ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
PHOTOS PHOTIADES & CO., ν. "GENERAL INSURANCE CO. ""HELVETIA"" LTD." (1965) 1 CLR 188
CHELLARAM & SONS ν. OVERTANIA SHIPPING (1982) 1 CLR 699
HERACLEOUS ν. "SPEED-BOAT ""NIKI""" (1984) 1 CLR 504
Searay Ltd ν. """Angostino Neto""" (1995) 1 ΑΑΔ 231
Aσουράνσι Π.T. Tόκιο Mαρίν Iντονήσια ν. Σήσκοπ Nαβικέισιον Λτδ και Άλλων (Aρ. 1) (1999) 1 ΑΑΔ 1378
Gold Seal Shipping Company Ltd ν. STANDARD FRUIT COMPANY (BERMUDA) LIMITED κ.α. (2000) 1 ΑΑΔ 1552
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ECLI:CY:AD:2018:D396
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΝΑΥΤΟΔΙΚΕΙΟΥ
Αγ. Ναυτ. 7/2016
[Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.]
10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018
1. XXXXX Γαλάτης, από Λεμεσό
2. PRIME INSURANCE COMPANY LIMITED (ΗΕ 70923) από
Λευκωσία
Εναγόντων
- και -
1. Του Πλοίου «GYPSY QUEEN» με Κυπριακή Σημαία και επίσημο αριθμό 711274 που τώρα βρίσκεται ελλιμενισμένο στην Μαρίνα του ST. RAPHAEL στη Λεμεσό
2. THE OLD SALT YACHTING CO LIMITED (HE 46482) από Λεμεσό
3. XXXXX Βίκης από τη Λεμεσό
Εναγομένων
---------------------------
Α. Δαμιανού για Α. Καριτζής & Συνεργάτες, για Ενάγοντες 1+2:
Στυλιανού Μ. (κα) για κ. Χρ. Κληρίδη, για Εναγόμενους 1+2
Κυριακίδης Μ., για Εναγόμενο 3
------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ. Οι Ενάγοντες αξιώνουν εναντίον των Εναγομένων διάφορα ποσά και αποζημιώσεις για αμέλεια και/ή για παράβαση των εκ του Νόμου και Κανονισμών απορρεόντων καθηκόντων, που επέδειξε ο Εναγόμενος 3, ο οποίος κατά τον ουσιώδη χρόνο ήταν κυβερνήτης του ιστιοφόρου "GYPSY QUEEN" με αποτέλεσμα την σύγκρουση του με το ταχύπλοο σκάφος ονόματι "PETROMINA" το οποίο υπέστη εκτεταμένες ζημιές και βυθίστηκε μερικώς (μισοβυθίστηκε) και τραυματισμό του Ενάγοντα 1.
Ο Ενάγοντας 1 ήταν ο ιδιοκτήτης και χειριστής του "PETROMINA" και η Ενάγουσα 2, ασφαλιστική εταιρεία, αξιώνει, δι' υποκαταστάσεως των δικαιωμάτων του Ενάγοντα 1. Η Εναγομένη 2 ήταν κατά πάντα ουσιώδη χρόνο η ιδιοκτήτρια του Εναγόμενου πλοίου 1.
Ενώπιον του Δικαστηρίου κατέθεσε ο Ενάγων 1 και τρεις (3) μάρτυρες για τους Ενάγοντες, μία μάρτυρας (M.Y.1) για τους Εναγόμενους 1 και 2, ο Εναγόμενος 3 και ένας μάρτυρας (M.Y.2) γι' αυτόν.
ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ - ΕΥΘΥΝΗ
Οι περισσότερες συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε η σύγκρουση των δύο σκαφών, ιστιοφόρου και ταχύπλοου, είναι παραδεκτές από τα μέρη. Σύμφωνα λοιπόν με την συγκλίνουσα, προς την κατεύθυνση αυτή μαρτυρία, στις 11.45 π.μ. περίπου, της 25ης Μαΐου 2014, το "PETROMINA" ευρίσκετο στην θαλάσσια περιοχή απέναντι από το Δημοτικό Κήπο Λεμεσού. Το "PETROMINA" είχε την μηχανή του εν λειτουργία και ταχύτητα στην ουδέτερη στάση. Η κατεύθυνση του ήταν δυτική. Επ΄ αυτού ευρίσκοντο ο Ενάγων 1 και ο Μ.Ε.1, XXXXX Ιωαννίδης, οι οποίοι φωτογράφιζαν θαλάσσια πλατφόρμα πετρελαίου που ευρίσκετο στην περιοχή. Την ίδια ώρα το "GYPSY QUEEN" έπλεε με νότια κατεύθυνση, με ανοικτά πανιά, στην ίδια θαλάσσια περιοχή και εμβόλισε με την πλώρη του το "PETROMINA" στη δεξιά του πλευρά, στη μέση του προς αριστερά, προκαλώντας σ' αυτό σοβαρές ζημιές που είχαν ως αποτέλεσμα την ουσιαστική βύθιση του. Παρέμεινε εκτός νερού μόνο η πλώρη του. Ο Ενάγων 1 και Μ.Ε.1, λίγο πριν την σύγκρουση και προς αποφυγή σοβαρού τραυματισμού, βούτηξαν στη θάλασσα. Τους περισυνέλεξε το "GYPSY QUEEN".
Θα πρέπει επίσης να λεχθεί ότι το "PETROMINA" είναι ταχύπλοο σκάφος συνολικού μήκους 6.5μ ενώ το "GYPSY QUEEN" είναι ιστιοφόρο συνολικού μήκους 14.5μ. Όσον αφορά τον άνεμο, σύμφωνα με αναφορά του Σταθμού Θαλάσσιας Κυκλοφορίας του λιμένα Λεμεσού, είχε κατεύθυνση Νότια, Νοτιοδυτική, (ΝΝΔ) με ένταση 4 μποφόρ με ριπές των 5.
Αμφισβητείται έντονα κατά πόσο το ιστιοφόρο εκινείτο, πλην των ανοικτών πανιών και με τη μηχανή του, που είχε ως συνέπεια αυξημένη ταχύτητα κατά τον ουσιώδη χρόνο της σύγκρουσης.
Οι Ενάγων 1 και Μ.Ε.1 προώθησαν ότι το "GYPSY QUEEN" εκινείτο με ταχύτητα, χωρίς να μπορούν να την καθορίσουν, βασιζόμενοι στο τι είδαν. Ο Μ.Ε.2, παρουσιάστηκε ως εμπειρογνώμονας επί του θέματος και ισχυρίστηκε ότι με δεδομένη την ταχύτητα του ιστιοφόρου που ήταν, κατά τον ουσιώδη χρόνο, 7-8 ναυτικά μίλια ανά ώρα (κόμβους), όπως του ανέφερε ο Εναγόμενος 3 και λαμβάνοντας υπόψη ότι η ταχύτητα του ανέμου κατά τον ουσιώδη χρόνο ήταν 4-5 μποφόρ αντίθετα με την πλεύση του, τότε ήταν η κατάληξη του, το ιστιοφόρο κινείτο και με την μηχανή του.
Ο Εναγόμενος 3 από την άλλη αρνήθηκε ότι συναντήθηκε και είπε οτιδήποτε σχετικό στον Μ.Ε.2, ισχυρίστηκε ότι η ταχύτητα του ήταν 7 κόμβοι αλλά αρνήθηκε ότι χρησιμοποιούσε την μηχανή του ιστιοφόρου τη δεδομένη στιγμή.
Ο Μ.Υ.2, του πρώην Τμήματος Εμπορικής Ναυτιλίας, νυν Υφυπουργείο Ναυτιλίας, ο οποίος παρουσιάστηκε ως εμπειρογνώμονας επί του θέματος, πρόβαλε ότι η ταχύτητα του ιστιοφόρου κατά τον ουσιώδη χρόνο ήταν 7 κόμβοι.
Εξέτασα με πολλή προσοχή όλη την μαρτυρία ενώπιον μου. Ο άνεμος και η μηχανή ή και αμφότερα είναι το μέσο προώθησης του ιστιοφόρου και είναι αυτά που του δίδουν την ταχύτητα του ανάλογα με την ισχύ του ανέμου ή της μηχανής ή συνδυασμό των δύο. Εδώ είναι παραδεκτό από τον Εναγόμενο ότι κατά τον ουσιώδη χρόνο η ταχύτητα του ιστιοφόρου ήταν 7 κόμβοι. Αυτό καταγράφει και ο Μ.Ε.2 στην Έκθεση που ετοίμασε, Τεκμ. 7, σελ. 6 στα συμπεράσματα του. Αναμφίβολα για να επιτύχει την ταχύτητα αυτή αντίθετα της πνοής του ανέμου, ο οποίος είχε ταχύτητα 4 (έστω) μποφόρ, θα πρέπει να έγινε χρήση της μηχανής του σκάφους. Γνώμη που εξέφρασε ο Μ.Ε.2, τον οποίο δέχομαι ως εμπειρογνώμονας επί του θέματος λαμβάνοντας υπόψη τις γνώσεις του, τα ακαδημαϊκά του προσόντα και πείρα επί των θεμάτων που αναφέρθηκε. Συνεπώς, οποιαδήποτε αντίθετη μαρτυρία τέθηκε στο Δικαστήριο ιδιαίτερα από τον Εναγόμενο 3, απορρίπτεται ως αναξιόπιστη.
Ο Μ.Υ.2, φάνηκε ξεκάθαρα από τη μαρτυρία του ότι δεν είχε προσωπική άποψη επί του θέματος και ότι δεν ήταν απόλυτα βέβαιος κατά πόσο το ιστιοφόρο έπλεε κατά τον ουσιώδη χρόνο μόνο με τη χρήση των πανιών του. Θεώρησε ως δεδομένο ότι αυτό εκινείτο μόνο με τα πανιά χωρίς να εξετάσει οτιδήποτε άλλο. Δεν ανάφερε όμως την πηγή γνώσης του ή πού στηρίχθηκε για να θεωρήσει ως δεδομένο ότι το "GYPSY QUEEN" έπλεε μόνο με πανιά χωρίς τη χρήση της μηχανής του.
Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω, δέχομαι ως αξιόπιστη τη μαρτυρία που εισηγείται ότι κατά τον ουσιώδη χρόνο το "GYPSY QUEEN" χρησιμοποιούσε και τη μηχανή του και η ταχύτητα του ήταν 7 κόμβοι. Η αντίθετη μαρτυρία απορρίπτεται ως αναξιόπιστη και μη ανταποκρινόμενη στα πραγματικά γεγονότα.
