓΟ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΦΥΛΑΚΙΣΜΕΝΟ ΚΑΙ/Η ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΚΑΙ/Η ΥΠΟ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΟΝ xxxx COSΟI ΑΠΟ ΡΟΥΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΜΟΝΙΜΟ ΚΑΤΟΙΚΟ ΚΥΠΡΟΥ, ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, 11, 30, 34 ΚΑΙ 35, ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΑΡ. 5 ΚΑΙ 6, Ν7(1)/2007 ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΑΡΘΡΟ 29, 30 ΚΑΙ 31 ΚΑΙ ΕΙΣ ΠΑΡΑΚΟΗ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΗΜΕΡ. 04/06/2019 ΕΚ ΤΗΝ ΥΠ' ΑΡ. 205/2019 ΑΙΤΗΣΗ ΣΤΗΡΙΖΟΜΕΝΗ ΕΙΣ ΤΟΝ Ν.91(1)/2014 ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΝΟΜΟΥΣ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥΣ ΚΑΙ/Η ΟΡΟΥΣ ΚΑΙ/Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ.

-----------------

Στ.Στυλιανού,  για τον αιτητή

Χρ.Πλαστήρα, (κα), για την καθ΄ης η αίτηση

Αιτητής παρών

-------------------

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.:  Η παρούσα διαδικασία αφορά αίτημα για έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus με το οποίο να κηρύσσεται παράνομη η κράτηση του αιτητή.  Ο αιτητής, ρουμάνος υπήκοος, αποφυλακίστηκε από τις κεντρικές φυλακές στις 21.6.2019 κατόπιν έκτισης της ποινής που του επιβλήθηκε από το Ε.Δ. Πάφου σε σχέση με αδικήματα που αφορούσαν σεξουαλική κακοποίηση παιδιού, κατά παράβαση του Ν.91(Ι)/2014.  Την ίδια ημέρα εξεδόθη εναντίον του διάταγμα απέλασης και κράτησης με αποτέλεσμα να οδηγηθεί στα κρατητήρια Μενόγειας.  Δυνάμει των κατατεθέντων τεκμηρίων, το διάταγμα απέλασης και κράτησης εξεδόθη με βάση κυρίως τα άρθρα 29(1) και 35 του περί Δικαιώματος των Πολιτών της ΄Ενωσης και των Μελών των Οικογενειών τους να Κυκλοφορούν και να Διαμένουν Ελεύθερα στη Δημοκρατία του 2007-2013, Ν.7(Ι)/2007.  Συγκεκριμένα κρίθηκε ότι ο αιτητής αποτελούσε πραγματική, ενεστώσα και επαρκώς σοβαρή απειλή στρεφόμενη κατά θεμελιώδους συμφέροντος της κοινωνίας και με βάση τα άρθρα 29[1] και του άρθρου 30 του εν λόγω Νόμου αποφασίστηκε για λόγους δημοσίας τάξεως η απέλαση του «ως παρεπόμενο της ποινής φυλάκισης που του είχε επιβληθεί».  Παρά ταύτα το διάταγμα απέλασης ανεστάλη. 

 

Στη βάση αυτής της αναστολής, είναι εισήγηση του αιτητή, ότι το διάταγμα κράτησης δεν έχει αυθύπαρκτη οντότητα και ως εκ τούτου είναι παράνομο.  Ενισχυτικά της πιο πάνω θέσης ανέφερε πως από το Επαρχιακό Δικαστήριο εξεδόθη παράλληλα κατά τις 4.6.2019 διάταγμα σύμφωνα με το οποίο ο αιτητής θα βρισκόταν σε καθεστώς εποπτείας για τρία χρόνια από την ημερομηνία αποφυλάκισης του ενόψει της φύσης του αδικήματος το οποίο καταδικάστηκε.    Το διάταγμα του Επαρχιακού Δικαστηρίου, σύμφωνα με τη θέση του αιτητή, αντίκειται με το διάταγμα απέλασης και κράτησης. 

 

Σε ερώτηση του Δικαστηρίου προς τον ευπαίδευτο συνήγορο του αιτητή κατά πόσο η διαδικασία που προωθείτο ήταν εντός του πλαισίου της δικαιοδοσίας για έκδοση προνομιακού εντάλματος Ηabeas Corpus, εάν δηλαδή η ορθή διαδικασία θα ήταν η προσβολή των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης στο Διοικητικό Δικαστήριο δυνάμει του ΄Αρθρου 146 του Συντάγματος, ο κ.Στυλιανού προβάλλοντας σχετική νομολογία επέμεινε επί της θέσης ότι είναι δυνατή η έκδοση habeas corpus παρά το γεγονός ότι τα σχετικά διατάγματα προσβλήθηκαν και με προσφυγή, η οποία είναι ορισμένη 17.9.2019 στο Διοικητικό Δικαστήριο.  Πρόκειται για τις αποφάσεις Hassan (2004)1 A.Α.Δ. 648, Μilhem ν. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ.243/2009, 23.3.2019 και Tσιλικίδης ν. Δημοκρατίας, υποθ. αρ.5944/2013, 26.9.2013. Να σημειωθεί ότι μόνο η πρώτη απόφαση αφορά διαδικασία Habeas Corpus. 

