ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Εμφάνιση Αναφορών (Noteup on) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


ECLI:CY:AD:2016:D123

(2016) 1 ΑΑΔ 636

25 Φεβρουαρίου, 2016

 

[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤO ΑΡΘΡO 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964,

 

ΚΑΙ

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ HOSSEINY BAYATI SEYED TAGHI ΥΠΗΚΟΟΥ ΙΡΑΝ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΝΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ

ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ HABEAS CORPUS,

 

KAI

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 5 ΚΑΙ 6 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΡΘΩΠΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 11, 30, 34 ΚΑΙ 35 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 9 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΤΩΝ

ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 115/2008/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 16ΗΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ

ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ ΔΙΑΜΕΝΟΝΤΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ

ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ,

 

ΚΑΙ

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ

1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ 2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜ. ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ,

 

ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ

ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΝ HOSSEINY BAYATI SEYED TAGHI ΥΠΗΚΟΟ ΙΡΑΝ ΣΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΝΟΓΙΑΣ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 5 ΚΑΙ 6

ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ, ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 11, 30, 34 ΚΑΙ 35 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 115/2008 ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 18ΠΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ

ΝΟΜΟΥ ΚΕΦ. 105.

 

(Πολιτική Αίτηση Αρ. 12/2016)

 

 

Προνομιακά εντάλματα ― Habeas Corpus ― Κράτηση για σκοπούς απέλασης ― Απαγορευμένοι μετανάστες ― Αίτηση για απελευθέρωση από ισχυριζόμενη παράνομη κράτηση στην οποία τελούσε ο αιτητής για σκοπούς απέλασης ― Η πρόνοια του Άρθρου 18ΠΣΤ του Κεφ. 105, δεν ενεργοποιείται όταν ο ίδιος ο αλλοδαπός αρνείται κάθε συνεργασία ― Πρόδηλα παραπέμπει σε αντικειμενική αδυναμία των αρχών της χώρας να απομακρύνουν τον αλλοδαπό, παρά τη δική του συνεργασία και την ύπαρξη ταξιδιωτικών εγγράφων ― Τέτοια αδυναμία υφίσταται, για παράδειγμα, όταν η χώρα προέλευσης του, ή άλλη χώρα, δεν αποδέχεται τον αλλοδαπό.

 

Με την αίτηση επιδιώχθηκε η έκδοση προνομιακού εντάλματος της φύσεως Habeas Corpus με το οποίο να διατασσόταν η απελευθέρωση του αιτητή από την κράτηση του, δια ελέγχου της νομιμότητας της.

 

Σύμφωνα με τα εκτεθέντα πραγματικά γεγονότα, ο αιτητής είναι Ιρανός και αφίχθηκε στη Δημοκρατία στις 17.9.2000 ως επισκέπτης.  Δεν ανανέωσε όμως την άδεια παραμονής του και παρέμεινε παράνομα με αποτέλεσμα να εκδοθούν εναντίον του διατάγματα κράτησης και απέλασης και ο αιτητής να απελαθεί στις 21.3.2001 στη χώρα του.

 

Το 2010 σε άγνωστη ημερομηνία επανήλθε στη Δημοκρατία, υπέβαλε δε αίτημα  ασύλου το οποίο στις 12.7.2010 απερρίφθη, ως επίσης και η ακόλουθη διοικητική προσφυγή στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων.

 

Έκτοτε ο αιτητής αναζητείτο μη συμμορφωθείς με την παράκληση της διοίκησης να αναχωρήσει από τη Δημοκρατία. Συνελήφθη στις 15.11.2014 για παράνομη παραμονή και την επομένη εκδόθηκαν εναντίον του διατάγματα κράτησης και απέλασης, τα οποία δεν αμφισβητήθηκαν από αυτόν.