Η σημασία της χρήσης μηχανής από το "GYPSY QUEEN" κατά τον ουσιώδη χρόνο συνίσταται όχι τόσο αναφορικά με την ταχύτητα που αυτό είχε κατά τον ουσιώδη χρόνο αλλά στην εφαρμογή της Σύμβασης περί των Διεθνών Κανονισμών προς Αποφυγή Συγκρούσεων εν Θαλάσση, 1972, που έγινε στο Λονδίνο το 1972 και κυρώθηκε, με βάση το Άρθρο 169 του Συντάγματος, με τον Περί της Συμβάσεως Περί Διεθνών Κανονισμών προς Αποφυγήν Συγκρούσεων εν Θαλάσση του 1972 (Κυρωτικός) και περί Συναφών Θεμάτων Νόμο του 1980 (Αρ. 18/80). Θα επανέλθω σ΄ αυτούς στο κατάλληλο στάδιο.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος για τον Εναγόμενο 3 υπέβαλε στο πολύ αργοπορημένο στάδιο της αγόρευσης του ότι οι Ενάγοντες δεν κατεχώρησαν "Προκαταρκτικές Πράξεις" σύμφωνα με τον Κανονισμό 48, των Κυπριακών Κανονισμών Ναυτοδικείου του 1893. Η παράλειψη δεν συνεπάγεται ακυρότητα αλλά παρατυπία, σύμφωνα με τον ευπαίδευτο συνήγορο, και εφόσον οι Ενάγοντες δεν αιτήθηκαν άρση της παρατυπίας η αγωγή τους θα πρέπει να απορριφθεί.
Σύμφωνα με τον Καν. 48 των Κανονισμών του Ναυτοδικείου (Cyprus Admiralty Jurisdiction Order, 1983) σε αγωγή για αποζημιώσεις συνεπεία σύγκρουσης πλοίων θα πρέπει ο Ενάγων εντός μιας βδομάδας από την έκδοση του εντάλματος και αντίστοιχα ο Εναγόμενος οποτεδήποτε προ του χρόνου ο οποίος ορίζεται για εμφάνιση ενώπιον του Ναυτοδικείου, να καταθέσουν αντίστοιχα έγγραφο το οποίο καλείται "προκαταρκτική πράξη" στο οποίο θα καταγράφονται διάφορες λεπτομέρειες όπως π.χ. το όνομα των εμπλεκομένων πλοίων, την ώρα και μέρος της σύγκρουσης, την κατεύθυνση και ένταση του ανέμου, τον καιρό, την πορεία και ταχύτητα του πλοίου όταν έγινε αντιληπτό για πρώτη φορά το άλλο πλοίο, την απόσταση που τα χώριζε, τα φώτα των πλοίων εάν η σύγκρουση έλαβε χώρα το βράδυ και το στίγμα του άλλου πλοίου όταν για πρώτη φορά έγινε αντιληπτό.
"Ο σκοπός του κανόνα αυτού είναι, αντίθετα με τους συνηθισμένους κανόνες που ισχύουν για τα δικόγραφα, όπως οι διάδικοι σε αγωγή για σύγκρουση πλοίων παρουσιάζουν την υπόθεσή τους τελώντας εν αγνοία της υπόθεσης που θα παρουσιάσει το άλλο μέρος, ούτως ώστε να μην μπορούν να ετοιμάσουν την υπόθεσή τους στα μέτρα της υπόθεσης του αντίδικού τους. Παλαιότερα εξυπηρετούσε επίσης και την ανάγκη καταγραφής των γεγονότων ενώ ήταν ακόμα νωπά.
Οι προκαταρκτικές πράξεις και οι απαντήσεις που δίδονται σ' αυτές είναι δεσμευτική παραδοχή για το διάδικο που τις καταθέτει και δεν είναι επιτρεπτό σ' αυτόν να αποστεί από αυτές. Μαρτυρία αντίθετη με τις λεπτομέρειες που περιέχονται στις προκαταρκτικές πράξεις δεν είναι αποδεκτή (Searay Ltd v. M/V "Angostino Neto" (1995) 1 A.A.Δ. 231, The Ladybell 49 Τ.L.R. 595).
Συνεπώς δεν μπορούν να τροποποιηθούν, oύτε ο διάδικος δικαιούται να αποστεί από τις απαντήσεις αυτές κατά τη δίκη, χωρίς την άδεια του δικαστηρίου. Αν τέτοια άδεια δεν ζητηθεί και η μαρτυρία που δόθηκε διαφέρει από τις παραδοχές στην προκαταρκτική πράξη, το δικαστήριο μπορεί να θεωρήσει τον διάδικο δεσμευμένο από τις παραδοχές αυτές (The Semiramis [1952] 2 Lloyd's Rep. 86). Παρ' όλα αυτά το δικαστήριο δεν δεσμεύεται από τις παραδοχές που γίνονται στην προκαταρκτική πράξη (The Vanessa [1960] 1 Lloyd's Rep. 82).
Κάθε διάδικος υποχρεούται να αναφέρει στην προκαταρκτική του πράξη τα ουσιώδη γεγονότα επί των οποίων βασίζει την υπόθεσή του (Marsden on Collisions at Sea, 12η Έκδοση, παραγρ. 18-86). Οι πληροφορίες που δίδονται θα πρέπει να είναι πλήρεις, ενώ οποιαδήποτε απόκρυψη θα αντιμετωπίζεται από το Δικαστήριο με καχυποψία. Αν οποιοσδήποτε από τους κανονισμούς που διέπουν την αποφυγή σύγκρουσης στη θάλασσα έχει παραβιαστεί, αναμένεται και έτσι παραμένει η πρακτική, να καθορίζονται ποίοι είναι αυτοί οι κανονισμοί. Χρήσιμη ανάλυση για τις προκαταρκτικές πράξεις, τη χρησιμότητα και τους λόγους ύπαρξής τους μπορεί να ανευρεθεί στην υπόθεση Heracleous ν. Τhe Speed-Boat NIKI (1984) 1 C.L.R. 504".
(βλ. Κωνσταντίνος Σκλάβος κ.α. ν. Το πλοίο "NATALEMAR" 1999 1 Α.Α.Δ 1079)
Εδώ ουδείς εκ των διαδίκων συνεμορφώθη με τον πιο πάνω Κανονισμό και ο Εναγόμενος 3 δεν ήγειρε το θέμα κατά την ακρόαση της αγωγής και ανταπαιτήσεων και ουδείς ήγειρε θέμα πρόκλησης οιοασδήποτε βλάβης στην προώθηση της απαίτησης, υπεράσπισης, ανταπαίτησης κ.λ.π. Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, όπως επίσης ότι πρόκειται περί παρατυπίας, το καθυστερημένο στάδιο που εγείρεται το θέμα, ότι δόθηκε μαρτυρία χωρίς ένσταση αναφορικά με τις συνθήκες της σύγκρουσης και το γεγονός ότι οι "προκαταρκτικές πράξεις" δεν είναι δεσμευτικές για το Ναυτοδικείο, το οποίο πρέπει να ενεργήσει σύμφωνα με την ενώπιον του μαρτυρία η οποία φαίνεται και είναι περισσότερο ακριβής και αξιόπιστη (βλ. The Geo W. McKnight (1947) 80 LI.L.R. 419) και ιδιαίτερα ότι τα περισσότερα γεγονότα στην παρούσα υπόθεση,αφορούν την σύγκρουση των δύο σκαφών είναι παραδεκτά κρίνω ότι οι Εναγόμενοι ουδεμία βλάβη ή ζημιά υπέστησαν, από την μη καταχώρηση "προκαταρκτικής πράξης" από τους Ενάγοντες και συνεπώς το σχετικό αίτημα του Εναγομένου 3 απορρίπτεται.
Ως αποτέλεσμα και έχοντας υπόψη το σύνολο της αποδεκτής μαρτυρίας ενώπιον μου, τα γεγονότα έχουν ως ακολούθως:
Στις 25.5.2014 και ώρα 11.45 π.μ. περίπου, το ταχύπλοο "PETROMINA" εγγρ. XXXXX62, μήκους 6.5μ, πλάτους 1.77μ. και 0.94 βύθισμα, ευρίσκετο στην θαλάσσια περιοχή της Λεμεσού, έναντι του Ζωολογικού Κήπου όπου έπλεαν και άλλα σκάφη. Η μηχανή του ευρίσκετο σε λειτουργία στη θέση "ουδέτερο". Η κατεύθυνση του ταχύπλοου ήταν δυτική. Οι δύο επιβαίνοντες Ενάγων 1 και Μ.Ε.1 επιδίδοντο σε φωτογράφηση εξέδρας πετρελαίου που ευρίσκετο στην περιοχή. Κατά τον ίδιο χρόνο το ιστιοφόρο "GYPSY QUEEN" με ταχύτητα 7 κόμβων έπλεε νότια με ανοικτά πανιά και τη μηχανή σε λειτουργία και συγκρούστηκε με το ταχύπλοο. Το ταχύπλοο είχε κατά τον ουσιώδη χρόνο το ιστιοφόρο στη δεξιά του πλευρά. Η σύγκρουση επήλθε με την πλώρη του "GYPSY QUEEN" επί της δεξιάς πλαϊνής πλευράς του "PETROMINA", η οποία υπεχώρησε με αποτέλεσμα να εισρεύσει θαλάσσιο νερό και να μισοβυθιστεί. Εκτός νερού ευρίσκετο μόνο η πλώρη του. Ο Ενάγων και Μ.Ε.1 λίγο πριν τη σύγκρουση πήδηξαν στη θάλασσα. Το ιστιοφόρο είχε ως καπετάνιο τον Εναγόμενο 3, ενώ ιδιοκτήτης του είναι η εταιρεία, Εναγομένη 2. Κατά τον ουσιώδη χρόνο ο άνεμος είχε ένσταση 4 μποφόρ με ριπές στα 5 μποφόρ. Η θάλασσα ήταν γαλήνια, ο καιρός καλός και υπήρχε καλή ορατότητα της θαλάσσιας περιοχής όπου έγινε η σύγκρουση. Ο Εναγόμενος 3 δεν είδε καθόλου το ταχύπλοο πριν τη σύγκρουση ενώ ο Ενάγων 1 σε πολύ μικρή απόσταση πριν την σύγκρουση.
Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω θα προχωρήσω να εξετάσω το θέμα ευθύνης των δύο σκαφών βάσει πάντοτε τους εν ισχύει Κανονισμούς. Όπως ήδη έχω αναφέρει αυτοί είναι οι Διεθνείς Κανονισμοί προς Αποφυγή Συγκρούσεως στη Θάλασσα του 1972, όπως έχουν τροποποιηθεί οι οποίοι έγιναν με τη Σύμβαση περί τούτου το 1972. (Convention on the International Regulations for preventing Collisions at Sea, 1972 "COLREG").
Στα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης σύμφωνα με τα ευρήματα του Δικαστηρίου, αμφότερα τα σκάφη κατά τον ουσιώδη χρόνο χρησιμοποιούσαν την μηχανή τους συνεπώς είναι εφαρμοστέοι οι Κανονισμοί που αφορούν "μηχανοκίνητο πλοίο".
