|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2016:D348
(2016) 1 ΑΑΔ 1743
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΙΤΗΣΗ ΑΡ. 50/2016
11 Ιουλίου, 2016
[Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ/ΣΤΗΣ]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΑΡ. 33/64
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 11, 15, 30, 33, ΚΑΙ 35, ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3, 5, 6, 8, 13, ΚΑΙ 14 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 9 ΚΑΙ 10 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΕΚΔΟΣΗΣ ΦΥΓΟΔΙΚΩΝ ΝΟΜΟΥ 97/70 ΚΑΙ ΤΗΝ ΣΥΝΘΗΚΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑΣ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Ν.172/86
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ OLGA APANASIK ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΗ ΣΤΙΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ HABEAS CORPUS
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΗΣ OLGA APANASIK ΣΤΗ ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΣΤΙΣ 11/04/2016 ΣΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΑΡ. 3/2015
..............
Αίτηση ημερ. 17.6.16 για προσαγωγή μαρτυρίας
Μ. Γεωργίου, για την αιτήτρια
Ι. Λοϊζίδου (κα), για την καθ΄ ης η αίτηση
Αιτήτρια παρούσα
Η κα Μπιλιάνα Μέσιου δίνει τη διαβεβαίωση της να μεταφράζει πιστά από τα ελληνικά στα ρωσικά και αντίστροφα.
---------------
EΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.: Κατόπιν ακροαματικής διαδικασίας, στις 11.4.16, Δικαστής του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας εξέδωσε διάταγμα έκδοσης της Olga Apanasik (αιτήτριας) στη Λευκορωσία προκειμένου να ασκηθεί εναντίον της ποινική δίωξη για το αδίκημα της πρόσληψης ατόμων για σεξουαλική ή άλλη εκμετάλλευση από οργανωμένη ομάδα μέσω απάτης και συνωμοσίας κατά παράβαση του άρθρου 187(3) του Ποινικού Κώδικα της Λευκορωσίας το οποίο, σύμφωνα με τις αρχές της Λευκορωσίας, διαπράχθηκε την περίοδο 2000-2004.
Η αιτήτρια αντέδρασε στο διάταγμα έκδοσης και κράτησης της με αίτηση Habeas Corpus δυνάμει του άρθρου 10(1) του περί Φυγοδίκων Νόμου του 1970 (Ν.97/1970 όπως τροποποιήθηκε, στο εξής ο Νόμος), προβάλλοντας ότι η πρωτόδικη απόφαση είναι λανθασμένη για δέκα λόγους. Μεταξύ αυτών και η απόρριψη από το πρωτόδικο δικαστήριο της θέσης της ότι στη Λευκορωσία δεν θα τύχει δίκαιης δίκης και οι εναντίον της κατηγορίες αντιστρατεύονται την καλή πίστη και τα συμφέροντα της δικαιοσύνης.
Η αίτηση προσέκρουσε σε ένσταση της Γενικής Εισαγγελίας και ορίστηκε για ακρόαση στις 4.7.16, πλην όμως στο μεταξύ η αιτήτρια καταχώρισε την παρούσα αίτηση με την οποία ζητεί να της επιτραπεί να προσκομίσει νέα μαρτυρία και συγκεκριμένα «. την Έκθεση του ειδικού ανταποκριτή του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών ημερομηνίας 21.4.2016 με τίτλο Report of the Special Rapporteur on the situation of human rights in Belarus».
Η αίτηση βασίζεται στο άρθρο 10(4) του Νόμου και στις Moumdjis v. Michaelidou and others (1974) 1 C.L.R. 226 και Paraskevas v. Mouzoura (1973) 1 C.L.R. 88. Συνοδεύεται δε από ένορκη δήλωση δικηγόρου, ο οποίος αναφέρει πως η πιο πάνω έκθεση δημοσιοποιήθηκε 10 ημέρες μετά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης και ως εκ τούτου δεν θα μπορούσε να την επικαλεστεί η αιτήτρια πρωτοδίκως. Πρόκειται, ισχυρίζεται, για έκθεση που σχετίζεται με τα επίδικα θέματα καθότι άπτεται μαζικών παραβιάσεων βασικών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εκ μέρους της Λευκορωσίας - όπως το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη, βασανιστήρια, απάνθρωπη μεταχείριση ή τιμωρία, αυθαίρετη σύλληψη, κράτηση και εξαφάνιση προσώπου στη χώρα αυτή - και είναι προς το συμφέρον της δικαιοσύνης να επιτραπεί στην αιτήτρια να παρουσιάσει την υπό αναφορά έκθεση, το περιεχόμενο της οποίας είναι τέτοιο που δικαιολογεί την επανεξέταση από το Ανώτατο Δικαστήριο των θεμάτων που εγείρονται στην κυρίως αίτηση.
Αντίθετη βεβαίως είναι η θέση της Γενικής Εισαγγελίας η οποία πρόβαλε ότι (α) οι νομικές πρόνοιες και η νομολογία που επικαλείται η αιτήτρια ενδυναμώνουν τη θέση ότι το συμφέρον της δικαιοσύνης επιβάλλει τη μη ικανοποίηση του αιτήματος και (β) οι εκθέσεις των Hνωμένων Εθνών για την κατάσταση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σε αριθμό χωρών, συμπεριλαμβανομένης και της Λευκορωσίας, εκδίδονται κάθε χρόνο και παρόμοια έκθεση του ιδίου Rapporteur εκδόθηκε για τη Λευκορωσία στις 29.4.15 και δεν παρουσιάστηκε κατά την πρωτόδικη διαδικασία. Περαιτέρω, όπως υποστηρίζεται στην ένορκη δήλωση που συνοδεύει την ένσταση, για το θέμα της παραβίασης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από τη Λευκορωσία κατέθεσε για την αιτήτρια πρωτοδίκως εμπειρογνώμονας και η υπό κρίση αίτηση δεν προσθέτει οτιδήποτε στην υπόθεση ούτε αποκαλύπτει βάσιμο λόγο για ικανοποίηση του αιτήματος.
Οι ευπαίδευτοι συνήγοροι των μερών προώθησαν τις θέσεις τους και δια ζώσης κατά την επ΄ ακροατηρίω συζήτηση της υπόθεσης με επίκεντρο τις πρόνοιες του άρθρου 10(3) και 10(4)[1] παραπέμποντας και στο σχετικό κεφάλαιο υπό τον τίτλο Διαδικασία Έκδοσης Φυγοδίκων του συγγράμματος του Π. Αρτέμη «Προνομιακά Εντάλματα», σελ. 82-86.
Έχω εξετάσει τόσο τα έγγραφα των διαδίκων - αίτηση, ένσταση και συνοδευτικές ενόρκους δηλώσεις - όσο και τις θέσεις που ανέπτυξαν μέσω των ευπαιδεύτων συνηγόρων τους κατά την επ΄ ακροατηρίω συζήτηση της υπόθεσης.
Να παρατηρήσω κατ΄ αρχάς ότι η δυνατότητα που παρέχεται από το άρθρο 10(4) του Νόμου για προσκόμιση ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου συμπληρωματικών αποδεικτικών στοιχείων προϋποθέτει ότι τα εν λόγω στοιχεία είναι σχετικά με ό,τι προνοείται στα άρθρα 4 και 10(2) του Νόμου. Όπως δε γίνεται αντιληπτό ό,τι ενδιαφέρει την παρούσα είναι το περιεχόμενο της έκθεσης ημερ. 21.4.16 του Rapporteur της Γενικής Συνέλευσης των Η.Ε. και κατά πόσο αυτό ενδέχεται να δώσει απάντηση στο ερώτημα αν η κατηγορία που καταλογίζει η Λευκορωσία στην αιτήτρια «. εγένετο καλή τη πίστη ή εν τω συμφέροντι της δικαιοσύνης» και κατ΄ επέκταση κατά πόσο η απόδοση της στη χώρα αυτή συνιστά άδικον ή καταπιεστικό γι΄ αυτή μέτρον. Έχω την άποψη ότι η απάντηση στο τεθέν ερώτημα είναι αρνητική. Όπως λέχθηκε στην Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας ν. Natalias Konovalova, Πολ. Εφ. 436/11 ημερ. 30.9.15, ECLI:CY:AD:2015:D639, η όλη δομή της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Εκδόσεως Φυγοδίκων «. βασίζεται στο γενικό τεκμήριο ότι οι δημόσιες αρχές των συμβληθέντων κρατών ενεργούν με καλή πίστη (Κhodorkovsky, ανωτέρω) και όποτε εγείρεται θέμα πως η δίωξη ενός προσώπου γίνεται για πολιτικά ή άλλα κίνητρα το βάρος απόδειξης το φέρει το εκζητούμενο πρόσωπο». Βάρος που στην παρούσα περίπτωση το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε πως δεν είχε αποσείσει, παρόλο που κάλεσε εμπειρογνώμονα - τον κ. Πουργουρίδη, Πρόεδρο υποεπιτροπής του Parliamentary Assembly of the Council of Europe (PACE) - o οποίος κατέθεσε έκθεση για παραβιάσεις Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στη Λευκορωσία. Το κατά πόσο δε η κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου επί του προκειμένου είναι λανθασμένη ή όχι θα εξεταστεί στο πλαίσιο της κυρίως αίτησης και σ΄ ό,τι αφορά την παρούσα είναι αρκετό να επισημανθεί πως είχε δοθεί μαρτυρία ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου για παραβιάσεις Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στη χώρα αυτή και περαιτέρω κατάθεση οποιασδήποτε έκθεσης για το ζήτημα αυτό δεν βλέπω πώς θα μπορούσε να διαφοροποιήσει την κατάσταση προς όφελος της αιτήτριας. Εξάλλου, όπως ορθώς επεσήμανε η κα Λοϊζίδου, παρόμοια έκθεση του ιδίου Rapporteur των Η.Ε. για τη Λευκορωσία δημοσιοποιήθηκε και ένα χρόνο πριν την εκδίκαση της υπόθεσης - στις 29.4.15 - και με κατάλληλη έρευνα μπορούσε να εντοπιστεί και να προσκομισθεί στο πρωτόδικο Δικαστήριο, όπως εντοπίσθηκε και η μεταγενέστερη έκθεση ημερ. 21.4.16.
Κατ΄ ακολουθία των πιο πάνω καταλήγω πως η επιδιωκόμενη να κατατεθεί έκθεση δεν συνιστά συμπληρωματικό αποδεικτικό στοιχείο δυνάμενο να επηρεάσει την κρίση του Ανωτάτου Δικαστηρίου αναφορικά με το κατά πόσο η κατηγορία που καταλογίζει η Λευκορωσία στην αιτήτρια «. εγένετο καλή τη πίστη ή εν τω συμφέροντι της δικαιοσύνης» και κατ΄ επέκταση η απόδοση της στη χώρα αυτή θα συνιστούσε γι΄ αυτήν άδικο ή καταπιεστικό μέτρο και ως εκ τούτου δεν θα ασκήσω τη διακριτική μου ευχέρεια για ικανοποίηση του αιτήματος.
Η αίτηση απορρίπτεται και η κυρίως αίτηση ορίζεται για ακρόαση στις 29.8.2016, 9:00 π.μ.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
/κβπ
10.-(1) Τo Δικαστήριov, εv πάση περιπτώσει, καθ' ηv ήθελε διατάξει τηv κράτησιv τoυ υπό έκδoσιv πρoσώπoυ δυvάμει τoυ άρθρoυ 9, θέλει πληρoφoρήσει άμα τov εvδιαφερόμεvov, εις κoιvήv γλώσσαv, περί τoυ δικαιώματoς αυτoύ όπως υπoβάλη αίτησιv διά habeas corpus πρoς τoύτoις δε αμελλητί κoιvoπoιήση τηv τoιαύτηv απόφασιv τω Υπoυργώ.
(2) Πρόσωπov, oύτιvoς διετάχθη η κράτησις δυvάμει τoυ ως είρηται άρθρoυ 9 δεv δύvαται δυvάμει τoυ παρόvτoς Νόμoυ vα απoδoθή εις τo Κράτoς ή τηv χώραv, ήτις ητήσατo τηv έκδoσιv αυτoύ-
(α) εv πάση περιπτώσει, μέχρις oυ παρέλθη διάστημα δεκαπέvτε ημερώv από της ημέρας, καθ' ηv εξεδόθη τo περί εκδόσεως διάταγμα·
(β) εv η περιπτώσει ήθελεv υπoβληθή αίτησις διά habeas corpus εφ' όσov εκκρεμεί η εξέτασις της υπoβληθείσης αιτήσεως.
(3) Τo Αvώτατov Δικαστήριov, επιλαμβαvόμεvov της τoιαύτης αιτήσεως, δύvαται, μη επηρεαζoμέvης oιασδήπoτε ετέρας δικαιoδoσίας αυτoύ, vα διατάξη τηv απoφυλάκισιv τoυ υπό έκδoσιv πρoσώπoυ, εφ' όσov ήθελε κρίvει ότι-
(α) λόγω της ασημάvτoυ φύσεως τoυ αδικήματoς, δι' o διώκεται ή κατεδικάσθη· ή
(β) λόγω της παρόδoυ μακρoύ χρόvoυ, αφ' oυ εγέvετo η διάπραξις τoυ αδικήματoς, ή, αvαλόγως της περιπτώσεως, αφ' oυ καταζητείται πρoς έκτισιv πoιvής μετά καταδίκηv αυτoύ· ή
(γ) λόγω τoυ ότι η κατ' αυτoύ κατηγoρία δεv εγέvετo καλή τη πίστει ή εv τω συμφέρovτι της δικαιoσύvης,
η απόδoσις αυτoύ θα απoτελεί, λαμβαvoμέvωv υπ' όψιv απασώv τωv περιστάσεωv, άδικov ή καταπιεστικόv μέτρov.
(4) Τo Αvώτατov Δικαστήριov, επιλαμβαvόμεvov oιασδήπoτε τoιαύτης αιτήσεως, δύvαται vα δεχθή συμπληρωματικά απoδεικτικά στoιχεία, σχετικά πρoς τηv άσκησιv της δικαιoδoσίας αυτoύ δυvάμει τoυ άρθρoυ 4 ή δυvάμει τoυ εδαφίoυ (3) τoυ παρόvτoς άρθρoυ.
(5) Διά τoυς σκoπoύς τoυ παρόvτoς άρθρoυ, η διαδικασία διά τηv εξέτασιv αιτήσεως υπoβληθείσης διά τηv έκδoσιv habeas corpus λoγίζεται εκκρεμoύσα μέχρις oυ εκδικασθή η κατ' αυτής τυχόv ασκηθείσα έφεσις, ή παρέλθη άπρακτoς η πρoθεσμία, εv η δύvαται vα ασκηθή τoιαύτη έφεσις, ή, εφ' όσov απαιτείται άδεια διά τηv άσκησιv εφέσεως, η πρoθεσμία εv η δύvαται vα αιτηθή η παρoχή της τoιαύτης αδείας.