ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Εμφάνιση Αναφορών (Noteup on) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


ECLI:CY:AD:2016:D285

(2016) 1 ΑΑΔ 1476

15 Ιουνίου, 2016

 

[ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964,

 

ΚΑΙ

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ Y.P. TRADE & SERVICES LIMITED ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ CERTIORARI,

 

ΚΑΙ

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 6.4.2016 ΠΟΥ ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ 3325/2011 ΜΕ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΠΕΤΡΑΠΗ Η ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΑΝΑΚΤΗΣΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ ΤΟΥ ΑΚΙΝΗΤΟΥ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΟΔΟ ΣΤΑΔΙΟΥ 22 ΣΤΗ ΝΗΣΟΥ ΣΤΟΥΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑ ΠΑΜΠΟΡΗ.

 

(Πολιτική Αίτηση Αρ. 55/2016)

 

 

Προνομιακά εντάλματα ― Certiorari ― Αίτηση για έκδοση προνομιακού εντάλματος της φύσεως Certiorari, με το οποίο να ακυρωνόταν ένταλμα κατοχής που εκδόθηκε από  Επαρχιακό Δικαστήριο, αναφορικά με ακίνητο επί του οποίου υπήρχε ενοικιαζόμενη οικία και για την οποία προηγήθηκε έκδοση άλλου εντάλματος κατοχής, συνεπεία έκδοσης απόφασης σε αγωγή για οφειλόμενα ενοίκια ― Απορριπτική κατάληξη ― Ύπαρξη εναλλακτικού ένδικου μέσου και απουσία εξαιρετικών περιστάσεων.

 

Προνομιακά εντάλματα ― Certiorari ― Εξαιρετικές περιστάσεις και ύπαρξη εναλλακτικού ένδικου μέσου ― Εφαρμοστέες αρχές ― Νομολογιακή επισκόπηση.

 

Οι Καθ' ων η αίτηση είναι ιδιοκτήτες  ακινήτου το οποίο βρίσκεται στο χωριό Νήσου της επαρχίας Λευκωσίας και είναι συνολικού εμβαδού 10977 τ.μ. Δυνάμει ενοικιαστηρίου εγγράφου ημερομηνίας 4.11.2008 ενοικίασαν στους Αιτητές οικία εμβαδού 174 τ.μ. περίπου, που βρίσκεται στο εν λόγω τεμάχιο, για περίοδο ενός έτους και με δικαίωμα ανανέωσης του συμβολαίου υπό όρους.

Στις 11.5.2011 οι Καθ' ων η αίτηση, ως ενάγοντες, καταχώρισαν εναντίον των Αιτητών, ως εναγομένων, αγωγή στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας, την υπ' αριθμό 3325/2011, επικαλούμενοι παράλειψή τους να καταβάλουν τα οφειλόμενα ενοίκια και αξιώνοντας, μεταξύ άλλων, διάταγμα όπως τους παραδοθεί ελεύθερη κατοχή της υπό αναφορά οικίας. Οι Αιτητές δεν καταχώρησαν εμφάνιση και εκδόθηκε απόφαση στην απουσία τους ως η απαίτηση. Στις 24.4.2015 και κατόπιν σχετικής μονομερούς αίτησης εκ μέρους των Καθ' ων η αίτηση, Δικαστής του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας εξέδωσε ένταλμα ανάκτησης κατοχής της οικίας που βρίσκεται στο εν λόγω τεμάχιο το οποίο περιγραφόταν.

 

Κατ' ακολουθία, το Δικαστήριο, υπογράφοντας, στις 11.5.2015, το σχετικό έντυπο Δ.58 - Ενταλμα Ανάκτησης Κατοχής, εξουσιοδότησε και κάλεσε τον εντεταλμένο για εκτέλεση των αποφάσεων λειτουργό, όπως παραδώσει χωρίς καθυστέρηση, την κατοχή της πιο πάνω περιουσίας στους Καθ' ων η αίτηση. Το ένταλμα εκτελέστηκε και τα κλειδιά της πιο πάνω οικίας παραδόθηκαν στο δικαστικό επιδότη. Παρά ταύτα, ακολούθησε νέα μονομερής αίτηση εκ μέρους των Καθ' ων η αίτηση, ημερομηνίας 29.3.2016, για έκδοση νέου εντάλματος ανάκτησης κατοχής, στα πλαίσια και πάλι της αγωγής 3325/2011. Στη βάση της αίτησης αυτής, άλλος Δικαστής του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, εξέδωσε, στις 6.4.2016, νέο ένταλμα ανάκτησης κατοχής ολόκληρου του ακινήτου, ως και της οικίας και όλων των υποστατικών που ευρίσκονται σε αυτό.

 

Η έκδοση του νέου αυτού εντάλματος ήταν το έναυσμα καταχώρησης εκ μέρους των Αιτητών, μονομερούς αίτησης ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου, επιζητώντας άδεια για καταχώρηση αίτησης διά κλήσεως για την έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari, προς ακύρωση του τελευταίου διατάγματος του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας. Στις 11.5.2016 και στη βάση της ενέργειας του πρωτόδικου Δικαστηρίου να κινηθεί πέραν της απόφασης στην αγωγή 3325/2011 - η οποία αφορούσε την ενοικιαζόμενη και μόνο οικία που είχε ήδη παραδοθεί - χορηγήθηκε άδεια προς καταχώρηση αίτησης για την έκδοση εντάλματος Certiorari, προς ακύρωση της προαναφερθείσας απόφασης ημερομηνίας 6.4.2016.

 

Ως αποτέλεσμα, καταχωρήθηκε η  παρούσα αίτηση.

 

Η αίτηση στηρίχθηκε στους κάτωθι λόγους:

 

α) Παρά το διαθέσιμο παράλληλο ένδικο μέσο, το Δικαστήριο έχει διακριτική εξουσία να επιληφθεί του θέματος εφόσον διαπιστώσει συνδρομή εξαιρετικών περιστάσεων.

 

β) Στην υπό κρίση περίπτωση συνέτρεχαν εξαιρετικές περιστάσεις, στη βάση της σοβαρής παρέκκλισης από τις προβλεπόμενες διαδικασίες. Η υπό αναθεώρηση απόφαση υπόκειται σε ακύρωση ως θέμα νόμου, αφού εκδόθηκε χωρίς δικαιοδοσία και συνιστά νομικό σφάλμα.

 

γ) Η αγωγή 3325/2011 αφορούσε μια ενοικιαζόμενη οικία και όχι το σύνολο του ακινήτου, το υπόλοιπο του οποίου κατέχεται από τρίτα πρόσωπα. Συνεπώς, η διαταγή του Δικαστηρίου για ανάκτηση κατοχής ολόκληρου του ακινήτου εκδόθηκε καθ' υπέρβαση δικαιοδοσίας ή πλάνη νόμου, πρόδηλη στο πρακτικό.

 

Αποφασίστηκε ότι:

 

1.  Η εμβέλεια του προνομιακού εντάλματος Certiorari, παρέχει δυνατότητα για άσκηση ελέγχου από ανώτερο προς κατώτερο Δικαστήριο, με προοπτική την επέμβαση, είτε όπου το κατώτερο Δικαστήριο ενήργησε εκτός της δικαιοδοσίας του ή την υπερέβη είτε όπου προκύπτει στην όψη του «πρακτικού» της πρωτόδικης απόφασης προφανές νομικό λάθος, έστω και αν αυτό δεν άπτεται της δικαιοδοσίας.

2.  Συνιστά όμως βασική αρχή ότι όπου υπάρχουν άλλα ένδικα μέσα που θα μπορούσε να λάβει ένας αιτητής, το Δικαστήριο ασκώντας τη διακριτική του ευχέρεια όχι μόνο δεν παραχωρεί άδεια προς καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος, αλλά, έστω και αν έχει παραχωρηθεί τέτοια άδεια, δεν προχωρεί στην έκδοση του αιτούμενου προνομιακού εντάλματος, εκτός και αν υπάρχουν εξαιρετικές περιστάσεις.

