|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Khlaief Essa Murad (Aρ. 1) (2003) 1 ΑΑΔ 1402
Shuying Guo ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (Αρ. 2) (2012) 1 ΑΑΔ 2725
Fasel Ali Pour Habibi ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2016) 1 ΑΑΔ 876, ECLI:CY:AD:2016:A184
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ECLI:CY:AD:2019:D181
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Aίτηση Αρ. 62/2019)
10 Μαΐου 2019
[Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 11 ΚΑΙ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΡΑΤΗΣΗ ΚΑΙ/Ή ΦΥΛΑΚΙΣΗ ΣΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΝΟΓΕΙΑΣ, ΛΑΡΝΑΚΑ, ΤΟΥ xxxx TIKOV ΕΚ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ/Ή ΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ xxxx TIKOV ΕΚ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ, ΝΥΝ ΣΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΝΟΓΕΙΑΣ, ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ HABEAS CORPUS AD SUBJICIENDUM
--------------
Χρίστος Π. Χριστοδουλίδης, για τον αιτητή.
Πηνελόπη Χαραλάμπους (κα), εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους καθ΄ων η αίτηση.
--------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.: O αιτητής είναι υπήκοος Βουλγαρίας. Αφίχθηκε στην Κύπρο από άγνωστο μέρος σε άγνωστη ημερομηνία.
Την 21.11.2014 καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 14 μηνών για τα αδικήματα της διάρρηξης κατοικίας εν καιρώ νυκτός, της διάρρηξης και της κλοπής. Στις 26.3.2018 καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 10 μηνών για τα αδικήματα της διάρρηξης κατοικίας και κλοπής.
Στις 22.10.2018, όταν αποφυλακίστηκε, συνεχίστηκε η κράτησή του δυνάμει διαταγμάτων απέλασης και κράτησης που εκδόθηκαν την 1.6.2008 με βάση τα άρθρα 29(1) και 35 του περί του Δικαιώματος Πολιτών της Ένωσης και των Μελών των Οικογενειών τους να Κυκλοφορούν και να Διαμένουν Ελεύθερα στη Δημοκρατία Νόμου του 2007, Ν. 7(Ι)/2007. Το άρθρο 29(1) επιτρέπει περιορισμό στο δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής των πολιτών της Ένωσης και των μελών των οικογενειών τους για λόγους δημόσιας τάξης, δημόσιας ασφάλειας ή δημόσιας υγείας. Ο αιτητής κρίθηκε ότι συνιστά πραγματική, ενεστώσα και επαρκώς σοβαρή απειλή στρεφόμενη κατά θεμελιώδους συμφέροντος της κοινωνίας, εν τη εννοία του εδαφίου (3) του άρθρου 29.
Έκτοτε κρατείται με σκοπό την απέλασή του.
Το διάταγμα απέλασης αρχικά ανεστάλη κατόπιν αιτήματος του αιτητή για επανεξέταση, όμως στις 18.1.2019 το αίτημα απορρίφθηκε. Ακολούθως, στις 4.2.2019, το διάταγμα απέλασης αναστάληκε εκ νέου με σκοπό τη διερεύνηση παραπόνου του αιτητή ότι κακοποιήθηκε από μέλη του ΧΩ.Κ.Α.Μ. στη Μενόγεια.
Στο μεταξύ η κράτηση του αιτητή συνεχίστηκε μέχρι την ημερομηνία καταχώρισης της παρούσας αίτησης στις 12.4.2019.
Με την παρούσα αίτηση ο αιτητής ζητά την έκδοση habeas corpus ισχυριζόμενος ότι η διάρκεια της κράτησης και η περαιτέρω κράτηση του είναι παράνομη και καταχρηστική.
Η Δημοκρατία ήγειρε προδικαστικές ενστάσεις οι οποίες όμως είναι αβάσιμες. Προβλήθηκε ειδικότερα ότι ο αιτητής δεν νομιμοποιείται στην παρούσα αίτηση εφόσον δεν επιδιώκει να ελεγχθεί η διάρκεια της κράτησής του, αλλά κατ΄ουσίαν επιδιώκει τον έλεγχο της νομιμότητας της έκδοσης των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, ζήτημα που θα μπορούσε να προσβληθεί με προσφυγή δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος. Όμως με την αίτηση είναι η διάρκεια της κράτησης που προσβάλλεται. Αναφορικά με αυτό τούτο το διάταγμα απέλασης και συνεπακόλουθα κράτησης, ο αιτητής έχει καταχωρίσει προσφυγή με βάση το Άρθρο 146 του Συντάγματος. Η προσφυγή αυτή, ισχυρίζεται η πλευρά της Δημοκρατίας, είναι καταχρηστική γιατί επιδιώκεται ο ίδιος σκοπός όπως και με την παρούσα αίτηση. Η διαφορά όμως είναι σαφής και εξηγείται στις υποθέσεις Khlaief v. Δημοκρατίας (2003) 1 ΑΑΔ 1402, Guo Shuying ν. Δημοκρατίας κ.α. (2012) 1 ΑΑΔ 2725, Fasel ν. Δημοκρατίας, Πολιτική Έφεση Αρ. 236/2015, ημερ. 31.3.2016.
Ειδικότερα έχει αποκρυσταλλωθεί στη νομολογία ότι έστω και αν δεν υπάρχει ρητή συνταγματική ή νομοθετική πρόνοια, η εξουσία του Δικαστηρίου να ελέγχει κατά πόσον μια κράτηση κατέστη εκ των υστέρων παράνομη λόγω αδικαιολόγητης, υπό τις περιστάσεις, παράτασής της, ό,τι επιδιώκεται δηλαδή με την παρούσα αίτηση, πηγάζει από το Άρθρο 11.2(στ) του Συντάγματος και το αντίστοιχο Άρθρο 5(1)(στ) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΣΔΑ). Τέτοια δε εξουσία μόνο στα πλαίσια αίτησης habeas corpus μπορεί να ασκηθεί ώστε να είναι αποτελεσματική. Το αποτελεσματικό της θεραπείας συναρτάται, μεταξύ άλλων, με τη δυνατότητα άμεσης απελευθέρωσης του αιτητή (Louled Massoud v. Malta, no. 24340, ημερομηνίας 27.7.2007). Αυτά τα ζητήματα έχουν διευκρινιστεί με σαφήνεια από τη νομολογία και δεν είναι ορθό ούτε παραγωγικό να επαναφέρονται.
Επί της ουσίας, ο δικηγόρος του αιτητή, παρά το ότι επικαλέστηκε στην αίτηση τις πρόνοιες του άρθρου 18ΠΣΤ του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, Κεφ. 105, όπως τροποποιήθηκε, αγορεύοντας δέχτηκε ότι οι πρόνοιες αυτές εφαρμόζονται στους παρανόμως παραμένοντες υπηκόους τρίτης χώρας στο έδαφος της Δημοκρατίας και όχι σε πρόσωπα όπως ο αιτητής ο οποίος είναι δικαιούχος του κοινοτικού δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας (άρθρο 18ΟΕ του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου). Συνεπώς δεν ισχύει εκ του Νόμου το όριο των 6 μηνών που θέτει το εδάφιο (7) του άρθρου 18ΠΣΤ.
Όμως τούτο δεν σημαίνει ότι η κράτηση μπορεί να συνεχίζεται χωρίς περιορισμούς και έλεγχο. Κατ΄αρχάς η απουσία χρονικού περιορισμού εκ του νόμου είναι σχετικός παράγοντας στον προβληματισμό, όταν εγείρεται τέτοιο ζήτημα, ως προς το κατά πόσον η προβλεπόμενη εθνική διαδικασία παρέχει τα εχέγγυα που αποκλείουν μια αυθαίρετη κράτηση (R (on the application of Nouazli) v. Secretary of State for the Home Department [2016] UKSC 16, J.N. v. The United Kingdom,
Application No. 37289/12, 19 May 2016). Εν πάση δε περιπτώσει, η υποχρέωση του κράτους να ενεργεί σε τέτοιες περιπτώσεις καλή τη πίστει με μοναδική πρόθεση την επιδίωξη της απέλασης, επιδεικνύοντας επιμέλεια και ταχύτητα και εν τέλει με σεβασμό προς την αρχή της ελευθερίας και την ανάγκη για «περιορισμούς στον περιορισμό» της, πηγάζουν, ως άνω, από το ίδιο το Σύνταγμα και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση και έχουν αποκρυσταλλωθεί στη νομολογία:
Η κράτηση είναι επιτρεπτή μόνο στο βαθμό που είναι αναγκαία για τους σκοπούς απέλασης και πρέπει να περιορίζεται στο συντομότερο δυνατό διάστημα. Η εύλογη περίοδος συναρτάται με τις ιδιαίτερες περιστάσεις της κάθε υπόθεσης. Εάν μετά την πάροδο μιας εύλογης περιόδου κράτησης δεν έχει καταστεί δυνατή η απέλαση, τότε δεν θα πρέπει να επιδιώκεται ή να επιτρέπεται η περαιτέρω κράτηση. Το κράτος θα πρέπει να ενεργεί με εύλογη επιμέλεια και ταχύτητα στην επίτευξη της απέλασης (J.N. ν. The United Kingdom, (ανωτέρω), R. v. Governor of Durham Prison, ex parte Hardial Singh (1984) WLR 704, Mikolenko v. Estonia, Application no. 10664/05, 8.10.2009).
Εν προκειμένω, δεν είναι η θέση του αιτητή ότι κρατείται για αλλότριο σκοπό, ή ότι η κράτησή του διέπεται από κακή πίστη. Το ζήτημα που θέτει είναι κατ΄ουσίαν ότι δεν διενεργείται με τη δέουσα επιμέλεια και ταχύτητα η διαδικασία απέλασης. Είναι γεγονός ότι δεν τέθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου η εξέλιξη της διερεύνησης του παραπόνου του αιτητή για κακοποίηση και η προοπτική περάτωσης της διερεύνησης εκείνης. Δεν αμφισβητείται όμως ότι ο λόγος που δεν διενεργήθηκε η απέλαση είναι η εκκρεμότητα της καταγγελίας του αιτητή. Δεν θεωρώ ότι από το χρονικό διάστημα που παρήλθε μέχρι την καταχώριση της αίτησης προκύπτει, υπό τις περιστάσεις, εγκατάλειψη του σκοπού ή παράλειψη προώθησής του με τη δέουσα επιμέλεια και αχρείαστη παράταση του χρόνου. Η εικόνα που ευλόγως προκύπτει, μέχρι σε εκείνο το χρονικό τουλάχιστον σημείο, είναι η αναστολή της διαδικασίας απέλασης ώστε να διερευνηθεί η καταγγελία του αιτητή.
Η αίτηση απορρίπτεται χωρίς διαταγή για έξοδα.
Τ.Θ. Οικονόμου, Δ.
/ΚΧ»Π