ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2018:A310
27 Ιουνίου 2018
[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ/στές]
Εφεσείων
- ΚΑΙ -
Εφεσίβλητου
----------------------------------------
Κ. Μαυροκώστας για Στ. Χριστοφόρου, για τον Εφεσείοντα.
Στ. Ερωτοκρίτου (κα), για τον Εφεσίβλητο.
----------------------------------------
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Η ομόφωνη απόφαση του
Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Δικαστή Ναθαναήλ.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Δυστύχημα το οποίο επεσυνέβη σε χωράφι στην περιοχή Ξυλοτύμπου ως αποτέλεσμα του οποίου ο εφεσείων υπέστη τραυματισμούς όταν κτυπήθηκε από θεριστική μηχανή η οποία χωρίς προειδοποίηση κινήθηκε με οπίσθια ταχύτητα, εκδικάστηκε στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας το οποίο αποφάσισε ότι ο εφεσείων ευθυνόταν σε ποσοστό 75% με το υπόλοιπο 25% να βάρυνε τον εφεσίβλητο.
Η θεριστική μηχανή αποτελούσε συνιδιοκτησία των διαδίκων, χρησιμοποιείτο δε για το όργωμα ή το θέρισμα χωραφιών επ΄ αμοιβή. Κατά τον ουσιώδη χρόνο εν καιρώ νυκτός, χωρίς ιδιαίτερο φωτισμό, ο εφεσίβλητος οδηγούσε την εν λόγω μηχανή εκτελώντας θεριστικές εργασίες ακολουθούμενος από φορτηγό όχημα στο οποίο μεταφέρονταν τα χόρτα τα οποία θερίζονταν από το γεωργικό ελκυστήρα. Το χωράφι είχε έκταση περίπου 30 σκάλες, το δε θέρισμα άρχισε από το πρωΐ με εναλλάξ οδήγηση της θεριστικής μηχανής από τους δύο διαδίκους. Το απόγευμα της ημέρας του δυστυχήματος, ο εφεσίβλητος αντικατέστησε τον εφεσείοντα στο χειρισμό της, ο οποίος και μετέβη σε γειτονικό χωριό επιστρέφοντας μετά από 30 λεπτά. Όταν επέστρεψε είδε τον εφεσίβλητο να οδηγεί τη θεριστική μηχανή απομακρυνόμενος από το σημείο που ο ίδιος βρισκόταν. Θεωρώντας ότι ήταν ασφαλές να διασχίσει το χωράφι κατά πλάτος, περπάτησε για να μεταβεί απέναντι. Ο εφεσίβλητος σταμάτησε τη θεριστική μηχανή δίπλα από το φορτηγό, ο δε εφεσείων θεώρησε ασφαλές να συνεχίσει να περπατά πίσω από το θεριστικό μηχάνημα σε απόσταση όχι λιγότερη των 20 μέτρων. Ως ήταν η αντίληψη του εφεσείοντος, αλλά και άλλων μαρτύρων που προέβαιναν σε παρόμοιες εργασίες με θεριστικές μηχανές, ουδέποτε το θεριστικό μηχάνημα κινείται με οπίσθια ταχύτητα, αλλά πρέπει να κινηθεί πρώτα προς τα εμπρός, στρίβοντας στη συνέχεια για να αλλάξει κατεύθυνση. Μη αναμένοντας οποιαδήποτε άλλη ενέργεια από πλευράς του οδηγού του θεριστικού μηχανήματος και ενώ βρισκόταν δεξιά αυτού γύρω στα 20 μέτρα, άκουσε αιφνίδια το μηχάνημα να ξεκινά και να οδηγείται με οπίσθια ταχύτητα και μάλιστα σε καμπύλη πορεία με αποτέλεσμα να δεχθεί κτύπημα με το πίσω προστατευτικό μέρος του μηχανήματος. Η θεριστική μηχανή έβαλε μετά εμπρόσθια ταχύτητα για να στρίψει και ο ίδιος ενώ βρισκόταν στο έδαφος τραβήχθηκε προς τα αριστερά με αποτέλεσμα ο τροχός να τον βρει «ξυστά» δεξιά από την κεφαλή μέχρι τη μέση.
Αυτή ήταν η βασική μαρτυρία του εφεσείοντος, η ουσία της οποίας ήταν ότι ποτέ δεν ανέμενε τον εφεσίβλητο να κινηθεί με οπίσθια ταχύτητα κάτι που δεν είναι ορθό εν πάση περιπτώσει κατά τη χρήση τέτοιων θεριστικών μηχανών. Η θεριστική μηχανή διαθέτει εμπρόσθια φώτα όπως και στην άκρια του πάνω μέρους του θεριστικού μηχανήματος, ο φανός δε ήταν γυρισμένος κατά το χρόνο του δυστυχήματος προς το φορτηγό για να γεμίζεται με τα χόρτα που θερίζονταν. Το θεριστικό μηχάνημα δεν είχε φως στο οπίσθιο μέρος. Όπως ήταν η πρόσθετη μαρτυρία του Θεοδόση, γεωργοκτηνοτρόφου, ο οποίος αρκετές φορές εργάστηκε μαζί με τους διαδίκους και ήταν ο ένας εκ των οδηγών των φορτηγών που χρησιμοποιούνταν για το μάζεμα και τη μεταφορά του χόρτου, ουδέποτε οδηγεί κάποιος τέτοιο μηχάνημα, το οποίο και ο ίδιος χρησιμοποιεί, με οπίσθια ταχύτητα εκτός ενδεχομένως για μια μικρή απόσταση ενός ή δύο μέτρων για να αποφευχθεί κάποιο εμπόδιο, όπως μια πέτρα. Η χρήση της οπίσθιας ταχύτητας σε θεριστικό μηχάνημα πρέπει να γίνει με υπόδειξη άλλου προσώπου, ενώ σε περίπτωση που ο οδηγός δεν έχει ορατότητα δεν θα πρέπει να κινηθεί οπίσθια. Η Μιχαήλ κατέθεσε ότι όλη την ημέρα ήταν στο χωράφι, την ώρα δε του δυστυχήματος ήταν βράδυ. Η ίδια οδηγούσε το φορτηγό δίπλα από τη θεριστική μηχανή εκείνη την ώρα. Καθώς κινούνταν πλάϊ πλάϊ, θεριστική μηχανή και φορτηγό, το μηχάνημα σταμάτησε με αποτέλεσμα να σταματήσει και η ίδια το φορτηγό. Δεν είχε τελειώσει η γραμμή την οποία θέριζαν όταν η θεριστική μηχανή κινήθηκε προς τα πίσω. Η ίδια δεν αντιλήφθηκε και δεν γνώριζε γιατί ενήργησε με αυτό τον τρόπο ο εφεσίβλητος.
Ο εφεσίβλητος δεν κατέθεσε, ούτε και κάλεσε οποιουσδήποτε μάρτυρες προς υπεράσπιση του.
Κατά τη διάρκεια της πρωτόδικης διαδικασίας δηλώθηκε από κοινού ως παραδεκτό ποσό για την κάλυψη των γενικών και ειδικών αποζημιώσεων το ποσό των €67.900 πλέον νόμιμο τόκο από 5.1.2007 επί πλήρους ευθύνης. Το Δικαστήριο προέβη σε αριθμό ευρημάτων: Κατά το χρόνο του συμβάντος ήταν σκοτάδι χωρίς ο χώρος να φωτιζόταν από οποιαδήποτε άλλη πηγή φωτός πέραν από τα φώτα που διέθεταν το φορτηγό και η θεριστική μηχανή. Τα φώτα αυτά φώτιζαν το χωράφι μπροστά από τα δύο οχήματα. Η θεριστική μηχανή έφερε προβολείς εμπρόσθια και φωτισμό στην κορυφή του κοχλία, ο οποίος ήταν στραμμένος προς τα αριστερά της θεριστικής μηχανής και προς το φορτηγό στο οποίο ρίχνονταν τα θερισμένα χόρτα. Η θεριστική μηχανή δεν είχε φωτισμό οπίσθιας κατεύθυνσης. Ο εφεσείων-ενάγων κατά το χρόνο του ατυχήματος φορούσε παντελόνι και φανέλα μπλε χρώματος.