3.  Έχει επίσης νομολογιακά διευκρινισθεί, ότι η αρχή των εξαιρετικών περιστάσεων ισχύει γενικά, ανεξάρτητα δηλαδή εάν ο λόγος που επιδιώκεται η ακύρωση ενός διατάγματος σχετίζεται με έλλειψη ή υπέρβαση δικαιοδοσίας.

4.  Στην προκείμενη περίπτωση, με οδηγό τα πιο πάνω,  ανεξάρτητα ενδεχόμενης ύπαρξης υπέρβασης δικαιοδοσίας ή άλλης παρανομίας και με δεδομένη την ύπαρξη άλλου ένδικου μέσου, δεν είχε τεκμηριωθεί ότι συνέτρεχαν εξαιρετικές περιστάσεις που να δικαιολογούσαν την κατ' εξαίρεση παροχή της θεραπείας του προνομιακού εντάλματος με βάση το κατάλοιπο εξουσίας του Δικαστηρίου.

 

Η αίτηση απορρίφθηκε με έξοδα.

 

Αναφερόμενες Υποθέσεις:

 

Περρέλλα (Αρ. 2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 692,

 

Χρίστου (2011) 1 Α.Α.Δ. 2085,

 

Κτηματικές Επιχειρήσεις Ανδρέα Ευριπίδη Διογένους Λτδ (2005) 1  Α.Α.Δ. 1342,

 

Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ κ.ά. (2012) 1 Α.Α.Δ. 878,

 

Hellenger Trading Ltd (2000) 1 Α.Α.Δ. 1965,

 

Base Metal Trading Ltd v. Fastact Developments Ltd κ.ά. (2004) 1 Α.Α.Δ. 1535,

 

Αγωγή.

 

Γ. Νεάρχου για Μ. Καραχάννα (κα), για τους Αιτητές.

 

Π. Αγγελίδης, για τους Καθ' ων η αίτηση.

 

Cur. adv. vult.

 

ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.: Οι Καθ' ων η αίτηση είναι ιδιοκτήτες του ακινήτου με αριθμό τεμαχίου 442, Φ/Σχ. ΧΧΧ/47W2, Τμήμα Β, το οποίο βρίσκεται στο χωριό Νήσου της επαρχίας Λευκωσίας και είναι συνολικού εμβαδού 10977 τ.μ. Δυνάμει ενοικιαστηρίου εγγράφου ημερομηνίας 4.11.2008 ενοικίασαν στους Αιτητές οικία εμβαδού 174 τ.μ. περίπου, που βρίσκεται στο εν λόγω τεμάχιο, για περίοδο ενός έτους και με δικαίωμα ανανέωσης του συμβολαίου υπό όρους.

 

Στις 11.5.2011 οι Καθ' ων η αίτηση, ως ενάγοντες, καταχώρισαν εναντίον των Αιτητών, ως εναγομένων, αγωγή στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας, την υπ' αριθμό 3325/2011, επικαλούμενοι παράλειψή τους να καταβάλουν τα οφειλόμενα ενοίκια και αξιώνοντας, μεταξύ άλλων, διάταγμα όπως τους παραδοθεί ελεύθερη κατοχή της υπό αναφορά οικίας. Οι Αιτητές δεν καταχώρησαν εμφάνιση και εκδόθηκε απόφαση στην απουσία τους ως η απαίτηση. Στις 24.4.2015 και κατόπιν σχετικής μονομερούς αίτησης εκ μέρους των Καθ' ων η αίτηση, Δικαστής του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας εξέδωσε ένταλμα ανάκτησης κατοχής «της οικίας που βρίσκεται στην οδό Σταδίου 22, Τμήμα Β, Φ/Σχ.ΧΧΧ/47W2 Τεμάχιο 442 στο χωριό Νήσου». Κατ' ακολουθία, το Δικαστήριο, υπογράφοντας, στις 11.5.2015, το σχετικό έντυπο Δ.58 - Ενταλμα Ανάκτησης Κατοχής, εξουσιοδότησε και κάλεσε τον εντεταλμένο για εκτέλεση των αποφάσεων λειτουργό όπως παραδώσει χωρίς καθυστέρηση κατοχή της πιο πάνω περιουσίας στους Καθ' ων η αίτηση. Το ένταλμα εκτελέστηκε και τα κλειδιά της πιο πάνω οικίας παραδόθηκαν στο δικαστικό επιδότη. Παρά ταύτα, ακολούθησε νέα μονομερής αίτηση εκ μέρους των Καθ' ων η αίτηση, ημερομηνίας 29.3.2016, για έκδοση νέου εντάλματος ανάκτησης κατοχής, στα πλαίσια και πάλι της αγωγής 3325/2011. Στη βάση της αίτησης αυτής, άλλος Δικαστής του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, εξέδωσε, στις 6.4.2016, νέο ένταλμα ανάκτησης κατοχής «ολόκληρου του ακινήτου με αριθμό Τεμαχίου 442 Τμήμα Β, Φ/Σχ. ΧΧΧ/47W2 που βρίσκεται στην οδό Σταδίου 22, ως και της οικίας και όλων των υποστατικών που ευρίσκονται σε αυτό».

