public Γιασεμή, Γιασεμής Ν. Νικολέττα Χαραλαμπίδου, για τον Αιτητή. Αντώνης Λοϊζίδης, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση. Αιτητής παρών. CY AD Κύπρος Ανώτατο Δικαστήριο 2018-10-18 el Τμήμα Νομικών Εκδόσεων, Ανώτατο Δικαστήριο ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ CONTEH ν. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ κ.α., Πολιτική Αίτηση Αρ. 106/2018, 18/10/2018 Δικαστική Απόφαση

ECLI:CY:AD:2018:D449

ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Πολιτική Αίτηση Αρ. 106/2018)

 

18 Οκτωβρίου, 2018

 

[Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ XXXXX CONTEH, ΑΠΟ ΤΗ ΣΙΕΡΑ ΛΕΟΝΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΜΕΝΝΟΓΕΙΑΣ

 

ΚΑΙ

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ,

ΜΕΣΩ ΤΟΥ

1.  ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ

2.  ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

_________________________

 

Νικολέττα Χαραλαμπίδου, για τον Αιτητή.

Αντώνης Λοϊζίδης, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση.

Αιτητής παρών.

________________________

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

 

Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.:  Ο αιτητής, ο οποίος κατάγεται από τη Σιέρα Λεόνε, βρίσκεται στην Κύπρο από το 2006, τελώντας, εναλλάξ, υπό νόμιμο ή παράνομο καθεστώς, ως προς την εδώ παραμονή του.  Τελικώς, στις 6.5.2016, υπέβαλε αίτηση για να του παραχωρηθεί διεθνής προστασία, δηλαδή, άσυλο, εφόσον του αναγνωριστεί το καθεστώς του πρόσφυγα, σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, (Ν. 6(Ι)/2000), όπως αυτός έχει τροποποιηθεί, (ο «Νόμος»).  Η εξέταση της πιο πάνω αίτησης δεν έχει, ακόμα, περατωθεί, ούτε είναι γνωστό σε ποιο στάδιο αυτή βρίσκεται.  Το μόνο γνωστό είναι ότι, την 1.8.2018, λήφθηκε συνέντευξη από τον αιτητή, κατόπιν αιτήματός του.  Μέχρι σήμερα, όμως, δεν του κοινοποιήθηκε οποιαδήποτε απόφαση, σχετικά, από την αρμόδια αρχή.

 

Βέβαια, πρέπει, επίσης, να σημειωθεί ότι, στις 26.10.2016, ο αιτητής καταδικάστηκε σε διετή ποινή φυλάκισης, για το αδίκημα της κατοχής ελεγχόμενου φαρμάκου, τάξεως Α.  Αφού δε εξέτισε την ποινή του, αφέθηκε ελεύθερος και, στις 12.12.2017, εκδόθηκαν εναντίον του διατάγματα κράτησης και απέλασης.  Από την 8.1.2018, τελεί υπό κράτηση, ενώ το διάταγμα απέλασης ανεστάλη, λόγω της αίτησης να του παραχωρηθεί διεθνής προστασία.  Μεταγενέστερα, στις 6.3.2018, το προαναφερθέν διάταγμα κράτησης αντικαταστάθηκε με ανάλογο διάταγμα, το οποίο εκδόθηκε δυνάμει των προνοιών του άρθρου 9ΣΤ(2) του Νόμου.  Στην περίπτωση αυτή, η κράτησή του αιτιολογήθηκε στη βάση της παραγράφου (δ)[1] του εν λόγω άρθρου.  Τέλος, ως προς την πτυχή αυτή, σημειώνεται, επίσης, ότι η νομιμότητα του νέου διατάγματος κράτησης μπορούσε να ελεγχθεί δικαστικά μόνο στο πλαίσιο προσφυγής, δυνάμει του ΄Αρθρου 146 του Συντάγματος, (άρθρο 9ΣΤ(6)(α) του Νόμου).  Η υπό εξέταση αίτηση δεν αφορά σε τέτοιου είδους διαδικασία.

 

Ο αιτητής, με την παρούσα αίτησή του, ζητά την έκδοση habeas corpus, δυνάμει του ΄Αρθρου 155.4 του Συντάγματος, προκειμένου να ελεγχθεί δικαστικά η νομιμότητα της κράτησής τουδυνακκκ, μόνο από την άποψη της διάρκειάς της.  Η δυνατότητα αυτή παρέχεται, ρητώς, από το άρθρο 9ΣΤ(7)(α)(ι)[2] του Νόμου.  Ο αιτητής επιδιώκει, έτσι, να επιτύχει την άμεση απελευθέρωσή του από την κράτηση στην οποία τελεί, όπως έχει προαναφερθεί.  Το όλο θέμα δε τυγχάνει εξέτασης κάτω από τις πρόνοιες του άρθρου 9ΣΤ του Νόμου.    