Οι κάτωθι Κανονισμοί προβλέπουν:
"Κανονισμός 5 - Έπιτήρησις
Παν πλοΐον δέον όπως τηρή,, έν παντί χρόνω, τήν πρέπουσαν οπτικήν και ακουστικήν επιτήρησιν ώς και έπιτήρησιν διά παντός διαθεσίμου πρόσφορου μέσου κατά τάς επικρατούσας περιστάσεις και συνθήκας, ώστε νά δύναται να προβή είς πλήρη έκτίμησιν της καταστάσεως και του κινδύνου συγκρούσεως.
Κανονισμός 6 - Ασφαλής ταχύτης
Πάν πλοΐον δέον δπως πάντοτε πλέη μετ' ασφαλούς ταχύτητος, οϋτως ώστε νά δύναται νά λάβη πρέποντα .και αποτελεσματικά μέτρα προς αποφυγήν συγκρούσεως και νά σταματήση εντός της ενδεδειγμένης διά τάς επικρατούσας περιστάσεις και συνθή,κας αποστάσεως. Προς καθορισμόν της ασφαλούς ταχύτητος, οι κάτωθι παράγοντες θά είναι μεταξύ εκείνων οί όποιοι θά λαμβάνωνται ύπ' όψιν
(α) Ύφ' απάντων τών πλοίων:
i. η κατάστασις όρατότητος,
ii. η πυκνότης θαλάσσιας κυκλοφορίας περιλαμβάνουσα συγκεντρώσεις αλιευτικών πλοίων ή οιωνδήποτε έτερων πλοίων,
iii. η προς χειρισμόν 'ικανότης του πλοίου, ειδικώτερον δε ή άπόστασις άκινητοποιήσεως και η ικανότης στροφής ύπό τάς κρατούσας συνθήκας,
iv. κατά τήν νύκτα ή υπαρξις προβαλλομένου φωτός, (ανταύγειας), ως τό τοιούτον έκ φώτων ξηράς ή έκ της ανακλάσεως τών ιδίων αύτου φώτων,
v. η κατάστασις ανέμου, θαλάσσης και ρευμάτων και ή έγγύτης προς ναυτιλιακούς κινδύνους,
vi. το βύθισμα του πλοίου, εν σχέσει πρός το διαθέσιμον βάθος του ύδατος.
Κανονισμός 7 - Κίνδυνοι Συγκρούσεως
(α) Παν πλοΐον θά χρησιμοποιή παν διαθέσιμον και κατάλληλον, υπό τας
επικρατούσας περιστάσεις και συνθήκας, μέσον ίνα εκτιμήση έάν υφίσταται κίνδυνος συγκρούσεως. Υπαρχούσης οιασδήποτε αμφιβολίας ο τοιούτος κίνδυνος θα θεωρήται ότι υπάρχει.
Κανονισμός 8 - Χειρισμοί προς αποφυγήν συγκρούσεως
(α) ...........................
(β) ..........................
(γ) Εφ' όσον υφίσταται επαρκής θαλάσσιος χώρος, η μεταβολή της πορείας απλώς δυνατόν ν' αποβή η πλέον αποτελεσματική ενέργεια προς αποφυγήν προσεγγίσεως εις επικίνδυνον απόστασιν, νοουμένου ότι εκτελείται εγκαίρως, είναι ουσιαστική και δεν απολήγει εις επικίνδυνον προέγγισιν μεθ' ετέρου πλοίου.
(δ) .............................
(ε) Εάν είναι απαραίτητον, προς αποφυγήν συγκρούσεως ή προς παροχήν ευχέρειας χρόνου προς εκτίμησιν της καταστάσεως, εν πλοίον δέον όπως ελαττώνη την ταχύτητα του ή ακίνητη τελείως διά διακοπής της λειτουργίας ή αναποδίσεως των μέσων προώσεως του.
(στ)(ι) Πλοίον το οποίον, από οιονδήποτε από τους παρόντες Κανονισμούς απαιτείται να μη παρεμποδίζη την διέλευση ή ασφαλή διέλευση άλλου πλοίου, θα πρέπει όταν απαιτείται από τις περιστάσεις της υπόθεσης, να λάβη άμεση δράση να επιτρέψη επαρκή διέλευση του άλλου πλοίου.
Κανονισμός 15 - Περίπτωσις διασταυρώσεως
Οσάκις δύο μηχανοκίνητα πλοία διασταυρώνουν τας πορείας των, κατά τρόπον ώστε να υφίσταται κίνδυνος συγκρούσεως, το πλοίον, το οποίον βλέπει το έτερον προς την δεξιάν του πλευράν, οφείλει ν' απομακρύνεται της πορείας του και εφ' όσον αι συνθήκαι της περιπτώσεως επιτρέπουν, ν' αποφεύγη να διέρχεται πρώραθεν του ετέρου πλοίου.
Κανονισμός 16 - Χειρισμός εκ μέρους του φυλάσσοντος πλοίου
Παν πλοίον παρά του οποίου απαιτείται όπως απομακρύνεται της πορείας ετέρου τινός πλοίου, δέον όπως ενεργή κατά το δυνατόν εγκαίρως και ουσιαστικώς, ώστε να τηρήται αρκούντως μακράν τούτου.
Κανονισμός 17 - Χειρισμός εκ μέρους του φυλασσομένου πλοίου
(α) (i) Οσάκις το εν εκ δύο πλοίων οφείλει ν' απομακρυνθή της πορείας ετέρου, το έτερον τούτο πλοίον δέον να διατηρή την πορείαν και ταχύτητα του.
(ii) Εν τούτοις, το τελευταίον τούτο πλοίον δύναται να ενεργήση ώστε ν' αποφευχθή σύγκρουσις διά μόνου του ελιγμού του, ευθύς ως καταστή προφανές εις αυτό ότι το υπόχρεον ν' απομακρυνθή της πορείας του πλοίον δεν ενεργεί καταλλήλως, συμφώνως προς τους παρόντας Κανόνας.
(β) Όταν, δι' οιανδήποτε αιτίαν, το υπόχρεον όπως διατήρηση την πορείαν και ταχύτητα του πλοίον ευρεθή τόσον εγγύς του ετέρου, ώστε η σύγκρουσις να μη δύναται να αποφευχθή εκ μόνων των ενεργειών του φυλάσσοντος πλοίου, τότε οφείλει και τούτο να ενεργήση κατά τον καλύτερον δυνατόν τρόπον δια ν' αποφευχθή η σύγκρουσις."
Ενδιαφέρον επίσης είναι ο Κανονισμός 2 ο οποίος προβλέπει ότι:
"Κανονισμός 2 - Ευθύνη
(α) Ουδεμία διάταξις τών παρόντων Κανόνων απαλλάσσει οιονδήποτε πλοΐον ή τον πλοιακτήτην, τον πλοίαρχον ή τό πλήρωμα αυτού εκ των συνεπειών οιασδήποτε αμελείας ως προς την συμμόρφωσιν προς τους παρόντας Κανόνας ή αμελείας αφορώσης εις την λήψιν οιωνδήποτε προληπτικών μέτρων υπαγορευόμενων υπό της κοινής ναυτικής εμπειρίας ή τών ειδικών συνθηκών της περιπτώσεως."
Προβλήθηκε αρχικά από τους Ενάγοντες και Εναγόμενο 3 η παραβίαση αριθμού κανονισμών αντίστοιχα. Ειδικότερα από τους Ενάγοντες ότι το "GYPSY QUEEN" παρέβη τους Κανόνες 2(b), 5, 6, 7 (a), 8(c)(e), 15, 16 και 17(a)(ii)(b). Από δε τον Εναγόμενο 3 ότι το "PETROMINA" παρέβη τους Κανόνες 5, 7(α), 8(γ)(στ), 15, 16, 18(a)(iv). Κατά την αντεξέταση του ειδικού επί του θέματος Μ.Ε.2, έγινε παραδοχή υπ' αυτού ότι, πέραν των όσων αναφέρει στην Έκθεση του Τεκμ. 7 ότι το "PETROMINA" παραβίασε, αυτό παραβίασε και τους Κανόνες με αριθμό 7(α), 8(γ)(στ)(ι), 15, 16, 17(α)(ii), (b), 18(α)(iv), β(i)(ii). Γίνονται συνεπώς τα ανάλογα ευρήματα. Σ' αυτά θα πρέπει να προστεθεί και ο Κανόνας 2(b) εφόσον είναι παραδεκτό ότι το "PETROMINA" είχε την μηχανή του εν λειτουργία και συνεπώς θεωρείται ότι ήταν εν πλω κατά τον ουσιώδη χρόνο. Το ίδιο ισχύει και για το "GYPSY QUEEN". Τα όσα σχετικά ανέφερε ο Μ.Υ.2 και καταγράφονται στην Έκθεση του Τεκμ. 34, γίνονται αποδεκτά πλην αυτού που αφορά τον Κανονισμό 18(α)(iv) λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά το ουσιώδη χρόνο το "GYPSY QUEEN" χρησιμοποιούσε τη μηχανή του. Τονίζεται ότι οι διαπιστώσεις του περί παραβιάσεως Κανονισμών, δεν χρειάζονται εμπειρογνωμοσύνη. Η αντιπαραβολή των πραγματικών γεγονότων με τον αντίστοιχο Κανονισμό δίδει από μόνη της το αποτέλεσμα. Αυτό δύναται να το πράξει και το Δικαστήριο από μόνο του στα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης. Με βάση τα πιο πάνω γίνονται ευρήματα του Δικαστηρίου οι παραβάσεις που αναφέρονται στο Τεκμ. 34 αναφορικά με το "GYPSY QUEEN" συμπεριλαμβανομένης και αυτής του Κανονισμού 18(α)(iv).
Εξέτασα με πολλή προσοχή την συμπεριφορά αμφοτέρων των σκαφών κάτω από τις περιστάσεις που αναφέρονται στα ευρήματα μου και κατέληξα ότι το "GYPSY QUEEN" ευθύνεται για την σύγκρουση λόγω έλλειψης παρατηρητικότητας (proper look out) ώστε να εκτιμήσει την κατάσταση και τον κίνδυνο σύγκρουσης. Ως είναι παραδεκτό από τον καπετάνιο του (Εναγόμενο 3) αυτός ουδέποτε είδε το "PETROMINA" παρά μόνο ελάχιστα δευτερόλεπτα πριν την σύγκρουση. Η παραβίαση του Κανόνα 5 υπ' αυτού ήταν καθοριστική στην πρόκληση της σύγκρουσης. Αυτό, κυβερνούμενο από τον Εναγόμενο 3 επέπλεε με ταχύτητα 7 κόμβους, σε μια περιοχή όπου υπήρχαν σκάφη, με εμφανή συνεπώς τον κίνδυνο σύγκρουσης και όμως παρόλα ταύτα δεν είχε επαρκή επιτήρηση της θαλάσσιας περιοχής σύμφωνα με την πορεία του. Από την άλλη, βεβαίως, και με δεδομένη την ευθύνη του "GYPSY QUEEN" το "PETROMINA" δεν είναι άμοιρο ευθυνών. Παραβίασε μεγάλο αριθμό Κανόνων ως έχει αναφερθεί πιο πάνω. Ιδιαίτερα αυτό δεν είχε την δέουσα παρατηρητικότητα και ευρισκόταν σε μια θέση όπου εμπόδιζε την διέλευση του "GYPSY QUEEN" χωρίς όμως να λάβει κανένα μέτρο δηλοποίησης της θέσης του και ή αποφυγής κινδύνου σύγκρουσης . Αυτό οδήγησε με την σειρά του στην μη λήψη των αναγκαίων μέτρων για αποφυγή της σύγκρουσης. Λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη ότι το τελευταίο, ("PETROMINA"), ήταν το φυλάσσον πλοίο, ήταν "εν πλω" κατά το Νόμο και παρέβη τους Κανόνες που έχουν αναφερθεί, κρίνω ότι η ευθύνη αμφοτέρων είναι η ίδια. Η κύρια αιτία του ατυχήματος ήταν η έλλειψη παρατηρητικότητας και η αδιαφορία για άλλα σκάφη εκ μέρους και των δύο. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα περιστατικά της υπόθεσης, πιστεύω ότι ο ορθός καταμερισμός της ευθύνης είναι για το "GYPSY QUEEN" 50% και για το"PETROMINA" επίσης 50%.
ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ
Η αγωγή ηγέρθη τόσο από τον Ενάγοντα 1 υπό την ιδιότητα του ως ιδιοκτήτη του ταχύπλοου αλλά και από την ασφαλιστική του εταιρεία, Ενάγουσα 2, εξ υποκαταστάσεως (by way of subrogation) των δικαιωμάτων του Ενάγοντα 1 (βλ. §5 της Αναφοράς).
Στην αγόρευση του ο ευπαίδευτος συνήγορος των Εναγόντων στηριζόμενος στους Κανονισμούς 30 και 31 του Cyprus Admiralty Jurisdiction Order ("CAJO") και στις αποφάσεις Π.Τ. ΑΣΟΥΡΑΝΣΙ ΤΟΚΙΟ ΜΑΡΙΝ ΙΝΤΟΝΗΣΙΑ ν. ΣΗΣΚΟΠ ΝΑΒΙΚΕΪΣΙΟΝ ΛΤΔ (Seascope Navigation Ltd) κ.α. (1999) 1 Α.Α.Δ. 1378 και Gold Seal Shipping Co Ltd v. Standard Fruit Company (Bermuda) Ltd (2000) 1(Γ) A.A.Δ. 1552 εισηγήθηκε ότι είναι αυτός ο ορθός τρόπος έγερσης αγωγής εφόσον η Εναγόμενη 2 έχει υποκατασταθεί στα δικαιώματα του πρώτου Ενάγοντα.
Οι αντίδικοι συνήγοροι, δυστυχώς, δεν άγγιξαν το θέμα και δεν βοήθησαν το Δικαστήριο. Προφανώς εκείνο που τους ενδιέφερε είναι η απαλλαγή των πελατών τους από την ευθύνη και όχι ποιος θα εισπράξει. Παρόλα αυτά το θέμα είναι ενδιαφέρον και τα Αγγλικά Δικαστήρια ασχολήθηκαν με αυτό αιώνες νωρίτερα και έδωσαν τις ορθές απαντήσεις, κατά τη γνώμη μου. Επίσης, το θέμα διδάσκεται στα Αγγλικά Πανεπιστήμια υπό τον τίτλο "Marine Insurance" και ο Καθηγητής E.R. Hardy Ivamy του University of London θεωρείται ως η κορυφή επί του θέματος. Συνεπώς, το θέμα κατά την γνώμη μου θα πρέπει να τεθεί στην ορθή διάσταση του.
Το ναυτικό ασφαλιστικό συμβόλαιο, όπως γενικά και όλα τα ασφαλιστικά συμβόλαια, είναι σύμβαση κάλυψης, ήτοι αποζημίωση του ασφαλιζομένου. Σε περίπτωση αποζημίωσης του ασφαλιζομένου στη βάση του ασφαλιστικού συμβολαίου τότε ο ασφαλιστής υποκαθίσταται στα δικαιώματα του ασφαλιζομένου (he is subrogated to all the rights and remedies of the assured). Σε περίπτωση πλήρους απώλειας (total loss) του ασφαλιζομένου αντικειμένου τότε ο ασφαλιστής εφόσον αποζημιώσει τον ασφαλιζόμενο ιδιοκτήτη τότε αποκτά τίτλο επί του ασφαλιζόμενου αντικειμένου. Αυτό γίνεται είτε νομοθετικά π.χ. στο Ηνωμένο Βασίλειο (βλ. Μarine Insurance Act 1906, s.79(i) είτε βάσει των όρων του συμβολαίου π.χ. στην Κυπριακή Δημοκρατία. Πώς λειτουργεί αυτή η αρχή της υποκατάστασης εξηγείται πολύ απλά στο ακόλουθο συνοπτικό κείμενο από το σύγγραμμα Marine Insurance, E.R. Hardy Ivamy, 3rd Ed. Σελ. 496.
"ΤHE EXERCISE OF THE RIGHT OF SUBROGATION.
It is in accordance with the doctrine of subrogation that upon indemnifying against costs the insurer may sue in the assured's name any person through whose default or wrongdoing the loss may have occurred[1].
This rule will apply whether the loss be a total or a partial one. Accordingly, where damage is done by a third party to the thing insured, he may be sued by the insurer in the name of the assured.
But the insurer is entitled to sue in his own name where the assured has assigned to the insurer his right of action in respect of the subject-matter[2]."
Για ολοκλήρωση της εικόνας αναφέρεται ότι η διευθέτηση της απώλειας είναι θέμα που αφορά μόνο τον ασφαλιζόμενο και τον ασφαλιστή. Τρίτο πρόσωπο εναντίον του οποίου ο ασφαλιστής κινείται δικαστικά βάσει των δικαιωμάτων που απέκτησε δια της υποκατάστασης (subrogation) από τον ασφαλιζόμενο δεν δύναται να διαφύγει ευθύνης με το να επιδείξει ότι, μεταξύ των δύο ως άνω, ασφαλιζομένου και ασφαλιστή, δεν υπήρχε καλή αξίωση για πλήρη απώλεια (total loss), εφόσον η υποκατάσταση (subrogation) αφορά εκχώρηση της αιτίας αγωγής (βλ. King v. Victoria Insurance Co Ltd (1896) A.C. 250. Ούτε επί της ίδιας αρχής, το ποσό το οποίο πληρώθηκε στον ασφαλιζόμενο από τον ασφαλιστή σχετικά με την απώλεια, δύναται να ληφθεί υπόψη ή να αφαιρεθεί από τις αποζημιώσεις που είναι πληρωτέες από τον αδικοπραγούντα πλοίο στον ασφαλιζόμενο. Ο ασφαλιζόμενος είναι καταπιστευματοδόχος (trustee) του ασφαλιστή στην αγωγή που ηγέρθη για αποζημιώσεις (βλ. Yates v. Whyle (1838), 4 Bing N.C. 272).
Στην Gold Seal Shipping Company Ltd v. Standard Fruit Company (Bermuda) Limited (2000) 1 A.A.Δ. 1552 λέχθηκαν τα ακόλουθα:
"Στο σύγγραμα Αrnould "Law of Marine Insurance and Average, 16η ΄Εκδοση, Τόμος 2, σελ. 1081, παρ. 129 και σελ. 1082 παρ. 1301.
"Ιndemnity is the guiding principle:
"In practice, the commonest way in which the principle of subrogation is applied to insurance, is for the insurer to pay the claim of the assured, and then to institute proceedings in the name of the latter, but for his own benefit, against the party ultimately liable."
"Assignment and subrogation:
The position of an underwriter who has taken an assignment of his assured's rights of action against third parties must also be distinguished from that of an underwriter who is exercising a right of subrogation. It is always open to an underwriter upon indemnifying his assured under the policy to take an assignment of his rights of action against third parties and such an assignment does not constitute the assignment of a bare right of action. A valid legal assignment of his assured's rights will enable the underwriter to sue the third party in his own name and in an appropriate case, to recover more than the amount which he has paid to the assured."
Στους Ηalsbury's Laws of England, 4η ΄Εκδοση, Reissue, Volume 25, σελ. 293 παρ. 509:
"Ιn the absence of a formal assignment of the right of action the insurers cannot sue the third party in their own names; they must bring the action in the name of the assured. On receiving a proper indemnity against costs, it is the duty of the assured to permit his name to be used in such action."
Στην απόφαση του Σαββίδη Δ. στην Chellaram & Sons & another v. Overtania Shipping (1982) 1 CLR 699:
"So, irrespective of the express term in the letter of subrogation whereby the plaintiffs were bound to institute the present proceedings in their own names, once the claim has been paid by the insurers, it is well settled as a matter of equity notwithstanding the fact that the rights to recover against third persons passed from the assured to the insurer, that actions at law should be brought in the name of the plaintiffs and not the insurer, and in case of refusal by the plaintiffs to use their names in the proceedings, they can be compelled to give the use of their names by proceedings in equity, subject to a proper indemnity to them as to costs."
Στην απόφαση του Ιωσηφίδη Δ. στην Photos Photiades & Co., v. General Insurance Co. "Helvetia" Ltd (1965) 1 CLR 188 στην οποία υιοθετήθηκε σχετικό απόσπασμα από τον Arnould on Marine Insurance, έκδοση 1961, σύμφωνα με το οποίο, δυνάμει της υποκατάστασης, ο ασφαλιστής μπορεί να καταθέσει αγωγή, στο όνομα όμως του ασφαλιζομένου."
Παρόλη την πιο πάνω νομική και νομολογιακή αντιμετώπιση του θέματος, στην Κύπρο το 1985 για πρώτη φορά απεφασίσθη ότι ο ασφαλιστής μπορεί να καταχωρήσει αγωγή ομού μετά του ασφαλιζομένου. Η πρώτη απόφαση ήταν η Jordan Constructing v. Selia shipping (1985) 1 C.L.R. (Μονομελής σύνθεση) και ακολούθησε η Gold Seal Shipping Company Ltd (άνω). Η απόφαση στην P.T. Assuransi Navigation Ltd επιβεβαιώθηκε και στην Αναφορά που ακολούθησε ημερ. 5.7.2000.
Η P.T. Assuransi Navigation Ltd (άνω) η οποία φαίνεται ότι αποτελεί θεμέλιο της άνω αντιμετώπισης αφορούσε τ' ακόλουθα γεγονότα. Οι ασφαλιστές αποζημίωσαν τους ασφαλιζομένους παραλήπτες των καταστραφέντων εμπορευμάτων, οι οποίοι τους εκχώρησαν τα δικαιώματα τους έναντι των Εναγομένων (μεταφορέων των εμπορευμάτων). Οι ασφαλιστές προχώρησαν μόνοι τους στην καταχώρηση αγωγής. Οι Εναγόμενοι καταχώρησαν αίτηση παραμερισμού του κλητηρίου εντάλματος επί τω ότι δεν ήταν "rightful claimants" καθότι τα υπογραφέντα από τους παραλήπτες letters of subrogation δεν συνιστούσαν formal assignment που να έδιδε στους Ενάγοντες δικαίωμα να εγείρουν απαίτηση στο όνομα τους παρά μόνο να χρησιμοποιήσουν το όνομα των παραληπτών για να προωθήσουν την απαίτηση.
Το Δικαστήριο με αναφορά στους Κανονισμούς 30 και 31 του Cyprus Admiralty Jurisdiction Order 1893 κατέληξε ως ακολούθως:
"Οι Κανονισμοί 30 και 31 στους οποίους με παρέπεμψε ο κ. Χατζηϊωάννου προνοούν:
30. The Court or Judge may at any stage of the proceedings and either with or without an application for that purpose being made by any party or person and upon such terms as shall seem just, order that the name or names of any party or parties be struck out or that the names of any person or persons who are interested in the action or who ought to have been joined either as Plaintiffs or Defendants or whose presence before the Court is necessary in order to enable the Court effectually and completely to adjudicate upon and settle all questions involved in the action be added.
31. For the purposes of the last preceding rule and underwriter or insurer shall be deemed to be a person interested in the action.
Έχω την άποψη ότι ο Κανονισμός 31, στον οποίο και δεν είχε αναφερθεί ο Σαββίδης, Δ., στην υπόθεση Chellaram, έχει ιδιαίτερη σημασία. Προνοώντας ειδικά και ρητά ότι ο ασφαλιστής "shall be deemed" να είναι ενδιαφερόμενο πρόσωπο στην αγωγή, δεν τον καθιστά απλώς ενδεχόμενα ενδιαφερόμενο στην αγωγή αν άλλως ήθελε έχει αγώγιμο δικαίωμα αλλά του αναγνωρίζει δεδομένα την ιδιότητα αυτή ώστε να μπορεί να είναι διάδικος δυνάμει του Κανονισμού 30 στον οποίο παραπέμπει και να μην υπόκειται σε διαταγή για απάλειψη του ονόματος του ως ενάγων όπως προνοείται στον Κανονισμό 30. Ο σκοπός του Κανονισμού 30, όπως διατυπώνεται, είναι όπως όλα τα πρόσωπα που ενδιαφέρονται στην αγωγή είναι ενώπιον του δικαστηρίου ώστε να βοηθείται έτσι το δικαστήριο αποτελεσματικά και τελειωτικά να επιληφθεί και επιλύσει όλα τα θέματα που εγείρονται στην αγωγή. Και ο ασφαλιστής, ο οποίος μάλιστα έχει γίνει subrogated στα δικαιώματα του ασφαλισμένου αποζημιώνοντας τον, έχει έτσι και ουσιαστικό συμφέρον ως εκ του subrogation και διαδικαστικό δυνάμει του Κανονισμού 31 να είναι διάδικος. Οποιαδήποτε άλλη ερμηνεία θα συνιστούσε, κατά τη γνώμη μου, ανεπίτρεπτα περιοριστική προσέγγιση στο θέμα και θα ισοδυναμούσε με επικράτηση του τύπου επί της ουσίας. Καταλήγω λοιπόν ότι η υπόθεση Jordan πρέπει να ακολουθηθεί και ότι καλώς ο ασφαλιστής εμφανίζεται ως ενάγων στην αγωγή έχοντας αγώγιμο δικαίωμα. Ακόλουθα, δεν θα ετίθετο εν πάση περιπτώσει ούτε θέμα εκπρόθεσμου της αγωγής, καθ' όσον η δοθείσα παράταση ήταν αποτελεσματική.
Η εξ αρχής έγερση της αγωγής στο όνομα και του ασφαλιστή και του ασφαλισμένου, όπως έγινε στην υπόθεση Jordan και στην υπόθεση Standard Fruit, είναι κατά την άποψη μου η πλέον ορθή διαδικασία. Η παράλειψη να προστεθεί το όνομα των ασφαλισμένων ως συνεναγόντων στην προκειμένη περίπτωση όμως δεν επηρεάζει το δικαίωμα του ασφαλιστή να εγείρει την αγωγή στο όνομα του, εν όψει των πιο πάνω.
Δοθέντος δε τούτου, φρονώ ότι το δικαστήριο, ασκώντας την εξουσία του δυνάμει του Κανονισμού 30, είναι ορθό να διατάξει όπως και οι ασφαλισμένοι (Kallis Manufacturers Ltd, S.G.S. Stylla Bros Ltd, G. Ph. Ioannides Ltd, Midea Shirts Ltd και P.C. Ioannou & Sons Ltd) προστεθούν ως συνενάγοντες ως ενδιαφερόμενοι στην αγωγή και ως πρόσωπα η παρουσία των οποίων είναι αναγκαία για την πλήρη και αποτελεσματική εκδίκαση όλων των εγειρομένων θεμάτων. Αυτό πηγάζει και από την αρχή του subrogation ότι ο ασφαλιστής μπορεί να χρησιμοποιήσει το όνομα τους στην αγωγή, για το οποίο εξ άλλου έχουν συμφωνήσει, και από την όλη σχέση τους με τους Εναγόμενους δυνάμει των ναυλοφορτωτικών. Αυτό βέβαια θα γίνει υπό τον όρο ότι ο Ενάγων P.T. Asurasi Tokio Marine Indonesia θα είναι υπόχρεος να τους αποζημιώσει όσον αφορά τα έξοδα της αγωγής."
Προηγουμένως το ίδιο το Δικαστήριο στην απόφαση του αναλύοντας το θέμα της υποκατάστασης (subrogation) αναφέρει τ' ακόλουθα σχετικά.
"Στην εξέταση του θέματος, είναι κατ' αρχή σημαντικό να γίνει αντιληπτό το υπόβαθρο των εννοιών. Το δικαίωμα του ασφαλιστή να υποκατασταθεί στα δικαιώματα του ασφαλισμένου (subrogation) πηγάζει και υφίσταται αυτόματα από την ίδια την πληρωμή του προς τον ασφαλισμένο, ανάγεται δε σε αρχές του δικαίου της επιείκιας (ίδε Edwards & Co. v. Motor Union Insurance Co [1922] L.J., K.B. Vol. 91, p.921, Simpson v. Thomson [1873] Aspinall's Maritime Law Cases, Vol 3, p.567, Randal v. Cockran [1748] 1 Ves. sen. 97). Ως τέτοιο, δεν εξαρτάται από οποιαδήποτε ειδική εκχώρηση δικαιωμάτων από τον ασφαλισμένο προς τον ασφαλιστή (ίδε Castellain v. Preston [1883] 11 Q.B.D. 380), έστω και αν συγχρόνως γίνεται τέτοια εκχώρηση. Ας σημειωθεί ότι η αρχή του subrogation έχει και νομοθετική ισχύ στο άρθρο 79 του Αγγλικού Marine Insurance Act, 1906. Το δικαίωμα που αποκτά ο ασφαλιστής, αποζημιώνοντας τον ασφαλισμένο, εξομοιώνεται προς το δικαίωμα του ασφαλισμένου, έναντι τρίτων όμως ο ασφαλισμένος παραμένει εκείνος που μπορεί να εγείρει την αγωγή στο όνομα του (ίδε: London Assurance Co. v. Sainsbury [1783] 3 Doug. K.B. 245, per Lord Mansfield, C.J. at p. 253, King v. Victoria Insurance Co [1896] 65 L.J. (N.S.) 38, έστω και αν μπορεί να υποχρεωθεί από τον ασφαλιστή να εγείρει την αγωγή, εκτός αν έχει γίνει assignment των αγώγιμων δικαιωμάτων του ασφαλισμένου προς τον ασφαλιστή οπότε ο ασφαλιστής μπορεί να εγείρει την αγωγή στο δικό του όνομα καθ΄όσον με το assignment αποκτά ίδιο δικαίωμα (ίδε Compania Colombiana de Seguros v. Pacific Steam Navigation Co. [1964] 1 All ER 216, King v. Victoria Insurance Co., ανωτέρω).
Τις θέσεις αυτές υιοθετεί και η απόφαση του Σαββίδη, Δ., στην υπόθεση Chellaram & Sons (London) Ltd v. Overtania Shipping Co. Ltd (1982) 1 C.L.R. 699, όπου ο ευπαίδευτος δικαστής κατάληξε ως εξής στη σ. 710, αφού ανασκόπησε τη νομολογία:
"If once the claim is paid, then, as a matter of equity, the rights to recover against third persons pass from the assured to the insurer, although the legal right to compensation remains in the assured, and although actions at law must be brought in the name of the assured and not of the insurer - see London Assurance Co. v. Sainsbury and King v. Victoria Insurance Co."
Παρατηρείται λοιπόν ενώ αρχικά υπάρχει ορθή καθοδήγηση από την Αγγλική Νομολογία, στο τέλος δεν εφαρμόζονται οι αρχές της ήτοι ποιος δικαιούταν να κινήσει αγωγή, αλλά γίνεται μια γενίκευση ότι "η εξ αρχής έγερση της αγωγής στο όνομα και του ασφαλιστή και του ασφαλιζομένου ..... είναι η ορθή διαδικασία".
Με όλο το σεβασμό δεν μπορώ να συμφωνήσω με την άποψη αυτή. Ο Κανονισμός 30 παρέχει, κατά τη γνώμη μου, εξουσία στο Δικαστήριο να προσθέτει ή να διαγράφει διάδικο/ους ήτοι προσώπων που έχουν ενδιαφέρον στην αγωγή ή έπρεπε να ενωθούν ως Ενάγοντες ή Εναγόμενοι ή η παρουσία του/τους ενώπιον του Δικαστηρίου είναι αναγκαία, όπου αυτό κρίνεται ορθό ώστε να καθίσταται ικανό να εκδικάζει όλα τα θέματα της αξίωσης ολοκληρωτικά και αποτελεσματικά. Σύμφωνα δε με τον Κανονισμό 31 για το σκοπό του Κανονισμού 30 ο ασφαλιστής θεωρείται ως πρόσωπο που ενδιαφέρεται στην αγωγή. Οι Κανονισμοί 30 και 31 κατά τη γνώμη μου δεν διαφοροποιούν σε καμία περίπτωση την ορθή διαδικασία που καθιέρωσε για αιώνες η Αγγλική Νομολογία και νομική επιστήμη και η οποία ορθά εκφράστηκε αρχικά και στην Κυπριακή Νομολογία (βλ. Chellaram & Sons & another (άνω) και Photo Photiades & Co (άνω).
Στην παρούσα υπόθεση, όπως έχει προαναφερθεί, καταχωρήθη η αγωγή και στο όνομα της ασφαλιστικής εταιρείας (Ενάγουσα 2) η οποία "απαιτεί εξ υποκαταστάσεως (by way of subrogation) των δικαιωμάτων του Ενάγοντα 1" (βλ. §5). Αυτό κατά την γνώμη μου, για τους λόγους που εξήγησα πιο πάνω δεν είναι ορθό. Αυτό μπορούσε να γίνει μόνο εφόσον υπήρχε νομότυπη εκχώρηση του δικαιώματος αγωγής από τον Ενάγοντα 1 και όχι με τον τρόπο που έγινε. Παρόλα ταύτα, επειδή η μη νομιμοποίηση του δεν ηγέρθηκε από τους Εναγόμενους σε κανένα στάδιο της διαδικασίας θα προχωρήσω να εξετάσω τις απαιτήσεις όπως αυτές καταγράφονται στην αναφορά.
Α. ΑΞΙΩΣΕΙΣ ΕΝΑΓΟΝΤΑ 1
1. ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ΕΝΑΓΟΝΤΟΣ 1
Ο Ενάγοντας ισχυρίστηκε ότι λόγω του ότι "βούτηξε" στην θάλασσα για να σωθεί λόγω της επικείμενης σύγκρουσης των δύο σκαφών ένιωθε ενοχλήσεις και πόνους στην κοιλιακή χώρα και σπονδυλική στήλη. Ως αποτέλεσμα επισκέφθηκε την επομένη τον ιατρό XXXXX Φιλίππου Μ.Ε. 3 ο οποίος τον εξέτασε και του χορήγησε αναλγητικά, αντιφλεγμονώδη και μυοχαλαρωτικά. Επίσης του χορήγησε αναρρωτική άδεια 20 περίπου ημερών. Ακολούθησαν άλλες τρεις επισκέψεις στον πιο πάνω ιατρό. Στις 20.1.2016 ο εν λόγω ιατρός έκρινε ότι ο Ενάγων 1 δεν ήταν ικανός για εργασία.
Αντεξεταζόμενος από το δικηγόρο των Εναγομένων 1 και 2 ισχυρίστηκε ότι όταν βούτηξε "τραυματίστηκε από πάνω ως κάτω διότι χτάρτηκε πάνω στο γυαλί της βάρκας". Επίσης ότι επισκέφθηκε τον ιατρό Φιλίππου την ίδια ημέρα του συμβάντος και όχι την επόμενη όπως λανθασμένα, λόγω τυπογραφικού λάθους, αναγράφεται στην Γραπτή Δήλωση του Τεκμ. Α.
Ο Μ.Ε.1, Ιωαννίδης, ισχυρίστηκε ότι ο Ενάγοντας κατά την μετάβαση του στη Λιμενική Αστυνομία, μετά το ατύχημα, παραπονείτο για πόνους στην κοιλιακή χώρα και σπόνδυλο. Επίσης, ότι ήταν οφθαλμοφανή τα γδαρσίματα στο σώμα του τα οποία μάλιστα υπέδειξε και στον Μ.Υ.2 Κοφτερό.
Ο Μ.Ε. 3 ιατρός XXXXX Φιλίππου, ισχυρίστηκε ότι ο Ενάγων τον επισκέφθηκε στις 25.5.2014 με πόνους στην κοιλιά και σπονδυλική στήλη. Είχε επίσης εμφανές αιμάτωμα στην κοιλιακή χώρα. Ο Ενάγων, σύμφωνα με αυτόν, υπέστη διάστρεμμα ήτοι θλάση οσφυϊκής στήλης. Του παραχώρησε άδεια μέχρι 15.6.2014 και του χορήγησε συντηρητική αγωγή και φυσιοθεραπεία. Αντεξεταζόμενος ανέφερε ότι δεν ζήτησε την λήψη ακτινογραφιών για τον Ενάγοντα διότι επρόκειτο για ένα απλό τραυματισμό χωρίς υποψία για κάταγμα και ότι η αναφορά του στο ιατρικό πιστοποιητικό ημερ. 20.1.2016 ότι ο Ενάγων "Δεν είναι ικανός για εργασία" εννοούσε ότι ο Ενάγοντας δεν μπορούσε να σκύψει να κάμει χειρωνακτική εργασία, δουλειές σε κήπο.
Την άνω εκδοχή την αντικρούουν ο Εναγόμενος 3 ο οποίος ισχυρίστηκε ότι ο Ενάγων και Μ.Υ.1 όταν τους περισυνέλεξε από τη θάλασσα, αμφότεροι φορούσαν σωσίβιο και ουδέποτε δήλωσαν ότι τραυματίστηκαν ιδιαίτερα όταν ρωτήθηκαν από την Αστυνομία περι τούτου. Το ίδιο και ο Μ.Υ.2 Κοφτερός, ισχυρίστηκε ότι ουδέποτε άκουσε για τραυματισμό του Ενάγοντα όταν τον συνάντησε μετά το ατύχημα στον σταθμό της Λιμενικής Αστυνομίας.
Τέλος, να σημειωθεί ότι στην γραπτή επιστολή του ημερ. 27.5.2014 (Τεκμ. 5) ο Ενάγων δεν ανάφερε οτιδήποτε για τραυματισμό του.
Εξέτασα το σύνολο της μαρτυρίας που αναφέρεται στο θέμα υπό εξέταση όπως και όσους κατάθεσαν για το θέμα αυτό ενώπιον μου κατά το χρόνο που αυτοί κατάθεταν. Δεν αποκλείω ο Ενάγων κατά την πτώση του στη θάλασσα να κτύπησε στην κοιλιά και να είχε κάποιους πόνους. Παρόλα ταύτα, πέραν τούτου, πιστεύω ότι το όλο θέμα μεγαλοποιήθη από τους τρεις που κατάθεσαν προκειμένου αυτός να εξασφαλίσει οικονομικό όφελος. Δεν εξηγείται άλλως πως ο Ενάγων να ισχυρίζεται ότι γδάρτηκε "από πάνω ως κάτω" και ο ιατρός (Μ.Ε.3) που τον εξέτασε την ίδια μέρα, ως ισχυρίζεται, να μην εντόπισε και να μην ανάφερε οτιδήποτε. Δεν εξηγείται επίσης ο ισχυρισμός του ιατρού (Μ.Ε.3) ότι ο Ενάγων, λόγω των τραυμάτων του είναι ανίκανος για εργασία και να μην παρουσιάστηκε στο Δικαστήριο ούτε μια ακτινογραφία για να καταδείξει τη σοβαρότητα του τραυματισμού. Η ακτινογραφία και οτιδήποτε άλλο συναφές είναι αντικειμενικά ελέγξιμα και καταδεικνύουν την πάθηση του τραυματία. Εδώ παρατηρείται το φαινόμενο να παρακολουθείται, κατ' ισχυρισμό, ο Ενάγων για 20 μήνες περίπου από τον ιατρό, Μ.Ε.3, και όμως δεν παρέστη ανάγκη να ληφθεί μια ακτινογραφία ή έστω κάποιο άλλο βοήθημα ώστε η διάγνωση και θεραπεία να είναι ορθή. Από την άλλη δε κατ΄ ισχυρισμό και πάλι, ο Ενάγων να διαγιγνώσκεται και ως ανίκανος για εργασία. Οι εξηγήσεις που έδωσε ο ιατρός για τη φράση του στο πιστοποιητικό του, Τεκμ. 15, "Δεν είναι ικανός για εργασία" δεν μπορούν να χαρακτηριστούν, με όλο το σεβασμό, παρά ως μη σοβαρές. Επίσης, περίεργο είναι και η μη αναφορά για τραυματισμό του (γδαρσίματα). Περαιτέρω, λαμβάνοντας υπόψη την αλλαγή των απαντήσεων του Ενάγοντα κατά το χρόνο που αυτός κατέθετε, μη αναφορά του για "γδάρσιμο από πάνω ως κάτω" στην Γραπτή του Δήλωση, Τεκμ Α, το γεγονός ότι ο Μ.Ε.1 είναι συγγενής του και ήταν εμφανής, κατά το χρόνο που κατέθετε, η προσπάθεια του να βοηθήσει τον ξάδελφο του αλλά και η κακή εντύπωση που σχημάτισα για τον ιατρό, Μ.Ε.3 όταν αυτός κατέθετε στο Δικαστήριο, που προσπαθούσε με εφευρήματα της στιγμής να αιτιολογήσει την γνωμάτευση του, είναι η κατάληξη μου ότι και οι 3 δεν είπαν την αλήθεια στο Δικαστήριο και συνεπώς η μαρτυρία τους απορρίπτεται. Αντίθετα, δέχομαι τη μαρτυρία του Εναγομένου 3 και Μ.Υ.2, Κοφτερού επί του θέματος ως ειλικρινή και αληθινή λαμβάνοντας υπόψη την θετικότητα και σοβαρότητα που αυτή δόθηκε στο Δικαστήριο.
Με βάση την άνω αξιολόγηση, βρίσκω ότι ο Ενάγων 1 κατά την πτώση του στη θάλασσα κτύπησε ελαφρά και του προκάλεσε κάποιους παροδικούς πόνους οι οποίοι κανένα κατάλοιπο δεν άφησαν. Για τους πόνους αυτούς πιστεύω ότι ένα ποσό των €200 επί πλήρους ευθύνης είναι αρκετό για σκοπούς αποζημίωσης.
2. (α) ΡΥΜΟΥΛΚΗΣΗ "PETROMINA"
Είναι παραδεκτό γεγονός ότι ο Ενάγων 1 πλήρωσε το ποσό των €300.- για ρυμούλκηση του "PETROMINA" στο καρνάγιο μετά το ατύχημα που αυτό ενεπλάκη. Συνεπώς το ποσό αυτό επί πλήρους ευθύνης το δικαιούται ο Ενάγων 1.
(β) ΑΠΩΛΕΙΑ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ
Ο Ενάγων ισχυρίστηκε ότι απώλεσε διάφορα αντικείμενα προσωπικά και άλλα που ευρίσκοντο στο "PETROMINA". Παρουσίασε προς τούτο μια κατάσταση, Τεκμ. 16, όπου αυτά αναφέρονται ένα προς ένα με τις αξίες τους, όπως ο ίδιος υπολόγισε, συνολικά €3.000. Εις αυτή περιέλαβε και το ποσό των €170.- σε μετρητά σε τσάντα. Αυτό το κονδύλι δεν δικογραφείται και συνεπώς δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη.
Από την ίδια τη μαρτυρία του Ενάγοντα προκύπτει αβίαστα ότι η αξίωση του αυτή δεν είναι τεκμηριωμένη, αλλά υπεβλήθηκε αόριστα και αφέθηκε στο Δικαστήριο να κάμει υπολογισμούς και να εκφράσει γνώμη ειδικού, ενώ το βάρος είναι επί του ιδίου να αποδείξει τόσο την απώλεια του αντικειμένου όσο και την αξία του. Επομένως, και αν ακόμη αποδεχθώ την απώλεια τους, η αξίωση είναι καταδικασμένη σε αποτυχία λόγω ακριβώς μη υπερπήδησης του εμποδίου αυτού. Προς επίρρωση αυτών, αναφέρω χαρακτηριστικά. Αξιώνει τις αξίες δύο κινητών - Blackberry και Samsung δια €350 και €100 αντίστοιχα. Ουδεμία μαρτυρία όμως παρουσιάστηκε για την κατάσταση τους ή την αξία τους στην ελεύθερη αγορά, αν υπάρχει γι΄ αυτά. Επίσης αξιώνει το ποσό των €200 για κλειδί οχήματος Mercedes χωρίς καμία μαρτυρία, ενώ προφανώς υπάρχει, από την αντιπροσωπεία ή άλλο ειδικό επί του θέματος. Έτερο παράδειγμα είναι η φωτογραφική Canon ενώ παραδέκτηκε ότι κρατούσε αυτή όταν βούτηξε στο νερό, ισχυρίστηκε ότι αυτή κατεστράφη ολοσχερώς. Η κατεστραμμένη φωτογραφική δεν παρουσιάστηκε στο Δικαστήριο όπως και καμία άλλη μαρτυρία για να υποστηρίξει αυτό ή την τεθείσα υπό αυτού συνολική αξία της ύψους €450. Όπως ισχυρίστηκε αγόρασε την ίδια φωτογραφική μηχανή μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα για το ίδιο ποσό πλην όμως ούτε αυτή την απόδειξη παρουσίασε στο Δικαστήριο όπως και άλλες που όπως ισχυρίστηκε και πάλι είχε αλλά έκρινε ότι δεν ήταν αναγκαίο να φέρει στο Δικαστήριο. Να σημειωθεί ότι ο Ενάγων 1 είναι Μηχανολόγος, Διευθυντής εταιρείας Αλευρόμυλων.
Όλα τα πιο πάνω ισχύουν για όλα τα υπόλοιπα αντικείμενα την αξία των οποίων αξιοί. Δια τους άνω λόγους, απορρίπτεται η αξίωση αυτή.
(γ) ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΩΛΕΙΑ ΑΠΟΛΑΒΩΝ ΓΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟ 25.5.2014 - 15.6.2014
Ουδεμία μαρτυρία παρουσιάσθη στο Δικαστήριο για το πιο πάνω θέμα αλλά ούτε και προωθήθηκε κατά την αγόρευση του ευπαίδευτου συνηγόρου για τον Ενάγοντα 1 και συνεπώς θεωρώ ότι αποσύρθηκε. Εν πάση περιπτώσει απορρίπτεται ως μη αποδειχθείσα.
Β. ΑΞΙΩΣΕΙΣ ΕΝΑΓΟΝΤΩΝ 1 & 2
(α) ΑΠΩΛΕΙΑ (ΟΛΙΚΗ) ΤΟΥ "PETROMINA"
Δηλώθηκε ενώπιον μου ως παραδεκτό γεγονός και εγκρίθηκε από το Δικαστήριο ότι το άνω σκάφος απωλέσθη εντελώς (total loss). Η εμπορική του αξία πριν το ατύχημα ήταν €6.500 και η εναπομείνασα €500 και ότι ήταν ασύμφορο να επιδιορθωθεί διότι το κόστος επιδιόρθωσης θα υπερέβαινε την εμπορική του αξία. Συνεπώς, πρόκειται για "Constructive total loss" (βλ. s.60(2)(i) του Marine Insurance Act 1906).
Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω αλλά και τον περιορισμό της αξίωσης της Ενάγουσας 2 αναφορικά με την εξεταζόμενη απώλεια (βλ. αγόρευση συνηγόρου της σελ. 32) σε €6.000 κρίνω ότι δικαιούνται στο ποσό αυτό επί πλήρους ευθύνης. Ο Ενάγοντας 1 ουδέν ποσό δικαιούται αναφορικά με το excess ποσό των €250 διότι ήδη έλαβε από την ασφαλιστική εταιρεία €6.450 και αφού προστεθεί σ' αυτό και το ποσό των €500, εναπομείνασα αξία του κατεστραμμένου "PETROMINA" ήδη είναι σε καλύτερη θέση αφού η εμπορική αξία του πριν το ατύχημα ήταν €6.500 ως είναι παραδεκτό.
Η Ενάγουσα 2 δικαιούται επίσης επί πλήρους ευθύνης τα ποσά των €500 που πληρώθηκαν στην A.M. KYPROSUN MARINE SERVICES LTD για την εξέταση του ατυχήματος και ετοιμασία Έκθεσης (βλ. Τεκμ. 7 και 8) και €300 που πληρώθηκε στην Lambros Papassabas & Co Ltd για πραγματογνωμοσύνη και ετοιμασία Έκθεσης (βλ. Τεκμ. 9 και 10). Αυτά δεν αμφισβητήθησαν αλλά απεναντίας είναι παραδεκτά και από τους Εναγόμενους.
Συνοψίζοντας τα πιο πάνω κρίνω ότι οι Ενάγοντες επί πλήρους ευθύνης δικαιούνται:
1. Ενάγοντας 1 €500 (€200 + €300)
2. Ενάγουσα 2 €6.800 (€6.000 + €500 + €300)
ΑΞΙΩΣΗ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΕΝΑΓΟΜΕΝΩΝ 1 & 2
Η αξίωση εναντίον της Εναγομένης 2 στηρίζεται στο γεγονός ότι αυτή είναι η εγγεγραμμένη ιδιοκτήτης του "GYPSY QUEEN". Δόθηκε μαρτυρία από την Διευθύντρια της Εναγομένης 2 η οποία εισηγείται ότι κατά τον ουσιώδη χρόνο το "GYPSY QUEEN" κατακρατείτο παράνομα από τον Εναγόμενο 3, πρώην σύζυγο της και ειδικά την ημέρα του ατυχήματος αυτό χρησιμοποιείτο χωρίς την συγκατάθεση της ιδοκτήτριας εταιρείας, Εναγομένης 2. Επίσης αναφέρθηκε στα διάφορα μέτρα που λήφθηκαν εναντίον του Εναγομένου 3 που είχαν ως αποτέλεσμα στις 5.2.2016 να εκδοθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο, ασκών Δικαιοδοσία Ναυτοδικείου, εκ συμφώνου Δήλωση, εναντίον του Εναγομένου 3, ότι η Εναγομένη 2 είναι η απόλυτη και μοναδική ιδιοκτήτρια του σκάφους. Επίσης εξεδόθη Διάταγμα εναντίον του για παράδοση του σκάφους με 10 μέρες χάριτος και τέλος ο συνήγορος του Εναγομένου 3 προέβη στην ακόλουθη Δήλωση.
"Περαιτέρω η δήλωση του συνηγόρου του εναγομένου ότι ο πελάτης του δεσμεύεται να μην προβεί σε οποιαδήποτε πράξη ή ενέργεια ώστε να επεμβαίνει στο επίδικο σκάφος καθ' οιονδήποτε τρόπο και να αποστερεί από την ενάγουσα εταιρεία την απόλαυση της νόμιμης ιδιοκτησίας και κατοχής του, καταγράφεται."
Με την αντεξέταση της, από το συνήγορο των Εναγόντων, η μαρτυρία της δεν αμφισβητήθηκε ουσιαστικά, ενώ ο συνήγορος του Εναγομένου 3 δεν την αντεξέτασε καθόλου.
Ο Εναγόμενος 3 με την μαρτυρία του προσπάθησε να καταδείξει ότι μετοχές της Εναγομένης 2 του ανήκουν λόγω εμπιστεύματος και κατά συνέπεια είχε έλεγχο και διαχείριση του "GYPSY QUEEN". Παρουσίασε προς τούτο επιστολή της συζύγου του ημερ. 16.10.12, Τεκμ. 36 και επίσης αποδείξεις για ελλιμενισμό του πλοίου στην Μαρίνα St. Raphael στη Λεμεσό. Στην αντεξέταση του από την συνήγορο των Εναγομένων 1 και 2 ισχυρίστηκε ότι κατά τον ουσιώδη χρόνο κατείχε και χρησιμοποιούσε το σκάφος με την συγκατάθεση της Διευθύντριας της Εναγομένης 2, πρώην συζύγου του και Μ.Υ.1 για Εναγόμενους 1 & 2.
Εξέτασα με πολλή προσοχή όλο το σχετικό υλικό ενώπιον μου. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η Μ.Υ.1 για τους Εναγόμενους 1 & 2 είπε την αλήθεια ενώπιον του Δικαστηρίου. Οι ισχυρισμοί της επιβεβαιώνονται πλήρως και από τα Τεκμ. 26, 27, 28, 29 και ιδιαίτερα Τεκμ. 30 το οποίο είναι επιστολή ημερ. 22.5.2014 των δικηγόρων της Εναγομένης 2 προς τον Διευθυντή Τμήματος Εμπορικής Ναυτιλίας. Εις αυτήν, λίγες ημέρες πριν το ατύχημα, ήτοι σε ανύποπτο χρόνο η Εναγομένη 2 αναφέρει:
"Πάφος, 22 Μαίου 2014
Θέμα: "GYPSY QUEEN" Αρ. εγγραφής 711274
Παράνομη Κατοχή σκάφους
Κατακράτηση Πιστοποιητικού Νηολογήσεως
Αίτηση Απαγόρευσης Απόπλου»
Αξιότιμε Κύριε,
Ενεργούμε εκ μέρους της εταιρείας «THE OLD SALT YACHTING CO LTD» στην οποία ανήκει το πιο πάνω αναφερόμενο σκάφος και είμαστε δεόντως εξουσιοδοτημένοι να σναφερθούμε στο πιο πάνω θέμα και να σας πληροφορήσουμε τα ακόλουθα
Ο κ. XXXXX Βίκης, 178 ΑXXXXX, Λεμεσός (ΑΔΤ XXXXX) κατέχει παράνομα το πιο πάνω σκάφος και έχει επανειλημμένα αρνηθεί να παραδώσει την κατοχή του στους νόμιμους ιδιοκτήτες του όπως αυτοί είναι καταγεγραμμένοι στα αρχεία του Τμήματος σας. Οι πελάτες μας προτίθενται να κινήσουν αγωγή εναντίον του.
Επίσης ο εν λόγω κ. XXXXX Βίκης παράνομα κατακρατεί το πιστοποιητικό νηολογήσεως του πιο πάνω σκάφους κατά παράβαση του άρθρου 16 του Περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Νηολόγησης, Πώλησης και Υποθήκευσης Πλοίων) Νόμο του 1963 μέχρι 1996 (45/1963), χωρίς την συγκατάθεση των πελατών μας και έχει αρνηθεί να το επιστρέφει στους νόμιμους ιδιοκτήτες του οι οποίοι δικαιούνται την νόμιμη φύλαξη του .
Επισημαίνουμε επίσης ότι πρόκειται περί σκάφους νηολογημένου ως επιβατηγού και οι πελάτες μας θέτουν σε γνώση σας ότι ουδεμία ευθύνη φέρουν για οιανδήποτε αξίωση για τραυματισμούς, ζημιές, παράνομες πράξεις που πιθανόν να προκύψουν ενόσω το σκάφος βρίσκεται στην παράνομη κατοχή του κ. XXXXX Βίκη.
Με την παρούσα επιστολή σας καλούμε υπό την ιδιότητα σας ως νηολογούσα αρχή όπως ζητήσετε την επιστροφή του πιστοποιητικού νηολογήσεως του εν λόγω σκάφους στους νόμιμους ιδιοκτήτες του η την παράδοση του σε εσάς και απαγορεύσετε τον απόπλου του σκάφους από την Μαρίνα Λεμεσού. Παραμένω στη διάθεση σας για οποιεσδήποτε περαιτέρω διευκρινίσεις.
Σας ευχαριστώ εκ' των προτέρων.
Με εκτίμηση,
Έσμη Παλά
Δικηγόρος
ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ & ΣΙΑ Δ.Ε.Π.Ε."
Δεν αφίεται κανένα περιθώριο από το Τεκμ. 30, το οποίο ομιλεί αφ' εαυτού, ότι ο Εναγόμενος 3 χρησιμοποιούσε το σκάφος χωρίς την έγκριση και συγκατάθεση της Εναγομένης 2 αλλά και για κανένα από τους σκοπούς της εταιρείας, Εναγομένης 2. Η επιστολή Τεκμ. 36, που παρουσίασε ο Εναγόμενος 3 ανάγεται σε χρόνο που η Εναγομένη 2 αγνοούσε τα δικαιώματα της (βλ. Τεκμ. 28) και συνεπώς δεν αποδεικνύει οτιδήποτε. Εξάλλου το τι ακολούθησε με αποκάλυψη της πραγματικής κατάστασης φαίνεται από τα άνω τεκμήρια (Τεκμ. 26-29 και Τεκμ. 30).
Στα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης το "GYPSY QUEEN" χρησιμοποιείτο για σκοπούς του Εναγομένου 3. Ο τελευταίος ήταν ο "καπετάνιος" του σκάφους χωρίς την έγκριση και συγκατάθεση της Εναγομένης 2, ιδιοκτήτριας του. Η κατοχή και χρήση του εγένετο όχι μόνο χωρίς την συγκατάθεση και έγκριση της Εναγομένης 2 αλλά και ενάντια στις επιθυμίες της η οποία προέβηκε και σε γραπτή καταγγελία περί τούτου (βλ. Τεκμ. 30). Επίσης αυτός δεν είναι ούτε Διευθυντής αλλά ούτε και γραμματέας ή άλλος αξιωματούχος ή καν εργοδοτούμενος της Εναγομένης 2. Με αυτά τα δεδομένα μου είναι αδύνατο να εντοπίσω ίχνος ευθύνης των Εναγομένων 1 και 2.
Επίσης γίνεται εύρημα μου ότι η Εναγομένη 2 με επιστολή της ημερ. 4.2.2015, ήτοι πριν την έγερση της αγωγής, γνωστοποίησε στους συνήγορους των Εναγόντων την πιο πάνω κατάσταση αναφορικά με την κατοχή και χρήση του σκάφους της (βλ. Τεκμ. 20 και §41 του Τεκμ. Α).
ΑΝΤΑΠΑΙΤΗΣΗ ΕΝΑΓΟΜΕΝΩΝ 1 & 2
Η Ανταπαίτηση των Εναγομένων 1 & 2 εναντίον του Εναγομένου 3 απεσύρθη σε προχωρημένο στάδιο της διαδικασίας. Παρόλα ταύτα θα ήθελα να πω τ' ακόλουθα. Η Ανταπαίτηση μπορεί να διαχωριστεί σε δύο κατηγορίες. Στην πρώτη περιλαμβάνονται οι αιτούμενες θεραπείες υπό 19(Α), (Β), (Γ) και (ΣΤ) και καλύπτουν τα επίδικα θέματα της αξίωσης (αγωγής) των Εναγόντων. Σε περίπτωση αποτυχίας της αγωγής αυτόματα απορρίπτονται τα πιο πάνω και δεν μπορούν να αποτελούν αντικείμενο ανταπαίτηση, Διατάγματα όπως π.χ. "(Α) Διάταγμα και/ή Απόφαση του Σεβαστού Δικαστηρίου απορρίπτον την απαίτηση των Εναγόντων εναντίον των Εναγομένων 1 και 2, (Β) Διάταγμα και/ή Απόφαση του Σεβαστού Δικαστηρίου διακηρύττον ότι δεν οφείλεται οποιοδήποτε ποσό από τους Εναγομένους 1 και 2."
Η προσθήκη αυτή μόνο σπατάλη χρόνου προκαλεί όπως επίσης δημιουργεί και πρόκληση εξόδων. Όσον αφορά τη δεύτερη κατηγορία που περιλαμβάνει τις θεραπείες υπό 19(Δ), (Ε) και αφορούν αξίωση για διάταγμα πληρωμής οποιουδήποτε τυχόν οφειλόμενου ποσού υπό των Εναγομένων 1 και 2 από τον Εναγόμενο 3 είναι δικονομικό μέτρο άγνωστο στο νομικό μας σύστημα. Δεν χωρεί ανταπαίτηση εναντίον συνεναγομένου.
Δι' όλους τους πιο πάνω λόγους η Ανταπαίτηση των Εναγομένων 1 και 2 θα πρέπει να απορριφθεί.
ΑΝΤΑΠΑΙΤΗΣΗ ΕΝΑΓΟΜΕΝΟΥ 3
Ο Εναγόμενος 3 με την Ανταπαίτηση του αξιοί €1.000 για ζημιές στο εμπρόσθιο μέρος της πλώρης του "GYPSY QUEEN", €1.200 για ανέλκυση του σκάφους στην ξηρά για επισκευές και €800.- για επισκευή μεγάλης θήκης πανιού, συνολικά €3.000.
Ο Εναγόμενος 3 ουδεμία μαρτυρία προσκόμισε για υποστήριξη - απόδειξη των άνω κονδυλίων αλλά αρκέστηκε να αναφερθεί στα ακόλουθα στην Γραπτή του Δήλωση §9.
"9. ......Από τη σύγκρουση, το ιστιοφόρο Gypsy Queen έπαθε ζημιές τις οποίες εκτίμησε η CNP Ασφαλιστική, αλλά και από δική μου έρευνα διότι ασχολούμαι με συντήρηση και επισκευές του σκάφους αυτού για πέραν από 10 χρόνια, ανέρχονται στις €3.000 δηλαδή (α) ζημιές στο μπροστινό μέρος της πλώρης €1,000, (β) ανέλκυση του σκάφους στη ξηρά για επισκευές €1,200 και (γ) επισκευή της μεγάλης θήκης πανιού €800. Παρ' όλον ότι ζήτησα από την CNP Ασφαλιστική να μου παραχωρήσει αντίγραφο της εκτίμησης που κατέχει ή να μου αποκαλύψει το όνομα του εκτιμητή της για να τον κλητεύσω προς απόδειξη των ζημιών, αρνήθηκε."
Η άνω μαρτυρία δεν είναι ικανή αλλά ούτε και αρκετή να αποδείξει τις αξιώσεις του Εναγομένου 3. Η ενασχόληση του "με συντήρηση και επισκευές του σκάφους για πέραν των 10 χρόνων" από την πλευρά του αγοραστή των υπηρεσιών δεν είναι αρκετή για να του προσδώσει την ιδιότητα του πραγματογνώμονα λόγω πείρας. Ούτε ανέφερε ποια ήταν η δική του έρευνα που τον οδήγησε "συμπτωματικά" στην ίδια εκτίμηση όπως αυτήν της CNP Ασφαλιστικής που δεν παρουσιάστηκε στο Δικαστήριο. Η Ανταπαίτηση του Εναγομένου 3 δεν μπορεί να επιτύχει.
Δι όλους τους πιο πάνω λόγους και αφού λαμβάνω υπόψη το ποσοστό ευθύνης εκδίδεται:
Απόφαση εναντίον του Εναγομένου 3 και υπέρ του:
(Α) Ενάγοντα 1 για ποσό €250
(Β) Ενάγουσας 2 για ποσό €3.400. Τα έξοδα να είναι υπέρ των Εναγόντων 1 και 2 στην αντίστοιχη κλίμακα.
(Γ) Η αγωγή εναντίον των Εναγομένων 1 και 2 απορρίπτεται με έξοδα εις βάρος των Εναγόντων καθότι αυτοί γνώριζαν την κατάσταση των πραγμάτων αναφορικά με την κατοχή και χρήση του σκάφους "GYPSY QUEEN" και παρόλα ταύτα προχώρησαν σε αγωγή εναντίον των Εναγομένων 1 και 2.
(Δ) Η Ανταπαίτηση των Εναγομένων 1 και 2 απορρίπτεται με έξοδα υπέρ των Εναγόντων.
(Ε) Η Ανταπαίτηση του Εναγομένου 3 απορρίπτεται με έξοδα υπέρ των Εναγόντων.
Λόγω του ότι η αγωγή και Ανταπαίτηση συνεκδικάστηκαν τα έξοδα των Εναγόντων να είναι ένα σετ.
Όλα τα έξοδα να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.
/γκ
[1] See generally Ivamy, op. cit., pp. 506-507, Simpson v. Thomson (1877) 3 App. Cas. 279, at p. 293 (per Lord BLACKBURN); The Charlotte, [1908] P.206, C.A.; Oriental Fire and General Insurance Co., Ltd. V. American President Lines, Ltd. And Cotton Trading Corporation of San Francisco, [1968] 2 Lloyd's Rep. 372, High Court of Bombay, where it was held that the insurers were not entitled to sue a third party in their own names under the (Indian) Transfer of Property Act, s. 135A (repealed and re-enacted in the (Indian) Marine Insurance Act XI of 1963).
[2] Compania Colobiana de Seguros v. Pacific Steam Navigation Co., [1965] 1 Q.B. 101, [1964] 1 All E.R. 216, See Ivamy op. cit., p. 507, as to the facts of this case.