|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2019:D252
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 29/2019)
11 Ιουνίου, 2019
[ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4, 23 ΚΑΙ 35 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ, ΤΟ ΑΡΘΡΟ 65 ΠΑΡ. 2 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΚΙΝΗΤΟΥ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ 33 ΤΟΥ 1964
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ χχχ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΦΟ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ MANDAMUS
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΩΓΗ ΥΠ΄ ΑΡ. 2271/2010 ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΠΑΦΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΗΜΕΡ. 9.8.2019.
KAI
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΡΝΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΠΑΦΟΥ ΝΑ ΣΥΜΜΟΡΦΩΘΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΓΩΓΗ ΥΠ΄ ΑΡ. 2271/2010 ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΠΑΦΟΥ ΗΜΕΡ. 9.8.2018 ΚΑΙ ΝΑ ΕΚΠΛΗΡΩΣΕΙ ΤΙΣ ΕΚ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΕΚ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΟΥ.
_ _ _ _ _ _
Χ. Φωτίου, για την Αιτήτρια.
A. Μελάς, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για την Καθ΄ ης η Αίτηση Δημοκρατία.
_ _ _ _ _ _
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.: Η Αιτήτρια ήταν κατά πάντα ουσιώδη χρόνο ιδιοκτήτρια ενός κτήματος, το οποίο βρίσκεται στην τοποθεσία Μούτταλος στην Πάφο (το επίδικο κτήμα). Κατά το έτος 2008, τρίτο πρόσωπο, η εναγόμενη 1 στην αγωγή υπ΄ αριθμό 2271/10, την οποία η Αιτήτρια ως ενάγουσα καταχώρησε στο Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου, με πλαστογραφημένο πληρεξούσιο μεταβίβασε το επίδικο κτήμα σε άλλο πρόσωπο, τον εναγόμενο 2 στην πιο πάνω αγωγή. Ακολούθως, ο εναγόμενος 2 υποθήκευσε το κτήμα προς όφελος της πρώην Λαϊκής Τράπεζας, εναγόμενης 5. Με την υπό αναφορά αγωγή επιζητείτο η ακύρωση της προαναφερθείσας μεταβίβασης προς τον εναγόμενο 2 λόγω δόλου και/ή απάτης. Επιζητείτο επίσης η έκδοση διατάγματος με το οποίο να παραμεριζόταν και ακυρωνόταν η υποθήκευση του επίδικου κτήματος στη Λαϊκή Τράπεζα, ακολούθως Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ. Πέραν των πιο πάνω εναγομένων, η αγωγή στρεφόταν και εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω του Γενικού Εισαγγελέα ως εναγόμενου 3 και ενός ακόμη προσώπου ως εναγόμενου 4, προς διεκδίκηση αποζημιώσεων στη βάση αμέλειας και/ή παράβασης καθήκοντος.
Σε κάποιο στάδιο της ακροαματικής διαδικασίας, συγκεκριμένα την 28.4.2017, η αγωγή εναντίον της εναγομένης 3 Δημοκρατίας απεσύρθη μετά από δήλωση του συνηγόρου της ότι θα συμμορφωθεί με την όποια απόφαση του Δικαστηρίου. Δήλωσε, συγκεκριμένα: «Το Επαρχιακό Κτηματολόγιο Πάφου και δη ο Διευθυντής του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας δεσμεύεται να ακολουθήσει και να εκτελέσει εντός των πλαισίων των εξουσιών και αρμοδιοτήτων του οποιαδήποτε απόφαση εκδώσει το Δικαστήριο.». Τελικά, η ευπαίδευτος πρωτόδικος Δικαστής, καταλήγοντας ότι το ειδικό πληρεξούσιο έγγραφο επί του οποίου στηρίχθηκε η πώληση και μεταβίβαση του επίδικου ακινήτου ήταν πλαστό, εξέδωσε απόφαση προς παραμερισμό της γενόμενης μεταβίβασης. Εξέδωσε επίσης τα ακόλουθα διατάγματα:
«Εκδίδεται διάταγμα με το οποίο διατάσσεται ο Εναγόμενος 2, εντός χρονικού διαστήματος δύο μηνών, όπως μεταβιβάσει και εξασφαλίσει τη μεταβίβαση και εγγραφή του ως άνω κτήματος επ΄ ονόματι της Ενάγουσας.
Εκδίδεται διάταγμα με το οποίο παραμερίζεται η υποθήκευση του ως άνω κτήματος της Ενάγουσας με αρ. Υ5476/08 Επαρχιακού Κτηματολογικού Γραφείου Πάφου που έγινε υπό του Εναγομένου 2 προς όφελος της Εναγομένης 5.»
Η υπό κρίση, ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου διαδικασία, περιστρέφεται γύρω από την αναζήτηση εντάλματος της φύσης Mandamus, προς εξαναγκασμό του Διευθυντή του Επαρχιακού Κτηματολογικού Γραφείου Πάφου (ο Διευθυντής) να «εκπληρώσει τις υποχρεώσεις και να συμμορφωθεί με την Απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου στην Αγωγή με αριθμό 2271/2010 ημερ. 9.8.2018.» Επιζητείται, ουσιαστικά, η έκδοση εντάλματος εναντίον του, ώστε να ακυρώσει την εγγραφείσα υποθήκη Υ5476/08 και να εγγράψει το επίδικο ακίνητο επ΄ ονόματι της Αιτήτριας, ως το Δικαστήριο αποφάσισε.
Είναι η βασική θέση της Αιτήτριας, όπως την ανέπτυξε ο ευπαίδευτος συνήγορός της, ότι παρά την εκδοθείσα απόφαση και την προηγηθείσα δήλωση του συνηγόρου της εναγομένης 3, Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Διευθυντής παραλείπει να ασκήσει την εξουσία του προς εκτέλεση δημοσίου καθήκοντος το οποίο ο Νόμος του επιβάλλει, αρνούμενος να συμμορφωθεί στο σχετικό διάταγμα του Δικαστηρίου, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες της πλευράς της Αιτήτριας.
Η Δημοκρατία ενίσταται στην έκδοση του αιτούμενου εντάλματος. Θέτει ότι ο Διευθυντής δεν εξουσιοδοτείται με το εκδοθέν από το Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου διάταγμα να ακυρώσει όλα τα εμπράγματα βάρη ώστε να είναι δυνατή η μεταβίβαση του επίδικου κτήματος στο όνομα της Αιτήτριας. Προσθέτει, επί τούτου, ότι το υπό αναφορά ακίνητο είναι επιβαρυμένο και με την εγγραφή δικαστικής απόφασης, memo ΕΒ8/12, προς όφελος της Τράπεζας Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ, για το οποίο δεν γίνεται οποιαδήποτε αναφορά στην πρωτόδικη απόφαση ημερομηνίας 9.8.2018. Προσθέτει επίσης ότι η άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου υπέρ της έκδοσης Mandamus δεν δικαιολογείται υπό τις περιστάσεις της παρούσας υπόθεσης, λαμβανομένου επιπλέον υπόψη ότι η Αιτήτρια έχει εναλλακτική επιλογή, ήτοι την προώθηση αίτησης παρακοής εναντίον του εναγομένου 2, κατ΄ ακολουθίαν του εκδοθέντος διατάγματος στην αγωγή 2271/2010.
Είναι βεβαίως γνωστό ότι το ένταλμα Mandamus συνιστά διάταγμα του Ανωτάτου Δικαστηρίου με το οποίο διατάσσεται κατώτερο Δικαστήριο να ασκήσει συγκεκριμένη εξουσία της αρμοδιότητάς του. Ένταλμα αυτής της μορφής μπορεί επίσης να απευθυνθεί και εναντίον διοικητικής αρχής προς εκτέλεση δημοσίου καθήκοντος που επιβάλλεται από νόμο και το οποίο αρνείται να εκτελέσει. Προνομιακό ένταλμα μπορεί να εκδοθεί εάν το καθήκον δημόσιας αρχής αφορά σε θέμα ιδιωτικού δικαίου και όχι δημοσίου. Κατά κανόνα δεν χορηγείται άδεια προς καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος Mandamus όταν διαφαίνεται ότι υπάρχει άλλο ένδικο μέσο ή θεραπεία, εκτός και αν καταδειχθεί ότι συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις ή ο αιτητής θα υποστεί ανεπανόρθωτη ζημιά με αποτέλεσμα να καθίσταται αναγκαία η παρέκκλιση από το σχετικό κανόνα. Σε περίπτωση δε που σχετική άδεια παρασχεθεί, αίτηση διά κλήσεως είναι δυνατό να απορριφθεί εάν, παρά τον εντοπισμό εναλλακτικού ένδικου μέσου, δεν αποδειχθεί ότι συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις (Σύγγραμμα «Προνομιακά Εντάλματα» του Π. Αρτέμη, 1η Εκδοση (2004) σελ. 248-250).
Εφαρμογή των πιο πάνω αρχών στα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, καθιστά έκθετη προς απόρριψη την υπό κρίση αίτηση.
Κατ΄ αρχάς, δεν εντοπίζεται άρνηση εκτέλεσης δημοσίου καθήκοντος εκ μέρους του Διευθυντή, αφού δεν παρέχεται εκ του Νόμου εξουσία προς εξάλειψη του υπό αναφορά memo. Ο Διευθυντής έχει νομικό καθήκον προς εφαρμογή των αποφάσεων και/ή διαταγμάτων των Δικαστηρίων, τόσο κατ΄ ακολουθίαν των σχετικών προνοιών, άρθρο 65(2) του περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Εγγραφή, Διακατοχή και Εκτίμηση) Νόμου, Κεφ. 224, όσο και δυνάμει του άρθρου 92 του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 6. Πλην όμως, στην υπό εξέταση περίπτωση, η επιβάρυνση του επίδικου ακινήτου με την εγγραφή της προαναφερθείσας δικαστικής απόφασης (memo) εξακολουθεί να υφίσταται, αφού καμία σχετική επί τούτου απόφαση του Δικαστηρίου υπάρχει. Συνεπώς, ο Διευθυντής, στην απουσία σχετικού δικαστικού διατάγματος προς διαγραφή του πιο πάνω memo, δεν περιβάλλεται με την εξουσία εξάλειψής του, ούτως ώστε να καθίσταται και δυνατή η εκ μέρους του εκτέλεση της δικαστικής απόφασης προς μεταβίβαση του επίδικου ακινήτου στο όνομα της Αιτήτριας.
Πέραν των πιο πάνω, εντοπίζεται και η συνδρομή εναλλακτικού ένδικου μέσου, ήτοι αφενός η προώθηση αίτησης παρακοής διατάγματος εναντίον του Εναγομένου 2, προς τον σκοπό προώθησης εκ μέρους του όλων των απαραίτητων ενεργειών, μεταξύ των οποίων και η εξάλειψη του memo, ούτως ώστε να καταστεί δυνατή και η εγγραφή του επίδικου ακινήτου ως η απόφαση στην αγωγή 2271/10 προέβλεπε και αφετέρου η προσφυγή στο Δικαστήριο προς ακύρωση του εν λόγω memο. Επισημαίνεται ότι, παρά την ύπαρξη εναλλακτικού ένδικου μέσου, δεν απεδείχθη ότι συνέτρεχαν εξαιρετικές περιστάσεις οι οποίες και θα καθιστούσαν αναγκαία την παρέκκλιση από τον σχετικό κανόνα.
Με τα πιο πάνω ως δεδομένα η αίτηση απορρίπτεται.
Καμιά διαταγή για έξοδα, εφόσον δεν έχουν ζητηθεί από τη Δημοκρατία.
Α.Ρ. ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.
ΣΦ.