|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:DOD:2019:7
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
(Έφεση Αρ. 11/2017)
28 Μαΐου, 2019
[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, ΓΙΑΣΕΜΗ, Δ.Δ.]
I. T.
Εφεσείοντας/Καθ'ου η αίτηση,
και
Α. Α.,
Εφεσίβλητη/Αιτήτρια.
-------------------------
Μ. Χατζηλευτέρη (κα) για Γεώργιος Λ. Σαββίδης & Σία ΔΕΠΕ, για τον Εφεσείοντα.
Α. Χαραλάμπους, για την Εφεσίβλητη.
-------------------------------
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Η απόφαση δεν είναι ομόφωνη. Την απόφαση της πλειοψηφίας, με την οποία συμφωνεί η Δικαστής Σταματίου, θα δώσει ο Δικαστής Παμπαλλής. Την απόφαση της μειοψηφίας θα δώσει ο Δικαστής Γιασεμή.
-------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Ο εφεσείων αμφισβητεί την ορθότητα του εκδοθέντος από το Οικογενειακό Δικαστήριο Λεμεσού, εντάλματος φυλάκισης για ένα χρόνο λόγω μη αποπληρωμής οφειλόμενης διατροφής ύψους €23,972.
Τα γεγονότα που συνθέτουν την υπόθεση αυτή, όπως καταγράφονται στην πρωτόδικη απόφαση, δεν αμφισβητούνται και είναι:
″Οι διάδικοι υπήρξαν σύζυγοι και απέκτησαν δύο δίδυμα τέκνα, το Ν. και Α., στις 22.2.08. Εκδόθηκε εκ συμφώνου διάταγμα με το οποίο διατάχθηκε ο Καθ' ου η Αίτηση να συνεισφέρει το ποσό των €600 μηνιαίως για τη διατροφή των ανήλικων τέκνων του, Ν. και Α., ήτοι €300 για τον κάθε ένα.
Στις 21.1.10, ο Καθ' ου η αίτηση αιτήθηκε από το Οικογενειακό Δικαστήριο Λεμεσού τροποποίηση του πιο πάνω διατάγματος και το Οικογενειακό Δικαστήριο Λεμεσού στις 15.4.13 εξέδωσε απόφαση με την οποία τροποποίησε το αρχικό εκ συμφώνου διάταγμα μειώνοντας τη συνεισφορά του Καθ' ου η Αίτηση σε €400 μηνιαίως, ήτοι €200 για κάθε ένα από τα παιδιά του Ν. και Α.. Περαιτέρω το Οικογενειακό Δικαστήριο Λεμεσού εξέδωσε απόφαση με την οποία παραμερίστηκε ή ακυρώθηκε η απόφαση για αύξηση της διατροφής κατά 10% σύμφωνα με το σχετικό νόμο από 25.7.10 μέχρι 25.7.12 και από 25.7.12 μέχρι νεοτέρας διαταγής του Δικαστηρίου.
Η πλευρά της Αιτήτριας στην παρούσα υπόθεση αντέδρασε με Έφεση ενώπιον του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου το οποίο με απόφαση του ημερομηνίας 21.12.16 στην Έφεση 16/13 αποφάσισε με εμπεριστατωμένη απόφαση και ακύρωσε το διάταγμα του Πρωτόδικου Δικαστηρίου που αποφάσισε για τη μη ισχύ της αυτόματης αύξησης του 10% ως επίσης παραμέρισε την πρωτόδικη απόφαση που μείωνε τη συνεισφορά του από €600 μηνιαίως σε €400 μηνιαίως.
Μετά την απόφαση του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου η Αιτήτρια υπολογίζοντας τους μήνες που έπρεπε να είχε πληρωθεί το ποσό των €600 αντί €400 και υπολογίζοντας τα οφειλόμενα υπόλοιπα πλέον τις αυξήσεις που έπρεπε να είχε πάρει έκτοτε από το 2010 μέχρι το 2016, εξέδωσε με ένορκη δήλωση της ένταλμα με το οποίο ζητά το ποσό των €23,972 καθυστερημένες διατροφές από τον Καθ' ου η Αίτηση.″
Το πρωτόδικο δικαστήριο εμφορούμενο από το πιο κάτω σκεπτικό έκδωσε την εκκαλούμενη απόφαση:
″Το ποσό των €23,972 είναι πολύ μεγάλο ποσό και εάν δεν δοθεί δυνατότητα στον Καθ' ου η Αίτηση να εξεύρει τρόπους αποπληρωμής η φυλάκιση του θα είναι ανεπιστρεπτί. Όπως ανάφερε το Δικαστήριο πιο πάνω, μέριμνα του Δικαστηρίου δεν είναι να φυλακίσει τον Καθ' ου η Αίτηση, αλλά να βοηθήσει στην εξεύρεση λύσης στα προβλήματα του, όπως αυτά που έχουν ανακύψει μεταξύ των διαδίκων.