 

Το άρθρο 9ΣΤ εισήχθη στο βασικό Νόμο με τον ομώνυμο τροποποιητικό Νόμο 105(Ι)/2016 και ρυθμίζει τα της κράτησης αιτητή διεθνούς προστασίας.  Η πρόνοια στο εδάφιο (1) αυτού προβλέπει, συγκεκριμένα, ότι:  «Απαγορεύεται η κράτηση αιτητή λόγω μόνο της ιδιότητάς του ως αιτητή, ...».  Την ιδιότητα του «αιτητή» κατέχει πρόσωπο το οποίο έχει υποβάλει «αίτηση» για παραχώρηση «διεθνούς προστασίας», όπως οι όροι αυτοί ορίζονται στο ερμηνευτικό άρθρο 2 του Νόμου.  Συνακόλουθα, σύμφωνα με το εδάφιο (2) του άρθρου 9ΣΤ, ο Υπουργός Εσωτερικών, ως η αρμόδια αρχή, προτού εκδώσει διάταγμα κράτησης αιτητή, εφόσον είναι αυτό εφικτό, εξετάζει αν μπορεί «να εφαρμοστούν αποτελεσματικά άλλα λιγότερο περιοριστικά εναλλακτικά μέτρα», στην περίπτωσή του, ενώ, με βάση το επόμενο εδάφιο (3), παρέχεται η δυνατότητα αιτητής να αφήνεται ελεύθερος, υπό όρους, «που στοχεύουν στην αποφυγή του κινδύνου διαφυγής» του.  Μέλημα, επομένως, του Υπουργού Εσωτερικών, κατά το χρόνο εξέτασης περίπτωσης έκδοσης διατάγματος κράτησης αιτητή, είναι, πρωτίστως, η διασφάλιση της ελευθερίας του.  Εφόσον δε αυτός τεθεί, τελικώς, υπό κράτηση, σχετικές, πλέον, είναι οι πρόνοιες στο εδάφιο (4)(α) του εν λόγω άρθρου, όπου προβλέπονται, συγκεκριμένα, τα εξής:-

 

«(4)(α)  Η κράτηση αιτητή έχει τη μικρότερη δυνατή διάρκεια και διαρκεί μόνο για όσο διάστημα ισχύει λόγος κράτησης που προβλέπεται στο εδάφιο (2).»

 

 

 

Στην προκειμένη περίπτωση, ο αιτητής, κατά κοινή ομολογία, τελεί υπό κράτηση από τις 8.1.2018 μέχρι και σήμερα, όχι με σκοπό την απέλασή του, αφού το σχετικό διάταγμα έχει ανασταλεί, αλλά προς το σκοπό εξέτασης της αίτησής του για διεθνή προστασία, που είναι η μόνη, την οποία αυτός έχει υποβάλει.  Σύμφωνα δε με δήλωση του συνηγόρου εκ μέρους των καθ' ων η αίτηση, στην αγόρευσή του, η εν λόγω αίτηση του αιτητή «εξετάζεται και αναμένεται σύντομα η απόφαση».  Αναγνωρίζεται, έτσι, ότι ο αιτητής έχει υποβάλει γνήσια αίτηση για διεθνή προστασία, αφού δεν έχει αναφερθεί οτιδήποτε περί του αντιθέτου. 

 

Δεδομένης της πιο πάνω δήλωσης, σημειώνεται ότι δεν έχει κατατεθεί οποιαδήποτε μαρτυρία, προς υποστήριξή της, έστω στη γενικότητά της∙ πόσο μάλλον να γίνει λεπτομερής παραπομπή σε συγκεκριμένες ενέργειες και μέτρα που λαμβάνονται σε σχέση με την πιο πάνω αίτηση του αιτητή.  Επίσης, κατά τον ίδιο συνήγορο:  «Υπάρχει εύλογη προοπτική απομάκρυνσης του» αιτητή, χωρίς, και πάλι, να δίνεται οποιαδήποτε εξήγηση, ειδικά, με παραπομπές σε μαρτυρία, πώς τούτο εννοείται, τη στιγμή που ο αιτητής βρίσκεται υπό κράτηση από τις 8.1.2018, ενώ, συγχρόνως, τελεί υπό την ιδιότητα αυτή, δηλαδή του αιτητή σε αίτηση παραχώρησης διεθνούς προστασίας.

 

Αναμφίβολα, η πιο πάνω στάση της αρμόδιας αρχής απέναντι στον αιτητή συνιστά κατάφωρη παραβίαση των κανόνων κράτησης «αιτητή», που θέτει το άρθρο 9ΣΤ, ειδικά, με τις πρόνοιές του στο εδάφιο (4)(α) αυτού, οι οποίες παρατίθενται πιο πάνω.  Συγκεκριμένα, ουδεμία εξήγηση έχει δοθεί, μέσω μαρτυρίας, φυσικά, γιατί στο χρόνο των εννέα και πλέον μηνών, που ο αιτητής τελεί υπό κράτηση, δεν ολοκληρώθηκε η εξέταση της αίτησής του για διεθνή προστασία.  Ως αποτέλεσμα, διαπιστώνεται ότι η κράτησή του για το προαναφερθέν χρονικό διάστημα, ουδόλως έχει δικαιολογηθεί, προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσο αυτή έχει, όντως, «τη μικρότερη δυνατή διάρκεια».  Επομένως, αυτή κρίνεται παράνομη.

 

Για τους πιο πάνω λόγους, η αίτηση εγκρίνεται και συνακόλουθα, εκδίδεται το αιτηθέν ένταλμα habeas corpus.  Ο αιτητής, από αυτήν τη στιγμή, να αφεθεί ελεύθερος.  Επιδικάζονται έξοδα, συν Φ.Π.Α., υπέρ του αιτητή και εναντίον των καθ' ων η αίτηση, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.

 

 

 

 

 

                                                             Γ.Ν. Γιασεμής,

                                                                      Δ.

/ΜΠ