|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
London Clubs Ltd και Άλλοι ν. Ρόδου Παπαδόπουλου (2002) 1 ΑΑΔ 1699
Πετράκης Πέτρος Μ. ν. Πέτρου Κίμωνος (2006) 1 ΑΑΔ 1311
Χατζηγαβριήλ Κώστας ν. NCR (Cyprus Ltd) Staff Profident Fund (2012) 1 ΑΑΔ 2743
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ECLI:CY:AD:2016:A247
(2016) 1 ΑΑΔ 1226
19 Μαΐου, 2016
[ΠΑΝΑΓΗ, ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ/στές]
ΕΝ ΠΤΩΧΕΥΣΕΙ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΤΑΛΗΣ,
Εφεσείων-Καθ' ου η αίτηση,
v.
HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD,
Εφεσιβλήτων-Αιτητών.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 36/2011)
Πτώχευση ― Έφεση εναντίον πρωτόδικης απόφασης με την οποία εκδόθηκε διάταγμα παραλαβής της περιουσίας του εφεσείοντα ― Απόφανση Εφετείου ότι τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου, δεν ήταν τέτοια που να υποδηλούσαν δόλο ή αθέμιτη εξασφάλιση χρημάτων ή πλεονεκτήματος προς όφελος των συγκεκριμένων εφεσίβλητων-πιστωτών και εις βάρος του χρεώστη και των άλλων πιστωτών του.
Πτώχευση ― Κατάχρηση διαδικασίας ― Το γεγονός ότι οι πιστωτές έλαβαν ποσό €10.000 κατά την απόσυρση προηγούμενης αίτησης σε ένα χρέος που υπερέβαινε τις €400.000, δεν μπορούσε να θεωρηθεί ότι η απόσυρση είχε ως στόχο την αθέμιτη είσπραξη χρημάτων ― Ούτε η καταχώρηση μεταγενέστερης αίτησης, εφόσον εξακολουθούσε να υφίσταται το χρέος, αποτελούσε ένδειξη μεμπτής ή άλλης τέτοιας διάθεσης εναντίον του εφεσείοντα που θα συνιστούσε κατάχρηση της διαδικασίας, έτσι ώστε να δικαιολογείτo η παρέμβασή του Εφετείου.
Πτώχευση ― Κατάχρηση διαδικασίας ― Δεν υπάρχει οποιοσδήποτε κανόνας ότι η καταχώρηση αίτησης για παραλαβή της περιουσίας χρεώστη για χρέος για το οποίο είχε σε προηγούμενο στάδιο καταχωρηθεί άλλη αίτηση από τον ίδιο πιστωτή, αποτελεί αυτόματα κατάχρηση της διαδικασίας και αποτελεί μέσο καταπιεστικό για τα δικαιώματα του χρεώστη.
Πτώχευση ― Κατάχρηση διαδικασίας ― Αποτελεί ζήτημα γεγονότων ― Εκεί όπου δεν υπάρχουν στοιχεία δόλου ή αθέμιτης εξασφάλισης χρημάτων ή πλεονεκτημάτων προς όφελος του συγκεκριμένου αιτητή-πιστωτή και εις βάρος του χρεώστη και των άλλων πιστωτών του, αίτηση εκδόσεως διατάγματος παραλαβής δεν θεωρείται ότι γίνεται για παράλληλο και αθέμιτο σκοπό ή κατά κατάχρηση της δικαστικής διαδικασίας, έστω και αν έχει σαν συνεπαγόμενο αποτέλεσμα κάποιο πλεονέκτημα για τον πιστωτή.
[Πέραν των ως άνω αναφερομένων τίτλων, η απόφαση διαβάζεται στο σύνολο της.]
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
London Clubs Ltd κ.ά. v. Παπαδόπουλου (2002) 1 Α.Α.Δ. 1699,
Πετράκη v. Κίμωνος (2006) 1 Α.Α.Δ. 1311,
Χατζηγαβριήλ v. NCR (Cyprus Ltd) Staff Profident Fund (2012) 1 Α.Α.Δ. 2743,
Δημήτρης Αυξεντίου & Υιός (Γεωργικά Μηχανήματα) Λτδ v. Hellenic Bank Public Company Ltd (2014) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2534, ECLI:CY:AD:2014:A877.
Έφεση.
Έφεση από τον Καθ' ου η αίτηση εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού (Σωκράτους, Α.Ε.Δ.), (Αίτηση Αρ. 301/2010), ημερομηνίας 1/12/2010.
Α. Γεωργίου (κα) για Α. Θ. Μαθηκολώνη, για τον Εφεσείοντα.
Θ. Παπακυριακού (κα) για Κ. Κ. Σαβεριάδη & Σια ΔΕΠΕ, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΠΑΝΑΓΗ, Δ: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει η Σταματίου, Δ..
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: Με την παρούσα έφεση αμφισβητείται η ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης με την οποία εκδόθηκε διάταγμα παραλαβής της περιουσίας του εφεσείοντα.
Ο εφεσείων οφείλει στους εφεσίβλητους το ποσό των €378.115,29 πλέον τόκους δυνάμει δικαστικής απόφασης που εκδόθηκε στις 11.10.2004 στα πλαίσια της αγωγής 2766/2004. Του επιδόθηκε προσωπικά ειδοποίηση πτώχευσης υπ' αριθμό 518/2010 με την οποία δεν συμμορφώθηκε και ακολούθησε αίτηση πτώχευσης, η οποία, μετά από ακροαματική διαδικασία, οδήγησε στην έκδοση του επίδικου διατάγματος παραλαβής της περιουσίας του.
Της συγκεκριμένης αίτησης είχε προηγηθεί η έκδοση ειδοποίησης πτώχευσης και ακολούθως η καταχώρηση της αίτησης πτώχευσης 203/2009, η οποία απεσύρθη στις 19.6.2009, με επιφύλαξη των δικαιωμάτων των εφεσιβλήτων για καταχώρηση νέας. Όπως προκύπτει από τα γεγονότα που έγιναν αποδεκτά από το πρωτόδικο Δικαστήριο, κατά την ημέρα εκείνη καταβλήθηκε ποσό €10.000 από τον εφεσείοντα έναντι του χρέους.
Στην πρωτόδικη διαδικασία ο εφεσείων ισχυρίστηκε, μεταξύ άλλων, ότι η αίτηση πτώχευσης ήταν καταχρηστική και πως οι εφεσίβλητοι με την αίτησή τους δεν επεδίωκαν την προστασία της περιουσίας του εφεσείοντα προς όφελος των πιστωτών του, αλλά σκοπός τους ήταν να τον καταπιέσουν και να τον εξαναγκάσουν να πληρώσει το εξ αποφάσεως χρέος.
Από την άλλη, οι εφεσίβλητοι είχαν υποστηρίξει πρωτοδίκως ότι η απόσυρση έγινε μετά από επιθυμία του εφεσείοντα, για ανθρωπιστικούς λόγους, καθότι είχε αποβιώσει η μητέρα του και ανέμενε να διοριστεί διαχειριστής της περιουσίας, από την οποία θα ελάμβανε και ο ίδιος μερίδιο, κάτι που δε θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί εάν εκδίδετο διάταγμα παραλαβής εναντίον της περιουσίας του, θέση που έγινε αποδεκτή από το Δικαστήριο.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο θεώρησε ότι η απόσυρση της αίτησης με επιφύλαξη δικαιωμάτων για καταχώρηση νέας υποδηλοί ότι οι εφεσίβλητοι δεν ήθελαν να απεμπολήσουν τα δικαιώματά τους. Περαιτέρω, το Δικαστήριο παρατήρησε ότι δεν είχε καταδειχθεί ούτε δόλος, ούτε χρήση κατ' επανάληψη της διαδικασίας πτώχευσης όπως συνέβη στην υπόθεση London Clubs Ltd κ.ά. v. Παπαδόπουλου (2002) 1 Α.Α.Δ. 1699, στην οποία έγινε επίκληση πρωτοδίκως. Έκρινε δε ότι η παραχώρηση χρόνου στον εφεσείοντα και η δυνατότητα να διοριστεί διαχειριστής της περιουσίας της μητέρας του, που ανέμενε να κληρονομήσει, με το παράλληλο όφελος των €10.000, δεν μπορούν να ενταχθούν στην κατηγορία της καταχρηστικής και δόλιας συμπεριφοράς.
Αποτελεί θέση του εφεσείοντα ότι η συμπεριφορά των εφεσιβλήτων με τις συνεχόμενες αιτήσεις πτώχευσης υποδηλοί ότι ο σκοπός τους δεν ήταν η προάσπιση των δικαιωμάτων των πιστωτών, παρά μόνο η συμπεριφορά τους υπαγορευόταν από τα ενδεχόμενα οφέλη που μπορούσαν να λάβουν ως αντάλλαγμα για την απόσυρση της διαδικασίας. Η ιδιάζουσα φύση της αίτησης πτώχευσης, εισηγήθηκε η συνήγορος του εφεσείοντα, συνηγορεί υπέρ της αντιμετώπισης της διαδικασίας ως ιδιαίτερα αυστηρής που εάν ξεκινήσει μπορεί να οδηγήσει μόνο είτε στην πλήρη προώθησή της ενώπιον του Δικαστηρίου, είτε στην ανεπιφύλακτη απόσυρσή της. Οι εφεσίβλητοι τότε μόνο προώθησαν μέχρι τέλους τη διαδικασία, όταν δεν τους προσφέρθηκε οποιοδήποτε ποσό. Εκεί που μπορούσαν να λάβουν αντάλλαγμα και προοπτική επαύξησης της περιουσίας του εφεσείοντα, απέσυραν την αίτηση έναντι του εξ αποφάσεως χρέους. Τα στοιχεία αυτά, σύμφωνα με τον εφεσείοντα, καταδεικνύουν δόλο των εφεσιβλήτων και προσπάθεια αθέμιτης εξασφάλισης χρημάτων ή πλεονεκτημάτων και, προς τούτο, παραπέμπει στην υπόθεση Πετράκη v. Κίμωνος (2006) 1 Α.Α.Δ. 1311.
Από την πλευρά τους οι εφεσίβλητοι υποστήριξαν την πρωτόδικη απόφαση με αναφορά σε νομολογία.
Κατ' αρχάς θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει οποιοσδήποτε κανόνας ότι η καταχώρηση αίτησης για παραλαβή της περιουσίας χρεώστη για χρέος για το οποίο είχε σε προηγούμενο στάδιο καταχωρηθεί άλλη αίτηση από τον ίδιο πιστωτή, αποτελεί αυτόματα κατάχρηση της διαδικασίας και αποτελεί μέσο καταπιεστικό για τα δικαιώματα του χρεώστη. Άλλωστε, στην υπόθεση Κώστας Χατζηγαβριήλ v. NCR (Cyprus Ltd) Staff Profident Fund (2012) 1 Α.Α.Δ. 2743, επικυρώθηκε η πρωτόδικη απόφαση, με την οποία εκδόθηκε διάταγμα παραλαβής περιουσίας μετά που προηγούμενη αίτηση αποσύρθηκε, απορρίπτοντας εισήγηση περί κατάχρησης διαδικασίας (βλ. επίσης Δημήτρης Αυξεντίου & Υιός (Γεωργικά Μηχανήματα) Λτδ v. Hellenic Bank Public Company Ltd (2014) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2534).
Στην υπόθεση Πετράκη ν. Κίμωνος (πιο πάνω), όπου εξετάστηκε θέμα κατάχρησης διαδικασίας, στη σελίδα 1317, αναφέρονται τα ακόλουθα σχετικά:
«Το όλο θέμα είναι θέμα γεγονότων. Εκεί όπου δεν υπάρχουν στοιχεία δόλου ή αθέμιτης εξασφάλισης χρημάτων ή πλεονεκτημάτων προς όφελος του συγκεκριμένου αιτητή-πιστωτή και εις βάρος του χρεώστη και των άλλων πιστωτών του, αίτηση εκδόσεως διατάγματος παραλαβής δεν θεωρείται ότι γίνεται για παράλληλο και αθέμιτο σκοπό ή κατά κατάχρηση της δικαστικής διαδικασίας, έστω και αν έχει σαν συνεπαγόμενο αποτέλεσμα κάποιο πλεονέκτημα για τον πιστωτή.»
Στην προκειμένη περίπτωση, θεωρούμε ότι τα γεγονότα και τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου δεν ήταν τέτοια που να υποδηλούν δόλο ή αθέμιτη εξασφάλιση χρημάτων ή πλεονεκτήματος προς όφελος των συγκεκριμένων εφεσίβλητων-πιστωτών και εις βάρος του χρεώστη και των άλλων πιστωτών του.
Κατά το στάδιο που εκκρεμούσε η προηγούμενη αίτηση πτώχευσης, ο ίδιος ο εφεσείων ζήτησε όπως αυτή αποσυρθεί για να του επιτρέψει να καταστεί διαχειριστής της περιουσίας της μητέρας του, η οποία είχε στο μεταξύ αποβιώσει, και ήταν προς ικανοποίηση του δικού του αιτήματος που οι εφεσίβλητοι αποδέχθηκαν να αποσύρουν την αίτηση. Το γεγονός ότι έλαβαν ποσό €10.000 κατά την απόσυρση της αίτησης σε ένα χρέος που υπερβαίνει τις €400.000, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι η απόσυρση είχε ως στόχο την αθέμιτη είσπραξη χρημάτων. Ούτε, βέβαια, η καταχώρηση της υπό εξέταση αίτησης, εφόσον εξακολουθούσε να υφίσταται το χρέος και ο εφεσείων τελικά δεν κατέστη διαχειριστής της περιουσίας της μητέρας του, αποτελεί ένδειξη μεμπτής ή άλλης τέτοιας διάθεσης εναντίον του εφεσείοντα που θα συνιστούσε κατάχρηση της διαδικασίας, έτσι ώστε να δικαιολογείται η παρέμβασή μας.
Για τους πιο πάνω λόγους θεωρούμε ότι η έφεση πρέπει να απορριφθεί και απορρίπτεται. Τα έξοδα της έφεσης επιδικάζονται υπέρ των εφεσιβλήτων, όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.