|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2015:D317
(2015) 1 ΑΑΔ 996
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση 41/15)
8 Μαΐου, 2015
[ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ/ΣΤΗΣ]
αναφορικα με το αρθρον 155.4 του συνταγματοσ και τα αρθρα 3 και 9 των περι απονομησ τησ δικαιοσυνησ [ποικιλαι διαταξεισ] νομου 1964, το αρθρο 2, 3, 18, 23, 29 του περι δικαστηριων νομου, το αρθρο 5 του ποινικου κωδικα, τα αρθρα 1, 2 και 3 τησ συνθηκησ εγκαθιδρυσησ τησ κυπριακησ δημοκρατιασ, τα αρθρα 11, 12, 30 και 35 του συνταγματοσ, το αρθρο 6 τησ ευρωπαϊκησ συμβασησ δικαιωματων του ανθρωπου, το αρθρο 47 του χαρτη θεμελιωδων δικαιωματων τησ ευρωπαϊκησ ένωση, νομολογια του ανωτατου δικαστηριου
-και-
αναφορικα με την αιτηση του χαραλαμπου χειμωνα κυπριου πολιτη απο την λαρνακα. ο οποιοσ εξαναγκαζεται με την απειλη βιασ και στερησησ τησ ελευθεριασ του, απο ανθρωπουσ που ενεργουν κατ ισχυρισμο τουσ κατ εντολη απο καποιον αγγλο υπηκοο ονοματι r. η. naqvi, ο οποιοσ σφετεριζεται και νοσφιζεται δημοσια εξουσια ωσ δικαστησ στην κυπρο ωσ περιγραφεται πιο κατω, να συμμετεχει ωσ «κατηγορουμενοσ» σε διαδικασια που λαμβανει χωρα σε δημοσιο χωρο, σε κτίριο υπο τον τιτλο "court" που ευρισκεται εντοσ των «κυριαρχων βρετανικων βαςεων δεκελειας» και ο οποίος στερήθηκε την ελευθέρια του και φυλακίστηκε σε χωρο εντός τησ περιοχησ των «κυριαρχων βρετανικων βασεων δεκελειασ» πα αδεια του δικαστηριου πα καταχωρηση αιτησησ για εκδοση προνομιακου ενταλματοσ quo warranto
-και-
αναφορικα με τον αγγλο υπηκοο r. η. naqvi ο οποιοσ σφετεριζεται και νοσφιζεται δημοσια εξουσια στην κυπρο, ενεργει απο ανεξαρτητη, ουσιαστικη θεση (substantive in character), θεση που εχει δημιουργηθει κατ ισχυρισμο απο την συνθηκη εγκαθιδρυσησ τησ κυπριακησ δημοκρατιασ, ο οποιοσ εχει διοριστει σε αυτη την θεση απο το υπουργειο δικαιοσυνησ στο ηνωμενο βασιλειο (he is an english judge seconded to the post from the ministry of justice in the united kingdom) ωσ δικαστησ σε δημοσιο χωρο, σε κτιριο υπο τον τιτλο "court" που ευρισκεται εντοσ των «κυριαρχων βρετανικων βασεων δεκελειασ», με ουσιαστικη διαρκεια μεχρι την ληξη του διορισμου του απο το υπουργειο δικαιοσυνησ του ηνωμενου βασιλειου, ο οποιοσ ασχολειται με την πλειοψηφια ποινικων υποθεσεων και λιγοτερο περιπλοκεσ αστικεσ υποθεσεισ ( deals with the majority of criminal cases and the less complex civil cases) που αφορουν ton πληθυσμο που ζει η εργαζεται η περνα μεσω των «κυριαρχων βασεων του ακρωτηριου και τησ δεκελειασ» περιοχεσ τησ νησου κυπρου που δεν περιληφθηκαν στην κυπριακη δημοκρατια κατα την ανεξαρτησια (the courts serve all the population living or working in , or transiting through the sovereign bases of akrotiri and dhekelia, which are those portions of the island of cyprus that were not included in the republic of cyprus at independence) και δεν εφαρμοζουν ουτε στρατιωτικο νομο ουτε το αγγλικο δικαιο, αλλα τον ισχυριζομενο νομο των «κυριαρχων βασεων» το οποιο ειναι κατ ισχυρισμο στενα συνδεδεμενο και σε καποιεσ περιπτωσεισ παρομοιο με τουσ νομουσ που ισχυουν στην κυπριακη δημοκρατία (the courts apply neither military law nor english law; they apply sovereign base area law, which is closely aligned with, and in some cases identical to, the laws operating within the republic of cyprus
..................
Μ. Παρασκευά, για τον αιτητή
.....
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.: Όπως σημειώνεται στην ενδιάμεση απόφαση ημερ. 23.4.15, ο αιτητής αμφισβητεί τη νομιμότητα των οργάνων των Βρετανικών Βάσεων στην Κύπρο και θεωρώντας το ζήτημα εξαιρετικά σοβαρό απηύθυνε, μέσω του συνηγόρου του, πολυσέλιδες επιστολές σε θεσμικά όργανα της Πολιτείας, ζητώντας την παρέμβαση τους προς άρση της κατ΄ ισχυρισμό παρανομίας. Χωρίς όμως αποτέλεσμα, γεγονός που τον ώθησε να καταχωρίσει στις 6.3.15 στο Ανώτατο Δικαστήριο αίτηση για:
«Άδεια για την καταχώρηση αιτήσεως δια έκδοση Προνομιακού Εντάλματος QUO WARRANTO δια του οποίου να καλείται ο κ. R. H. Naqvi, άγγλος υπήκοος να δείξει υπό ποια εξουσία και/ή ποια νομοθεσία και/ή ποιο νομοθετικό έρεισμα και/ή νομικό έρεισμα έχει βάσει του οποίου κατέχει και/ή ασκεί δημόσια το αξίωμα του Δικαστή στην Κύπρο σε δημόσιο χώρο, σε κτίριο υπό τον τίτλο «Court» που βρίσκεται εντός των Κυρίαρχων Βρετανικών Βάσεων Δεκέλειας».
Η αίτηση ορίστηκε για ακρόαση στις 12.3.15 αλλά έκτοτε αναβλήθηκε δύο φορές, μετά από αίτημα του συνηγόρου του ότι «λόγω της σοβαρότητας και σπουδαιότητας του ζητήματος», η αίτηση θα πρέπει να εκδικαστεί από την Πλήρη Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Όμως στις 6.5.15 δήλωσε ετοιμότητα να αναπτύξει τις θέσεις του ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, όπως και έγινε. Κλήθηκε συναφώς να επιχειρηματολογήσει κατά πόσο το Ανώτατο Δικαστήριο έχει δικαιοδοσία ελέγχου των προσώπων που ασκούν εξουσία στις δύο Κυρίαρχες Βρετανικές Βάσεις της Κύπρου - εδώ της Δεκέλειας - ζήτημα για το οποίο προετράπη να εξετάσει και με την προαναφερθείσα ενδιάμεση απόφαση.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή ναι μεν αναγνώρισε ότι το ζήτημα είναι πολιτικό, αλλά πρόβαλε τον ισχυρισμό ότι τα δικαιώματα του πελάτη του καταπατούνται από τις αρχές της Βάσης Δεκέλειας και μόνο το Ανώτατο Δικαστήριο μπορεί να τον προστατεύσει αφού τα διαβήματα του προς τα θεσμικά όργανα της Πολιτείας δεν απέδωσαν.
Σ΄ ότι δε αφορά το ζήτημα της δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου να εκδώσει το αιτούμενο προνομιακό ένταλμα παρέπεμψε στη Preece v. «Estias» (1991) 1 Α.Α.Δ. 568 όπου, μεταξύ άλλων, λέχθηκε πως οι περιοχές των βάσεων δεν είναι ούτε κράτος ούτε αποικία, «. αλλά περιοχές της νήσου Κύπρου στις οποίες το Ηνωμένο Βασίλειο, κατά το χρόνο εγκαθίδρυσης της Δημοκρατίας της Κύπρου, μόνο για στρατιωτικούς και αμυντικούς σκοπούς διατήρησε την επικυριαρχία κάτω από τους περιορισμούς και προσδιορισμούς που αναφέρονται στα διεθνή και διμερή έγγραφα». Ενόψει τούτου, υποστήριξε, τα ούτω καλούμενα Δικαστήρια των Βρετανικών Βάσεων είναι παράνομα και το Ανώτατο Δικαστήριο έχει δικαιοδοσία να επιληφθεί της αίτησης.
Η εξουσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου για έκδοση του προνομιακού εντάλματος quo warranto απορρέει από το άρθρο 155.4 του Συντάγματος. Πρόκειται, όπως αναφέρεται και στην ενδιάμεση απόφαση ημερ. 23.4.15, για θεσμό που στα 55 χρόνια ύπαρξης της Κυπριακής Δημοκρατίας χρησιμοποιήθηκε - ανεπιτυχώς - μόνο σε τρεις περιπτώσεις. Στις Μαυρογένης ν. Βουλής των Αντιπροσώπων κ.α. (Αρ.2) 1995 1 Α.Α.Δ. 1034, στις Πολ. Αιτήσεις 124/10 ημερ. 18.11.11 και 206/14 ημερ. 22.12.14. Όπως δε επισημάνθηκε στις δύο τελευταίες Αιτήσεις - οι οποίες αφορούσαν αιτήσεις των Μ. Σάββα και Γλ. Χ¨Πιέρου - «Το ένταλμα της φύσης Quo Warranto αφορά στον κάτοχο δημόσιας θέσης ή αξιώματος ή δικαιώματος ή προνομίου (office, franchise,liberty or privilege). Σημαίνει «με ποιά εξουσία;» («by what authority») και αποβλέπει στον έλεγχο της εξουσίας με βάση την οποία αυτός ο κάτοχος διεκδικεί τη θέση ή τα άλλα. Αυτό, με στόχο την αποβολή ή την εκδίωξή του από τη θέση ή το αξίωμα ή τα άλλα στην κατάλληλη περίπτωση ή ακόμα και την έκδοση διατάγματος απαγορευτικού της άσκησης των αρμοδιοτήτων που αυτά συνεπάγονται. Ο σκοπός είναι δημόσιος. Δεν συναρτάται προς κάποιας φύσης ιδιαίτερο δικαίωμα του αιτητή. Ό,τι συνιστά το αντικείμενο της διαδικασίας, είναι το δικαίωμα του φερόμενου ως σφετεριστή να κατέχει τη θέση.»
Αντικείμενο λοιπόν της διαδικασίας είναι το δικαίωμα του κατ΄ ισχυρισμό σφετεριστή να κατέχει τη θέση. Με αυτονόητη την επισήμανση ότι το Ανώτατο Δικαστήριο έχει εξουσία έκδοσης του αιτούμενου εντάλματος όποτε ένα πρόσωπο σφετερίζεται θέση εντός της Επικράτειας της Δημοκρατίας. Οι Κυρίαρχες Περιοχές των Βρετανικών Βάσεων, όμως, ναι μεν δεν είναι κράτος ούτε αποικία, αλλά δυνάμει της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης δεν αποτελούν μέρος της Επικράτειας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτό αποφάσισε και η Preece v. «Estias (ανωτέρω), επί της οποίας στηρίζεται ο αιτητής και κατά συνέπεια το Ανώτατο Δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία να επιληφθεί του αιτήματος. Είναι γι΄ αυτό το λόγο που στην ενδιάμεση απόφαση ημερ. 23.4.05, το Δικαστήριο είχε προτρέψει την πλευρά του αιτητή - μάταια όπως διαφάνηκε - να προβεί σε μια δεύτερη μελέτη τόσο της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης όσο και της εν λόγω αυθεντίας. Αν το έπραττε, επιπρόσθετα της πιο πάνω επισήμανσης, ενδεχομένως να μην διελάνθανε της προσοχής του ότι το Ανώτατο Δικαστήριο στην υπό αναφορά αυθεντία, όχι μόνο δεν αμφισβήτησε τη νομιμότητα της λειτουργίας Δικαστηρίων στις Βρετανικές Βάσεις, αλλά (per curiam) διαπίστωσε και ανωμαλία στην ανυπαρξία τρόπου αμοιβαιότητας στην εκτέλεση των αποφάσεων των Δικαστηρίων της Δημοκρατίας και αυτών των Βρετανικών Βάσεων. Διατύπωσε δε συναφώς και τη θέση ότι οι κυβερνήσεις των δύο χωρών θα πρέπει να εξεύρουν λύση για την αμοιβαία εκτέλεση των αποφάσεων των εκατέρωθεν Δικαστηρίων.
Για όλα τα πιο πάνω το Ανώτατο Δικαστήριο στερείται δικαιοδοσίας να επιληφθεί του αιτήματος και η αίτηση απορρίπτεται.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
/κβπ