Ως εκ τούτου, με βάση τη σχετική νομολογία βρίσκω ότι είναι δίκαιο υπό τις περιστάσεις όπως εκδοθεί ένταλμα φυλάκισης εναντίον του Καθ' ου η Αίτηση, Ιxx Τxx, για περίοδο ενός (1) χρόνου από σήμερα με αναστολή εκτέλεσης του εάν και εφόσον το οφειλόμενο ποσό των €23,972 αποπληρωθεί από τον Καθ'ου η Αίτηση με μηνιαίες δόσεις των €500 της πρώτης δόσης αρχομένης την 1.9.2017 και κάθε 1η εκάστου επόμενου μήνα με επτά (7) μέρες χάρη.″
Ο εφεσείων αμφισβήτησε την πιο πάνω απόφαση με δύο λόγους, πρώτον, ότι λανθασμένα εκδόθηκε διάταγμα φυλάκισης για ποσά που προέρχονται από το αποτέλεσμα της έφεσης 16/2013 και δεύτερον ότι κακώς εξέδωσε το ένταλμα πληρωμής με αναστολή εκτέλεσης.
Το κύριο επιχείρημα που προβλήθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο του εφεσείοντα, ήταν ανυπαρξία ένοχης διάνοιας (mens rea) του πελάτη της, για τη μη πληρωμή του ποσού που κατέστη πληρωτέο λόγω της έκδοσης της απόφασης του Οικ. Εφετείου 16/2013. Η συνήγορος, σ' ερώτηση που της υποβλήθηκε κατά τη διάρκεια της συζήτησης της έφεσης, παραδέχτηκε, όπως έγινε και πρωτοδίκως, ότι ο εφεσείων οφείλει το ποσό των €23,972.
Θα έπρεπε, συνέχισε η συνήγορος, ν' απορριφθεί η διαδικασία φυλάκισης και να επιδιωχθεί από την εφεσίβλητη η πληρωμή του ποσού με μηνιαίες δόσεις, έτσι ώστε να εξεταστεί και η οικονομική δυνατότητα του εφεσείοντα στη βάση του Μέρους ΙΧ του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 6.
Με το δεύτερο λόγο έφεσης επίσης προβλήθηκε η παράλειψη του πρωτόδικου δικαστηρίου να λάβει υπόψη του την οικονομική δυσκολία που υφίσταται ο εφεσείων και το λόγο της μη αποπληρωμής, εγκαίρως, της περιοδικής διατροφής για τα ανήλικα τέκνα των διαδίκων.
Ως εκ της συνταύτησης του επιχειρήματος και στους δύο λόγους, που δεν είναι άλλο παρά η ανυπαρξία ένοχης διάνοιας για μη αποπληρωμή, θα εξεταστούν σωρευτικά.
Τα εκδοθέντα διατάγματα διατροφής, δυνάμει του περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου του 1990 (Ν. 216/90) δύνανται, στη βάση του άρθρου 40 να εκτελεσθούν και ως χρηματικές ποινές:
″Αρ. 40. Τα διατάγματα διατροφής που εκδίδονται δυνάμει των προνοιών του παρόντος νόμου μπορούν να εκτελεσθούν και ως χρηματικές ποινές σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου ή οποιουδήποτε άλλου νόμου που τον καταργεί ή τον τροποποιεί.″
Η προσφερόμενη, δυνάμει του άρθρου 124Α του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155, δυνατότητα εκτέλεσης, ως χρηματική ποινή, έχει ως ακολούθως:
″(1) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις των άρθρων 118 έως 124 παρόντος Μέρους, στις περιπτώσεις που πρόσωπο παραλείπει να συμμορφωθεί με διάταγμα διατροφής που εκδίδεται δυνάμει του περί Ρυθμίσεως των Περιουσιακών Σχέσεων των Συζύγων Νόμου και του περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου, το πρόσωπο προς όφελος του οποίου εκδόθηκε το διάταγμα δύναται να καταχωρίσει στο Δικαστήριο ένορκη δήλωση για την έκδοση εντάλματος φυλάκισης του προσώπου που παρέλειψε να συμμορφωθεί και το Δικαστήριο, αφού καλέσει το επηρεαζόμενο πρόσωπο να εμφανιστεί ενώπιον του κατά τα ορισμένα στο εδάφιο (2), δύναται να εκδώσει ένταλμα φυλάκισης εναντίον του επηρεαζόμενου προσώπου για την περίοδο που ορίζεται στο ένταλμα και για τέτοια περαιτέρω περίοδο στην οποία το πρόσωπο δυνατό να υπόκειται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 128 σε σχέση με τα έξοδα εκτέλεσης του εντάλματος φυλάκισης.
(2) Για να καταστεί δυνατή η εμφάνιση του επηρεαζόμενου προσώπου και αν εκδοθεί το ένταλμα φυλάκισης δυνάμει του παρόντος άρθρου, το Δικαστήριο καλεί γραπτώς το επηρεαζόμενο πρόσωπο να εμφανιστεί ενώπιον του κατά την καθοριζόμενη στην κλήση ημερομηνία, που ορίζεται το αργότερο εντός δεκαπέντε ημερών από την καταχώρηση της ένορκης δήλωσης, για να εξηγήσει τους λόγους γιατί παρέλειψε να συμμορφωθεί με το διάταγμα διατροφής και τον πληροφορεί ότι σε περίπτωση μη εμφάνισης του το ένταλμα φυλάκισης δύναται να εκδοθεί.
Νοείται ότι η επίδοση της κλήσης σύμφωνα με το παρόν άρθρο γίνεται στον καθορισμένο τύπο και δύναται να επιτευχθεί με την αποστολή της κλήσης στο επηρεαζόμενο πρόσωπο με το σύνηθες ταχυδρομείο με επιστολή που απευθύνεται σε αυτό στον τελευταίο γνωστό ή το συνήθη τόπο διαμονής του.
Νοείται περαιτέρω ότι αν το επηρεαζόμενο πρόσωπο δεν εμφανιστεί στο Δικαστήριο κατά την καθορισθείσα ημερομηνία το Δικαστήριο δύναται να εκδώσει το ένταλμα φυλάκισης.″
Στη βάση των γεγονότων της παρούσας υπόθεσης ο εφεσείων, τόσο πρωτοδίκως όσο και ενώπιον μας, παραδέχεται ότι οφείλει το ποσό των €23,972. Επικαλείται αδυναμία λόγω του διαρρεύσαντος χρόνου από την πρωτόδικη απόφαση και την έφεση 16/2013.
Με όλο το σεβασμό προς την εισήγηση της ευπαίδευτης συνήγορου του εφεσείοντα, επί του προκειμένου, δεν τίθεται θέμα διαπίστωσης ένοχης διάνοιας.
Η υποχρέωση του εφεσείοντα καταβολής διατροφής ύψους €600 μηνιαίως για τα δύο ανήλικα τέκνα των διαδίκων, δεν αμφισβητείται. Στις 15 Απριλίου 2013, ο εφεσείων, όπως εδικαιούτο με βάση το άρθρο 38(1) του Νόμου 216/90, ζήτησε και πέτυχε μείωση του πιο πάνω ποσού, σε €400 μηνιαίως, όπως και ακύρωση της δια της παραγράφου (2) του άρθρου 38 του Νόμου 216/90, αυτόματης αύξησης του 10%, με ισχύ από 25 Ιουλίου 2010.
Με την έφεση (Εφ. 16/2013) που ασκήθηκε από την εφεσίβλητη, στις 21 Δεκεμβρίου 2016, η πιο πάνω πρωτόδικη απόφαση ανετράπη και επανήλθε η κατάσταση ως είχε, ήτοι €600 μηνιαία διατροφή, επιπλέον οι προβλεπόμενες αυτόματες αυξήσεις.
