|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2016:D188
(2016) 1 ΑΑΔ 944
6 Απριλίου, 2016
[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤOΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ (ΑΡ. 1) ΤΟΥ 2003
Ο ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟΣ (Ν. 165(Ι)/2002)
ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΔΩΡΕΑΝ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ
ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ
ABOUTALEB LATFIPOUR.
(Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 15/2016)
Νομική Αρωγή ― Προνομιακά εντάλματα ― Habeas Corpus ― Απαγορευμένοι μετανάστες ― Αίτηση για παροχή νομικής αρωγής, προς το σκοπό καταχώρησης αίτησης με αίτημα την έκδοση προνομιακού εντάλματος της φύσεως Habeas Corpus, με την οποία ο αιτητής θα αμφισβητούσε τη νομιμότητα της κράτησης του για σκοπούς απέλασης ― Απορριπτική κατάληξη επί τω ότι, η συγκεκριμένη διαδικασία στην οποία αφορούσε το αίτημα, δεν ενέπιπτε στις διαδικασίες δια τις οποίες προβλέπεται εκ του νόμου, παροχή νομικής αρωγής.
Ο αιτητής υπέβαλε αίτηση για παροχή νομικής αρωγής δυνάμει του σχετικού Διαδικαστικού Κανονισμού περί Νομικής Αρωγής, προς το σκοπό καταχώρησης αίτησης που θα είχε ως αίτημα την έκδοση προνομιακού εντάλματος της φύσεως Habeas Corpus και με την οποία ο αιτητής θα αμφισβητούσε τη νομιμότητα της κράτησης του για σκοπούς απέλασης.
Εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα δηλώθηκε ότι υπήρχε πρόθεση καταχώρισης ένστασης και δόθηκαν οδηγίες όπως ετοιμαστεί σχετικό σημείωμα, το οποίο ακολούθως καταχωρήθηκε και παραδόθηκε μεταφρασμένο στον αιτητή πριν από την ημερομηνία ακρόασης.
Προς υποστήριξη της αίτησης κατά την ημερομηνία ακρόασης ο αιτητής, παρά τις σχετικές ερωτήσεις του Δικαστηρίου, περιορίστηκε να αναφέρει ότι επιθυμούσε να αφεθεί ελεύθερος και ότι βρισκόταν υπό κράτηση για περίοδο 14 μηνών.
Από το σημείωμα του Γενικού Εισαγγελέα και τη μη αμφισβήτηση από πλευράς αιτητή, προέκυπτε ότι είχε υποβάλει το Μάιο του 2004 αίτηση ασύλου, η οποία στις 25 Μαΐου 2004 απορρίφθηκε από την Υπηρεσία Ασύλου. Από τις 12 Ιουλίου 2004 μέχρι το Νοέμβριο του 2009 ο αιτητής βρισκόταν στην Κύπρο με άδεια παραμονής και εργασίας. Έκτοτε διέμενε στη Δημοκρατία παράνομα. Στις 2 Δεκεμβρίου 2014 ο αιτητής είχε συλληφθεί από την αστυνομία και στην κατοχή του βρέθηκε ελεγχόμενο φάρμακο τάξεως Α. Ως αποτέλεσμα τούτου, είχε προσαχθεί κατηγορία εναντίον του και καταδικάστηκε σε φυλάκιση δύο μηνών. Στις 26 Ιανουαρίου 2015 αποφυλακίστηκε και εναντίον του εκδόθηκαν διατάγματα κράτησης και απέλασης. Έκτοτε, βρισκόταν υπό κράτηση και αρνείτο να συνεργαστεί για την έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων, έτσι ώστε να υλοποιηθεί η αναχώρηση του από τη Δημοκρατία. Επί των γεγονότων αυτών ο αιτητής δεν ανέφερε οτιδήποτε.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Στο πλαίσιο εξέτασης αιτημάτων για παροχή νομικής αρωγής, με βάση τις πρόνοιες του περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002 (Ν. 165(Ι)/2002), αιτήματα αυτής της φύσεως καλύπτονται από τις πρόνοιες των Άρθρων 2 έως 6 και 6Α, 6Β και 6Γ.
2. Επί του προκειμένου, η πρόθεση του αιτητή, όπως έχει διαμορφωθεί, είναι η καταχώριση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus.
3. Στην προκειμένη, θα έπρεπε να εξεταστεί κατά πόσο η υποβληθείσα αίτηση θα μπορούσε να ενταχθεί υπό το πλαίσιο της παραγράφου 5 του Νόμου.
4. Το συγκεκριμένο άρθρο προβλέπει τα εξής: "5.-(1) Για τους σκοπούς του άρθρου αυτού, «διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων» σημαίνει οποιαδήποτε -
(α) Πολιτική διαδικασία ενώπιον Δικαστηρίου σε οποιοδήποτε στάδιο, που εγείρεται εναντίον της Δημοκρατίας για ζημιά που υπέστη πρόσωπο συνεπεία καθορισμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή
(β) ποινική διαδικασία η οποία εγείρεται από οποιοδήποτε πρόσωπο, σε περιπτώσεις όπου το υπό εκδίκαση αδίκημα αφορά καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
(2) Παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή δυνάμει του παρόντος Νόμου σε διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων."
5. Έχοντας ως δεδομένο ότι η διαδικασία έκδοσης διατάγματος Habeas Corpus δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως ποινική, αλλά ως πολιτική διαδικασία, το κρίσιμο ερώτημα που αναφυόταν, ήταν κατά πόσο οι πιο πάνω αναφερθείσες περιπτώσεις, όπως αναφέρθηκαν, εμπίπτουν στις κατηγορίες του εδαφίου (α) του Άρθρου 5 του Νόμου.
6. Στο Άρθρο 2 του Νόμου προσδιορίζονται ότι καλύπτονται «καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων», τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα οποία εκτίθενται στον Πίνακα.
7. Στον επισυναφθέντα Πίνακα του Παραρτήματος του Νόμου περιλαμβάνονται και οι παραβιάσεις του Μέρους ΙΙ του Συντάγματος (Μέρος (α) του Πίνακα).
8. Έχοντας ως βάση τα πιο πάνω και εξετάζοντας συνδυασμένα τις πρόνοιες του εδα φίου 5 και του εδαφίου 2 του Νόμου περί Νομικής Αρωγής, προέκυπτε ότι η περίπτωση που επικαλείτο ο αιτητής, δεν καλυπτόταν από τις πρόνοιες των συγκεκριμένων άρθρων, καθότι η διαδικασία που επιθυμούσε να καταχωρίσει, δεν αφορούσε αγωγή για αποζημιώσεις στη βάση των προνοιών για παραβίαση των ανθρωπίνων του δικαιωμάτων, όπως με σαφήνεια προσδιορίζεται στο Νόμο.
Η αίτηση απορρίφθηκε.
Αίτηση Νομικής Αρωγής.
Αιτητής παρών προσωπικά.
Β. Καρλεττίδου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Ο αιτητής υπέβαλε αίτηση δυνάμει του Διαδικαστικού Κανονισμού περί Νομικής Αρωγής, στο κείμενο της οποίας δεν προσδιοριζόταν ο λόγος για τον οποίο υποβλήθηκε η παρούσα αίτηση για νομική αρωγή.
Στο πλαίσιο της εγγράφου δηλώσεως που υποβλήθηκε, ο αιτητής ανέφερε ότι «Βρίσκομαι εδώ και 14 μήνες στα κρατητήρια και θέλω να είμαι ελεύθερος».
Η αίτηση ορίστηκε για τις 24 Μαρτίου 2016 και δόθηκαν οδηγίες όπως η αίτηση επιδοθεί στο Γενικό Εισαγγελέα.
Κατά την πιο πάνω ημερομηνία προσδιορίστηκε, μετά από ερώτηση που υπέβαλα στον αιτητή, ότι, η παρούσα αίτηση υποβλήθηκε με σκοπό να δυνηθεί ο αιτητής να καταχωρίσει αίτηση για Habeas Corpus, έτσι ώστε να αμφισβητηθεί η περίοδος κράτησής του.
Η συνήγορος που εμφανίστηκε εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα δήλωσε ότι υπήρχε πρόθεση καταχώρισης ένστασης και δόθηκαν οδηγίες όπως ετοιμαστεί σχετικό σημείωμα επί του προκειμένου. Το σημείωμα αυτό καταχωρήθηκε και δόθηκαν οδηγίες όπως μεταφραστεί και παραδοθεί στον αιτητή πριν από την ημερομηνία ορισμού της υπόθεσης για ακρόαση, που ήταν η 30 Μαρτίου 2016.
Κατά την πιο πάνω ημερομηνία ο αιτητής, μέσω της μεταφράστριας, επιβεβαίωσε ότι είχε λάβει το σημείωμα και τα έγγραφα τα οποία είχε καταθέσει η Δημοκρατία και σημειώθηκαν ως τεκμήρια Α και Β. Ο αιτητής, παρόλο που είχε ερωτηθεί επί τούτου, δεν ανέφερε τίποτε περισσότερο πέρα από το γεγονός ότι επιθυμεί να αφεθεί ελεύθερος και ότι βρίσκεται υπό κράτηση για περίοδο 14 μηνών.
Από το σημείωμα του Γενικού Εισαγγελέα και τη μη αμφισβήτηση από πλευράς αιτητή, διαπιστώνεται ότι είχε υποβάλει το Μάιο του 2004 αίτηση ασύλου, η οποία στις 25 Μαΐου 2004 απορρίφθηκε από την Υπηρεσία Ασύλου. Από τις 12 Ιουλίου 2004 μέχρι το Νοέμβριο του 2009 ο αιτητής βρισκόταν στην Κύπρο με άδεια παραμονής και εργασίας. Έκτοτε διέμενε στη Δημοκρατία παράνομα. Στις 2 Δεκεμβρίου 2014 ο αιτητής είχε συλληφθεί από την αστυνομία και στην κατοχή του βρέθηκε ελεγχόμενο φάρμακο τάξεως Α. Ως αποτέλεσμα τούτου, είχε προσαχθεί κατηγορία εναντίον του και καταδικάστηκε σε φυλάκιση δύο μηνών. Στις 26 Ιανουαρίου 2015 αποφυλακίστηκε και εναντίον του εκδόθηκαν διατάγματα κράτησης και απέλασης. Έκτοτε δε, ο αιτητής βρίσκεται υπό κράτηση και αρνείται να συνεργαστεί για την έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων, έτσι ώστε να υλοποιηθεί η αναχώρηση του από τη Δημοκρατία. Επί των γεγονότων αυτών ο αιτητής δεν ανέφερε οτιδήποτε.
Η ευπαίδευτος συνήγορος στο σημείωμα το οποίο καταχώρισε υποστήριξε ότι το υποβληθέν αίτημα δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό, καθότι ο αιτητής βρίσκεται υπό περιορισμό ενόψει της ύπαρξης διαταγμάτων κράτησης και απέλασης που εκδόθηκαν δυνάμει του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105. Η διαδικασία Habeas Corpus την οποία επιθυμεί ο αιτητής να καταχωρίσει, χαρακτηρίζεται, όπως πρότεινε η συνήγορος, ως πολιτική δικαιοδοσία και ως τέτοια, δεν εμπίπτει στις πρόνοιες του εδαφίου (α) του Άρθρου 5 του περί Νομικής Αρωγής Νόμου, Ν. 165(Ι)/2002. Οι εν λόγω πρόνοιες του Άρθρου 5 καλύπτουν, κατέληξε η συνήγορος, πολιτικές διαδικασίες που εγείρονται εναντίον της Δημοκρατίας για ζημιές που υπέστη το πρόσωπο συνεπεία καθορισμένων παραβάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η αίτηση Habeas Corpus δεν συνιστά τέτοιας φύσεως πολιτική διαδικασία.
Έχω μελετήσει την εισήγηση που έγινε από την ευπαίδευτη συνήγορο και θεωρώ ότι η εισήγηση της είναι βάσιμη. Στο πλαίσιο εξέτασης αιτημάτων για παροχή νομικής αρωγής, με βάση τις πρόνοιες του περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002 (Ν. 165(Ι)/2002), αιτήματα αυτής της φύσεως καλύπτονται από τις πρόνοιες των Άρθρων 2 έως 6 και 6Α, 6Β και 6Γ.
Το Άρθρο 4 του Νόμου αφορά ποινικές διαδικασίες, το Άρθρο 6 αναφέρεται σε κάλυψη περιπτώσεων οικογενειακής φύσεως, τα Άρθρα 6Α, Β και Γ διαλαμβάνουν περιπτώσεις παροχής νομικής αρωγής για υποθέσεις συνοριακών διαφορών και υποθέσεις που έχουν ως βάση το Άρθρο 146 του Συντάγματος.
Επί του προκειμένου, η πρόθεση του αιτητή, όπως έχει διαμορφωθεί, είναι η καταχώριση προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus.
Θα πρέπει συναφώς να εξεταστεί κατά πόσο η υποβληθείσα αίτηση θα μπορούσε να ενταχθεί κάτω από το πλαίσιο της παραγράφου 5 του Νόμου. Το συγκεκριμένο άρθρο προβλέπει τα εξής:
"5.-(1) Για τους σκοπούς του άρθρου αυτού, «διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων» σημαίνει οποιαδήποτε -
(α) Πολιτική διαδικασία ενώπιον Δικαστηρίου σε οποιοδήποτε στάδιο, που εγείρεται εναντίον της Δημοκρατίας για ζημιά που υπέστη πρόσωπο συνεπεία καθορισμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή
(β) ποινική διαδικασία η οποία εγείρεται από οποιοδήποτε πρόσωπο, σε περιπτώσεις όπου το υπό εκδίκαση αδίκημα αφορά καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
(2) Παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή δυνάμει του παρόντος Νόμου σε διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων."
Έχοντας ως δεδομένο ότι η διαδικασία έκδοσης διατάγματος Habeas Corpus δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως ποινική, αλλά ως πολιτική διαδικασία, το κρίσιμο ερώτημα που αναφύεται είναι κατά πόσο οι πιο πάνω αναφερθείσες περιπτώσεις, όπως αναφέρθηκαν πιο πάνω, εμπίπτουν στις κατηγορίες του εδαφίου (α) του Άρθρου 5 του Νόμου.
Στο Άρθρο 2 του Νόμου προσδιορίζονται ότι καλύπτονται «καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων», τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα οποία εκτίθενται στον Πίνακα.
Στον επισυναφθέντα Πίνακα του Παραρτήματος του Νόμου περιλαμβάνονται και οι παραβιάσεις του Μέρους ΙΙ του Συντάγματος (Μέρος (α) του Πίνακα).
Έχοντας ως βάση τα πιο πάνω και εξετάζοντας συνδυασμένα τις πρόνοιες του εδαφίου 5 και του εδαφίου 2 του Νόμου περί Νομικής Αρωγής, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι η περίπτωση που επικαλείται ο αιτητής δεν καλύπτεται από τις πρόνοιες των συγκεκριμένων άρθρων, καθότι η διαδικασία που επιθυμεί να καταχωρίσει δεν αφορά αγωγή για αποζημιώσεις στη βάση των προνοιών για παραβίαση των ανθρωπίνων του δικαιωμάτων, όπως με σαφήνεια προσδιορίζεται στο Νόμο.
Έχοντας τούτο ως βάση, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι η αίτηση αυτή δεν καλύπτεται από τις πιο πάνω πρόνοιες και ως εκ τούτου απορρίπτεται.
Η αίτηση απορρίπτεται.