 

Η έκδοση του νέου αυτού εντάλματος ήταν το έναυσμα καταχώρησης εκ μέρους των Αιτητών μονομερούς αίτησης ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αναζητώντας άδεια για καταχώρηση αίτησης διά κλήσεως για την έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari εναντίον του πιο πάνω διατάγματος του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας. Στις 11.5.2016 και στη βάση ότι η ενέργεια του πρωτόδικου Δικαστηρίου να κινηθεί πέραν της απόφασης στην αγωγή 3325/2011 - η οποία αφορούσε την ενοικιαζόμενη και μόνο οικία που έχει ήδη παραδοθεί - χορηγήθηκε άδεια προς καταχώρηση αίτησης για την έκδοση εντάλματος Certiorari, προς ακύρωση της προαναφερθείσας απόφασης ημερομηνίας 6.4.2016. Ως αποτέλεσμα, καταχωρήθηκε η υπό κρίση αίτηση, στα πλαίσια της οποίας οι ευπαίδευτοι συνήγοροι ανέπτυξαν τα επιχειρήματά τους.

 

Εύκολα εντοπίζεται από το σύνολο των γεγονότων και των σχετικών προσεγγίσεων που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου ότι ευρύ πλέγμα διαφορών καλύπτει τις δύο πλευρές. Στις διαφορές εμπλέκεται και τρίτο πρόσωπο, κάποιος Ιωάννης Πιριπίτσης, ο οποίος φέρεται από τους Καθ' ων η αίτηση ως ο πραγματικός ιδιοκτήτης των Αιτητών και το πρόσωπο το οποίο παρενέβη σε σειρά δικαστικών διαδικασιών που προηγήθηκαν. Για τους λόγους όμως που θα διαφανούν στη συνέχεια, παρέλκη η οποιαδήποτε περαιτέρω ενασχόληση του Δικαστηρίου με την ουσία των όσων ισχυρισμών τέθηκαν από τις δύο πλευρές σε σχέση με την εμπλοκή του εν λόγω Ιωάννη Πιριπίτση και των όσων ακολούθησαν σχετικά με την ενοικίαση της επίδικης οικίας και/ή του όλου ακινήτου, τεμάχιο 442.

 

Όπως συνοπτικά τέθηκε στην υπόθεση Περρέλλα (Αρ. 2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 692, 701, η εμβέλεια του προνομιακού εντάλματος Certiorari παρέχει δυνατότητα για άσκηση ελέγχου από ανώτερο προς κατώτερο Δικαστήριο, με προοπτική την επέμβαση, είτε όπου το κατώτερο Δικαστήριο ενήργησε εκτός της δικαιοδοσίας του ή την υπερέβη είτε όπου προκύπτει στην όψη του «πρακτικού» της πρωτόδικης απόφασης προφανές νομικό λάθος, έστω και αν αυτό δεν άπτεται της δικαιοδοσίας.

 

Συνιστά όμως βασική αρχή ότι όπου υπάρχουν άλλα ένδικα μέσα που θα μπορούσε να λάβει ένας αιτητής, το Δικαστήριο ασκώντας τη διακριτική του ευχέρεια όχι μόνο δεν παραχωρεί άδεια προς καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος, αλλά, έστω και αν έχει παραχωρηθεί τέτοια άδεια, δεν προχωρεί στην έκδοση του αιτούμενου προνομιακού εντάλματος, εκτός και αν υπάρχουν εξαιρετικές περιστάσεις.

 

Ο ευπαίδευτος συνήγορος των Αιτητών αναγνώρισε ότι δεν τελεί υπό αμφισβήτηση πως στην παρούσα περίπτωση υπάρχει εναλλακτικό μέσο αναζήτησης θεραπείας. Αλλωστε, εναντίον του προηγηθέντος εντάλματος ανάκτησης κατοχής, ημερομηνίας 24.4.2015, καταχωρήθηκε αίτηση ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου για ακύρωση, η οποία και απορρίφθηκε, για να ακολουθήσει καταχώρηση αίτησης για παροχή άδειας προς καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος, η οποία και πάλι απερρίφθη, μεταξύ άλλων, στη βάση ότι θα μπορούσε να είχε ασκηθεί άλλο ένδικο μέσο, αυτό της έφεσης. Εισηγήθηκε όμως ο κ. Νεάρχου ότι παρά το διαθέσιμο παράλληλο ένδικο μέσο, το Δικαστήριο έχει διακριτική εξουσία να επιληφθεί του θέματος εφόσον διαπιστώσει συνδρομή εξαιρετικών περιστάσεων. Προεκτείνοντας, έθεσε πως εντοπίζονται στην υπό κρίση περίπτωση εξαιρετικές περιστάσεις, στη βάση της σοβαρής παρέκκλισης από τις προβλεπόμενες διαδικασίες, θέτοντας ότι η υπό αναθεώρηση απόφαση υπόκειται σε ακύρωση ως θέμα νόμου, αφού εκδόθηκε χωρίς δικαιοδοσία και συνιστά νομικό σφάλμα. Η προσέγγιση αυτή στηρίχθηκε στο γεγονός ότι η αγωγή 3325/2011 αφορούσε μια ενοικιαζόμενη οικία και όχι το σύνολο του ακινήτου, το υπόλοιπο του οποίου κατέχεται από τρίτα πρόσωπα. Συνεπώς, η διαταγή του Δικαστηρίου για ανάκτηση κατοχής ολόκληρου του ακινήτου εκδόθηκε καθ' υπέρβαση δικαιοδοσίας ή πλάνη νόμου, πρόδηλη στο πρακτικό.

 

Δεν θα εξετασθεί βεβαίως η ουσία των πιο πάνω θέσεων, γιατί, όπως θα διαφανεί στη συνέχεια, αυτό δεν είναι αναγκαίο για σκοπούς κατάληξης. Τούτο διότι η τύχη της Αίτησης συναρτάται με το κατά πόσο υπάρχει άλλο διαθέσιμο ένδικο μέτρο ή όχι.

 

Όπως ήδη λέχθηκε, ευθυγραμμισμένη νομολογία επιβεβαιώνει ότι όπου υπάρχει διαθέσιμο άλλο ένδικο μέσο δεν είναι επιτρεπτή η παραχώρηση προνομιακού εντάλματος, εκτός εάν προηγηθεί διαπίστωση ότι συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις. Εχει κατ' επανάληψη νομολογηθεί ότι η έκδοση προνομιακών ενταλμάτων δεν λειτουργεί ως υποκατάστατο της έφεσης ή άλλων ένδικων μέσων, ούτε είναι λόγος χρησιμοποίησης της εφεδρείας της δικαιοδοσίας αυτής του Ανωτάτου Δικαστηρίου ο τυχόν σημαντικός χρόνος που απαιτείται για διεκπεραίωση εναλλακτικών διαδικασιών, συμπεριλαμβανομένης της έφεσης. (Χρίστου (2011) 1 Α.Α.Δ. 2085).