Όπως παρατηρείται, στην προκείμενη περίπτωση, η προσφερόμενη δυνατότητα εκτέλεσης, διαταγμάτων διατροφής, που προβλέπεται στο άρθρο 40 του Ν. 216/90, εντάσσεται στο άρθρο 124Α του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155. Στη βάση αυτού του δεδομένου δεν δημιουργείται αυτόνομο αδίκημα, για το οποίο θα έπρεπε να υπάρχει ένοχη διάνοια. Η μη τήρηση υποχρέωσης καταβολής διατάγματος διατροφής εξετάζεται στο πλαίσιο των άρθρων 33 έως 40 του Νόμου 216/90. Δεν υπάρχει οποιαδήποτε άλλη διαδικασία η οποία θα έπρεπε να υλοποιηθεί. Το δικαστήριο, όταν υποβληθεί ένορκη δήλωση από τη δικαιούχο, είναι υποχρεωμένο να ακολουθήσει τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 124Α του Κεφ. 155, ήτοι, να καλέσει γραπτώς τον επηρεαζόμενο να εμφανιστεί ενώπιον του, με σκοπό «για να εξηγήσει τους λόγους γιατί παρέλειψε να συμμορφωθεί με το διάταγμα διατροφής ..». Το ότι επιδόθηκε δεόντως κλήση στον εφεσείοντα και εμφανίστηκε προς τούτο ενώπιον του Οικογενειακού Δικαστηρίου, δεν αμφισβητείται.
Είμαστε της γνώμης ότι το πρωτόδικο δικαστήριο εφάρμοσε πιστά τις πρόνοιες του άρθρου 124Α του Κεφ. 155 και άκουσε τις εξηγήσεις που έδωσε ο εφεσείων για την παράλειψη συμμόρφωσης με το διάταγμα διατροφής. Οι εξηγήσεις αυτές δεν είχαν κανένα άλλο αντικείμενο παρά το ότι ο εφεσείων δεν κατέβαλε το ποσό, επειδή υπήρχε η πρωτόδικη απόφαση για μείωση της διατροφής από €600 σε €400 και χωρίς οποιαδήποτε αύξηση. Αυτή όμως η θέση έχει, όπως όλες οι πλευρές συμφωνούν, ανατραπεί με βάση απόφαση του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου στην έφεση υπ' αρ. 16/2013. Συνεπώς, δεν έχει έρεισμα το παράπονο που εγείρεται από τον εφεσείοντα αναφορικά με τον τρόπο με τον οποίο το δικαστήριο αντίκρισε τις εξηγήσεις τις οποίες έδωσε.
Το επίκεντρο των εξηγήσεων και της επιχειρηματολογίας που αναπτύχθηκε τόσο πρωτοδίκως όσο και κατ' έφεση, ήταν η κατ' ισχυρισμό αδυναμία του εφεσείοντα να ανταποκριθεί στην υποχρέωση καταβολής της διατροφής λόγω ανεργίας και άλλων υποχρεώσεων για έτερο παιδί το οποίο έχει. Αυτά τα θέματα δεν μπορούν να αποτελέσουν λόγο για ακύρωση του εκδοθέντος εντάλματος φυλάκισης, καθότι άπτονται του ίδιου του διατάγματος διατροφής το οποίο μπορεί να μεταβληθεί μόνο μετά από απόφαση του δικαστηρίου, όπως προβλέπεται στην παράγραφο (1) του άρθρου 38 του Νόμου 216/90. Δεν έχει καμία δυνατότητα διαφοροποίησης του διατάγματος το δικαστήριο ενώπιον του οποίου τίθεται ένορκη δήλωση φυλάκισης, από το πρόσωπο προς όφελος του οποίου εκδόθηκε το εν λόγω διάταγμα.
Ενόψει των πιο πάνω η έφεση απορρίπτεται, με €700 έξοδα υπέρ της εφεσίβλητης και εναντίον του εφεσείοντα, πλέον Φ.Π.Α., αν υπάρχει.
Κ. ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.
Κ. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.
/ΔΓ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
(΄Εφεση Αρ. 11/2017)
28 Μαΐου, 2019
[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ/στές]
Ι. T.,
Εφεσείων-Καθ' ου η Αίτηση,
ν.
A. Α.,
Εφεσίβλητης-Αιτήτριας.
________________________
Μαρία Χατζηλευτέρη, για Γεώργιος Λ. Σαββίδης & Σία Δ.Ε.Π.Ε., για τον Εφεσείοντα.
Ανδρέας Χαραλάμπους, για την Εφεσίβλητη.
________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Μειοψηφίας)
Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.: Με την παρούσα έφεση, ο εφεσείων προσβάλλει την ορθότητα της απόφασης του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λεμεσού, με την οποία αποφασίστηκε ότι ένα συσσωρευθέν ποσό μηνιαίων διατροφών, της τάξης των €23.972,00, μπορεί να εισπραχθεί με τη διαδικασία του εντάλματος σύλληψης που προβλέπεται στο άρθρο 124Α του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155. Το Δικαστήριο, ενεργώντας στη βάση των προνοιών του υπό αναφορά άρθρου, εξέδωσε ένταλμα φυλάκισης του εφεσείοντος, σε σχέση με το πιο πάνω οφειλόμενο ποσό, για περίοδο ενός έτους. Σημειώνεται πως αυτό, με την έκδοση του εντάλματος φυλάκισης, ως ανωτέρω, δεν εξάντλησε την εξουσία του. Αναγνωρίζοντας την αδυναμία του εφεσείοντος να προβεί σε άμεση πληρωμή του εν λόγω ποσού, προνόησε, επιπρόσθετα, για την αναστολή εκτέλεσης του εντάλματος φυλάκισης. Δεν θα εκτελείτο τούτο, εφόσον ο εφεσείων πλήρωνε ποσό €500,00 μηνιαίως, από 1.9.2017 μέχρι πλήρους εξόφλησης.
Τα γεγονότα που περιβάλλουν την υπόθεση παρατίθενται, με λεπτομέρεια, στην πρωτόδικη απόφαση. Δεν ήταν δε, ούτε στη φάση αυτή είναι, υπό αμφισβήτηση. Αποτελεί, λοιπόν, κοινό τόπο ότι ο εφεσείων, καθ' ου η αίτηση στην αίτηση αρ. 280/2007, του προαναφερθέντος Δικαστηρίου, διατάχθηκε, στο πλαίσιο αμοιβαίας διευθέτησης, να συνεισφέρει το ποσό των €600,00 μηνιαίως, για τη διατροφή των ανήλικων παιδιών του. Αιτήτρια στην αίτηση εκείνη ήταν η εφεσίβλητη, πρώην σύζυγός του και μητέρα των παιδιών του. Στις 15.4.2013, ο εφεσείων, με δική του αίτηση, πέτυχε τη μείωση της εν λόγω συνεισφοράς του σε €400,00 μηνιαίως. Με την ίδια απόφαση, πέτυχε, επίσης, την ακύρωση της αυτόματης αύξησης, κατά 10%[1] επί της διαταχθείσας, ως άνω, αρχικής συνεισφοράς του. Η ρύθμιση αυτή θα ίσχυε από τις 25.7.2010 και μέχρι νεωτέρας διαταγής.
Η εφεσίβλητη άσκησε, κατά της πιο πάνω απόφασης, την υπ' αριθμό 16/2013 έφεση ενώπιον του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου, η οποία είχε επιτυχή κατάληξη. Η απόφαση του Δικαστηρίου εκδόθηκε στις 21.12.2016 και είχε αναδρομική εφαρμογή. Ως αποτέλεσμα, επανήλθε σε ισχύ το αρχικό διάταγμα συνεισφοράς, για το ποσό των €600,00 μηνιαίως, καθώς, επίσης, και οι, ανά διετία, σχετικές αυξήσεις του 10%. Κατά συνέπεια, το οφειλόμενο από τον εφεσείοντα ποσό, για την περίοδο από το 2010 μέχρι το 2016, που δεν ήταν σε ισχύ οι πιο πάνω ρυθμίσεις, υπολογίστηκε σε €23.972,00. Η εφεσίβλητη, στις 27.1.2017, καταχώρισε, δυνάμει του άρθρου 124Α του Κεφ. 155, ένορκη δήλωση για έκδοση εντάλματος φυλάκισης του εφεσείοντος, με προοπτική την είσπραξη του εν λόγω ποσού. Υπήρξε ένσταση σε αυτήν από τον εφεσείοντα. Κατόπιν ακροάσεως, το Δικαστήριο, με απόφασή του, εξέδωσε το προαναφερθέν διάταγμα φυλάκισης του εφεσείοντος, με όρους αναστολής, απόφαση η οποία αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας έφεσης.
Ο εφεσείων δεν αμφισβητεί ότι οφείλει το πιο πάνω ποσό, αλλά ούτε και η οικονομική δυσπραγία, στην οποία αυτός βρίσκεται, αμφισβητείται από την άλλη πλευρά, δεδομένου ότι είναι άνεργος. Υποδεικνύει, όμως, ότι, με τη βοήθεια των οικείων του, ήταν πάντοτε συνεπής στην καταβολή της μηνιαίας συνεισφοράς του στη διατροφή των παιδιών του, για την οποία υπήρχε διάταγμα σε ισχύ. Τούτο ίσχυε και κατά την περίοδο μεταξύ 2010 και 2016. ΄Οσον αφορά δε το συγκεκριμένο ποσό, ισχυρίζεται ότι αυτό ήταν πέραν του τι ο ίδιος όφειλε να καταβάλει, ως διατροφή, κατά την προαναφερθείσα χρονική περίοδο. Κατέστη οφειλόμενο, συνεπεία της απόφασης του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου στην ΄Εφεση Αρ. 16/2013, με την οποία διατάχθηκε, με αναδρομική ισχύ, η επαναφορά του αρχικού διατάγματος συνεισφοράς και η καταβολή των εκ του περί Σχέσεως Γονέων και Τέκνων Νόμου του 1990, (Ν. 216/1990), (όπως αυτός έχει τροποποιηθεί), (ο «Νόμος»), προβλεπόμενων αυξήσεων του 10%. Το Δικαστήριο συνοψίζοντας τη στάση του εφεσείοντος αναφορικά με την υποχρέωση του για συνεισφορά στη διατροφή των ανήλικων παιδιών του, παρατήρησε ότι αυτός «δεν παρέλειψε να πληρώσει τις διατροφές του σκόπιμα, ήταν συνεπής μέχρι σήμερα με την καταβολή των διατροφών, βρέθηκε όμως αναίτια εκτεθειμένος στην πληρωμή των πιο πάνω ποσών», ήτοι του ποσού των €23.972,00.
Ο συνήγορος του εφεσείοντος, κατά την αγόρευσή του, υποστήριξε, με αναφορά στα πιο πάνω γεγονότα, ότι το άρθρο 124Α του Κεφ. 155 δεν έχει εφαρμογή σε περίπτωση όπως η παρούσα. Εισηγήθηκε ότι το υπό αναφορά οφειλόμενο ποσό προέκυψε λόγω της επίδρασης, ως ανωτέρω, της απόφασης του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου στην ΄Εφεση Αρ. 16/2013 και δεν αποτελεί προϊόν παράλειψης, από μέρους του εφεσείοντος, συμμόρφωσης με διάταγμα διατροφής. Ο συνήγορος της εφεσίβλητης τάχθηκε ευθέως υπέρ της ορθότητας της απόφασης του εκδικάσαντος, πρωτόδικα, την υπόθεση Δικαστηρίου, αναφορικά με την εφαρμογή, στην προκειμένη περίπτωση, του άρθρου 124Α του Κεφ. 155. Ωστόσο, δεν αμφισβήτησε, με αντέφεση, το διάταγμα αναστολής εκτέλεσης, υπό τους όρους που έχουν προαναφερθεί, του εντάλματος φυλάκισης.
Ο τρόπος με τον οποίο εκτελείται ένα διάταγμα διατροφής, όταν δεν υπάρχει οικειοθελής συμμόρφωση από το πρόσωπο εναντίον του οποίου αυτό έχει εκδοθεί, προνοείται στο άρθρο 40 του Νόμου. Το άρθρο αυτό προβλέπει, συγκεκριμένα, τα εξής:-
«Τα διατάγματα διατροφής που εκδίδονται δυνάμει των προνοιών του παρόντος Νόμου μπορούν να εκτελεσθούν και ως χρηματικές ποινές σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου ή οποιουδήποτε άλλου νόμου που τον καταργεί ή τον τροποποιεί.»
