|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2018:A397
AΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 186/12
11 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018
ΣΤ. ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ
TECHWORTH LIMITED
ΕΦΕΣΕΙΟΥΣΑ
και
1. XXXXX ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ
2. ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΠΑΡΑΛΗΠΤΗΣ, ΩΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ ΤΗΣ
ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ XXXXX ΗΛΙΑ
ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΩΝ
--------------------
Μ. Ηλιάδης για Τάσσος Παπαδόπουλος & Συνεργάτες ΔΕΠΕ με κα Ν. Χαραλαμπίδου για Εφεσείοντες
Κ. Γεωργιάδου (κα) για Δήμος και Λία Γεωργιάδη & Σία για Εφεσίβλητο 1
-------------------------------------
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Παρπαρίνο, Δ.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ. Η Εφεσείουσα/Ενάγουσα εταιρεία με την Έκθεση Απαιτήσεως της, ισχυρίστηκε ότι ο Εφεσίβλητος 1 κατά ή περί την 12.11.2004 εξέδωσε σε διαταγή και προς όφελος του Εφεσίβλητου 2, έναντι νόμιμου και καλού ανταλλάγματος ή αντιπαροχής και/ή δανείου που δόθηκε από την Εφεσείουσα προς αυτούς, την επιταγή υπ΄ αρ. XXXX2866 της Τράπεζας Κύπρου ημερ. 12.11.2004 για το ποσό των £60.000, ο οποίος έναντι καλού ανταλλάγματος ή αντιπαροχής ή δανείου που δόθηκε από την Ενάγουσα προς τους Εφεσίβλητους 1 και 2 την οπισθογράφησε και την παρέδωσε στην Ενάγουσα για εξόφληση και/ή έναντι του δανείου. Η επιταγή παρουσιάστηκε για πληρωμή στην Τράπεζα, πλην όμως αυτή δεν τιμήθηκε λόγω ανάκλησης της.
Ο Εφεσίβλητος 1 με την Έκθεση Υπεράσπισης του αρνήθηκε την έκδοση και υπογραφή της επιταγής προς όφελος της Εφεσείουσας και την παράδοση σ' αυτήν έναντι νομίμου και καλού ανταλλάγματος. Εξέδωσε την επιταγή στον Εφεσίβλητο 2 για λόγους που αφορούσαν το σωματείο ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ Λευκωσίας. Σε μεταγενέστερο χρόνο η επιταγή εξοφλήθηκε και/ή διευθετήθηκε και ως εκ τούτου ο Εφεσίβλητος 2 ουδεμία απαίτηση είχε εναντίον του. Με βάση αυτό, έδωσε στην τράπεζα εντολή ανάκλησης της επιταγής. Περαιτέρω, ισχυρίζεται ότι η Εφεσείουσα δεν είναι νόμιμη δικαιούχος της επιταγής και η επιταγή ενδεχομένως εξεδόθη για αντάλλαγμα και/ή αντιπαροχή που δεν δόθηκε. Ως αποτέλεσμα απέρριψε οποιαδήποτε οφειλή του προς την Ενάγουσα.
Ο Εφεσίβλητος 2 με τη δική του Έκθεση Υπεράσπισης πρόβαλε γενική άρνηση στους ισχυρισμούς της Εφεσείουσας ως αυτοί εκτίθεντο στην Έκθεση Απαίτησης της και ειδικά ισχυρίστηκε ότι η Εφεσείουσα δεν είναι η νόμιμη δικαιούχος της επίδικης επιταγής και/ή αυτή ενδεχομένως εξεδόθη για αντάλλαγμα και/ή αντιπαροχή που απέτυχε και/ή δεν ακολούθησε και/ή δεν υπήρξε.
Η αγωγή εναντίον του Εφεσίβλητου 2 δεν προωθήθηκε, αφού αυτός εν τω μεταξύ πτώχευσε, όπως επίσης η απαίτηση εναντίον του τριτοδιαδίκου, ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ Λευκωσίας, απεσύρθη.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο μετά από ακροαματική διαδικασία εξέδωσε την απόφαση του και απέρριψε την αγωγή αφού δεν δέχθηκε την εκδοχή που παρουσίασαν οι πέντε (5) μάρτυρες που κατάθεσαν για την Εφεσείουσα.
Η Εφεσείουσα, με τέσσερις λόγους προσβάλλει την πρωτόδικη απόφαση ως εσφαλμένη. Οι λόγοι περιστρέφονται γύρω από την λανθασμένη, κατά την Εφεσείουσα, αξιολόγηση και εκτίμηση της προσφερθείσας μαρτυρίας.
Η εκδοχή που προσεφέρθη από την Εφεσείουσα μέσω της μαρτυρίας της Διευθύντριας της (Μ.Ε.1), του Μ.Ε.2, Διευθύνοντα συνέταιρο σε λογιστικό και ελεγκτικό Οίκο, του Μ.Ε.3 εγκεκριμένου λογιστή του Οίκου των λογιστών της Εφεσείουσας, ήταν ότι το ποσό των £60.000 δόθηκε στον Εφεσίβλητο 1, μέσω του Μ.Ε.2, ως δάνειο για την εξόφληση υποχρεώσεων του. Σ' αυτόν δόθηκε αρχικά το ποσό των £34.100 για το οποίο εξέδωσε επιταγή για ισάξιο ποσό ημερ. 15.11.2004 και η οποία επίσης δεν τιμήθηκε. Ακολούθησε η παροχή νέου δανείου ύψους £25.900, ήτοι το συνολικό ποσό του δανείου ανήλθε σε £60.000. Η επίδικη επιταγή εξεδόθη στο όνομα του Εφεσίβλητου 2 και παρεδόθη στον Μ.Ε.2 η οποία δόθηκε εν συνεχεία στην Εφεσείουσα για εξόφληση.
Η εκδοχή του Εφεσίβλητου 1 ήταν ότι το ποσό της επιταγής όπως και το ποσό της προηγούμενης επιταγής του, αφορούσε δανεισμό του Μ.Ε.2 προς το σωματείο ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ Λευκωσίας, την είσπραξη του οποίου επεδίωξε ο Μ.Ε.2 όταν έπαψε να είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του σωματείου. Την επίδικη επιταγή την εξέδωσε επ' ονόματι του Εφεσίβλητου 2 καθ' υπόδειξη του τότε Προέδρου του ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ μόνο για να την επιδείξει και να λάβει χρήματα για το σωματείο από θρησκευτικό ηγέτη με τον οποίο είχε στενές σχέσεις. Την ίδια ημέρα ο Εφεσίβλητος 2 υπέγραψε το Τεκμ. 15, που είναι φωτοτυπία εγγράφου που τιτλοφορείται ως "Δήλωση Εξόφλησης". Σύμφωνα με αυτό ο Εφεσίβλητος 1 εξόφλησε τον Εφεσίβλητο 2 και περαιτέρω ότι "αναλαμβάνω να την περιμαζέψω και επιστρέψω την εν λόγω επιταγή στον εκδότη της προς φυσική καταστροφή της πριν την ημερομηνία παρουσίασης της προς πληρωμή στην τράπεζα η οποία γνωρίζω ότι έχει ενημερωθεί να μην την πληρώσει". Φέρει δε ως ημερομηνία την 12.11.2004 και στο κάτω μέρος του έχει φωτοτυπία της επίδικης επιταγής. Να σημειωθεί ότι ο Εφεσίβλητος 2 κλήθηκε και αντεξετάστηκε επί του Τεκμ. 15. Ο ισχυρισμός του ήταν ότι δεν ενθυμείτο εάν το υπόγραψε και ότι εάν το υπόγραψε αυτό έγινε με δόλιο τρόπο. Εν συνεχεία ότι μπορεί να το υπόγραψε αλλά μπορεί και να μην το υπόγραψε. Το περιεχόμενο του δε δεν το ανεγνώριζε καθόλου.
Εξετάσαμε με ιδιαίτερη προσοχή τα όσα μας έχουν αναφέρει οι ευπαίδευτοι συνήγοροι σε συνάρτηση με την προσφερθείσα μαρτυρία και όπου ήταν αναγκαίο ανατρέξαμε και στα πρακτικά της υπόθεσης.
"Η γενική αρχή είναι ότι η αξιολόγηση της μαρτυρίας και η διατύπωση ευρημάτων, είναι έργο του πρωτόδικου δικαστηρίου. Η επέμβαση του Εφετείου δικαιολογείται μόνο στις περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται ότι η αξιολόγηση είναι εσφαλμένη ή ανεπαρκής ή τα ευρήματα έρχονται σε αντίθεση με τη μαρτυρία την οποία το δικαστήριο δέχθηκε ως αξιόπιστη. Τούτο είναι δυνατό αφού το Εφετείο έχει την εξουσία να εξαγάγει τα δικά του συμπεράσματα από τα πρωταρχικά γεγονότα. (βλ. μεταξύ άλλων Θεοδώρου ν. Χρ. Χ. Αντωνίου Ξυλουργικές Εργασίες Λτδ. (2003) 1 (Γ) Α.Α.Δ. 1492 και Lanitis Bros Ltd. v. Antoniou (2003) 1 (Γ) Α.Α.Δ. 1667).
Αναφορικά με το θέμα αυτό της αξιολόγησης της μαρτυρίας στην πρόσφατη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Mάκης Πολάτογλου ν. Γιάννης Μασούρα (2004) 1 Α.Α.Δ. 150 σελ. 158, ο Καλλής Δ., ανέφερε τα ακόλουθα:
«Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι η αξιολόγηση της αξιοπιστίας των μαρτύρων ανήκει κατ' εξοχή στο πρωτόδικο δικαστήριο το οποίο είχε την ευκαιρία να ακούσει τους μάρτυρες και να παρακολουθήσει τη συμπεριφορά τους στο εδώλιο του μάρτυρα. Το Εφετείο σπάνια επεμβαίνει. Διαθέτει ευχέρεια για παραγκωνισμό ευρημάτων που σχετίζονται με την αξιοπιστία μόνο όταν καταφαίνονται εξ αντικειμένου ανυπόστατα ή όταν είναι παράλογα ή αυθαίρετα ή δεν υποστηρίζονται από τη μαρτυρία που το πρωτόδικο δικαστήριο έχει αποδεχθεί ως αξιόπιστη. Εάν ήταν εύλογα επιτρεπτό στο πρωτόδικο δικαστήριο να κάμει τα ευρήματα τα οποία έκαμε σε σχέση με την αξιοπιστία το Εφετείο δεν επεμβαίνει (Βλ. Kyriakou v. Aristotelous (1970) 1 C.L.R. 172, 176, Charalambides v. Hjisoteriou & Son and Others (1975) 1 C.L.R. 269, 277, Γιαννή κ.ά. ν. Χριστοφόρου (1995) 1 Α.Α.Δ. 340, Σοφοκλή ν. Λεωνίδου (1993) 1 Α.Α.Δ. 1003, Αθανασίου κ.ά. ν. Κουνούνη (1997) 1 Α.Α.Δ. 614 και Χριστοδούλου ν. Αγαθοκλέους (1997) 1 Α.Α.Δ. 396).
Εναπόκειται στο διάδικο ο οποίος αμφισβητεί ευρήματα του Πρωτόδικου Δικαστηρίου, που σχετίζονται με την αξιοπιστία των μαρτύρων, να ικανοποιήσει το Εφετείο ότι τα ευρήματα είναι εσφαλμένα (Sakellarides v. Papasavva and Another (1966) 1 C.L.R. 259, 261, 262, Iman v. PapaCostas (1968) 1 C.L.R. 20, 208 και Charalambides v. Yiangos Hjisoteriou & Son and Others (1975) 1 C.L.R. 269, 277). Η εισήγηση κατ' έφεση πως η γενομένη εκτίμηση της αξιοπιστίας είναι εσφαλμένη ή αδικαιολόγητη πρέπει να υποστηρίζεται με πολύ πειστικά επιχειρήματα (Ιωακείμ ν. Ιωαννίδη (1991) 1 Α.Α.Δ. 996, 998 και Fereos Ltd v. Martin Brothers Tobacco Company Inc. (1997) 1 C.L.R. 378, 383).»
(βλ. Theomaria Estates Ltd ν. Samuel Mason κ.α. (2005) 1 Α.Α.Δ. 256)
Στα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης ο πρωτόδικος Δικαστής αφιερώνει συνολικά 7 σελίδες από το σύνολο των 19 σελίδων που αποτελείται η απόφαση του για αξιολόγηση των μαρτύρων, ευρήματα και συμπεράσματα. Κατάληξε δε ότι η εκδοχή του Εφεσίβλητου 1 η οποία επιβεβαιώνετο και από γραπτή μαρτυρία αλλά αντέχει και στη βάσανο της λογικής, είναι η ορθή. Αναμφίβολα η αξιολόγηση στην οποία προέβη το πρωτόδικο Δικαστήριο και εκτίμηση μαρτυρίας δεν είναι και η καλύτερη. Παρουσιάζονται λάθη τα οποία αφορούν είτε την αναφορά του σ' όλο το υλικό ενώπιον του, όπως τεκμήρια, αλλά και εκτίμηση μαρτυρίας όπως αυτήν των Μ.Ε. 1, 4, 5 την οποία θεώρησε ως εξ ακοής μαρτυρία. Παρόλα όμως τα λάθη αυτά , τα οποία δεν αφορούν κρίσιμα ζητήματα, η κατάληξη του είναι ορθή. Το Τεκμ. 7 για το οποίο παραπονείται η Εφεσείουσα ότι δεν λήφθηκε υπόψιν από το πρωτόδικο Δικαστήριο τιτλοφορείται ως "Έγγραφο Εκχωρήσεως Δικαιωμάτων" φέρει ημερομηνία 29.3.2005, ήτοι κατηρτίσθη μετά την καταχώρηση της αγωγής της Εφεσείουσας στις 6.12.2004. Να σημειωθεί περαιτέρω ότι αυτό κατετέθη από τον Μ.Ε.2 χωρίς ένσταση. Εκεί γίνεται, μεταξύ άλλων, αναφορά στην επίδικη επιταγή και αναγνωρίζεται από όλους τους διαδίκους στην αγωγή ότι την εξέδωσε ο Εφεσίβλητος 1 και την οπισθογράφησε ο Εφεσίβλητος 2 προς όφελος της Εφεσείουσας "ως εγγύηση δανείου το οποίο παραχώρησε η εν λόγω εταιρεία προς το σωματείο ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ Λευκωσίας ..". Το έγγραφο υπογράφεται από τον Εφεσίβλητο 1 υπό την ιδιότητα του ως Προέδρου του Σωματείου ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ Λευκωσίας, τον Γενικό Γραμματέα του άνω Σωματείου, από την Εφεσείουσα και δύο μάρτυρες. Φέρει δε τις σφραγίδες τόσο του σωματείου ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ όσο και της Εφεσείουσας εταιρείας. Ουδεμία εξήγηση δόθηκε από την Εφεσείουσα για το άνω έγγραφο και ιδιαίτερα της αναγνώρισης εκ μέρους της ότι η άνω επιταγή αφορούσε δάνειο προς το σωματείο ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ. Αντίθετα, ο Εφεσίβλητος 1 δέχθηκε ότι αυτό ήταν δεσμευτικό για το σωματείο ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ. Βέβαια, τα όσα αναφέρονται στο άνω Τεκμ. 7 δεν συνάδουν με την εκδοχή κανενός των διαδίκων. Το ίδιο συμβαίνει και για το Τεκμ. 6 για το οποίο και πάλι η Εφεσείουσα παραπονείται ότι δεν λήφθηκε υπόψη από το πρωτόδικο Δικαστήριο. Το Τεκμ. 6 είναι επιστολή ημερ. 15.11.2004 του Μ.Ε.2 η οποία απευθύνεται προς τον τότε Πρόεδρο του ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ και η οποία απεστάλη κατά παράκληση των πελατών του την Εφεσείουσα. Το περιεχόμενο της είναι το ακόλουθο:
"Αγαπητέ κ. Τορναρίτη,
Με παράκληση των πελατών μου "Techworth Ltd" παρακαλώ να μου διευκρινίσετε γραπτώς γιατί η επιταγή ΛΚ £60.000 (ημερομηνίας 12/11/2004) εκδόθηκε από τον κ. XXXXX Γεωργιάδη προς "XXXXX Ηλία" αντί προς "Techworth Ltd" (την οποία ακολούθως οπισθογράφησε ο κ. Ηλία με οδηγίες του κ. Γεωργιάδη ενώπιον μου) την στιγμή που η "Techworth Ltd" είναι που δάνεισε τα χρήματα στον κ. Γεωργιάδη για ανάγκες του Ολυμπιακού Λευκωσίας και όχι ο κ. XXXXX Ηλία
Η θέση του κ. Γεωργιάδη αλλά και του κ. Ηλία όπως μου την ανάφεραν κατά την συνάντηση μας ήταν ότι δεν είχε σημασία αφού με την οπισθογράφηση της ο δανειοδότης θα μπορεί να την εισπράξει και ο λόγος ήταν απλά διαδικαστικός (βασικά διότι ο κ. Γεωργιάδης έκδωσε την επιταγή λίγο πριν την συνάντηση μας και την στιγμή εκείνη δεν θυμόταν το επακριβές όνομα της εταιρείας).
Παρακαλώ να έχω την απάντηση σας γραπτώς (την προφορική την γνωρίζω) για να την διαβιβάσω στους πελάτες μου οι οποίοι με το δίκαιο τους ανησυχούν και ζητούν την επίσημη θέση και μαρτυρία σας."
Στο Τεκμ. 6 στο κάτω μέρος δεξιά χειρόγραφα αναφέρεται:
"Το πιο πάνω ποσό είναι εισφορά του κ. Κλεάνθη Γεωργιάδη προς τον Ολυμπιακό και δεν έχει καμία σχέση ο Χρίστος Ηλία."
Πιο κάτω υπάρχει μονογραφή και σφραγίδα του σωματείου ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ.
Να σημειωθεί ότι ο συγγραφέας της χειρόγραφης σημείωσης δεν κλήθηκε για αντεξέταση.
Παρατηρούμε, συναφώς ότι τα πιο πάνω δεν συνάδουν με τα όσα περιλαμβάνονται στο Τεκμ. 7 αναφορικά με το πιο πάνω ποσό αλλά και την σκοπιμότητα της επιστολής εφόσον, σύμφωνα με την εκδοχή της Εφεσείουσας, ο Μ.Ε.2 ήταν το πρόσωπο μέσω του οποίου εξασφαλίσθη το δάνειο και το πρόσωπο ενώπιον του οποίου οπισθογραφήθηκε η επιταγή και στον οποίο δόθηκε η δικαιολογία της μη έκδοσης της επ' ονόματι της Εφεσείουσας.
Περαιτέρω των πιο πάνω, παρατηρούμε ότι τα Τεκμ. 6 και 7 είναι σε πλήρη αντίθεση με το Τεκμ. 15 που έχει αναφερθεί πιο πάνω.
Σε πλήρη αντίθεση με την εκδοχή του Εφεσίβλητου 1 είναι και η αναφορά του ιδίου στην εντολή μη πληρωμής της επίδικης επιταγής, Τεκμ. 11 όπως αναφέρεται ότι αυτή "...έχει διευθετηθεί από τον οφειλέτη ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ".
Παρ' όλα τα πιο πάνω που αφορούν την λανθασμένη αξιολόγηση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, εντούτοις, η Έφεση δεν μπορεί να επιτύχει για τον απλούστατο λόγο ότι η αξιολόγηση και η απόρριψη της μαρτυρίας του Μ.Ε.2 από το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν προσβάλλεται ευθέως. Στο βαθμό που φαίνεται να τίθεται ότι κακώς απερρίφθη η μαρτυρία του Μ.Ε.2, έχουμε ανατρέξει στα πρακτικά της υπόθεσης και η προσεκτική εξέταση μας δεν αποκάλυψε οιονδήποτε λόγο επέμβασης μας. Ενόψει αυτού, η έφεση δεν δύναται να επιτύχει.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η Έφεση απορρίπτεται.
Όσον αφορά τα έξοδα, αφού λάβαμε υπόψη όλα τα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης, κρίνουμε ότι είναι ορθό και δίκαιο να μην εκδοθεί καμία διαταγή για έξοδα.
ΣΤ. ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.
/γκ