Το Δικαστήριο έκρινε κατά βάση αξιόπιστο τον εφεσείοντα παρά το γεγονός ότι διέκρινε εμφανή προσπάθεια να αλλοιώσει κάπως την εικόνα της σκηνής του δυστυχήματος με τη μη αναφορά της ύπαρξης της Μιχαήλ ως οδηγού του φορτηγού οχήματος που κινείτο παράλληλα με τη θεριστική μηχανή ή την ορατότητα που ο εφεσίβλητος είχε κατά πάντα ουσιώδη χρόνο προς την κατεύθυνση που ο ίδιος δήλωσε ότι βρισκόταν. Κατά τα άλλα, η αμεσότητα και η πειστικότητα των θέσεων και απαντήσεων του εφεσείοντος όσον αφορούσε τις επακριβείς συνθήκες του δυστυχήματος δεν άφηναν περιθώρια αμφισβήτησης της συγκεκριμένης πτυχής. Η μαρτυρία άλλωστε αυτή, συνήδε και με τη μαρτυρία άλλων προσώπων που κατέθεσαν ενώπιον του Δικαστηρίου. Το τελικό εύρημα ήταν ότι ο τραυματισμός οφειλόταν στο γεγονός ότι η θεριστική μηχανή που οδηγείτο από τον εφεσίβλητο κινήθηκε οπισθίως σε μια απόσταση 20-25 μέτρων με αποτέλεσμα να κτυπήσει τον εφεσείοντα, να τον ρίξει στο έδαφος και στη συνέχεια, κατά τον τρόπο που ο εφεσείων διηγήθηκε, να περάσει εν μέρει πάνω από το σώμα του όταν το θεριστικό μηχάνημα κινήθηκε εκ νέου.
Το Δικαστήριο αναφέρθηκε στη νομολογία επί του αστικού αδικήματος της αμέλειας, ζήτημα που εν τέλει συρρικνούται σε πραγματικό γεγονός συνυφασμένο με το χρόνο, τον τόπο και τις συγκεκριμένες συνθήκες της περίπτωσης. Έγινε επίσης αναφορά στο ζήτημα της συντρέχουσας αμέλειας ώστε να αποφασιστεί το ποσοστό ευθύνης μεταξύ των διαδίκων, ανάλογα με τη διαπίστωση της ύπαρξης τέτοιας συντρέχουσας αμέλειας. Το Δικαστήριο απέδωσε 75% ευθύνη στον ίδιο τον εφεσείοντα λόγω του ότι επέστρεψε στο χωράφι όπου γνώριζε ότι εκτελούνταν εργασίες θερισμού, ενώ ήταν σκοτάδι, χωρίς να γνωστοποιήσει την παρουσία του και άρχισε να περπατά σ΄ αυτό. Εκ των πραγμάτων κινούμενος πίσω από τη θεριστική μηχανή δεν ήταν ορατός θεωρώντας, εσφαλμένα, ότι η τήρηση μιας απόστασης 20 περίπου μέτρων από τη θεριστική μηχανή ήταν αρκετή για την ασφάλεια του. Η είσοδος επομένως του εφεσείοντος στο χωράφι κατ΄ αυτό τον τρόπο, αγνόησε προφανείς κινδύνους, συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στον τραυματισμό του. Από την άλλη, έκρινε ότι και ο εφεσίβλητος ως οδηγός της θεριστικής μηχανής λόγω του σκότους και της έλλειψης φωτισμού, όφειλε πριν κινηθεί με οπίσθια ταχύτητα να έλεγχε είτε από μόνος του, είτε με τη βοήθεια άλλου προσώπου, ότι δεν κινείτο άτομο στην περιοχή εφόσον γνώριζε ότι υπήρχαν και διακινούνταν άλλα άτομα που τον βοηθούσαν στην εκτέλεση της εργασίας. Η παράλειψη του να ελέγξει επαρκώς το χώρο πίσω από το όχημα ήταν στοιχείο αμέλειας και έτσι απεδόθη σ΄ αυτόν 25% ευθύνη.
