|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2017:D41
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
AITHΣΗ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΑΡ. 9/17
10 Φεβρουαρίου, 2017
[Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΑΡ. 1) ΤΟΥ 2003
Ο ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟΣ (Ν. 165(Ι)/2002)
ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΔΩΡΕΑΝ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ
ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ ISIKHUEMEN EMMANUEL IKHIFA-UNUANE
..........
Ο αιτητής παρουσιάζεται προσωπικά
Β. Καρλετίδου (κα) Δικηγόρος της Δημοκρατίας για το Γενικό Εισαγγελέα
Παρούσα η κα Χρ. Τζιώρτζιου η οποία θα μεταφράζει από τα ελληνικά στα αγγλικά και το αντίστροφο.
............
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ: Αντικείμενο της παρούσας διαδικασίας είναι αίτηση με την οποία ο αιτητής, ο οποίος τελεί υπό κράτηση, ζητά όπως του χορηγηθεί νομική αρωγή για να καταχωρήσει αίτηση Habeas Corpus με την οποία προτίθεται να αμφισβητήσει τη νομιμότητα της κράτησης του.
Η αίτηση συνοδεύεται από την προβλεπόμενη από το Διαδικαστικό Κανονισμό Έγγραφη Δήλωση στην οποία αναφέρεται από τον αιτητή ότι κατάγεται από τη Νιγηρία και κρατείται στα κρατητήρια Μεννόγειας.
Για το παράπονο της κράτησης του δεν διατύπωσε οποιοδήποτε ισχυρισμό. Η δικηγόρος που εμφανίστηκε για το Γενικό Εισαγγελέα παρουσίασε στο Δικαστήριο Γραπτό Σημείωμα, το οποίο διαβάστηκε στην παρουσία του αιτητή και του μεταφράζετο ταυτόχρονα στην αγγλική γλώσσα από προσοντούχο μεταφράστρια.
Σύμφωνα με το Γραπτό Σημείωμα ο αιτητής αφίχθηκε στη Δημοκρατία σε άγνωστο χρόνο παράνομα, μέσω των κατεχομένων περιοχών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στις 6/3/16 συνελήφθη από μέλη του Τμήματος Ανιχνεύσεως Εγκλημάτων Αμμοχώστου για υπόθεση παράνομης εισόδου στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας, παράνομης κατοχής περιουσίας, κατοχής και χρήσης κάνναβης, καλλιέργειας και κατοχής φυτών κάνναβης και τέθηκε υπό κράτηση.
Στις 21/4/16 παρουσιάστηκε ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου και αφού παραδέχθηκε ενοχή στις κατηγορίες που αντιμετώπιζε, του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 3 μηνών.
Μετά την αποφυλάκισή του στις 23/5/16, ο αιτητής επανασυνελήφθηκε βάσει διαταγμάτων κράτησης και απέλασης που εκδόθηκαν εναντίον του στις 3/5/16, δυνάμει του άρθρου 6(1)(δ),(κ), (λ) του Κεφ. 105 του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου. Η έκδοση τους γνωστοποιήθηκε στον αιτητή με επιστολή ημερομηνίας 3/5/16, που του επιδόθηκε στις 23/5/16 και την οποία αρνήθηκε να υπογράψει.
Στις 30/5/16 παρουσίασε πιστοποιητικά γέννησης του ψευδοκράτους για τις δύο θυγατέρες που ισχυρίζεται ότι απέκτησε με Βρετανίδα τουρκοκυπριακής καταγωγής. Σύμφωνα με τον ίδιο είχαν τελέσει γάμο στα κατεχόμενα και έχουν πάρει διαζύγιο. Στις 7/7/16 λήφθηκε πληροφορία από την πρώην σύζυγό του, σύμφωνα με την οποία ο αιτητής καταζητείται στα κατεχόμενα για σοβαρές υποθέσεις όπως φόνο, βιασμό και κατοχή ναρκωτικών.
Στις 4/7/16 ο αιτητής υπέβαλε αίτημα για πολιτικό άσυλο, το οποίο απορρίφθηκε από την Υπηρεσία Ασύλου. Εν τω μεταξύ στις 20/9/16 το διάταγμα απέλασης που είχε εκδοθεί εναντίον του, αναστάληκε από τον Αν. Διευθυντή του Τμήματος, λόγω του ισχυρισμού που προέβαλε ότι κακοποιήθηκε στη χώρα του σωματικά και σεξουαλικά και ως εκ τούτου θα εξεταζόταν από Ιατροσυμβούλιο. Σε έκθεση του το Ιατροσυμβούλιο απορρίπτει τον ισχυρισμό του αιτητή περί κακοποίησής του.
Κατά τη δευτεροβάθμια εξέταση της από την Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων η διοικητική του προσφυγή απορρίφθηκε στις 9/11/16. Την ίδια μέρα, δηλαδή στις 9/11/16 επιδόθηκε στον αιτητή η απορριπτική απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, την οποία υπέγραψε.
Η δικηγόρος της Δημοκρατίας με αναφορά στα άρθρα 2 και 5 του περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002 (Ν. 65(Ι)/2002) και σε νομολογία υποστήριξε ότι η περίπτωση του αιτητή δεν εμπίπτει στις περιπτώσεις που προβλέπονται από το Νόμο για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής και κάλεσε το Δικαστήριο να μην ικανοποιήσει το αίτημα. Συγκεκριμένα ήταν εισήγηση της ότι η διαδικασία Ηabeas Corpus είναι πολιτική διαδικασία και εκτός εμβέλειας των προνοιών του εδαφίου (α) του άρθρου 5 του περί Νομικής Αρωγής Νόμου.
Ο αιτητής κλήθηκε να αγορεύσει επί της αίτησης του και απλά ανέφερε ότι δεν έχει τα οικονομικά μέσα να διορίσει δικηγόρο ενώ κρατείται για οκτώ μήνες.
Το άρθρο 3 του πιο πάνω Νόμου προνοεί ότι παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή στις διαδικασίες που αναφέρονται στα άρθρα 4, 5, 6, 6Α, 6Β, 6Γ, 6Δ, 6Ε και 6ΣΤ του ιδίου Νόμου στην έκταση και υπό τους όρους που διαλαμβάνονται στο Νόμο.
Με δεδομένο ότι η δωρεάν νομική αρωγή που επιζητείται είναι για καταχώρηση Ηabeas Corpus, που είναι πολιτική διαδικασία, το ερώτημα που θα πρέπει να απαντηθεί είναι κατά πόσο τυγχάνουν εφαρμογής οι πρόνοιες του άρθρου 5 του περί Νομικής Αρωγής Νόμου.
Το άρθρο 5 αφορά σε διαδικασίες για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και προβλέπει τα εξής:
«5.-(1) Για τους σκοπούς του άρθρου αυτού, «διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων» σημαίνει οποιαδήποτε -
(α) Πολιτική διαδικασία ενώπιον Δικαστηρίου σε οποιοδήποτε στάδιο, που εγείρεται εναντίον της Δημοκρατίας για ζημιά που υπέστη πρόσωπο συνεπεία καθορισμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή
(β) ποινική διαδικασία η οποία εγείρεται από οποιοδήποτε πρόσωπο, σε περιπτώσεις όπου το υπό εκδίκαση αδίκημα αφορά καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
(2) Παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή δυνάμει του παρόντος Νόμου σε διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
(3) Η νομική αρωγή που παρέχεται δυνάμει του άρθρου αυτού -
(α) Στην περίπτωση πολιτικής διαδικασίας που εγείρεται στη Δημοκρατία ή ποινικής διαδικασίας, περιλαμβάνει συμβουλή, βοήθεια και αντιπροσώπευση, και
(β) σε περίπτωση πολιτικής διαδικασίας που εγείρεται εκτός της Κυπριακής Δημοκρατίας, περιλαμβάνει μόνο συμβουλή.
(4) Το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται με διάταγμά του που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας να τροποποιήσει τον Πίνακα.»
Eίναι φανερό ότι στις διαδικασίες για τις οποίες εφαρμόζονται οι πρόνοιες του άρθρου 5 για δωρεάν νομική αρωγή περιλαμβάνονται και πολιτικές διαδικασίες που εγείρονται εναντίον της Δημοκρατίας για ζημιά συνεπεία καθορισμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ο ορισμός της φράσης «καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων» δίνεται από το άρθρο 2 του Νόμου και είναι οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα οποία εκτίθενται στον Πίνακα, του οποίου το εδάφιο (α) αφορά σε παραβιάσεις του Μέρους ΙΙ του Συντάγματος.
Η συνδυασμένη εφαρμογή των προνοιών των άρθρων 2 και 5 του περί Νομικής Αρωγής Νόμου και του εδαφίου (α) του Πίνακα οδηγεί σε συμπέρασμα ότι η περίπτωση του αιτητή που αφορά σε αίτηση Habeas Corpus είναι εκτός εμβέλειας του πιο πάνω Νόμου, εφόσον δεν αφορά σε αγωγή για αποζημιώσεις συνεπεία παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η παρούσα αίτηση δεν εμπίπτει επίσης στις περιπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 6Γ του πιο πάνω Νόμου, εφόσον το άρθρο αυτό αναφέρεται σε υπήκοο τρίτης χώρας ο οποίος ασκεί προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος που δεν είναι η περίπτωση του αιτητή.
Έχω εξετάσει και κατά πόσο η αίτηση μπορεί να εξεταστεί κάτω από τις πρόνοιες του άρθρου 6Β(7)(β) του περί Νομικής Αρωγής Νόμου που αφορά σε αιτητές ασύλου. Το άρθρο αυτό εφαρμόζεται σε υπηκόους τρίτης χώρας που υπέβαλαν αίτηση διεθνούς προστασίας και η ιδιότητα αυτή ισχύει για την περίοδο από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης μέχρι τη λήψη τελικής απόφασης. Στην περίπτωση του αιτητή η αίτηση του για πολιτικό άσυλο και η διοικητική του προσφυγή έχουν απορριφθεί. Συνεπώς δεν τίθεται θέμα εφαρμογής των προνοιών του πιο πάνω άρθρου στην παρούσα αίτηση.
Απ' όλα τα δεδομένα ενώπιον του Δικαστηρίου δεν έχω εντοπίσει η αίτηση να εμπίπτει σε οποιαδήποτε από τις περιπτώσεις που τυγχάνει εφαρμογής ο περί Νομικής Αρωγής Νόμος.
Κατά συνέπεια η αίτηση απορρίπτεται χωρίς έξοδα. Τα έξοδα της μεταφράστριας να πληρωθούν από τη Δημοκρατία.
Α. Πούγιουρου, Δ.
/ΚΑΣ