ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2017:D233
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Aίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 32/2017
23 Ιουνίου, 2017
[ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ/ΣΤΗΣ]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ (ΑΡ. 1) ΤΟΥ 2003
Ο ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟΣ (Ν.165(Ι)/2002)
ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΔΩΡΕΑΝ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ
Αίτηση από:
OLUSEGUM TEMITOPE OTUNBA
.......
Aιτητής παρών
M. Κοτσώνη (κα), για τη Δημοκρατία
Η κα Τατιάνα Νικολαΐδου διαβεβαιώνει ότι θα μεταφράζει πιστά από τα ελληνικά στα αγγλικά και αντιστρόφως.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Ex Tempore)
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.: Ο αιτητής ζητά να του παρασχεθεί νομική αρωγή δυνάμει του Διαδικαστικού Κανονισμού (1) του 2003 και του Περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002 (Ν.165(1)/2002 όπως τροποποιήθηκε), προκειμένου να υποβάλει αίτηση για έκδοση από το Ανώτατο Δικαστήριο Habeas Corpus αναφορικά με τη νομιμότητα κράτησής του.
Η αίτηση συνοδεύεται από την προβλεπόμενη στον Κανονισμό Δήλωση, όπου απλώς δηλώνεται από τον αιτητή ότι κατάγεται από τη Νιγηρία και κρατείται στον αστυνομικό σταθμό Μεννόγιας χωρίς διαβατήριο και χωρίς να διατυπώνει οποιοδήποτε ισχυρισμό σ΄ ό,τι αφορά το παράνομο της κράτησής του.
Λόγω της φύσης της αίτησης δόθηκαν οδηγίες στο δικηγόρο του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα να ετοιμάσει Σημείωμα για τα γεγονότα που συνθέτουν την υπόθεση, η οποία αφού ετοιμάστηκε μεταφράστηκε στην αγγλική γλώσσα και σε σχέση με το περιεχόμενο της δεν έχει γίνει από τον αιτητή οποιοδήποτε σχόλιο ή παρατήρηση.
Σύμφωνα με το Σημείωμα και τα συνημμένα υπηρεσιακά έγγραφα, ο αιτητής μαζί με ομοεθνή του, εισήλθε στη Κυπριακή Δημοκρατία από άγνωστο τόπο και κατ΄ άγνωστο χρόνο.
Στις 5.6.2016 ο αιτητής επεχείρησε ανεπιτυχώς να μεταβεί στις κατεχόμενες περιοχές μέσω του οδοφράγματος της οδού Λήδρας, όπου όμως συνελήφθη από τις κυπριακές αστυνομικές αρχές για τα αδικήματα της παράνομης εισόδου και παραμονής στο έδαφος της Δημοκρατίας. Mετεφέρθη εν συνεχεία στον Αστυνομικό Σταθμό Λεμεσού και αργότερα στα κρατητήρια Μεννόγιας, τελώντας έκτοτε υπό κράτηση. Ο αιτητής προέβαλε διάφορους ισχυρισμούς μεταξύ των οποίων και ότι ήταν φοιτητής σε πανεπιστήμιο των κατεχομένων στο οποίο βρισκόταν και το διαβατήριο του. Οι ισχυρισμοί εξετάστηκαν μέσω της Διακοινοτικής Επιτροπής Επαφής αλλά δεν κατέστη δυνατό να εξακριβωθούν.
Στις 6.6.2016 ο Αναπλ. Διευθυντής του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης εξέδωσε διατάγματα κράτησης και απέλασης του αιτητή ως απαγορευμένου μετανάστη, τα οποία και ανεστάλησαν στις 29.6.2016 ενόψει της καταχώρησης από τον αιτητή αιτήματος ασύλου.
Το αίτημα απορρίφθηκε από την Υπηρεσία Ασύλου στις 15.7.2016 ενώ την ίδια τύχη είχε στις 11.8.2016 και η ιεραρχική προσφυγή που ασκήθηκε ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων.
Συνακόλουθο αίτημα νομικής αρωγής του αιτητή για σκοπούς καταχώρησης προσφυγής εναντίον της απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής απορρίφθηκε από το Διοικητικό Δικαστήριο στις 26.9.2016. (Αναφορικά με την αίτηση του Olusegun Temitope Otunba, Aιτ. Αρ. 24/16 ημερ. 26.9.16).
Στις 22.11.2016 παραλήφθηκε από την πρεσβεία της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Ισραήλ το ταξιδιωτικό έγγραφο του αιτητή, όμως η επικείμενη απέλαση του ανεστάλη για σκοπούς εξέτασης ισχυρισμού περί κακοποίησης του από αστυνομικά όργανα.
Έχω εξετάσει το Σημείωμα στο οποίο παρατίθεται με λεπτομέρεια το ιστορικό κράτησης του αιτητή και κατέληξα πως το μόνο ερώτημα που εγείρεται στην παρούσα περίπτωση είναι κατά πόσο ο αιτητής δικαιούται δυνάμει του άρθρου 5 του Νόμου σε νομική αρωγή ώστε να εκπροσωπηθεί από δικηγόρο στη διαδικασία που σκοπεύει να καταχωρίσει στο Ανώτατο Δικαστήριο. Το συγκεκριμένο άρθρο έχει ως ακολούθως:-
«5.-(l) Για τους σκοπούς του άρθρου αυτού, «διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων» σημαίνει οποιαδήποτε -
(α) Πολιτική διαδικασία ενώπιον Δικαστηρίου σε οποιοδήποτε στάδιο, που εγείρεται εναντίον της Δημοκρατίας για ζημιά που υπέστη πρόσωπο συνεπεία καθορισμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή
(β) ποινική διαδικασία η οποία εγείρεται από οποιοδήποτε πρόσωπο, σε περιπτώσεις όπου το υπό εκδίκαση αδίκημα αφορά καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
(2) Παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή δυνάμει του παρόντος Νόμου σε διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.»
Με δεδομένο ότι η διαδικασία Habeas Corpus δεν είναι ποινική αλλά πολιτική διαδικασία, το ερώτημα που εγείρεται είναι κατά πόσο στην παρούσα περίπτωση τυγχάνουν εφαρμογής οι πρόνοιες του εδαφίου (α) του άρθρου 5 του Νόμου που εκτίθεται πιο πάνω.
Ο Νόμος δεν παρέχει δυνατότητα χορήγησης νομικής αρωγής σε θέματα παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανεξάρτητα των διαδικασιών στις οποίες αυτά αναφύονται (βλ. Αίτηση Αρ. 7/2005 Παναγιώτη Παναγή (Καυκαρή) ημερ. 8.2.2006). Τέτοια δυνατότητα παρέχεται από το άρθρο 2 του Νόμου για «καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων» οι οποίες εκτίθενται στον Πίνακα. Δηλαδή, σ' ότι αφορά την παρούσα, το Μέρος II του Συντάγματος (Μέρος (α) του Πίνακα).
Έχω την άποψη ότι η συνδυασμένη εφαρμογή των άρθρων 2 και 5 του Νόμου και του Μέρους (α) του Πίνακα, οδηγεί με ασφάλεια στο συμπέρασμα ότι η περίπτωση του αιτητή δεν καλύπτεται από το Νόμο, αφού δεν αφορά αγωγή για αποζημιώσεις στη βάση παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του όπως ξεκάθαρα προνοείται από το Νόμο και ως εκ περισσού σημειώνεται ότι η σκοπούμενη να καταχωρηθεί αίτηση Habeas Corpus δεν συνιστά τέτοιας φύσεως πολιτική διαδικασία.
Η αίτηση απορρίπτεται χωρίς έξοδα. Τα έξοδα της μεταφράστριας να καλυφθούν από τη Δημοκρατία.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
/κβπ