Καταχωρήθηκε έφεση από τον εφεσείοντα ως προς το λανθασμένο της απόφασης να αποδοθεί σ΄ αυτόν ευθύνη ποσοστού 75%. Προς τούτο η θέση που αναπτύχθηκε ήταν ότι δεν λήφθηκε επαρκώς υπόψη η μαρτυρία τόσο του ιδίου του εφεσείοντος, αλλά και των μαρτύρων Θεοδοσίου και Μιχαήλ, ότι η ενέργεια του εφεσίβλητου να προβεί σε τέτοια απότομη και μακρά οπίσθια κίνηση ήταν πρωτοφανής και μη αναμενόμενη από οποιοδήποτε λογικό άτομο. Ιδιαιτέρως, εφόσον ο μέσος λογικός άνθρωπος δεν θα μπορούσε να αναμένει την κίνηση της θεριστικής μηχανής οπισθίως και μάλιστα σε καμπύλη τροχαιά.
Υπήρξε όμως και αντέφεση από τον εφεσίβλητο παραπονούμενος επίσης για το ποσοστό ευθύνης που του αποδόθηκε, θεωρώντας ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο έσφαλε με το να μην επιρρίψει ολόκληρη την ευθύνη στον εφεσείοντα και να κρίνει ότι αποκλειστική ευθύνη για το δυστύχημα είχε μόνο ο εφεσείων, ο οποίος ηθελημένα εξέθεσε τον εαυτό του σε κίνδυνο. Περαιτέρω, η δήλωση και παραδοχή του εφεσείοντος σε κατάθεση που έδωσε τρεις μήνες μετά το συμβάν ότι ο εφεσίβλητος σίγουρα δεν μπορούσε να τον δει γιατί περπατούσε στο χωράφι, ήταν σκοτεινά και η θεριστική μηχανή δεν είχε οπίσθια φώτα, δηλώνοντας μάλιστα ότι δεν είχε παράπονο εναντίον του εφεσίβλητου, έπρεπε να οδηγήσει το Δικαστήριο σε απόδοση μηδενικής ευθύνης εναντίον του. Το εύρημα του Δικαστηρίου ότι ο εφεσίβλητος υπήρξε αμελής διότι παρέλειψε επαρκώς να ελέγξει το χώρο πίσω από τη θεριστική μηχανή για να βεβαιωθεί ότι δεν διακινείτο οποιοσδήποτε, ήταν λανθασμένο και αντιφατικό με άλλα ευρήματα, όπως ότι όταν ο εφεσείων επέστρεψε στο χωράφι αυτός δεν γνωστοποίησε την παρουσία του, εισήλθε περπατητός και καθ΄ ον χρόνο ήταν ήδη σκοτεινά, φέροντας σκούρα ρούχα, τοποθετώντας τον εαυτό του σε χώρο πίσω από τη θεριστική μηχανή. Δεν παρουσιάστηκε μαρτυρία ότι η θεριστική μηχανή έπρεπε να φέρει οπίσθιο φωτισμό και στις συνθήκες του δυστυχήματος δεν ήταν δυνατό για τον εφεσίβλητο να αντιληφθεί τον εφεσείοντα καθ΄ οιονδήποτε τρόπο.
