|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2017:D263
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Πολιτική Αίτηση Αρ.101/17
[Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.]
19 Ιουλίου, 2017
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡ. 155(4) ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 8, 11, 28, 33 ΚΑΙ 35 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3, 5, 13 ΚΑΙ 14 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 1 ΤΟΥ 12ΟΥ ΠΡΟΣΘΕΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ ΩΣ ΕΧΕΙ ΚΥΡΩΘΕΙ ΜΕ ΤΟ Ν. 13(ΙΙΙ)/2002
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΕΠ΄ ΑΔΕΙΑ ΑΠΟΦΥΛΑΚΙΣΗ ΥΠ΄ ΟΡΟΥΣ ΔΥΝΑΜΕΙ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 14 ΕΠ. ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΦΥΛΑΚΩΝ ΝΟΜΟΥ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΡΝΗΣΗ Ή/ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΕΙΨΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΑΠΟΦΥΛΑΚΙΣΗΣ ΕΠ΄ ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΙΤΗΤΗ ΕΝΤΟΣ ΕΥΛΟΓΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΗ ΜΕΧΜΕΤ, ΓΙΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΤΥΠΟΥ MANDAMUS
------------------
Γ. Πολυχρόνης, για τον αιτητή.
.......
A Π Ο Φ Α Σ Η
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.: Με την παρούσα αίτηση ο αιτητής, ο οποίος εκτίει ποινή ισόβιας φυλάκισης, ζητά άδεια για καταχώριση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος mandamus, με το οποίο να διατάσσεται το Συμβούλιο Αποφυλάκισης Κρατουμένων επ΄ Αδεία, να ορίσει εντός καθορισμένης προθεσμίας ή εντός ευλόγου χρόνου την αίτηση του για αποφυλάκιση, δυνάμει των άρθρων 14 και επόμενα του Νόμου.
Σύμφωνα με την έκθεση και την ένορκη δήλωση του αιτητή που συνοδεύουν την αίτηση, ο αιτητής, ο οποίος είναι Τουρκοκύπριος, καταδικάστηκε περί τα έτη 2004 και 2005 από Αγγλικό Δικαστήριο σε ισόβια φυλάκιση για τρεις βιασμούς και τρεις απόπειρες στραγγαλισμού, αδικήματα που διέπραξε περί τα έτη 1996-1998. Στην απόφαση του Αγγλικού Δικαστηρίου δινόταν στον αιτητή το δικαίωμα να αιτηθεί αποφυλάκισης επ΄ αδεία στη βάση του Αγγλικού Νόμου εντός 8 χρόνων. Σχετικό αίτημα για αποφυλάκιση του απορρίφθηκε από το Αγγλικό Parole Board και το 2012 ο αιτητής μεταφέρθηκε στην Κύπρο στη βάση του Νόμου 14/1986. Ο αιτητής υπέβαλε περί το 2012 αίτηση στο Συμβούλιο Αποφυλάκισης επ΄ Αδεία, για αποφυλάκιση σύμφωνα με τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας. Μετά από υπέρμετρη καθυστέρηση, σχεδόν τριών χρόνων, εκδόθηκε απορριπτική απόφαση στην αίτηση του αιτητή στις 7/8/2014. Ακολούθησε η καταχώριση της προσφυγής με αρ. 536/2015, η οποία όμως απορρίφθηκε στις 17/11/2015 ως εκπρόθεσμη.
Με επιστολές του δικηγόρου του προς το Συμβούλιο Αποφυλάκισης επ΄ Αδεία, ο αιτητής ζήτησε επανεξέταση της υπόθεσης του. Εκκρεμούσης της εξέτασης της νέας του αίτησης είχαν εξετασθεί αιτήσεις άλλων ισοβιτών και καταδίκων. Ο αιτητής θεωρεί ότι υπόκειται σε δυσμενή διάκριση ως προς τη σειρά προτεραιότητας εξέτασης της αίτησης του. Θεωρεί τη στάση αυτή του Συμβουλίου Αποφυλάκισης επ΄ Αδεία ως ρητή άρνηση και/ή παράλειψη και/ή αμέλεια να ασκήσει τα καθήκοντα του σύμφωνα με το άρθρο 14(1) του περί Φυλακών Νόμου. Είναι της άποψης ότι έχει παραβιαστεί το άρθρο 5(4) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών εν όψει του χρόνου που διέρρευσε χωρίς ακόμη να εξεταστεί η αίτηση του, ενώ υφίσταται και δυσμενή διάκριση σε σύγκριση με τους άλλους ισοβίτες.
Αναφέρεται περαιτέρω στην έκθεση ότι ο αιτητής δεν μπορεί να προσφύγει με άλλο ένδικο μέσο εναντίον της άρνησης και/ή παράλειψης του καθ΄ ου η αίτηση εξέτασης της αίτησης του καθότι βρίσκεται στο προστάδιο της έκδοσης διοικητικής πράξης ενώ το Διοικητικό Δικαστήριο αποφάσισε ότι δεν συνιστούν διοικητικές πράξεις οι αποφάσεις του Συμβουλίου Αποφυλάκισης επ΄ Αδεία.
Ο δικηγόρος του Αιτητή στην εμπεριστατωμένη γραπτή αγόρευση του προς υποστήριξη της αίτησης, με αναφορά σε νομολογία, εισηγείται ότι πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις για παραχώρηση άδειας καταχώρησης αίτησης για έκδοση εντάλματος της φύσης Mandamus.
Αγόρευσε επίσης και προφορικά κατά την ακρόαση της αίτησης όπου εισηγήθηκε ότι η μέχρι σήμερα παράλειψη ορισμού της αίτησης αποφυλάκισης του Αιτητή συνιστά εξυπακουόμενη άρνηση εξέτασης της από το Συμβούλιο Αποφυλάκισης, γεγονός που δικαιολογεί την έκδοση του εντάλματος.
Το ένταλμα mandamus συνήθως απευθύνεται εναντίον των κατώτερων Δικαστηρίων, μπορεί όμως να εξασφαλιστεί και για σκοπούς εξαναγκασμού άλλων Αρχών, Οργάνων ή Προσώπων, τα οποία ασκούν δημόσια εξουσία και οφείλουν να εκτελέσουν δημόσιο καθήκον. Το αίτημα για εφαρμογή του Νόμου συνιστά προϋπόθεση για την χρήση του διατάγματος αυτού. (Βλ. Basu, Commentary on the Constitution of India, 5η Έκδοση, Τόμος 3, σελ. 479). Η εμβέλεια του εντάλματος mandamus είναι πολύ ευρεία και το όλο θέμα έχει εξεταστεί ως προς τις παραμέτρους εφαρμογής του στην υπόθεση Τσαγγαρίδου (Αρ.2) για άδεια καταχώρισης αίτησης για έκδοση εντάλματος mandamus, (2008) 1 Α.Α.Δ. 1004.
Αποτελεί επίσης προϋπόθεση για την παραχώρηση της θεραπείας ο αιτητής να έχει δικαίωμα να ζητήσει την εκτέλεση του συγκεκριμένου καθήκοντος. Το γενικό ενδιαφέρον που μπορεί κάποιος να έχει στην εκτέλεση νομικού καθήκοντος δεν του παρέχει αυτόματα locus standi. Η νομιμοποίηση οποιουδήποτε αιτητή εξαρτάται από το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που ο ίδιος έχει στην εφαρμογή του Νόμου, το οποίο πρέπει να είναι μεγαλύτερο και πέραν του ενδιαφέροντος της κοινότητας σαν τέτοιας να υποστηρίξει την αίτηση του (βλ. Προνομιακά Εντάλματα Πέτρου Αρτέμη, παράγρ. 6.06, σελ. 250). Στο παρόν στάδιο δεν αρμόζει η εξέταση της ουσίας της τελικής θεραπείας γι΄ αυτό και δεν θα υπεισέλθω στην ουσία των θεμάτων που εγείρονται στην υπόθεση.
Σύμφωνα με τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον μου με την Έκθεση και την Ένορκη Δήλωση, μετά την απόρριψη της αίτησης του Αιτητή, για συνέχιση της έκτισης της ποινής του εκτός των φυλακών, τον Ιούλιο-Αύγουστο του 2014, από το Συμβούλιο Αποφυλάκισης επ' Αδεία, ο Αιτητής επανήλθε στις 19.7.16 με νέα αίτηση για επ' Αδεία αποφυλάκιση του. Η απορριπτική απόφαση του Συμβουλίου ημερ. 7/8/14 περιλαμβάνεται στα έγγραφα που επισυνάπτονται στην Ένορκη Δήλωση του Αιτητή μαζί με την προσφυγή με αρ. 536/15 που καταχωρίστηκε στις 27.4.15 για ακύρωση της απορριπτικής απόφασης του Συμβουλίου Αποφυλάκισης επ' Αδεία.
Το δικαίωμα καταχώρισης νέας αίτησης για επ' αδεία αποφυλάκιση παρέχεται από το Άρθρο 14Γ(2) του Περί Φυλακών Νόμου, όπως έχει τροποποιηθεί με το Νόμο 37(Ι)/2009. Το άρθρο αυτό προβλέπει ότι είναι αδύνατη η υποβολή νέας αίτησης «παρά μόνο αν έχουν παρέλθει τουλάχιστον δύο έτη από την ημερομηνία της απόρριψης του αιτήματος από το Συμβούλιο Αποφυλάκισης». Η προθεσμία αυτή ισχύει στην περίπτωση έκτισης της ποινής των ισοβίων, που είναι η ποινή που εκτίει ο Αιτητής. Σημειώνεται ότι η νέα αίτηση του για επανεξέταση υποβλήθηκε στις 19.7.16, δηλαδή προτού παρέλθει η ελάχιστη προβλεπόμενη προθεσμία από το Νόμο των δύο χρόνων. Σημασία ενέχει, σύμφωνα με το πιο πάνω άρθρο, ο χρόνος υποβολής της νέας αίτησης και όχι ο χρόνος που θα έπρεπε να εξεταστεί η αίτηση που είναι η ερμηνεία που δίνει ο δικηγόρος του Αιτητή στη γραπτή αγόρευση του στον όρο. Ως προς την προϋπόθεση τήρησης των χρονικών περιθωρίων που ορίζει ο πιο πάνω Νόμος και της σημασίας που της αποδίδεται σχετικό είναι το άρθρο 14Γ(1) του ίδιου Νόμου που προνοεί ότι:
«Το Συμβούλιο Αποφυλάκισης απορρίπτει χωρίς εξέταση επί της ουσίας, οποιοδήποτε αίτημα για υπό όρους αποφυλάκιση επ' αδεία για το οποίο εξακριβώνει ότι υποβλήθηκε πριν παρέλθει ο απαιτούμενος για την υποβολή αιτήματος χρόνος κατά τα διαλαμβανόμενα στο παρόντα Νόμο....»
Για να χορηγηθεί άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος θα πρέπει να καταδειχθεί εκ πρώτης όψεως υπόθεση με την έννοια της συζητήσιμης υπόθεσης. Στην παρούσα περίπτωση η συγκεκριμένη εισήγηση του δικηγόρου του Αιτητή «δηλαδή στις 7/8/16 ο αιτητής ήταν δικαιούχος να επανεξεταστεί η αίτηση του για αποφυλάκιση επ' αδεία» για να καταλήξει ότι έχουν συμπληρωθεί τα δύο χρόνια που προνοεί το άρθρο 14Γ(2) για να νομιμοποιείται στην καταχώρηση νέας αίτησης προσκρούει στις πιο πάνω πρόνοιες του Νόμου.
Ενόψει των πιο πάνω ο Αιτητής απέτυχε να καταδείξει μια συζητήσιμη υπόθεση ώστε να του δοθεί η άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση mandamus.
Ως προς την κατ' ισχυρισμό παράβαση του άρθρου 5(4) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, ο δικηγόρος του Αιτητή έδωσε έμφαση στη γραπτή αγόρευση του στην απόφαση Betteridge v. The United Kingdom, N. 1497/10, ημερ. 29/1/13 του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Με όλο το σεβασμό προς το δικηγόρο η υπόθεση αυτή διακρίνεται από την παρούσα, εφόσον εκεί κατά την υποβολή της αίτησης για αποφυλάκιση επ' αδεία, πληρούντο όλα τα κριτήρια από πλευράς Αιτητή για εξέταση της.
Ακόμη και στην περίπτωση που η νέα αίτηση υποβάλλετο κανονικά από άποψη χρόνου και αποκαλύπτετο συνακόλουθα εκ πρώτης όψεως υπόθεση, δεν θα παρέχετο σχετική άδεια εφόσον προσφέρεται στην περίπτωση του Αιτητή ως εναλλακτικό ένδικο μέσο η καταχώρηση προσφυγής για την παράλειψη να τύχει απάντησης, στη βάση του Άρθρου 29 του Συντάγματος ή να θέσει ζήτημα παράλειψης οφειλόμενης ενέργειας.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 141(4) του πιο πάνω Νόμου οι αποφάσεις του Συμβουλίου Αποφυλάκισης δύνανται να προσβληθούν από τον κρατούμενο με προσφυγή δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος (βλ. Αίτηση του Άθου Χαραλάμπους αρ. 28/14, για άδεια καταχώρησης αίτησης για την έκδοση εντάλματος mandamus, ημερ. 25.2.2014).
Η παράλειψη ορισμού ημερομηνίας εξέτασης της αίτησης για αποφυλάκιση, δεν ενεργοποιεί την προνομιακή δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ενόψει της φύσης των αποφάσεων του Συμβουλίου Αποφυλάκισης που εμπίπτουν στη σφαίρα του Διοικητικού Δικαίου.
Το Δικαστήριο έχει διακριτική εξουσία, παρά το διαθέσιμο παράλληλο ένδικο μέσο να προχωρήσει με την παραχώρηση άδειας εφόσον διαπιστώνεται η ύπαρξη εξαιρετικών περιστάσεων (βλ. Αίτηση Ανθίμου (1991) 1 ΑΑΔ 91). Το τι συνιστά εξαιρετική περίσταση κρίνεται στη βάση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της κάθε υπόθεσης. Στην παρούσα περίπτωση δεν έχει καταδειχθεί η ύπαρξη εξαιρετικών περιστάσεων.
Για τους πιο πάνω λόγους δεν κρίνεται ορθό υπό τις περιστάσεις να δοθεί άδεια για την καταχώριση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος Mandamus που λόγω της φύσης του μόνο σε εξαιρετικές περιστάσεις εκδίδεται.
Η Αίτηση απορρίπτεται.
Α. Πούγιουρου,
Δ.
/Κας