Ο ακριβής μηχανισμός, προς τον πιο πάνω σκοπό, προβλέπεται στο άρθρο 124Α του Κεφ. 155. Πρόκειται για νέα πρόνοια, η οποία έχει εισαχθεί στο Κεφ. 155 με τον τροποποιητικό Νόμο 21(Ι)/2012 και προβλέπει τα ακόλουθα:-
«124Α.(1) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις των άρθρων 118 έως 124 του παρόντος Μέρους, στις περιπτώσεις που πρόσωπο παραλείπει να συμμορφωθεί με διάταγμα διατροφής, που εκδίδεται δυνάμει του περί Ρυθμίσεως των Περιουσιακών Σχέσεων των Συζύγων Νόμου και του περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου, το πρόσωπο προς όφελος του οποίου εκδόθηκε το διάταγμα δύναται να καταχωρίσει στο Δικαστήριο ένορκη δήλωση για την έκδοση εντάλματος φυλάκισης του προσώπου που παρέλειψε να συμμορφωθεί και το Δικαστήριο, αφού καλέσει το επηρεαζόμενο πρόσωπο να εμφανιστεί ενώπιόν του κατά τα οριζόμενα στο εδάφιο (2), δύναται να εκδώσει ένταλμα φυλάκισης εναντίον του επηρεαζόμενου προσώπου για την περίοδο που ορίζεται στο ένταλμα και για τέτοια περαιτέρω περίοδο στην οποία το πρόσωπο δυνατό να υπόκειται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 128 σε σχέση με τα έξοδα εκτέλεσης του εντάλματος φυλάκισης.»
Το πιο πάνω άρθρο εφαρμόζεται, όπως προκύπτει από το λεκτικό του, σε σχέση με διάταγμα διατροφής το οποίο βρίσκεται σε ισχύ και το πρόσωπο εναντίον του οποίου αυτό στρέφεται παραλείπει να συμμορφωθεί. Εκδίδεται, τότε, ένταλμα φυλάκισης του προσώπου τούτου, ως μέτρο τιμωρίας για την εν λόγω παράλειψή του, κυρίως, όμως, προς εξαναγκασμό του σε συμμόρφωση. ΄Οπως ρητά αναφέρεται στο άρθρο 40 του Νόμου: «... διατάγματα διατροφής ... μπορούν να εκτελεσθούν και ως χρηματικές ποινές ...». Γίνεται δε παραπομπή, προς το σκοπό αυτό, στο μηχανισμό που προβλέπεται στο άρθρο 124Α του Κεφ. 155.
Στην προκειμένη περίπτωση, το ποσό των €23.972,00 δεν προέκυψε ως αποτέλεσμα μη συμμόρφωσης του εφεσείοντος με οποιοδήποτε διάταγμα διατροφής. Δεν υπήρχε σε ισχύ, κατά τη συγκεκριμένη περίοδο, διάταγμα διατροφής, το οποίο αφορούσε το εν λόγω ποσό. Τούτο προέκυψε, όπως έχει, πιο πάνω, εξηγηθεί, συνεπεία της απόφασης του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου στην ΄Εφεση Αρ. 16/2013. Ως εκ τούτου, δεν είναι, ασφαλώς, νομικά ορθό να αποδοθεί στον εφεσείοντα ευθύνη, αναδρομικά, για μη συμμόρφωσή του με διάταγμα διατροφής, το οποίο δεν ήταν, τότε, σε ισχύ, ειδικά, δεδομένου ότι τέτοια ευθύνη θα έχει ποινικές συνέπειες για τον ίδιο και μπορεί, ενδεχόμενα, να οδηγήσει στη φυλάκισή του. Επομένως, σαφώς, δεν τυγχάνει εφαρμογής το άρθρο 124Α του Κεφ. 155, σε περιπτώσεις όπως η παρούσα.
Εκ της πιο πάνω κατάληξης, βεβαίως, ο εφεσείων δεν απαλλάσσεται της υποχρέωσης για καταβολή του ποσού των €23.972,00, προκύψαντος, όπως έχει πιο πάνω αναφερθεί. Οι όποιες πρόνοιες αναβιώσαντος διατάγματος διατροφής χρησιμοποιούνται αποκλειστικά και μόνο για τον υπολογισμό του οφειλόμενου ποσού. Αυτό δε αφορά, πλέον, όπως και στην παρούσα περίπτωση, σε χρηματική οφειλή, η πληρωμή της οποίας μπορεί να επιδιωχθεί μέσω της κατάλληλης δικαστικής διαδικασίας και, οπωσδήποτε, όχι με ένταλμα φυλάκισης, όπως έχει προαναφερθεί.
Επομένως για τους πιο πάνω λόγους, η έφεση θα επιτύγχανε.
Γ. Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.
/ΜΠ
[1] άρθρο 38(2) του περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμου του 1990, (Ν. 216/1990), όπως αυτό έχει τροποποιηθεί, ειδικά, από τον ομώνυμο τροποιητικό Ν. 68(Ι)/2008.