 

Στις 31.12.2014, 5.3.2015, 7.7.2015, 7.9.2015 και 19.11.2015, ο αναπληρωτής Διευθυντής εξετάζοντας τα δεδομένα κάθε φορά, έκρινε ότι έπρεπε να συνεχιστεί η κράτηση και η διαδικασία απέλασης λόγω μη συνεργασίας του αιτητή με τις αρχές για έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων. Νέα στοιχεία που υπεβλήθησαν από τον αιτητή στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων στις 17.7.2015 απορρίφθηκαν στις 12.8.2015, ως μη δυνάμενα να διαφοροποιήσουν την προηγούμενη απόφαση.

 

Η τελευταία επανεξέταση στις 30.12.215 και η συνακόλουθη απόφαση να συνεχίσει η κράτηση και η διαδικασία απέλασης αποτέλεσε το έναυσμα της παρούσας αίτησης. Ο αιτητής δια του συνηγόρου του προώθησε τη θέση ότι είχε προ πολλού παρέλθει η εξάμηνη προθεσμία που προνοείται από τη νομοθεσία, Ευρωπαϊκή και ημεδαπή, εφόσον κρατείτο πέραν των 14 μηνών χωρίς λογική προοπτική απομάκρυνσης του με αποτέλεσμα να πρέπει να αφεθεί ελεύθερος δυνάμει του Άρθρου 15(4) της Οδηγίας με αρ. 115/2008.

 

Αποφασίστηκε ότι:

 

  1.   Η θέση της Δημοκρατίας ότι ο αιτητής θα έπρεπε να είχε καταχωρίσει προσφυγή εναντίον των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος, που είναι και η υπαλλακτική θεραπεία στο ζήτημα, δεν ήταν ορθή.

  2. Είναι σαφές από το Άρθρο 18ΠΣΤ(5)(α) του Νόμου ότι η διάρκεια της κράτησης, η οποία προνοείται γενικώς από το Άρθρο 18ΠΣΤ, ελέγχεται με αίτηση Habeas Corpus, σε αντίθεση με τον έλεγχο που διενεργείται με βάση το Άρθρο 18ΠΣΤ(3)(α) που αφορά αυτό καθαυτό το διάταγμα κράτησης, το οποίο και υπόκειται σε προσφυγή.

  3.   Τα δεδομένα του αιτητή δεν υποστήριζαν την εισήγηση για οποιαδήποτε παρανομία στη συνεχιζόμενη κράτηση του. Το Άρθρο 18ΠΣΤ(1) είναι η αρχική πρόνοια που καθορίζει το εύρος, την εμβέλεια και την ερμηνεία όλων των υπολοίπων εδαφίων του άρθρου. Υπήκοος τρίτης χώρας δύναται να τεθεί υπό κράτηση από τον Υπουργό Εσωτερικών «. μόνο για την προετοιμασία της επιστροφής και/ή τη διεκπεραίωση της διαδικασίας απομάκρυνσης .», ιδιαιτέρως, (χωρίς να είναι εξαντλητικές οι περιπτώσεις), όταν υπάρχει κίνδυνος διαφυγής ή ο αλλοδαπός αποφεύγει ή παρεμποδίζει την προετοιμασία της επιστροφής ή της απομάκρυνσης.

  4.   Προνοείται βεβαίως ότι η κράτηση πρέπει να έχει τη μικρότερη δυνατή διάρκεια και ενόσω η διαδικασία απομάκρυνσης, «εξελίσσεται και εκτελείται με τη δέουσα επιμέλεια.

  5.   Κατά το εδάφιο (4) του Άρθρου 18ΠΣΤ, η διάρκεια της κράτησης επανεξετάζεται από τον Υπουργό ανά δίμηνο αυτεπάγγελτα, όπως και έχει γίνει στην υπό κρίση περίπτωση, και δεν υπάρχει επ' αυτού αντίθεση, ή, όταν αιτείται την επανεξέταση ο ίδιος ο αλλοδαπός, που δεν έχει συμβεί εδώ. Το κρίσιμο εδάφιο (8), αφορά ευθέως την υπό κρίση αίτηση.

  6. Σε περίπτωση που δεν μπορεί να επιτευχθεί «η επιχείρηση απομάκρυνσης», ο Υπουργός μπορεί να παρατείνει την κατά τα οριζόμενα στο εδάφιο (7) ανώτατη περίοδο έξι μηνών, για πρόσθετους 12 μήνες, (δεν επιτρέπεται περαιτέρω παράταση χρόνου), μόνο όπου ο αλλοδαπός υπήκοος τρίτης χώρας «αρνείται να συνεργαστεί», ή, «καθυστερεί η λήψη αναγκαίων εγγράφων από τρίτες χώρες». Για να διαταχθεί παράταση, πρέπει να έχουν γίνει «όλες οι εύλογες προσπάθειες» απομάκρυνσης, οι οποίες και δεν τελεσφόρησαν.

  7.   Όλα τα σχετικά γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου επιμαρτυρούσαν την άρνηση και παράλειψη του αιτητή να συνεργαστεί ώστε να επιτευχθεί απρόσκοπτα η απομάκρυνση του, καθιστώντας έτσι ατεκμηρίωτο τον ισχυρισμό του ότι είναι πρόδηλο, κατά το εδάφιο (6) του Άρθρου 18ΠΣΤ, ότι δεν παρίσταται πλέον λογική προοπτική απομάκρυνσης.

  8.   Ο αιτητής, όπως προέκυπτε από το διοικητικό φάκελο που η Δημοκρατία έθεσε ενώπιον του Δικαστηρίου, αλλά και τα έγγραφα που υποστηρίζουν την ένσταση, επιθυμούσε την παραμονή του στη Δημοκρατία ή την μετάβαση του στις Η.Π.Α., προς επίτευξη δε του σκοπού αυτού κατήλθε και σε απεργία πείνας.

  9.   Σύμφωνα με σχετικά τεκμήρια, ο αιτητής ισχυρίστηκε ότι μια φίλη του, υπήκοος Η.Π.Α., με την οποία μάλιστα προτίθεται να τελέσει γάμο, προέβαινε σε ενέργειες για διευθέτηση των αναγκαίων εγγράφων για να μεταβούν μαζί στη χώρα της.

10. Ενόψει όλων των πιο πάνω, ουδέν συγκεκριμένο αντέτεινε ο αιτητής. Ήταν δε και αντιφατικό να ισχυρίζεται ότι δεν υπάρχει προοπτική απομάκρυνσης του, ενώ την ίδια στιγμή δήλωνε στις αρμόδιες αρχές ότι θα ήθελε να μεταβεί στις Η.Π.Α., χωρίς όμως να συνεργάζεται για την έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων.

11. Η προοπτική μη απομάκρυνσης πρέπει να βασίζεται σε πραγματικά και υπαρκτά δεδομένα.

12. Η επέκταση της κράτησης του δεν μπορούσε να θεωρείται παράνομη. Νοείτο ότι εάν η διαδικασία απομάκρυνσης δεν τελεσφορούσε, ο αιτητής θα έπρεπε να αφεθεί ελεύθερος στη λήξη των 18 μηνών που είναι και το ανώτατο όριο νόμιμης κράτησης.

 

Η αίτηση απορρίφθηκε.

 

Αναφερόμενες Υποθέσεις:

 

Bochorishvili (2012) 1 A.A.Δ. 806,

 

Marcelino (2012) 1 Α.Α.Δ. 2747,

 

Shuying v. Δημοκρατίας (2012) 1 Α.Α.Δ. 2725,

 

Khlaief (Αρ.1) (2003) 1 Α.Α.Δ. 1402,

 

Said Shamilovich Kadzoev (Huchbarov), C-357/09 PPU ημερ. 30.11.2009, Δ.Ε.Ε.,

 

Eazadi [2012] 1 Α.Α.Δ. 2553.

 

Αίτηση.

 

Μ. Παρασκευά, για τον Αιτητή.

 

Μ. Στυλιανού, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.

 

Αιτητής παρών.

 

Cur. adv. vult.

 

ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Επιδιώκεται η απελευθέρωση του αιτητή από την κράτηση του δια ελέγχου της νομιμότητας της. Ο αιτητής διατείνεται ότι η κράτηση του είναι παράνομη εφόσον έχει καταστεί φανερό ότι δεν υφίσταται πλέον λογική προοπτική απομάκρυνσης του, έχει δε εξαντληθεί και το περιθώριο του νομίμου της κράτησης. Συναφώς το Άρθρο 18ΠΣΤ του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, ΚΕΦ. 105, κατά την ερμηνεία που έχει δοθεί, προνοεί για την πραγματική προοπτική απομάκρυνσης χωρίς υπέρβαση των χρονικών ορίων, όπου δε δεν υπάρχει τέτοια προοπτική, ο αιτητής δεν πρέπει να κρατείται.

 

Τα γεγονότα δείχνουν ότι: ο αιτητής είναι Ιρανός με νόμιμη άφιξη στη Δημοκρατία στις 17.9.2000 ως επισκέπτης. Δεν ανανέωσε όμως την άδεια και παρέμεινε παράνομα με αποτέλεσμα να εκδοθούν εναντίον του διατάγματα κράτησης και απέλασης και ο αιτητής να απελαθεί στις 21.3.2001 στη χώρα του. Το 2010 σε άγνωστη ημερομηνία ο αιτητής επανήλθε στη Δημοκρατία, αίτημα δε ασύλου που υπέβαλε στις 12.7.2010 απερρίφθη, καθώς και η ακόλουθη διοικητική προσφυγή στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων. Έκτοτε ο αιτητής αναζητείτο μη συμμορφωθείς με την παράκληση της διοίκησης να αναχωρήσει από τη Δημοκρατία. Συνελήφθη στις 15.11.2014 για παράνομη παραμονή και την επομένη εκδόθηκαν εναντίον του διατάγματα κράτησης και απέλασης, τα οποία δεν αμφισβητήθηκαν από αυτόν.

 

Στις 31.12.2014, 5.3.2015, 7.7.2015, 7.9.2015 και 19.11.2015, ο αναπληρωτής Διευθυντής εξετάζοντας τα δεδομένα κάθε φορά, έκρινε ότι έπρεπε να συνεχιστεί η κράτηση και η διαδικασία απέλασης λόγω μη συνεργασίας του αιτητή με τις αρχές για έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων.  Νέα στοιχεία που υπεβλήθησαν από τον αιτητή στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων στις 17.7.2015 απερρίφθησαν στις 12.8.2015, ως μη δυνάμενα να διαφοροποιήσουν την προηγούμενη απόφαση.

 

Η τελευταία επανεξέταση στις 30.12.215 και η συνακόλουθη απόφαση να συνεχίσει η κράτηση και η διαδικασία απέλασης αποτέλεσε το έναυσμα της παρούσας αίτησης. Ο αιτητής δια του συνηγόρου του προωθεί τη θέση ότι έχει προ πολλού παρέλθει η εξάμηνη προθεσμία που προνοείται από τη νομοθεσία, Ευρωπαϊκή και ημεδαπή, εφόσον κρατείται πέραν των 14 μηνών χωρίς λογική προοπτική απομάκρυνσης του με αποτέλεσμα να πρέπει να αφεθεί ελεύθερος δυνάμει του Άρθρου 15(4) της Οδηγίας με αρ. 115/2008. Η παραμονή του αιτητή στα αστυνομικά κρατητήρια της Μενόγιας είναι παράνομη και ισοδυναμεί με απάνθρωπη μεταχείριση. Η επιστροφή του στο Ιράν δεν είναι εφικτή για πραγματικούς και νομικούς λόγους και συνεπώς το υπόβαθρο της κράτησης καταρρέει.

 

Η προς το αντίθετο θέση της Δημοκρατίας έχει έρεισμα το δικαίωμα της διοίκησης να κρατεί αλλοδαπό μέχρι και 18 μήνες εφόσον ο ίδιος ευθύνεται για τη μη απομάκρυνση του από τη Δημοκρατία, μη συνεργαζόμενος με τις αρχές για την εξασφάλιση ταξιδιωτικών εγγράφων. Ακριβώς λόγω της μη συνεργασίας του, ο αναπληρωτής Διευθυντής επανεξετάζοντας την κράτηση και την περίοδο αυτής, την ανανέωσε την τελευταία φορά για περαιτέρω έξι μήνες.

 

Εξετάζοντας την αίτηση, το πρώτο που θα πρέπει να λεχθεί είναι ότι η θέση της Δημοκρατίας ότι ο αιτητής θα έπρεπε να είχε καταχωρίσει προσφυγή εναντίον των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος, που είναι και η υπαλλακτική θεραπεία στο ζήτημα, δεν είναι ορθή.  Είναι σαφές από το Άρθρο 18ΠΣΤ(5)(α) του Νόμου ότι η διάρκεια της κράτησης, η οποία προνοείται γενικώς από το Άρθρο 18ΠΣΤ, ελέγχεται με αίτηση Habeas Corpus, σε αντίθεση με τον έλεγχο που διενεργείται με βάση το Άρθρο 18ΠΣΤ(3)(α) που αφορά αυτό καθαυτό το διάταγμα κράτησης, το οποίο και υπόκειται σε προσφυγή. Οι δύο διαδικασίες, όπως έχει υποδειχθεί στιςBochorishvili (2012) 1 A.A.Δ. 806, Marcelino (2012) 1 Α.Α.Δ. 2747 και Shuying v. Δημοκρατίας (2012) 1 Α.Α.Δ. 2725, είναι στην ουσία συμπληρωματικές η μια της άλλης, στοχεύοντας στον έλεγχο της νομιμότητας της κράτησης και στην εφαρμογή της Οδηγίας, είτε στο ιδιωτικό, είτε στο δημόσιο δίκαιο. Εφόσον ο αιτητής επιθυμεί να ελέγξει το νόμιμο της κράτησης του υπό το φως του συνόλου της διάρκειας της κράτησης, η ενδεδειγμένη θεραπεία είναι η καταχώριση Habeas Corpus. Δεν μπορεί να εξαναγκάζεται να καταχωρεί προσφυγή κατά της παράτασης της κράτησης ως διοικητικής πράξης, εφόσον η προσφυγή καταχωρείται κατά του αρχικού ή και επόμενου διατάγματος κράτησης. Το τυχόν παράνομο όμως του συνεχούς της κράτησης ελέγχεται αποτελεσματικά μόνο στο πλαίσιο της αίτησης Habeas Corpus, (Khlaief (Αρ.1) (2003) 1 Α.Α.Δ. 1402).

 

Έχοντας λοιπόν υπόψη ότι η αίτηση στοχεύει στον έλεγχο της νομιμότητας της κράτησης με το προνομιακό ένταλμα Habeas Corpus, τα δεδομένα του αιτητή δεν υποστηρίζουν την εισήγηση για οποιαδήποτε παρανομία στη συνεχιζόμενη κράτηση του. Το Άρθρο 18ΠΣΤ(1) είναι η αρχική πρόνοια που καθορίζει το εύρος, την εμβέλεια και την ερμηνεία όλων των υπολοίπων εδαφίων του άρθρου. Υπήκοος τρίτης χώρας δύναται να τεθεί υπό κράτηση από τον Υπουργό Εσωτερικών «. μόνο για την προετοιμασία της επιστροφής και/ή τη διεκπεραίωση της διαδικασίας απομάκρυνσης .», ιδιαιτέρως, (χωρίς να είναι εξαντλητικές οι περιπτώσεις), όταν υπάρχει κίνδυνος διαφυγής ή ο αλλοδαπός αποφεύγει ή παρεμποδίζει την προετοιμασία της επιστροφής ή της απομάκρυνσης. Προνοείται βεβαίως ότι η κράτηση πρέπει να έχει τη μικρότερη δυνατή διάρκεια και ενόσω η διαδικασία απομάκρυνσης, «εξελίσσεται και εκτελείται με τη δέουσα επιμέλεια».

 

Κατά το εδάφιο (4) του Άρθρου 18ΠΣΤ, η διάρκεια της κράτησης επανεξετάζεται από τον Υπουργό ανά δίμηνο αυτεπάγγελτα, όπως και έχει γίνει στην υπό κρίση περίπτωση, και δεν υπάρχει επ' αυτού αντίθεση, ή, όταν αιτείται την επανεξέταση ο ίδιος ο αλλοδαπός, που δεν έχει συμβεί εδώ. Το κρίσιμο εδάφιο (8), αφορά ευθέως την υπό κρίση αίτηση. Σε περίπτωση που δεν μπορεί να επιτευχθεί «η επιχείρηση απομάκρυνσης», ο Υπουργός μπορεί να παρατείνει την κατά τα οριζόμενα στο εδάφιο (7) ανώτατη περίοδο έξι μηνών, για πρόσθετους 12 μήνες, (δεν επιτρέπεται περαιτέρω παράταση χρόνου), μόνο όπου ο αλλοδαπός υπήκοος τρίτης χώρας «αρνείται να συνεργαστεί», ή, «καθυστερεί η λήψη αναγκαίων εγγράφων από τρίτες χώρες». Για να διαταχθεί παράταση, πρέπει να έχουν γίνει «όλες οι εύλογες προσπάθειες» απομάκρυνσης, οι οποίες και δεν τελεσφόρησαν.

 

Το βάρος ανήκει στη Δημοκρατία να ικανοποιήσει ότι η περαιτέρω κράτηση είναι αναγκαία, προς τούτο δε ότι ικανοποιούνται οι προϋποθέσεις της Οδηγίας, όπως ενσωματώθηκε στο Νόμο και έχουν αναφερθεί ανωτέρω. Η Δημοκρατία βασίζεται στην πρώτη διαζευκτική πρόνοια του Άρθρου 18ΠΣ(8), επικαλούμενη άρνηση συνεργασίας του αιτητή. Κρίσιμη στο θέμα είναι η παράγραφος 17 της ένορκης δήλωσης που υποστηρίζει την ένσταση, η οποία έχει ως εξής:

 

«Στις 30/12/2015 ο Αναπληρωτής Διευθυντής επανεξέτασε την κράτηση του Αιτητή και αποφάσισε όπως συνεχιστεί η κράτηση και η διαδικασία απέλασης (Τεκμήριο 25). Με επιστολή της αστυνομίας ημερ. 28/01/2016 ενημερώνει ότι ο αλλοδαπός εξακολουθεί να μην είναι κάτοχος διαβατηρίου και αρνείται να συνεργαστεί για την έκδοση Ταξιδιωτικού Εγγράφου. Η κράτησή του παρατείνεται για ακόμη έξι μήνες καθότι αρνείται να συνεργαστεί για τον επαναπατρισμό του (Τεκμήριο 26).»

 

Το αναφερόμενο Τεκμήριο 25 είναι επιστολή-σημείωμα διοικητικού λειτουργού προς τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργού Εσωτερικών σε σχέση με αριθμό αλλοδαπών, η κράτηση των οποίων θα έπρεπε να επανεξεταστεί λόγω του ότι δεν κατέστη δυνατή η απέλαση τους, «εφόσον αυτοί αποφεύγουν ή/και παρεμποδίζουν τη διαδικασία επιστροφής και απομάκρυνσης τους ...».  Ο Γενικός Διευθυντής ενέκρινε τη συνέχιση της ακρόασης έχοντας «ικανοποιηθεί ότι γίνονται οι προσπάθειες για επίτευξη της απομάκρυνσης-επιστροφής». Για τον αιτητή, πρώτο στον κατάλογο των αλλοδαπών, υπάρχει το απαραίτητο συνοδευτικό έγγραφο που εξηγεί λεπτομερώς την κατάσταση, με αναφορά σε ημερομηνίες αναλυτικώς. Είναι διάχυτη και καταγραμμένη η θέση ότι ο αιτητής δεν συνεργάζεται για την έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων για τον επαναπατρισμό του.  Δεν είναι κάτοχος διαβατηρίου και δεν συνεργάζεται για την έκδοση διαβατηρίου προς απέλαση του. Αφίχθη στη Δημοκρατία παράνομα την τελευταία φορά, διότι το όνομα του δεν ανευρίσκεται στο σύστημα αφίξεων και αναχωρήσεων.  Δεν του έχει παραχωρηθεί άσυλο και οι προς τούτο ενέργειες του δεν έγιναν δεκτές και δεν φαίνεται να έχει αμφισβητήσει με προσφυγή τη μη παραχώρηση σ' αυτόν του καθεστώτος του πρόσφυγα.

 

Στο Τεκμήριο 26, επιστολή ημερ. 28.1.2016, δύο μέρες μετά την καταχώρηση της παρούσας αίτησης, του Αρχηγείου Αστυνομίας προς το Υπουργείο Εσωτερικών, επαναλαμβάνεται ότι ο αιτητής δεν είναι κάτοχος διαβατηρίου «. και παρά τις προσπάθειες της Υπηρεσίας μας, αλλά και τις επανειλημμένες συνεντεύξεις που είχαν με τον εν λόγω αλλοδαπό, αυτός αρνείται να συνεργαστεί για την έκδοση Ταξιδιωτικών Εγγράφων».

 

Όλα τα πιο πάνω επιμαρτυρούν την άρνηση και παράλειψη του αιτητή να συνεργαστεί ώστε να επιτευχθεί απρόσκοπτα η απομάκρυνση του, καθιστώντας έτσι ατεκμηρίωτο τον ισχυρισμό του ότι είναι πρόδηλο, κατά το εδάφιο (6) του Άρθρου 18ΠΣΤ, ότι δεν παρίσταται πλέον λογική προοπτική απομάκρυνσης. Η πρόνοια αυτή δεν ενεργοποιείται όταν ο ίδιος ο αλλοδαπός αρνείται κάθε συνεργασία. Πρόδηλα η έννοια του εδαφίου παραπέμπει σε αντικειμενική αδυναμία των αρχών της χώρας να απομακρύνουν τον αλλοδαπό, παρά τη δική του συνεργασία και την ύπαρξη ταξιδιωτικών εγγράφων. Τέτοια αδυναμία υφίσταται, για παράδειγμα, όταν η χώρα προέλευσης του, ή, άλλη χώρα, δεν αποδέχεται τον αλλοδαπό.

 

Ο αιτητής, όπως απορρέει από το διοικητικό φάκελο που η Δημοκρατία έθεσε ενώπιον του Δικαστηρίου, αλλά και τα έγγραφα που υποστηρίζουν την ένσταση, επιθυμεί την παραμονή του στη Δημοκρατία ή την μετάβαση του στις Η.Π.Α., προς επίτευξη δε του σκοπού αυτού κατήλθε και σε απεργία πείνας.  Σύμφωνα με το Τεκμήριο 25, αλλά και το Τεκμήριο 23, ο αιτητής ισχυρίστηκε ότι μια φίλη του, υπήκοος Η.Π.Α., με την οποία μάλιστα προτίθεται να τελέσει γάμο, προβαίνει σε ενέργειες για διευθέτηση των αναγκαίων εγγράφων για να μεταβούν μαζί στη χώρα της.

 

Ενόψει όλων των πιο πάνω, ουδέν συγκεκριμένο αντιτείνει ο αιτητής. Είναι δε και αντιφατικό να ισχυρίζεται ότι δεν υπάρχει προοπτική απομάκρυνσης του, ενώ την ίδια στιγμή δηλώνει στις αρμόδιες αρχές ότι θα ήθελε να μεταβεί στις Η.Π.Α., χωρίς όμως να συνεργάζεται για την έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων.  Αν υπήρχε ταξιδιωτικό έγγραφο και οι Η.Π.Α. δεν ενέκριναν την είσοδο του στη χώρα, θα μπορούσε ενδεχομένως να αποκτήσει βάση η δυσκολία της απομάκρυνσης. Προϋποθέτει, όμως, όπως ήδη εξηγήθηκε, τη συνεργασία του αιτητή. Η προοπτική μη απομάκρυνσης πρέπει να βασίζεται σε πραγματικά και υπαρκτά δεδομένα.

 

Η υπόθεση Said Shamilovich Kadzoev (Huchbarov), C-357/09 PPU ημερ. 30.11.2009, του Δ.Ε.Ε., που επικαλείται στην αίτηση του ο συνήγορος, δεν είναι στα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης βοηθητική.  Το Δ.Ε.Ε. επί επείγουσας διαδικασίας προδικαστικής παραπομπής γνωμάτευσε ότι η λογική προοπτική απομάκρυνσης καλύπτει ιδιαιτέρως την περίπτωση όπου εμφανίζεται απίθανο ("unlikely"), το ενδιαφερόμενο πρόσωπο να γίνει αποδεκτό σε τρίτη χώρα εντός της τασσόμενης, κατ' ανώτατο όριο, προθεσμίας των 18 μηνών. Και ότι εν πάση περιπτώσει το Άρθρο 15(4) της Οδηγίας, δεν τυγχάνει εφαρμογής μετά την εκπνοή της πιο πάνω περιόδου όταν το πρόσωπο πρέπει να αφήνεται ελεύθερο αμέσως, χωρίς η χώρα-μέλος να δύναται να επικαλεσθεί λόγους δημοσίας τάξεως ή δημοσίας ασφάλειας για περαιτέρω κράτηση. Ο αιτητής στην υπόθεση Kadzoev, κρατείτο για πέραν των τριών ετών. Κατά παρόμοιο τρόπο δεν έχει εφαρμογή ούτε η υπόθεση Eazadi (2012) 1 Α.Α.Δ. 2553, την οποία επίσης επικαλέστηκε ο αιτητής ως σχετική, διότι τα δεδομένα εκεί ήταν διαφορετικά. Ο αιτητής κρατείτο για πέραν των τεσσάρων ετών, ενώ υπήρχε μαρτυρία ότι η Ιρανική πρεσβεία ήταν απρόθυμη να εκδώσει σ' αυτόν ταξιδιωτικά έγγραφα.

 

Ομοίως, ο αιτητής δεν μπορεί να επικαλεστεί ούτε τον Κανονισμό (ΕΕ) αρ. 439/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ημερ. 19.5.2010, στην οποία δεν βασίστηκε η αίτηση, αλλά ούτε φαίνεται να την επικαλέστηκε στην αλληλογραφία του με τις αρμόδιες αρχές. Το Άρθρο 5 του Κανονισμού που προνοεί για στήριξη της ενδοενωσιακής μετεγκατάστασης των δικαιούχων διεθνούς προστασίας, δεν μπορεί εδώ να βοηθήσει τις θέσεις του αιτητή. Δεν υπάρχουν δεδομένα περί συμφωνιών μεταξύ κρατών-μελών, ούτε και έχουν τεθεί τέτοια στην αίτηση ώστε να μπορούσαν να απαντηθούν από τη Δημοκρατία. Το Άρθρο προϋποθέτει και πάλι τη συγκατάθεση του ενδιαφερόμενου δικαιούχου διεθνούς προστασίας. Και πάλι αντιφατικά με τον ισχυρισμό του περί κινδύνου της ζωής του εάν επιστρέψει στη χώρα του, ο αιτητής δεν προσέβαλε με προσφυγή την απόρριψη της αίτησης του για ασυλία και προστασία.

 

Υπό το φως όλων των ανωτέρω, η επέκταση της κράτησης του δεν μπορεί να θεωρείται παράνομη. Νοείται ότι εάν η διαδικασία απομάκρυνσης δεν τελεσφορήσει, ο αιτητής θα πρέπει να αφεθεί ελεύθερος στη λήξη των 18 μηνών που είναι και το ανώτατο όριο νόμιμης κράτησης.

 

Η αίτηση απορρίπτεται.

 

Τα έξοδα της μεταφράστριας να καλυφθούν από τη Δημοκρατία.

 

Η αίτηση απορρίπτεται.



cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο