|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:DOD:2018:3
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΟ OIKOΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
24 Απριλίου, 2018
[ΠΑΜΠΑΛΛΗ, ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΓΙΑΣΕΜΗ, Δ/στές]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ (Ε.Κ.) ΑΡ. 4/2009 ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ, ΤΟ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΟ ΔΙΚΑΙΟ, ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΤΗΣ ΛΙΘΟΥΑΝΙΑΣ, ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 18.7.2013, ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΓΙΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟ ΦΥΛΑΚΤΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΗΝ ΠΑΦΟ, ΟΔΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΚΑΛΑΪΤΖΗ 1, ΚΑΘΗΚΑΣ, 8021, ΠΑΦΟΣ
--------
Ε. Κορακίδης, για τον εφεσείοντα
Ε. Κυριάκου (κα), για τον εφεσίβλητη
----------
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου Θα δοθεί από το Δικαστή Χριστοδούλου.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.: Ο εφεσείων είναι πατέρας του ανήλικου Matheos Kuprys Fylaktou, ο οποίος διαμένει με τη μητέρα του Αgne Kupryte στη Λιθουανία.
Στις 25.9.12 Επαρχιακό Δικαστήριο της Λιθουανίας εξέδωσε απόφαση εναντίον του εφεσείοντα, με την οποία τον διέτασσε να καταβάλλει μηνιαίως το ποσό των 350 LTL (Λιθουανίας) για διατροφή του ανήλικου υιού του από 7.9.12 (στο εξής η Απόφαση).
Δέκα (10) μήνες μετά, στις 18.7.13, η Κεντρική Αρχή της Λιθουανίας υπέβαλε αίτηση προς την Κεντρική Αρχή της Κυπριακής Δημοκρατίας για αναγνώριση και εκτέλεση της πιο πάνω απόφασης λόγω του ότι ο εφεσείων ουδέν ποσό κατέβαλε για τη διατροφή του ανήλικου υιού του.
Η αίτηση διαβιβάστηκε προς εκδίκαση στο Οικογενειακό Δικαστήριο Πάφου, το οποίο αφού απέρριψε τους έξι (6) λόγους ένστασης του εφεσείοντα εξέδωσε το ζητηθέν διάταγμα με αναφορά στις σχετικές πρόνοιες του Ευρωπαϊκού Κανονισμού (ΕΚ) 4/2009 (στο εξής ο Κανονισμός). Ειδικά, σ΄ ό,τι αφορά τον λόγο ένστασης του εφεσείοντα ότι η Απόφαση εκδόθηκε «χωρίς να του επιδοθεί ή γνωστοποιηθεί οποιαδήποτε αίτηση προς τον σκοπό αυτό», παρατήρησε αφενός ότι το δικαίωμα του να ακουστεί ενώπιον του Λιθουανικού Δικαστηρίου «. το είχε και το έχασε κατά την εκδίκαση της αίτησης διατροφής στη Λιθουανία» και αφετέρου ότι «Ίσως ο Καθ' ου η Αίτηση να έπρεπε να εμφανιστεί ενώπιον των Λιθουανικών Δικαστηρίων και να διεκδικήσει τα δικαιώματα του αναφορικά με την υποχρέωση διατροφής του ανήλικου υιού του, Matheos Kuprys Fylaktou».
Ο εφεσείων θεωρεί ότι η πρωτόδικη απόφαση είναι εσφαλμένη για τρεις (3) λόγους. Ο πρώτος, ότι λανθασμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο εξέδωσε διάταγμα αναγνώρισης της Απόφασης χωρίς να του δοθεί (στη Λιθουανία) το δικαίωμα να ακουστεί (1ος λόγος έφεσης), ο δεύτερος ότι η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται αιτιολογίας (2ος λόγος έφεσης) και, ο τρίτος, ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν είχε δικαιοδοσία να αναγνωρίσει την Απόφαση χωρίς να τεθεί ενώπιον του αποδεκτή μαρτυρία (3ος λόγος έφεσης).
Οι πιο πάνω λόγοι έφεσης προωθήθηκαν με σύντομο περίγραμμα αγόρευσης, το οποίο υιοθετήθηκε και κατά την επ΄ ακροατηρίω συζήτηση της υπόθεσης. Προβλήθηκε συναφώς ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο (α) «. λανθασμένα αγνόησε ότι ο εφεσείων δεν είχε ενημερωθεί για τη διαδικασία στη Λιθουανία» και συνεπώς η αναγνώριση της Απόφασης «. παραβιάζει ένα από τους βασικούς κανόνες της φυσικής δικαιοσύνης», (β) δεν εξηγεί γιατί απέρριψε τους λόγους ένστασης του εφεσείοντα και (γ) δεν είχε δικαιοδοσία να εγκρίνει το αίτημα εφόσον αυτό δεν υποβλήθηκε από το ενδιαφερόμενο πρόσωπο, δηλαδή από τη δικαιούχο της διατροφής.
Οι πιο πάνω αιτιάσεις του εφεσείοντα δεν έτυχαν οποιουδήποτε σχολιασμού από τη συνήγορο που εμφανίστηκε εκ μέρους της Δημοκρατίας, η οποία περιορίστηκε απλώς στο να υποστηρίξει την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης.
Έχουμε εξετάσει την πρωτόδικη απόφαση υπό το πρίσμα των παραπόνων του εφεσείοντα. Καταλήξαμε ότι ουδείς από τους τρεις (3) λόγους έφεσης ευσταθεί και προς τούτο είναι αρκετό να παρατηρήσουμε τα ακόλουθα:-
Ο βασικός σκοπός του συστήματος διεθνούς δικαιοδοσίας που υιοθετείται από τον Κανονισμό, είναι όπως «Ο δικαιούχος διατροφής θα πρέπει να είναι σε θέση να επιτυγχάνει εύκολα, σε ένα κράτος μέλος, απόφαση που θα είναι αυτομάτως εκτελεστή σε άλλο κράτος μέλος χωρίς να απαιτείται καμιά διαδικασία» (παρ. 9 του προοιμίου του Κανονισμού).
Ο όρος «δικαιούχος», σύμφωνα με την παρ. 14 του προοιμίου του Κανονισμού, «. περιλαμβάνει, για τους σκοπούς της αίτησης αναγνώρισης και εκτέλεσης απόφασης σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής, τους δημόσιους οργανισμούς οι οποίοι έχουν δικαίωμα να ενεργούν αντί προσώπου που δικαιούται διατροφής.». Προς τούτο το άρθρο 49(1) προβλέπει πως κάθε κράτος μέλος ορίζει μια κεντρική αρχή η οποία ενεργεί εξ ονόματος του δικαιούχου διατροφής που σύμφωνα με το άρθρο 64(3) και (4) υποβάλλει και την αίτηση για αναγνώριση και εκτέλεση. Κατά συνέπεια, το παράπονο του εφεσείοντα (3ος λόγος έφεσης) ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν είχε δικαιοδοσία να εγκρίνει το ενώπιον του αίτημα εφόσον δεν υποβλήθηκε από τη δικαιούχο διατροφής δεν ευσταθεί. Και αυτό γιατί η αίτηση υποβλήθηκε από την Κεντρική Αρχή της Λιθουανίας που ενεργούσε (σύμφωνα με τον Κανονισμό) για λογαριασμό της δικαιούχου.
Αναφορικά τώρα με τον 1ο λόγο έφεσης - ότι δηλαδή το πρωτόδικο Δικαστήριο αγνόησε ότι η απόφαση του Λιθουανικού Δικαστηρίου εκδόθηκε στην απουσία του εφεσείοντα και χωρίς ο ίδιος να ενημερωθεί για την εναντίον του διαδικασία - σχετικό είναι το άρθρο 19[1] του Κανονισμού που του αναγνωρίζει δικαίωμα υποβολής αίτησης ελέγχου στο κράτος προέλευσης, το οποίο δεν άσκησε. Επομένως το σχετικό παράπονο ότι το κυπριακό Δικαστήριο αγνόησε το στοιχείο αυτό δεν ευσταθεί καθότι μόνο το Δικαστήριο του κράτους προέλευσης (το Λιθουανικό) θα μπορούσε να το εξετάσει. Και αυτό εάν και εφόσον ασκούσε το δικαίωμα υποβολής αίτησης ελέγχου εντός της προθεσμίας που προβλέπει το υπό αναφορά άρθρο.
Τέλος, δεν ευσταθεί ούτε ο 2ος λόγος έφεσης εφόσον το καθήκον του πρωτόδικου Δικαστηρίου σε αιτήσεις της εξεταζόμενης φύσεως εξαντλείται στον έλεγχο του περιεχομένου που συνοδεύει αίτηση δυνάμει του άρθρου 56 του Κανονισμού και επ΄ αυτού δεν υποβλήθηκε παράπονο ότι το περιεχόμενο της αίτησης δεν ανταποκρίνεται στις πρόνοιες του άρθρου 57.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η έφεση απορρίπτεται ως νόμω και ουσία αβάσιμη. Σ΄ ό,τι όμως αφορά τα έξοδα, θεωρούμε ορθό και δίκαιο να μην εκδώσουμε οποιαδήποτε διαταγή ενόψει της παράλειψης της εφεσίβλητης να καταχωρίσει περίγραμμα αγόρευσης.
Κ. ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗ, Δ.
/κβπ
[1] Αρθρο 19
Δικαίωμα υποβολής αίτησης έλεγχου
1. Ο ερημοδικήσας στο κράτος μέλος προέλευσης εναγόμενος δικαιούται να ζητεί τον έλεγχο της απόφασης από το αρμόδιο δικαστήριο του εν λόγω κράτους μέλους εφόσον:
α) δεν του κοινοποιήθηκε ή δεν του επιδόθηκε εγκαίρως και κατά τρόπο ώστε να είναι σε θέση να προετοιμάσει την υπεράσπιση του το εισαγωγικό της δίκης έγγραφο ή αντίστοιχο έγγραφο, ή
β) ο εναγόμενος δεν είχε τη δυνατότητα να αμφισβήτησα την αξίωση διατροφής λόγω ανωτέρας βίας ή λόγω έκτακτων περιστάσεων, χωρίς δική του υπαιτιότητα, εκτός αν ο εναγόμενος παρέλειψε να προσβάλει την απόφαση ενώ μπορούσε να το πράξει
2. Η προθεσμία υποβολής της αίτησης ελέγχου αρχίζει από την ημέρα κατά την οποία ο εναγόμενος έλαβε όντως γνώση του περιεχομένου της απόφασης και ήταν σε θέση να ενεργήσει, το αργότερο δε από την ημέρα κατά την οποία ελήφθη το πρώτο μέτρο εκτέλεσης το οποίο έχει ως αποτέλεσμα να καταστήσει τα περιουσιακά του στοιχεία μη διαθέσιμα εν όλω ή εν μέρει. Ο εναγόμενος ενεργεί χωρίς καθυστέρηση και, εν πάση περίπτωση, εντός προθεσμίας σαράντα πέντε ημερών. Η προθεσμία δεν παρεκτείνεται λόγω αποστάσεως.
3. Εάν το δικαστήριο απορρίψει την προβλεπομένη στην παράγραφο 1 αίτηση ελέγχου δεχόμενο ότι δεν συντρέχα κανένας από τους λόγους που προβλέπονται από αυτήν την παράγραφο, η απόφαση εξακολουθεί να ισχύει.
Εάν το δικαστήριο αποφάσισα ότι ο έλεγχος δικαιολογείται για έναν από τους λόγους που προβλέπονται από την παράγραφο 1, η απόφαση θεωρείται άκυρη. Ωστόσο, ο δικαιούχος διατροφής εξακολουθεί να επωφελείται της διακοπής της προθεσμίας παραγραφής και δεν χάνα το δικαίωμα του να απαίτησα αναδρομικά τη διατροφή που είχε επιτύχει με την αρχική αγωγή.