Αρχίζοντας από τη θέση του αντεφεσείοντα ως προς το ότι ο εφεσείων απεμπόλησε το δικαίωμα του να εγείρει αγωγή λόγω της δήλωσης που έκαμε στην αστυνομία σε σχετική κατάθεση του ότι δεν είχε παράπονο εναντίον του εφεσίβλητου-αντεφεσείοντα, κρίνεται ότι η πρωτόδικη κρίση επί του θέματος είναι απόλυτα ορθή δεδομένου ότι η δήλωση δεν είχε τα χαρακτηριστικά που θα επέτρεπαν να εκληφθεί είτε ως απαλλαγή, είτε ως παραίτηση από οποιοδήποτε νόμιμο δικαίωμα. Το Δικαστήριο συζήτησε το θέμα με αναφορά σε νομικά συγγράμματα όπως τον Clerk & Lindsell on Torts 20η Έκδ. Κεφ. 31, Halsbury's Laws of England 4η Έκδ. (reissue) και παρέθεσε και την United Australia Limited v. Barclays Bank Limited (1941) A C 1. Όπως εξηγείται, η αποποίηση ή παραίτηση ή απαλλαγή, («release»), πρέπει να δίδεται κάτω από επίσημο έγγραφο αποποίησης, ή, στο δίκαιο της επιείκειας να γίνεται έναντι νόμιμης αντιπαροχής. Ο εφεσείων προφανώς συναισθανόμενος τη δική του συνεισφορά στο δυστύχημα και καθότι συνιδιοκτήτης του θεριστικού μηχανήματος, δήλωσε ότι ευθυνόταν για το ατύχημα και αυτό ήταν ένα καθαρά ατυχές γεγονός για το οποίο δεν είχε παράπονο εναντίον του εφεσίβλητου. Κάλλιστα θα μπορούσε να θεωρηθεί η δήλωση αυτή προς την αστυνομία, υπενθυμίζεται, ως ένδειξη μη παραπόνου για σκοπούς ενδεχόμενης ποινικής δίωξης του συνιδιοκτήτη της μηχανής, εφεσίβλητου. Σε καμιά όμως περίπτωση δεν μπορεί να κριθεί στα δεδομένα της υπόθεσης ως αποποίηση αναζήτησης αστικών αποζημιώσεων.
Ως προς το ζήτημα της κατανομής της ευθύνης είναι γνωστό ότι η αμέλεια, νομική έννοια, στην πράξη εξαντλείται στην εξέταση των πραγματικών γεγονότων, κατά περίπτωση, σύμφωνα με την ανθρώπινη λογική και εμπειρία. Η αμέλεια δεν είναι μετρήσιμη με απόλυτους αριθμητικούς υπολογισμούς, αλλά είναι ζήτημα εκτίμησης και υπαγωγής των πραγματικών περιστατικών στις καθιερωμένες νομολογιακές αρχές. Όπως έχει λεχθεί, μεταξύ πολλών άλλων αποφάσεων, στην Κωνσταντίνου ν. Κατσιάρδη (2007) 1 Α.Α.Δ. 1178, ο οδηγός με γνώμονα το αντικειμενικό επίπεδο επιμέλειας έχει υποχρέωση να συμπεριφέρεται κατά τον έλεγχο του οχήματος του όπως αναμένεται από ένα συνετό οδηγό. Η επιμέλεια και η επίδειξη της δέουσας προσοχής κατά την οδήγηση εξαρτάται από τις ιδιαίτερες περιστάσεις του κινδύνου που δημιουργήθηκε. Και όπως ο οδηγός έχει υποχρέωση να ελέγχει και να οδηγεί κατά συνετό τρόπο το όχημα του, έτσι και ο άλλος οδηγός ή πεζός, κατά περίπτωση, υπέχει συντρέχουσα αμέλεια εάν δεν λαμβάνει μέτρα προς αυτοπροστασία του με την επίδειξη ανάλογης επιμέλειας. Όπως έχει λεχθεί στη Γεωργική Εταιρεία Πλατώνια Λτδ ν. Mohammad Al Sharif (2012) 1 Α.Α.Δ. 28, η συντρέχουσα αμέλεια δεν εδράζεται σε καθήκον επιμέλειας που φέρει ο ενάγων απέναντι στον εναγόμενο, αλλά σε καθήκον αυτοπροστασίας. Δεν εναπόκειται στον ενάγοντα να αποσείσει εκ προοιμίου το βάρος απόδειξης συντρέχουσας αμέλειας που φέρει ο εναγόμενος.
Η κατανομή ευθύνης σύμφωνα επίσης με νομολογία, κρίνεται στη βάση της υπαιτιότητας και αιτιώδους συνάφειας των εμπλεκομένων με αναφορά στο τελικό αποτέλεσμα. Η συμβολή εκάστου στην πρόκληση της ζημιάς συναρτάται με τη λογική πρόβλεψη των συνεπειών που ενδεχομένως να προκύψουν όταν υπάρχει απόκλιση από το καθήκον επιμέλειας που αναλογεί σε κάθε ένα από τα μέρη.
Το Δικαστήριο στη βάση των ενώπιον του γεγονότων και πάντοτε υπό το φως ότι δεν μπορεί να αποτιμηθεί με απόλυτους μαθηματικούς υπολογισμούς η ευθύνη, έδωσε επαρκείς λόγους ως προς την απόδοση του 75% της ευθύνης στον εφεσείοντα και του υπολοίπου 25% στον εφεσίβλητο. Πράγματι, δεν αναμενόταν από τον οδηγό της θεριστικής μηχανής να οδηγήσει το όχημα οπισθίως χωρίς φωτισμό και για λόγο που ποτέ δεν εξηγήθηκε εφόσον ο ίδιος δεν κατέθεσε στο Δικαστήριο, ούτε και προσέφερε εκ μέρους του οποιοσδήποτε άλλος, σχετική μαρτυρία. Η θέση του εφεσείοντος ότι δεν αναμενόταν κίνηση προς τα πίσω συνάδει με τη θέση των μαρτύρων αυτού, οι οποίοι δήλωσαν ότι δεν οδηγείται με όπισθεν τέτοιο μηχάνημα εκτός και εάν ελεγχθεί ο χώρος προηγουμένως ή καθοδηγείται το μηχάνημα από άλλο πρόσωπο. Η οδηγός του φορτηγού στο οποίο τοποθετούνταν τα θερισμένα, δήλωσε ότι δεν κατάλαβε, ούτε αντιλήφθηκε το λόγο για τον οποίο ο εφεσίβλητος κινήθηκε με οπίσθια ταχύτητα και μάλιστα κατά πλάγιο τρόπο διανύοντας κάποια απόσταση. Επομένως η συνδρομή του εφεσίβλητου στη δημιουργία του δυστυχήματος ήταν υπαρκτή. Από την άλλη, αναμφίβολα και ο ίδιος ο εφεσείων είχε μερίδιο ευθύνης διότι χωρίς να δηλώσει την παρουσία του εισήλθε πεζός στο χωράφι αγνοώντας προφανείς κινδύνους για τη δική του ασφάλεια συμβάλλοντας έτσι με τις ενέργειες και παραλείψεις του, στο δικό του τραυματισμό.
Δεν συμφωνεί το Εφετείο με τη θέση που προβάλλει ο εφεσίβλητος ότι δεν ήταν λογικά αναμενόμενο ο εφεσείων να βρισκόταν πεζός πίσω από τη θεριστική μηχανή ώστε να επιβαλλόταν καθήκον στον εφεσίβλητο όταν θα πορευόταν με οπίσθια ταχύτητα, να καθοδηγείτο από τρίτο πρόσωπο. Η με οπίσθια ταχύτητα κίνηση οποιουδήποτε οχήματος, ιδιαιτέρως μιας μεγάλης γεωργικής θεριστικής μηχανής, επιβάλλει στον οδηγό αυτόνομα και ανεξάρτητα από την κίνηση στην περιοχή, την επίδειξη της αναμενόμενης αντίστοιχης επιμέλειας.
Ιδιαιτέρως σε συνθήκες νυκτός και με δεδομένο ότι το θεριστικό μηχάνημα εν γνώσει και του εφεσίβλητου, συνιδιοκτήτη αυτού υπενθυμίζεται, δεν έφερε οπίσθιο φωτισμό. Ο εφεσίβλητος γνώριζε ότι κατά πάντα χρόνο, υπήρχαν άλλα άτομα στο χωράφι. Η πιθανότητα κάποιο από αυτά, για οποιοδήποτε λόγο, να κινείτο πεζό, δεν ήταν απομακρυσμένη. Αντίθετα ήταν λογικώς προβλεπτή.
Στο πλαίσιο των διαπιστωθέντων γεγονότων ενδεχομένως ένα άλλο Δικαστήριο να κατένειμε διαφορετικά την ευθύνη με περισσότερη ευθύνη αποδιδόμενη στο χειριστή του μηχανήματος, εφόσον εκείνος ήταν που κινήθηκε για να κτυπήσει στη συνέχεια τον πεζό. Όμως, η γενόμενη κατανομή πρωτοδίκως δεν εκφεύγει των λογικών ορίων και συνεπώς δεν παρέχεται πεδίο επέμβασης.
΄Εφεση και αντέφεστη απορρίπτονται χωρίς έξοδα.
Δ.
Δ.
Δ.
/ΕΘ