 

Η πλευρά της Δημοκρατίας προώθησε τη θέση πως δεν συντρέχει δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου στην έκδοση προνομιακού εντάλματος αφού στην πραγματικότητα όσα προωθούνται αφορούν τη νομιμότητα τόσο της απέλασης όσο και της κράτησης.  Εξήγησε δε η ευπαίδευτη συνήγορος πως η αναστολή του διατάγματος απέλασης εδόθη στην προσπάθεια των αρμοδίων αρχών να διερευνήσουν πλήρως τους ισχυρισμούς του αιτητή για το ακριβές χρονικό διάστημα διαμονής του στη Δημοκρατία και ειδικότερα ότι διέμενε πέραν των 10 ετών, γεγονός το οποίο επηρεάζει ουσιωδώς τη δυνατότητα ή μη απέλασης του, δυνάμει και πάλιν του ιδίου Νόμου. 

 

Επιπρόσθετα η Δημοκρατία προωθεί θέσεις που αφορούν τη νομιμότητα των εκδοθέντων διαταγμάτων καθώς και το ότι το διάταγμα εποπτείας δεν αναιρεί τη δυνατότητα της διοίκησης να προχωρεί σε διατάγματα απέλασης.  Απλούστατα η έκδοση του διατάγματος απέλασης εάν κριθεί νόμιμο θα καταστήσει ανενεργό το διάταγμα εποπτείας. 

 

Έχω εξετάσει τα δεδομένα της παρούσας υπόθεσης υπό το πρίσμα τόσο της νομικής βάσης της αίτησης όσο και της νομολογίας.

 

Ο πυρήνας της παρούσας υπόθεσης έγκειται στο εάν η εξέταση των θέσεων του αιτητή απολήγει να είναι εξέταση της νομιμότητας του διατάγματος κράτησης στη δικαιοδοσία του ΄Αρθρου 146.  Όπως είναι ευρέως νομολογημένο, το προνομιακό ένταλμα Habeas Corpus μπορεί και δύναται να κρίνει τη νομιμότητα της διάρκειας της κράτησης, ακόμη και αν ένα αρχικό διάταγμα κράτησης είναι νόμιμο.  (Βλ. Ali Fasel ν. Δημοκρατίας, πολ.εφ.αρ.236/15, 31.3.2016, Gumus, Πολ.Αιτ. αρ. 74/19, 3.6.2019, ECLI:CY:AD:2019:D248).  Σίγουρα, δεν χαρακτηρίζει τη νομική δυνατότητα έκδοσης προνομιακού εντάλματος το πώς ο αιτητής επιλέγει να προσδιορίσει την αιτούμενη θεραπεία.  Προσεκτική ανάγνωση των ισχυρισμών του αιτητή στην παρούσα καταδεικνύει ότι εν τοις πράγμασι αυτό που ζητείται είναι η εξέταση της νομιμότητας του διατάγματος κράτησης υπό το πρίσμα κυρίως της αναστολής του διατάγματος απέλασης.  Ο κ.Στυλιανού θεώρησε ότι η νομολογία που παρέθεσε υπήρξε καταλυτική επί του εγερθέντος θέματος.  Δεν θα συμμεριστώ την άποψη του.  Πρόκειται για πρωτόδικες αποφάσεις αδελφών δικαστών οι οποίες είχαν εξετάσει το ζήτημα υπό μια διαφορετική συγκεκριμένη ή ακόμη και διαφορετική οπτική γωνία και δεν δημιούργησαν δεσμευτική αρχή δικαίου.  Περαιτέρω, μόνο η πρώτη απόφαση αφορά διαδικασία Habeas Corpus. Κατ΄αντίθεση της εισήγησης, υπάρχει νομολογία η οποία οδηγεί σε αντίθετο αποτέλεσμα την οποία και υιοθετώ.  Στην Jamil Ahmed 2004 1 AAΔ.1752 (Κωνσταντινίδης, Δ) αναφέρονται τα ακόλουθα σχετικά:

«Είναι σαφές πως ανεστάλη μόνο η εκτέλεση του διατάγματος απέλασης, για να παραμείνει στην Κύπρο ο αιτητής εκκρεμούσας της διαδικασίας εξέτασης της αίτησής του για άσυλο. Δεν ανεστάλη, στοχευμένα βεβαίως, είτε το ίδιο το διάταγμα απέλασης είτε το διάταγμα κράτησης. Πρέπει να θεωρήσουμε πως κατ' ανάγκην επέρχεται αναστολή και του διατάγματος κράτησης, ενόψει τέτοιας αναστολής; Δεν μπορώ να συμφωνήσω με αυτή την προσέγγιση. Η αναστολή εκτέλεσης διακρίνεται από την ανάκληση της διοικητικής πράξης. Είναι βεβαίως δυνατό να θεωρηθεί ότι η χωρίς χρονικό προσδιορισμό αναστολή εκτέλεσης ισοδυναμεί με ανάκληση. Αναφέρονται στο θέμα ο Παπαχατζής στο Σύστημα του ισχύοντος στην Ελλάδα Διοικητικού Δικαίου 6η έκδοση σελ. 669 και ο Μιχ. Δ. Στασινόπουλος στο Δίκαιο των Διοικητικών Πράξεων - Ανατύπωση 1982 σελ. 387 με την επεξήγηση στο δεύτερο πως "εις τον δικαστήν απόκειται να ανεύρη εκ τη τοιαύτη περί αναστολής εκτελέσεως πράξει πρόθεσιν προς ουσιαστικήν ανάκλησιν...". Και εν προκειμένω, τα πράγματα δεν καταδεικνύουν ανάκληση. Και δεν ήταν καν για ακαθόριστο χρόνο που αναστάληκε η εκτέλεση του διατάγματος απέλασης. Εκδήλως αναστάληκε η εκτέλεσή του για το χρόνο που θα απαιτείτο, λαμβανομένων υπόψη και των προθεσμιών του Νόμου περί Προσφύγων, για τη συμπλήρωση της διαδικασίας της αίτησης για άσυλο με τη σαφή πρόθεση να παραμείνουν σε ισχύ το ίδιο το διάταγμα απέλασης και βεβαίως το διάταγμα κράτησης.

 

Συμφωνώ, επομένως, με την κατάληξη στις υποθέσεις ALI Sharif, Mohammed Saad Elnajar και Elena Bondar (Αρ. 1), (ανωτέρω).

 

Τούτου δοθέντος, η περίπτωση εκφεύγει της δικαιοδοσίας μου στο πλαίσιο αίτησης για habeas corpus. Η νομιμότητα του διατάγματος απέλασης και του διατάγματος κράτησης που εκδόθηκε ενόψει του, όπως εξηγήθηκε στη σειρά των υποθέσεων που αναφέρθηκαν, εμπίπτει στην αποκλειστική δικαιοδοσία του Άρθρου 146 του Συντάγματος".

 

(Bλ.επίσης:  Αναφορικά με την αίτηση του Ali Sharif (2004) 1 Α.Α.Δ. 644, Αναφορικά με την αίτηση του Mohammed Saad Elnajar (2004) 1 Α.Α.Δ. 675 και Αναφορικά με την αίτηση της Elena Bondar (Αρ. 1) (2004) 1 Α.Α.Δ. 1652).

 

Προκύπτει από τα πιο πάνω πως δεν μπορεί να θεωρηθεί απόλυτο ότι η αναστολή του διατάγματος απέλασης αφήνει χωρίς υπόβαθρο το διάταγμα κράτησης αφενός και αφετέρου πως είναι πάντοτε σχετικό για τις αιτήσεις αυτής της μορφής η διάρκεια της κράτησης ως προς την έκδοση του διατάγματος απέλασης και την αναστολή αυτής.  Η δικαιοδοσία δε εξέτασης των θέσεων άπτεται της ύπαρξης της νομιμότητας του ιδίου του διατάγματος κράτησης.  Συνεπώς ανήκει στο νομικό πλαίσιο του Άρθρου 146 του Συντάγματος, ελεγχόμενο με προσφυγή και όχι με προνομιακό ένταλμα.  Βεβαίως, η διάρκεια της κράτησης θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο εξέτασης στο παρόν Δικαστήριο και υπό μόνο αυτό το πρίσμα θα ήταν δυνατή η εξέταση της παρούσας.  Εάν δηλαδή η διάρκεια της κράτησης σε σχέση με την έκδοση διατάγματος απέλασης και την αναστολή του, ήταν τέτοιας μορφής που να την καθιστούσε πλέον παράνομη. 

 

Έχοντας υπόψη τα χρονικά περιθώρια που αναφέρθησαν πιο πάνω, ότι δηλαδή το διάταγμα απέλασης και η αναστολή του καθώς και το διάταγμα κράτησης εκκρεμούν από τις 21.6.2019, δεν θεωρώ ότι συντρέχουν τέτοιες προϋποθέσεις που να επέτρεπαν την έκδοση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus.  Αναφορικά δε με τα λοιπά θέματα, όπως ήδη εξηγήθηκε, εναπόκειται να εξεταστούν στην εν λόγω προσφυγή.

 

Η αίτηση απορρίπτεται ενόψει της φύσεως της υπόθεσης.  Ουδεμία διαταγή για έξοδα.

 

                                                          Τ. Ψαρά-Μιλτιάδου,

                                                                          Δ.