 

Εχει επίσης νομολογιακά διευκρινισθεί ότι η αρχή των εξαιρετικών περιστάσεων ισχύει γενικά, ανεξάρτητα δηλαδή εάν ο λόγος που επιδιώκεται η ακύρωση ενός διατάγματος σχετίζεται με έλλειψη ή υπέρβαση δικαιοδοσίας (Κτηματικές Επιχειρήσεις Ανδρέα Ευριπίδη Διογένους Λτδ (2005) 1 Α.Α.Δ. 1342). Στην υπόθεση Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ κ.α. (2012) 1 Α.Α.Δ. 878, γίνεται εκτενής ανασκόπηση της σχετικής νομολογίας, σε αναφορά με τα όσα λέχθηκαν στις υποθέσεις Hellenger Trading Ltd (2000) 1 Α.Α.Δ. 1965 και Base Metal Trading Ltd v. Fastact Developments Ltd κ.α. (2004) 1 Α.Α.Δ. 1535. Ο,τι έχει σημασία εν προκειμένω είναι η εδραιωμένη πλέον θέση της νομολογίας πως η αρχή για αναζήτηση εξαιρετικών περιστάσεων όπου εντοπίζεται η ύπαρξη άλλου ένδικου μέσου δεν μεταβάλλεται ούτε στις περιπτώσεις όπου η παρανομία σχετίζεται με έλλειψη ή υπέρβαση δικαιοδοσίας. Το ακόλουθο απόσπασμα, σελ. 887-890, είναι απόλυτα διαφωτιστικό:

 

«Η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου είναι αποκρυσταλλωμένη και η αναφορά σε παλαιότερες και σε νεότερες προσεγγίσεις είναι κατά την άποψή μας αχρείαστη (βλ. Σύγγραμμα «Προνομιακά Εντάλματα», Π. Αρτέμη, Έκδοση 2004, σελ. 55-68). Ο κ. Πολυβίου για να υποστηρίξει τη θέση του περί ύπαρξης «ευρύτερης» προσέγγισης, έκαμε αναφορά σε απόσπασμα από το Σύγγραμμα Halsbury' s, Laws of England, 3η Έκδοση, Τόμος 11, σελ. 140, παρ. 265. Όμως το συγκεκριμένο απόσπασμα σε σχέση με το δικαιοδοτικής φύσης θέμα, υπήρξε αντικείμενο εξέτασης από τον Κωνσταντινίδη, Δ., στην υπόθεση Re Hellenger Trading Ltd, ανωτέρω, στην οποία κρίθηκε ότι:-

 

«Με προβλημάτισε ιδιαιτέρως, όμως, η εισήγηση πως θα έπρεπε να χορηγήσω άδεια παρά την ύπαρξη δυνατότητας άσκησης έφεσης, ενόψει της δικαιοδοτικής φύσης των σημείων που συζητήθηκαν. Κυρίως ενόψει του πιο κάτω αποσπάσματος από τους Halsbury's Laws of England, 3η έκδοση Τόμος 11 σελ. 140 §265. (Βλ. επίσης την 4η έκδοση, Τόμος Ι(ι) § 117, σημ. 22 και Bazu's Commentary on the Constitution of India 6η έκδοση Τόμος Ι σελ. 375.)

 

"Although the order is not of course it will though discretionary nevertheless be granted ex debito justitiae, to quash proceedings which the Court has power to quash, where it is shown that the court below has acted without jurisdiction or in excess of jurisdiction, if the application is made by an aggrieved party and not merely by one of the public and if the conduct of the party applying has not been such as to disentitle him to relief and this is the case even though certiorari is taken away by statute and although there is an alternative remedy."

 

Αυτή η πολύ γενική διατύπωση μεταδίδει πράγματι πως σε περιπτώσεις έλλειψης ή υπέρβασης δικαιοδοσίας, όταν η αίτηση προέρχεται από επηρεαζόμενο, εκδίδεται certiorari παρά την ύπαρξη εναλλακτικής θεραπείας. Δεν έχω δει να διατυπώνεται τέτοια γενική αρχή στις βασικές υποθέσεις πάνω στο θέμα. Έχω υπόψη μου τις αναφερθείσες από την Ολομέλεια στην Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41 και στη συνέχεια στη Σταύρου Μεστάνα (2000) 1 Α.Α.Δ. 1469

 

Ο Κωνσταντινίδης, Δ., αφού ανέλυσε την αγγλική νομολογία, στην οποία στηρίχθηκε το πιο πάνω απόσπασμα, από το Halsbury' s Laws of England, ανωτέρω, κατέληξε ότι δεν υποστηρίζει την απολυτότητα με την οποία διατυπώνεται η παρατήρηση στο πιο πάνω Σύγγραμμα. Τελικά, κατέληξε πως:-

 

«.. ενώ η ύπαρξη εναλλακτικής θεραπείας δεν αποκλείει τη διεκδίκηση certiorari, αυτό, στο πλαίσιο της νομολογίας, μπορεί να γίνει μόνο αν υπάρχουν εξαιρετικές περιστάσεις που να το δικαιολογούν. Όπως αντιλαμβάνομαι το θέμα, αυτό ισχύει γενικά, ανεξάρτητα δηλαδή από το λόγο για τον οποίο επιδιώκεται το διάταγμα. Και εφόσον παρέχεται η δυνατότητα άσκησης έφεσης, που επίσης θα εκδικαστεί από το Ανώτατο Δικαστήριο, και δι' αυτής θα είναι δυνατή η παροχή πλήρους και εξ ίσου αποτελεσματικής θεραπείας, η αίτηση που απευθύνεται στο κατάλοιπο της εξουσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δεν δικαιολογείται.»

 

Η πιο πάνω προσέγγιση υιοθετήθηκε από το Νικήτα, Δ., στη Σπύρος Γεωργίου, Αίτηση Αρ. 3/2001, ημερ. 14.2.2001 και σε πολλές άλλες υποθέσεις που ακολούθησαν. Ο κ. Πολυβίου έκαμε επίσης αναφορά στη Larissa (Αρ. 1) (1997) 1 Α.Α.Δ. 534, ως υποστηρίζουσα τις θέσεις του. Εκεί έγινε αναφορά από τον Καλλή, Δ., σε εξόφθαλμη υπέρβαση δικαιοδοσίας. Όπως υποδεικνύει ο Αρτέμης, Δ., όπως ήταν τότε, στην υπόθεση Re Ανδρέας Σάββα (2001) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1941, ανεξάρτητα αν «με βάση παλαιότερη νομολογία, επικράτησε η άποψη ότι, όπου μεταξύ άλλων υπήρχε εξόφθαλμη υπέρβαση δικαιοδοσίας, τότε θα μπορούσε να εκδοθεί διάταγμα Certiorari, έστω και αν υπήρχε άλλο ένδικο μέσο, χωρίς την απόδειξη εξαιρετικών περιστάσεων», ακολούθησαν οι υποθέσεις Μεστάνας, ανωτέρω και Hellenger Trading Ltd, ανωτέρω, στις οποίες αποφασίστηκε όπως πάντοτε πρέπει να αποδεικνύεται η ύπαρξη εξαιρετικών περιστάσεων, ανεξάρτητα από το λόγο για τον οποίο επιδιώκεται το διάταγμα.

 

Αν και τα πιο πάνω αποφασίστηκαν από το Ανώτατο Δικαστήριο σε μονομελή σύνθεση, εντούτοις έτυχαν της έγκρισης της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Base Metal Trading Ltd v. Fastact Developments Ltd κ.ά. (2004) 1 Α.Α.Δ. 1535, στην οποία το κατώτερο δικαστήριο κατόπιν αίτησης της εταιρείας B.M.T.L., εξέδωσε διάταγμα Mareva εναντίον της Fastact και άλλων εταιρειών, με το οποίο απαγορευόταν στη Fastact και στις άλλες εταιρείες να αποσύρουν χρήματα από τραπεζικό λογαριασμό. Ενώ το διάταγμα ήταν επιστρεπτέο στις 15.3.2002 για να καταχωρηθεί ένσταση, στις 7.3.2002 η Fastact και οι άλλες εταιρείες, καταχώρησαν αίτηση για ένταλμα Certiorari για ακύρωση του διατάγματος. Η άδεια χορηγήθηκε και στη συνέχεια, κατόπιν ακροάσεως εκδόθηκε ένταλμα Certiorari, με το οποίο ακυρωνόταν το διάταγμα Mareva στη βάση της έλλειψης δικαιοδοσίας. Μετά από έφεση της B.M.T.L. το Ανώτατο Δικαστήριο υιοθετώντας την μέχρι τότε νομολογία, επέτρεψε την έφεση, αναφέροντας ότι.-

 

«Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος παρέχεται μόνο όταν καταδεικνύεται από τον αιτητή ότι υπάρχει, στην ουσία, συζητήσιμο ζήτημα και, περαιτέρω, στην περίπτωση όπου προσφέρεται άλλο ένδικο μέσο ή άλλη θεραπεία, ότι συντρέχουν επαρκώς εξαιρετικές περιστάσεις οι οποίες να καθιστούν συζητήσιμο το ότι πρέπει να γίνει παρέκκλιση από τον κανόνα ότι, εφόσον προσφέρεται άλλο ένδικο μέσο ή άλλη θεραπεία, ο αιτητής δεν θεωρείται ότι απέδειξε συζητήσιμο ζήτημα. (Βλ., μεταξύ άλλων, R. v. Secretary of State [1986] 1 All ER 717, Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41, Στ. Μεστάνας (2000) 1 Α.Α.Δ. 1469 και Χρ. Μιχαήλ και Στ. Μιχαηλίδη (2001) 1 Α.Α.Δ. 247). Στη Hellenger Trading Ltd (2000) 1 Α.Α.Δ. 1965, διευκρινίστηκε, ορθά, ότι η αρχή αυτή "ισχύει γενικά, ανεξάρτητα από το λόγο για τον οποίο επιδιώκεται το διάταγμα". Έστω, δηλαδή, και αν ο προβαλλόμενος λόγος είναι έλλειψη ή υπέρβαση δικαιοδοσίας. (Βλ., επίσης, Σ. Μαρκίδης κ.ά. (2004) 1 Α.Α.Δ. 552). Αν δε, παρά τη μη ύπαρξη εξαιρετικών περιστάσεων, χορηγηθεί άδεια για καταχώρηση αίτησης για certiorari, η μη ύπαρξη τέτοιων περιστάσεων συνιστά, a fortiori, λόγο απόρριψης της αίτησης.»

 

Ο κ. Πολυβίου μας κάλεσε να αποστούμε από την πιο πάνω πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Όμως δεν υπάρχει αντίστοιχος λόγος έφεσης. Οι τέσσερις λόγοι έφεσης εστιάζονται στο ότι το πρωτόδικο δικαστήριο εσφαλμένα δεν εφάρμοσε τις ορθές νομικές αρχές, προφανώς όπως αυτές προκύπτουν από τη νομολογία. Όμως, ενόψει της ύπαρξης άλλου ένδικου μέσου στο τέλος της διαδικασίας, ο αδελφός μας Δικαστής εφάρμοσε πιστά την πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, όπως την περιγράψαμε πιο πάνω. Όμως, ακόμη και αν εγειρόταν ένα τέτοιο ζήτημα ως λόγος έφεσης, αυτός και πάλιν δεν θα ευσταθούσε, αφού δεν έχουμε πειστεί ότι συντρέχουν οποιοιδήποτε λόγοι για να αποστούμε από τη μέχρι σήμερα νομολογία μας, όπως αυτή συνοψίζεται ιδιαίτερα στη Re Hellenger Trading Ltd, ανωτέρω και επιβεβαιώθηκε από το διευρυμένο Εφετείο στη Base Metal Trading Ltd v. Fastact Developments Ltd, ανωτέρω.»

 

Στην προκείμενη περίπτωση, με οδηγό τα πιο πάνω,  ανεξάρτητα ενδεχόμενης ύπαρξης υπέρβασης δικαιοδοσίας ή άλλης παρανομίας και με δεδομένη την ύπαρξη άλλου ένδικου μέσου, δεν έχει τεκμηριωθεί ότι συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις που να δικαιολογούν την κατ' εξαίρεση παροχή της θεραπείας του προνομιακού εντάλματος με βάση το κατάλοιπο εξουσίας του Δικαστηρίου.

 

Η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα υπέρ των Καθ' ων η αίτηση, όπως αυτά θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή.

 

Η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα.

 



cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο