ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Απόκρυψη Αναφορών (Noteup off) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων



ΑΝΑΦΟΡΕΣ:

Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:

Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:

Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή




ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
public Ψαρά-Μιλτιάδου, Τάσια Σ.Χαραλάμπους (κα), με Κ.Παπαδοπούλου, (κα), για Γενικό Εισαγγελέα, CY AD Κύπρος Ανώτατο Δικαστήριο 2018-07-04 el Τμήμα Νομικών Εκδόσεων, Ανώτατο Δικαστήριο Αναφορικά με τo διάταγμα του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λεμεσού, δικαιοδοσία γονικής μέριμνας, ημερ. 2.4.2018 στην αίτηση γονικής μέριμνας υπ΄αρ.130/18, Πολιτική αίτηση αρ.71/18, 4/7/2018 Δικαστική Απόφαση

ECLI:CY:AD:2018:D330

ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

                   Πολιτική αίτηση αρ.71/18

 

4 Ιουλίου, 2018

 

[Τ.ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ]

 

 

Αναφορικά με το άρθρο 155.4 του Συντάγματος και τα Άρθρα 3 και  9 του Περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλαι Διατάξεις) Νόμου του 1964,

και

Αναφορικά με τον περί Ανωτάτου Δικαστηρίου (Δικαιοδοσία έκδοσης ενταλμάτων προνομιακής φύσεως) Διαδικαστικό Κανονισμό του 2018

και

Αναφορικά με την Αίτηση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας για την έκδοση προνομιακού εντάλματος της φύσεως Certiorari

και

Αναφορικά με τo διάταγμα του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λεμεσού, δικαιοδοσία γονικής μέριμνας, ημερ. 2.4.2018 στην αίτηση γονικής μέριμνας υπ΄αρ.130/18

-----------------

Σ.Χαραλάμπους (κα), με Κ.Παπαδοπούλου, (κα), για Γενικό Εισαγγελέα,

Χρ.Παφίτης και Μ.Καρασιαλή - καθ΄ων η αίτηση: παρόντες.

 

-----------

 

A Π Ο Φ Α Σ Η

 

Ο Γενικός Εισαγγελέας έλαβε Άδεια από το Δικαστήριο να καταχωρήσει Αίτηση για Α) Έκδοση Διατάγματος Certiorari για μεταφορά και/ή μετάθεση (to remove) στο Ανώτατο Δικαστήριο για σκοπούς ακύρωσης του Διατάγματος που εκδόθηκε από το Οικογενειακό Δικαστήριο Λεμεσού - Δικαιοδοσία Γονικής Μέριμνας- στην αίτηση Γονικής Μέριμνας υπ' αρ. 130/18, ημερ. 02/04/2018, με το οποίο δόθηκε άδεια του Δικαστηρίου για απαλλαγή από οποιαδήποτε υποχρέωση για επιστροφή ή συμψηφισμό χορηγιών στους αιτητές, δηλαδή τους Παφίτη και Καρασιαλή, (καθ΄ων η αίτηση στην παρούσα) και στα ανήλικα τους τέκνα για τα διαμερίσματα που αναφέρονται στο Διάταγμα, βάσει των διατάξεων του μόνου άρθρου αρ. 9 που παραμένει σε ισχύ, του νόμου 91(Ι)/2006 που έχει καταργηθεί, για τους λόγους που αναφέρονται στο Διάταγμα, και Β) έκδοση Διατάγματος Certiorari για μεταφορά και/ή μετάθεση (to remove) στο Ανώτατο Δικαστήριο για σκοπούς ακύρωσης του Διατάγματος που εκδόθηκε από το Οικογενειακό Δικαστήριο Λεμεσού - Δικαιοδοσία Γονικής Μέριμνας- στην αίτηση Γονικής Μέριμνας υπ' αρ. 130/18, ημερ. 02/04/2018, με το οποίο υποχρεώνει την Αρμόδια Αρχή/όργανο (Υπουργό Οικονομικών και/ή Γενικό Διευθυντή Υπουργείου Οικονομικών) όπως εκδώσουν τις σχετικές βεβαιώσεις απαλλαγής των αιτητών και των ανήλικων τους τέκνων, από την οποιαδήποτε υποχρέωση για επιστροφή ή συμψηφισμό χορηγιών που απαιτεί το Τμήμα Φορολογίας για τα διαμερίσματα που αναφέρονται στο Διάταγμα, για να μπορεί να εξεταστεί η νέα αίτηση τους για μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% με τον νέο καταργητικό Νόμο 129(Ι)/2011.

 

Η στηρικτική της αίτησης ένορκη δήλωση εκ μέρους της κας Αντωνίου - διοικητικής λειτουργού στο Υπουργείο Οικονομικών, αναφέρει τα γεγονότα που οδήγησαν στην υποβολή της παρούσας αίτησης.  Στις 2.4.2018 κατόπιν μονομερούς αίτησης γονικής μέριμνας υπ΄αριθμ.130/18, εκ μέρους των καθ΄ων η αίτηση στην παρούσα, εξεδόθη από το Οικογενειακό Δικαστήριο Λεμεσού - δικαιοδοσία γονικής μέριμνας - διάταγμα με το οποίο δόθηκε άδεια του Δικαστηρίου «για απαλλαγή από οποιαδήποτε υποχρέωση για επιστροφή ή συμψηφισμό χορηγιών» στους καθ΄ων η αίτηση, στην παρούσα, και στα ανήλικα τους τέκνα για τα δύο διαμερίσματα που περιγράφονται στο Διάταγμα, βάσει των διατάξεων του μόνου άρθρου αρ. 9 που παραμένει σε ισχύ, του Νόμου 91 (ί)/2006 που έχει καταργηθεί.  Περαιτέρω, το Οικογενειακό Δικαστήριο Λεμεσού, εξέδωσε Διάταγμα με το οποίο υποχρεώνει την Αρμόδια Αρχή/Όργανο (Υπουργό Οικονομικών και/ή Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών) όπως εκδώσει τις σχετικές βεβαιώσεις απαλλαγής των ως άνω και των ανήλικων τους τέκνων, από οποιαδήποτε υποχρέωση για επιστροφή ή συμψηφισμό χορηγιών που απαιτεί το Τμήμα Φορολογίας για τα υπό αναφορά διαμερίσματα, για να μπορεί να εξεταστεί η νέα αίτηση τους για μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% με τον νέο καταργητικό νόμο 129(Ι)/2011.

 

Ουσιαστικά με τα ανωτέρω Διατάγματα, εδίδετο άδεια για απαλλαγή των γονέων των ανηλίκων και των ανηλίκων από υποχρεώσεις που επιβάλλονται από το Νόμο αναφορικά με ζητήματα απαλλαγής από οποιαδήποτε υποχρέωση για επιστροφή ή συμψηφισμό χορηγιών και διατάζουν την αρμόδια Αρχή να προβεί σε συγκεκριμένες ενέργειες.

Η θέση του Γενικού Εισαγγελέα είναι ότι το Οικογενειακό Δικαστήριο στερείτο δικαιοδοσίας στο να εκδώσει το ως άνω διάταγμα αφού το θέμα αφορούσε διοικητικό δίκαιο για το οποίο υπήρχε σε εξέλιξη έρευνα της αρμοδίας αρχής ώστε να ληφθεί απόφαση η οποία μπορούσε να αποτελέσει μόνο αντικείμενο προσφυγής. 

 

Να αναφερθεί επίσης ότι οι καθ΄ων η αίτηση είχαν εξασφαλίσει χορηγία για αγορά των ακινήτων που αναγράφονται στο ρηθέν διάταγμα δυνάμει του περί Ειδικής Χορηγίας (Αγορά ή Ανέγερση Κατοικίας) Νόμου του 2006 (Ν.9(Ι)/2006).  Ακολούθως η αιτήτρια στην αίτηση γονικής μέριμνας αιτήθηκε σχετική βεβαίωση από το Υπουργείο Οικονομικών για σκοπούς υποβολής αίτησης μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ για καινούργια κατοικία που αναγείρει στο χωριό Πελέντρι.  Η αρμόδια αρχή, δηλαδή ο Υπουργός Οικονομικών, στα πλαίσια της έρευνας που διεξήγετο στο κατά πόσο η ως άνω αιτήτρια  δικαιούτο ή όχι στην ικανοποίηση του αιτήματος της, ζητούσε απ΄αυτήν να προσκομίσει περαιτέρω στοιχεία τα οποία και δεν αποστάλησαν.  Εκείνο που έγινε στη συνέχεια ήταν η προσφυγή των πιο πάνω προσώπων στο Οικογενειακό Δικαστήριο με την έκδοση του εν λόγω διατάγματος. 

 

Στην  παρούσα αίτηση καταχωρήθηκε ένσταση με μεγάλο αριθμό λόγων με βάση τους οποίους οι καθ΄ων η αίτηση θεωρούν ότι η αίτηση δεν πρέπει να επιτύχει.  Κατ΄αρχάς διατυπώνεται ο ισχυρισμός ότι η αίτηση έχει καταχωρηθεί εκπρόθεσμα.  Περαιτέρω, προβάλλεται η θέση περί ύπαρξης δικαιοδοσίας Οικογενειακού Δικαστηρίου με βάση τον Καν.11 του περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Διαδικαστικών Κανονισμών του 1990.  (Λόγοι 1 και 2).  Προσθέτως στο λόγο 10 της ένστασης γίνεται αναφορά στο ότι εν πάση περιπτώσει το Οικογενειακό Δικαστήριο έχει εξουσία με βάση «τις γενικές εξουσίες των Επαρχιακών Δικαστηρίων», γίνεται δε επίκληση των ακολούθων Νόμων, 23/90, 88(Ι)/1994 και 26(Ι)/1998. Με τους λόγους 11-13 και 15 γίνεται επίκληση κυρίως του άρθρ.9 του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ.6 και του άρθρου 32 του περί Δικαστηρίων Νόμου, Ν.14/60 για να διατυπωθεί η εισήγηση ότι το Οικογενειακό Δικαστήριο είχε εξουσία και με βάση τις ειδικότερες πρόνοιες των πιο πάνω Νόμων. Η δε προσφυγή στο Οικογενειακό Δικαστήριο έγινε με τη σκέψη ότι η μέριμνα για το ανήλικο τέκνο με βάση τον περί Οικογενειακών Δικαστηρίων  Νόμο του 1990, Ν.23/90 είναι καθήκον και δικαίωμα των γονέων και εφόσον η γονική μέριμνα περιλαμβάνει και τη διοίκηση της περιουσίας παρήχετο το έρεισμα του αιτήματος τους προς το Οικογενειακό Δικαστήριο. Περαιτέρω με τους Λόγους 3-9 και 14 γίνεται αναφορά στην ουσία των θέσεων της πλευράς τους ως προς τα αιτήματα που έγιναν προς τη διοίκηση σε σχέση με τα επίδικα διαμερίσματα και τη συσχέτιση τους με τις νομοθεσίες που επικαλούνται ότι τους έδιδαν το δικαίωμα για τη σχετική απαλλαγή, όπως επετεύχθη με το επίδικο διάταγμα.

 

΄Εχω εξετάσει τις εκατέρωθεν θέσεις όπως προβλήθηκαν δικογραφικά, με τις γραπτές αγορεύσεις, αλλά και ενώπιον μου προφορικά. 

 

Πρώτιστα θα πρέπει να εξεταστεί ο ισχυρισμός των καθ΄ων η αίτηση για το εκπρόθεσμο της αίτησης.  Ο ισχυρισμός αυτός βασίζεται στον περί Ανωτάτου Δικαστηρίου (Δικαιοδοσία Έκδοσης Ενταλμάτων Προνομιακής Φύσεως) Διαδικαστικός Κανονισμός του 2018 (5/2018):

«(1) Αίτηση για άδεια καταχωρείται το συντομότερο από την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης, διατάγματος ή πράξης. Σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 45 ημέρες από την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης, διατάγματος ή πράξης.

(2)     Το Δικαστήριο δύναται να επεκτείνει την προθεσμία που αναφέρεται στην παράγραφο (1) του παρόντος Κανονισμού εάν καταδειχθούν εξαιρετικές περιστάσεις που παρεμπόδισαν τον αιτητή να καταχωρήσει την αίτηση του εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας.

(3)     Η αιτήση για Habeas Corpus καταχωρείται το συντομότερο δυνατόν.

(4)     Νοείται ότι η προθεσμία για καταχώριση αίτησης για άδεια δύναται να συντμηθεί ή να επεκταθεί εάν υπάρχει σχετική πρόνοια περί τούτου σε άλλο Νόμο ή Κανονισμό».

 

Οι καθ΄ων η αίτηση στηριζόμενοι στο ως άνω άρθρ.5 ισχυρίζονται ότι εφόσον το εν λόγω διάταγμα εξεδόθη στις 2.4.2018 και γνωστοποιήθηκε στη διοίκηση την ίδια ημέρα με ηλεκτρονικό μήνυμα, η καταχώρηση της Αίτησης για άδεια υπήρξε εκπρόθεσμη.  Σύμφωνα με τον Κανονισμό θα έπρεπε να καταχωρηθεί 45 ημέρες μετά τις 2.4.2018, αντ΄αυτού κατεχωρήθη στης 25.5.2018, δηλαδή σε 53 ημέρες.  Να σημειωθεί ότι ο ως άνω Κανονισμός τέθηκε σε ισχύ στις 18.5.2018.

 

Η πιο πάνω εισήγηση παραγνωρίζει την ιδιαιτερότητα της παρούσας υπόθεσης στην οποία ναι μεν το διάταγμα εξεδόθη στις 2.4.2018 αλλά τούτο επεσυνέβη σε μια διαδικασία στην οποία ο Γενικός Εισαγγελέας ή η αρμόδια αρχή δεν ήταν διάδικος.  Η ισχύς του διατάγματος λάμβανε υπόσταση έναντι της αρμοδίας αρχής αφ΄ης στιγμής τούτο επιδίδετο σ΄αυτήν.  Σύμφωνα με την ένορκη δήλωση που στήριξε την αίτηση για άδεια αλλά και τη στηρικτική της παρούσας ένορκη δήλωση στην αρμοδία αρχή το εν λόγω διάταγμα επιδόθηκε στις 18.4.2018.  (Βλ. παράγρ.5 της ένορκης δήλωσης της κας Αντωνίου).  Θα ήταν μη λογικό να θεωρηθεί ότι οποιαδήποτε προθεσμία θα άρχιζε πριν να υπάρχει δέσμευση μη διαδίκου από οποιαδήποτε απόφαση.  Η δέσμευση στην παρούσα άρχιζε από την επίδοση της.  Η όποια κοινοποίηση γινόταν υπό μορφή ηλεκτρονικής αλληλογραφίας δεν είχε την ανάλογη βαρύτητα εν προκειμένω, υπό τις ειδικότερες περιστάσεις της υπόθεσης.  Υπό αυτή την έννοια θα μπορούσε να έχει ισχύ η αρχή της νομολογίας με βάση την οποία αλλαγές στη διαδικασία και στον τύπο έχουν πάντοτε αναδρομική ισχύ εκτός εάν υφίσταται καλός λόγος περί του αντιθέτου.  [Βλ. Gardner v. Lucas {1878}3 App.Cas.582 και στη Αttorney General v. Vernazza {1960} A.D.965 (HL)].  Oι περιστάσεις της παρούσας εύκολα θα μπορούν να θεωρηθούν «καλός λόγος περί του αντιθέτου».   

Συνεπώς η ένσταση περί εκπροθέσμου, δεν μπορεί να επιτύχει.

Αναφορικά με τον δεύτερο πυλώνα ένστασης που αφορά την εισήγηση των καθ΄ων η αίτηση περί ύπαρξης δικαιοδοσίας και εξουσίας του Οικογενειακού Δικαστηρίου να διατάξει, ως άνω, έχω μελετήσει όλες τις σχετικές πρόνοιες και δεν θα συμφωνήσω με την πλευρά των καθ΄ων η αίτηση.  Ούτε δυνάμει του άρθρου 32 του Ν.14/60 ή του άρθρου 9 του Κεφ.6 ούτε γενικά ο περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμος 23/90 ή πολλώ δε μάλλον ο περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Διαδικαστικός Κανονισμός μπορεί να παράσχουν έρεισμα στο εκδοθέν διάταγμα.  Η φύση της εξουσίας του Οικογενειακού Δικαστηρίου καθορίζεται από τον πιο πάνω Νόμο και δεν μπορεί υπό το πρόσχημα του χαρακτηρισμού μιας διοικητικής ενέργειας που αφορά φορολογία ως «θέμα γονικής μέριμνας και διαχείρισης της περιουσίας των ανήλικων τέκνων» να αποκτά δικαιοδοσία το Οικογενειακό Δικαστήριο σε ένα ζήτημα που μόνο το Διοικητικό Δικαστήριο θα είχε πρωτόδικη δικαιοδοσία και εξουσία.  Είναι σαφές κατά την κρίση μου ότι τέτοια εξουσία δεν υπήρχε στο Οικογενειακό Δικαστήριο.  Ως εκ τούτου δεν είναι δυνατό να με απασχολήσει το μέρος της ένστασης που αφορά την ουσία.

 

Το Οικογενειακό Δικαστήριο Λεμεσού με το να εκδώσει διάταγμα απαλλαγής από οποιαδήποτε υποχρέωση επιστροφής ή συμψηφισμού χορηγιών στους καθ΄ων η αίτηση και στα ανήλικα τέκνα τους για τα διαμερίσματα που αναφέρονται στο διάταγμα βάσει των διατάξεων του άρθρου 9 του Ν.91(Ι)/2006, εξέδωσε στην ουσία διοικητική πράξη αφού αποφάνθηκε επί θέματος που ανάγεται στη σφαίρα του Διοικητικού Δικαίου.

 

Για τους λόγους που έχω εξηγήσει η αίτηση επιτυγχάνει.  Το ως άνω διάταγμα του Οικογενειακού Δικαστηρίου στην αίτηση γονικής μέριμνας υπ΄αριθμ.130/18 ημερ. 2.4.2018 ακυρώνεται.  ΄Εξοδα υπέρ αιτητή και εναντίον των καθ΄ων η αίτηση, ως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.

                                                                  

Τ.Ψαρά-Μιλτιάδου,

                                                                                    Δ.

 

 


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο