Ελευθερίου Παναγιώτης (Ζωοτροφές) Λτδ και Άλλοι ν. S.G. Katodritis (Trading) Co Limited εμπορευόμενη υπό την εμπορική επωνυμία Katraco, (2014) 1 ΑΑΔ 2683

Έφεση ― Τροποποίηση λόγων έφεσης ― Εφαρμοστέες αρχές ― Επιτρεπτική κατάληξη σε αίτηση τροποποίησης λόγων έφεσης ― Κατά κανόνα, τροποποιήσεις λόγων έφεσης επαγόμενες τον καλύτερο ή ακριβέστερο προσδιορισμό των υφιστάμενων λόγων έφεσης, εγκρίνονται ― Όχι όμως τροποποιήσεις που συνεπάγονται την ανάπλαση των λόγων έφεσης με την εισαγωγή νέων λόγων ― Όμως, δεν ισχύει άκαμπτος κανόνας, δεδομένου ότι η δεσπόζουσα αρχή, εδράζεται στο συμφέρον της δικαιοσύνης, στην κάθε περίπτωση ― Ιδιαίτερη σημασία έχει το ενδεχόμενο πρόκλησης ανεπανόρθωτης ζημιάς στον αντίδικο, ως αποτέλεσμα της τροποποίησης ― Η καθυστέρηση στην εκδίκαση της έφεσης, είναι άλλος παράγοντας που υπεισέρχεται στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου.

Με την αίτηση τους οι εφεσείοντες-αιτητές, οι οποίοι ήταν εναγόμενοι στην πρωτόδικη διαδικασία, ζήτησαν διάταγμα του δικαστηρίου με το οποίο να επιτρέπονταν προτεινόμενες τροποποιήσεις σε καθορισθέντα σημεία των λόγων έφεσης που είχαν καταχωρήσει.

Μεταξύ άλλων, ζητείτο άδεια για προσθήκη συμπληρωματικού λόγου έφεσης, αντικατάσταση παραγράφων συγκεκριμένων λόγων και η διαγραφή άλλων.

Η αίτηση υποστηρίχθηκε από ένορκη δήλωση ενός εκ των εφεσειόντων, όπου αναφερόταν μεταξύ άλλων, ότι με το συμπληρωματικό λόγο έφεσης συμπληρώνονται οι ήδη υφιστάμενοι λόγοι έφεσης και με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις, δεν εισάγεται νέα βάση έφεσης αλλά προσδιορίζονται καλύτερα και με σαφήνεια οι υφιστάμενοι λόγοι.

Οι εφεσίβλητοι-καθ' ων η αίτηση καταχώρησαν ένσταση και στην ένορκη δήλωση προς υποστήριξη αυτής, προβλήθηκε μεταξύ άλλων η υπέρμετρη και αδικαιολόγητη καθυστέρηση, εκ μέρους των εφεσειόντων, στην καταχώριση της αίτησης και ότι επιχειρείτο η εισαγωγή καινούριων λόγων και η ανάπλαση των υφιστάμενων χωρίς αποχρώντα λόγο.

Προβλήθηκε ακόμα ότι η υπό εξέταση αίτηση, καταχωρήθηκε μετά την καταχώρηση των περιγραμμάτων και πριν οριστεί ημερομηνία Ακρόασης.

Αποφασίστηκε ότι:

1. Με γνώμονα τις αρχές που διέπουν το ζήτημα της άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου, σε αιτήσεις όπως η παρούσα, λήφθηκε υπόψη η καθυστέρηση στην καταχώριση της αίτησης, η οποία όμως δεν φαινόταν να επηρέαζε δραματικά την πορεία της έφεσης, εφόσον αυτή δεν είχε ακόμα οριστεί για ακρόαση.

2. Ελήφθη ακόμα υπόψιν ότι, με την αιτούμενη τροποποίηση, οι εφεσίβλητοι-καθ' ων η αίτηση δεν φαίνονταν να επηρεάζονταν δυσμενώς καθ' οιονδήποτε τρόπο, που δεν μπορούσε να αποζημιωθεί με την κατάλληλη διαταγή ως προς τα έξοδα.

3. Εξετάστηκε με προσοχή το κατά πόσον οι λόγοι έφεσης, τους οποίους οι εφεσείοντες επιθυμούσαν να προσθέσουν, ήταν λόγοι που συνδέονταν με τους υφιστάμενους και βοηθούσαν στην καλύτερη διατύπωση τους ή ήταν νέοι λόγοι, ασύνδετοι με τους υφιστάμενους, οι οποίοι ουσιαστικά θα άλλαζαν τη βάση της έφεσης.

4. Προέκυπτε ότι με τον επιπρόσθετο συμπληρωματικό λόγο έφεσης δεν διευρυνόταν η βάση της έφεσης με καινούργιο λόγο έφεσης αλλά επεξηγείτο και αιτιολογείτο καλύτερα υφιστάμενος λόγος έφεσης.

5. Με την αντικατάσταση της παραγράφου 3(β) του πρώτου λόγου έφεσης με την προτεινόμενη παράγραφο 3(β) επίσης διατυπώνεται καλύτερα και πιο κατανοητά αυτός ο λόγος έφεσης. Τίποτε το καινούργιο δεν εισαγόταν αλλά διατυπωνόταν καλύτερα η προαναφερόμενη παράγραφος.

6. Όσον αφορούσε σε άλλη προτεινόμενη τροποποίηση απλώς θα διασαφηνιζόταν καλύτερα υφιστάμενος λόγος έφεσης.

7. Όμως η προτεινόμενη υποπαράγραφος (γ) (ιιι) και (ιν) εισάγει νέα στοιχεία τα οποία δεν σχετίζονται με τους υφιστάμενους λόγους έφεσης. Συγκεκριμένα επιχειρείτο η εισαγωγή ενός νέου τρόπου υπολογισμού της ζημιάς την οποία, κατ' ισχυρισμό, υπέστησαν οι εφεσίβλητοι και την οποία διεκδικούν με την ανταπαίτηση τους.

8. Όσον αφορούσε στην υποπαράγραφο (δ) της παραγράφου 1 του τρίτου λόγου έφεσης, αυτή, μέχρις ενός σημείου, συνιστά καλύτερη διατύπωση της υφιστάμενης παραγράφου (δ), από ένα σημείο όμως και μετά, εμπεριέχει νέα στοιχεία μη καλυπτόμενα από τους υφιστάμενους λόγους έφεσης.

9. Η αίτηση ήταν ορθό και δίκαιο να εγκριθεί με τους δύο πιο πάνω περιορισμούς, όσον αφορούσε σε μέρος παραγράφων που αναφέρθηκαν, ότι εισήγαγαν νέα στοιχεία.

Η αίτηση επιτράπηκε περιορισμένα, με έξοδα υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση.

Αναφερόμενες Υποθέσεις:

Χατζηγέρου ν. Α.Η.Κ. (Αρ. 1) (2003) 3 Α.Α.Δ. 31,

Chen v. Δημοκρατίας (2008) 2 Α.Α.Δ. 430,

Αρχιμανδρίτης Σεβαστιανός Σταύρου κ.ά. ν. Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (2012) 1(Α) Α.Α.Δ 827,

Muskita Aluminium Industries Ltd κ.ά. ν. Alsako Aluminium Ltd κ.ά. (2009) 1(Α) Α.Α.Δ. 59,

Φακοντή ν. Βρυώνη (2003) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1714,

Καραγιώργη ν. Αριστείδου (2014) 3 Α.Α.Δ. 351, ECLI:CY:AD:2014:C740.

Έφεση.

Έφεση από τους εφεσείοντες εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας-Αμμοχώστου (Δημητριάδου-Ανδρέου, Α.Ε.Δ.), (Αίτηση Αρ. 158/06), ημερομηνίας 14/7/2011.

Κ. Ευσταθίου, για τους Εφεσείοντες-Αιτητές.

Ε. Τσολάκη (κα), για τους Εφεσίβλητους-Καθ' ων η αίτηση.

Cur. adv. vult.

ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Νικολάτος, Π..

ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π.: Με την αίτηση τους οι εφεσείοντες-αιτητές, οι οποίοι ήταν εναγόμενοι στην πρωτόδικη διαδικασία, ζητούν διάταγμα του δικαστηρίου με το οποίο να επιτρέπεται η καταχώριση: (α) συμπληρωτικού λόγου έφεσης, (β) αντικατάσταση της παραγράφου 3(β) του πρώτου λόγου έφεσης, (γ) τροποποίηση του τρίτου λόγου έφεσης με τη διαγραφή των υποπαραγράφων (γ) και (δ) της παραγράφου 1 και αντικατάσταση τους με συγκεκριμένες νέες παραγράφους, (δ) την αντικατάσταση του, αναφερόμενου στην παράγραφο 4 του πρώτου λόγου έφεσης, ως τεκμηρίου 8, σε τεκμήριο 32 και (ε) την αντικατάσταση του, αναφερόμενου στην παράγραφο 1 του δεύτερου λόγου έφεσης ως τεκμήριο 8, σε τεκμήριο 32.

Δεν ζητείται, ειδικά, αναρίθμηση των λόγων έφεσης, όμως ζητείται οποιαδήποτε άλλη διαταγή ή θεραπεία η οποία προφανώς καλύπτει και αυτό το ζήτημα.

Η αίτηση υποστηρίζεται από ένορκη δήλωση του κ. Παναγιώτη Ελευθερίου που είναι ένας από τους εφεσείοντες. Στην ένορκη δήλωση αναγράφεται, ουσιαστικά, ότι με το συμπληρωματικό λόγο έφεσης συμπληρώνονται οι ήδη υφιστάμενοι λόγοι έφεσης και με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις δεν εισάγεται νέα βάση έφεσης αλλά προσδιορίζονται καλύτερα και με σαφήνεια οι υφιστάμενοι λόγοι.

Οι εφεσίβλητοι-καθ' ων η αίτηση καταχώρησαν ένσταση η οποία υποστηρίζεται από ένορκη δήλωση της κας Έλενας Αβραάμ, υπαλλήλου στο δικηγορικό γραφείο των δικηγόρων των εφεσιβλήτων. Στην ένσταση και την ένορκη δήλωση που την υποστηρίζει προβάλλονται οι εξής λόγοι για τους οποίους οι εφεσίβλητοι εισηγούνται ότι η αίτηση θα πρέπει να απορριφθεί:

(α) Υπέρμετρη και αδικαιολόγητη καθυστέρηση, εκ μέρους των εφεσειόντων, στην καταχώριση της αίτησης.

(β) Οι νέοι λόγοι έφεσης είναι καινούργοι και εντελώς ανεξάρτητοι από τους υφιστάμενους.

(γ) Με την υπό εξέταση αίτηση επιδιώκεται η ανάπλαση των λόγων έφεσης χωρίς να υπάρχει αποχρών λόγος.

Συγκεκριμένα οι εφεσίβλητοι αναφέρουν ότι η ειδοποίηση έφεσης καταχωρήθηκε στις 22.8.2011, ορίστηκε προδικασία στις 25.9.2013, οι εφεσείοντες καταχώρησαν το περίγραμμα τους στις 8.11.2013 και οι εφεσίβλητοι καταχώρησαν το δικό τους περίγραμμα στις 20.12.2013. Η υπό εξέταση αίτηση καταχωρήθηκε στις 4.3.2014, πριν οριστεί ημερομηνία ακρόασης.

Οι αρχές, με βάση τις οποίες εξετάζονται αιτήσεις όπως η υπό εξέταση, είναι καλά θεμελιωμένες στη νομολογία μας.

Στην υπόθεση Χατζηγέρου ν. Α.Η.Κ. (Αρ. 1) (2003) 3 Α.Α.Δ. 31 τονίστηκε ότι, κατά κανόνα, τροποποιήσεις λόγων έφεσης επαγόμενες τον καλύτερο ή ακριβέστερο προσδιορισμό των υφιστάμενων λόγων έφεσης, εγκρίνονται. Όχι όμως τροποποιήσεις που συνεπάγονται την ανάπλαση των λόγων έφεσης με την εισαγωγή νέων λόγων. Όμως, δεν ισχύει άκαμπτος κανόνας, δεδομένου ότι η δεσπόζουσα αρχή, που διέπει την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου, εδράζεται στο συμφέρον της δικαιοσύνης, στην κάθε περίπτωση. Ιδιαίτερη σημασία έχει το ενδεχόμενο πρόκλησης ανεπανόρθωτης ζημιάς στον αντίδικο, ως αποτέλεσμα της τροποποίησης. Η καθυστέρηση στην εκδίκαση της έφεσης, την οποία θα επιφέρει τυχόν τροποποίηση, είναι άλλος παράγοντας που υπεισέρχεται στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου.

Στην Chen v. Δημοκρατίας (2008) 2 Α.Α.Δ. 430 εξετάστηκε ζήτημα διακριτικής ευχέρειας κατά την εξέταση αίτησης για τροποποίηση λόγων έφεσης και τονίστηκε πως βασική αρχή για την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου είναι η εξυπηρέτηση του συμφέροντος της δικαιοσύνης, κρινομένου υπό το πρίσμα των σκοπών της έφεσης και των δικαιωμάτων των διαδίκων.

Στην πρόσφατη έφεση Αρχιμανδρίτης Σεβαστιανός Σταύρου κ.ά. ν. Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (2012) 1 Α.Α.Δ. 827, τονίστηκαν και πάλι οι ισχύουσες αρχές της νομολογίας αναφορικά με την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου σε αιτήσεις για τροποποίηση λόγων έφεσης. Έγινε πλήρης αναφορά στην νομολογία με ιδιαίτερη έμφαση στις αποφάσεις Muskita Aluminium Industries Ltd κ.ά. ν. Alsako Aluminium Ltd κ.ά. (2009) 1(Α) Α.Α.Δ. 59 και Φακοντή ν. Βρυώνη (2003) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1714. Η κοινή συνισταμένη είναι ότι η διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου ασκείται με γνώμονα το συμφέρον της δικαιοσύνης. Τέτοιες αιτήσεις ευκολότερα εγκρίνονται όταν με αυτές επιζητείται η καλύτερη παρουσίαση των επιδίκων θεμάτων και η διεύρυνση της αιτιολογίας ήδη υφιστάμενων λόγων έφεσης και δυσκολότερα εγκρίνονται όταν επιδιώκεται η ανάπλαση των λόγων έφεσης, χωρίς να υπάρχει αποχρών λόγος. Στις περιπτώσεις που γίνεται προσπάθεια να προστεθούν νέοι λόγοι, εντελώς ανεξάρτητοι από τους υφιστάμενους, το εγχείρημα γίνεται ακόμα πιο δύσκολο.

Χρήσιμη αναφορά μπορεί να γίνει και στην πολύ πρόσφατη απόφαση στην Καραγιώργη ν. Αριστείδου (2014) 3 Α.Α.Δ. 351, ECLI:CY:AD:2014:C740 στην οποία επίσης έγινε ανάλυση της νομολογίας και απαρίθμηση των ισχυουσών αρχών.

Με γνώμονα τις προαναφερόμενες αρχές που διέπουν το ζήτημα της άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου, σε αιτήσεις όπως η παρούσα, λάβαμε υπόψιν την καθυστέρηση στην καταχώριση της αίτησης, η οποία όμως δεν φαίνεται να επηρεάζει δραματικά την πορεία της έφεσης, εφόσον αυτή δεν έχει ακόμα οριστεί για ακρόαση. Λάβαμε ακόμα υπόψιν ότι, με την αιτούμενη τροποποίηση, οι εφεσίβλητοι-καθ' ων η αίτηση δεν φαίνεται να επηρεάζονται δυσμενώς καθ' οιονδήποτε τρόπο, που δεν μπορεί να αποζημιωθεί με την κατάλληλη διαταγή ως προς τα έξοδα.

Εξετάσαμε με προσοχή το κατά πόσον οι λόγοι έφεσης, τους οποίους οι εφεσείοντες επιθυμούν να προσθέσουν, είναι λόγοι που συνδέονται με τους υφιστάμενους και βοηθούν στην καλύτερη διατύπωση τους ή είναι νέοι λόγοι, ασύνδετοι με τους υφιστάμενους, οι οποίοι ουσιαστικά αλλάζουν τη βάση της έφεσης. Καταλήξαμε στα εξής συμπεράσματα:

1. Ο συμπληρωματικός λόγος έφεσης, ο οποίος φαίνεται στον Πίνακα Α επί της αιτήσεως, αναφέρεται σε, κατ' ισχυρισμό, σφάλμα του πρωτόδικου δικαστηρίου ως προς την ουσιαστική και τυπική νομική βάση της υπόθεσης των εφεσιβλήτων-εναγόντων. Κατά τους εφεσείοντες-αιτητές η υπόθεση αφορούσε σε, αμφισβητούμενο, λογαριασμό μεταξύ των διαδίκων, και ως τέτοια θα έπρεπε να είχε εξεταστεί. Αντί αυτού το πρωτόδικο δικαστήριο θεώρησε ότι η υπόθεση αφορούσε σε ακάλυπτες, επιστραφείσες ή αντικατασταθείσες επιταγές και την έκρινε στη βάση αυτής της εσφαλμένης εντύπωσης του. Το ζήτημα που εγείρεται με τον συμπληρωματικό λόγο έφεσης δεν είναι καινούργιο. Ζήτημα, αμφισβητούμενου, λογαριασμού μεταξύ των διαδίκων και οφειλομένου υπολοίπου εγείρεται, από τους εφεσείοντες-αιτητές, και στον υφιστάμενο πρώτο λόγο έφεσης τους και την αιτιολογία του καθώς και στον υφιστάμενο δεύτερο λόγο έφεσης και την αιτιολογία του. Το ζήτημα επίσης προκύπτει και από τα δικόγραφα που καταχώρησαν οι διάδικοι. Στην έκθεση απαιτήσεως των εφεσιβλήτων-εναγόντων γίνεται ευρεία αναφορά σε τιμολόγια και λογαριασμούς μεταξύ των διαδίκων, ενώ στην υπεράσπιση και ανταπαίτηση των εφεσειόντων-εναγομένων επίσης γίνεται αναφορά σε διατήρηση εμπορικού λογαριασμού μεταξύ των διαδίκων, καθώς και σε τιμολόγια και επιταγές που ανταλλάγησαν.

Κατά την κρίση μας, με τον επιπρόσθετο συμπληρωματικό λόγο έφεσης δεν διευρύνεται η βάση της έφεσης με καινούργιο λόγο έφεσης αλλά επεξηγείται και αιτιολογείται καλύτερα υφιστάμενος λόγος έφεσης.

2. Με την αντικατάσταση της παραγράφου 3(β) του πρώτου λόγου έφεσης με την προτεινόμενη παράγραφο 3(β) επίσης διατυπώνεται καλύτερα και πιο κατανοητά αυτός ο λόγος έφεσης. Τούτο φαίνεται από μια απλή σύγκριση μεταξύ της υφιστάμενης παραγράφου 3(β) του πρώτου λόγου έφεσης και της προτεινόμενης παραγράφου 3(β) του πρώτου λόγου έφεσης. Τίποτε το καινούργιο δεν εισάγεται αλλά διατυπώνεται καλύτερα η προαναφερόμενη παράγραφος.

3. Όσον αφορά την προτεινόμενη τροποποίηση των υποπαραγράφων (γ) και (δ) της παραγράφου 1 του τρίτου λόγου έφεσης, θεωρούμε ότι οι υποπαράγραφοι (γ) (ι) και (γ) (ιι) απλά διασαφηνίζουν καλύτερα τον υφιστάμενο λόγο έφεσης. Όμως η προτεινόμενη υποπαράγραφος (γ) (ιιι) και (ιν) εισάγει νέα στοιχεία τα οποία δεν σχετίζονται με τους υφιστάμενους λόγους έφεσης. Συγκεκριμένα εισάγει ένα νέο τρόπο υπολογισμού της ζημιάς την οποία, κατ' ισχυρισμό, υπέστησαν οι εφεσίβλητοι και την οποία διεκδικούν με την ανταπαίτηση τους.

4. Όσον αφορά την υποπαράγραφο (δ) της παραγράφου 1 του τρίτου λόγου έφεσης θεωρούμε ότι αυτή, μέχρις ενός σημείου, συνιστά καλύτερη διατύπωση της υφιστάμενης παραγράφου (δ), από ένα σημείο όμως και μετά εμπεριέχει νέα στοιχεία μη καλυπτόμενα από τους υφιστάμενους λόγους έφεσης. Συγκεκριμένα μέχρι το σημείο «με τη μαρτυρία του ΜΥ 2» γίνεται καλύτερη διατύπωση της παραγράφου. Στη συνέχεια, όμως, από τη φράση «και τη δήλωση/παραδοχή» μέχρι το τέλος της υποπαραγράφου γίνεται προσπάθεια προσθήκης του στοιχείου της κατ' ισχυρισμόν «παραδοχής» των εφεσιβλήτων ότι οι εφεσείοντες όντως υπέστησαν ζημιά για την οποία θα πρέπει να αποζημιωθούν και επίσης εισάγεται άλλο νέο στοιχείο ότι οι σχετικές αποζημιώσεις υπέρ των εφεσειόντων, στην ανταπαίτηση τους, θα πρέπει να καταβληθούν υπό μορφή γενικών αποζημιώσεων, στη βάση των λογαριασμών και του κύκλου των πωλήσεων τους.

5. Η αντικατάσταση του αριθμού του τεκμηρίου 8 με το τεκμήριο 32, σύμφωνα με τις παραγράφους Δ και Ε του αιτητικού της αίτησης, είναι τυπικές διορθώσεις που είναι ορθό και δίκαιο να εγκριθούν. Δεν επηρεάζουν τους εφεσίβλητους δυσμενώς.

Με βάση τα προαναφερόμενα, θεωρούμε ορθό και δίκαιο να εγκρίνουμε την αίτηση ως η παράγραφος Α του αιτητικού της, για την προσθήκη του συμπληρωματικού λόγου. Εγκρίνουμε επίσης την παράγραφο Β του αιτητικού της, αναφορικά με την παράγραφο 3(β) του πρώτου λόγου έφεσης. Εγκρίνουμε και την παράγραφο Γ του αιτητικού, ως προς τις παραγράφους (γ) και (δ) της παραγράφου 1 του τρίτου λόγου έφεσης αλλά περιορισμένα, όπως ήδη αναφέρθηκε. Ακόμα, εγκρίνουμε και τις παραγράφους Δ και Ε του αιτητικού της αίτησης.

Ο συμπληρωματικός λόγος έφεσης θα αναριθμηθεί ως λόγος έφεσης 1 και οι λόγοι έφεσης που έπονται, θα αναριθμηθούν ως λόγοι έφεσης 2 και επόμενοι. Οι τροποποιημένοι λόγοι έφεσης να καταχωρηθούν εντός 5 ημερών από της συντάξεως του παρόντος διατάγματος. Κατά τα άλλα, να ακολουθηθούν οι Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας.

Τα έξοδα της αίτησης, καθώς και τα έξοδα που θα χαθούν εξαιτίας της τροποποίησης, όπως θα υπολογιστούν από τον αρμόδιο Πρωτοκολλητή στο τέλος και θα εγκριθούν από το δικαστήριο, επιδικάζονται εις βάρος των εφεσειόντων-αιτητών και υπέρ των εφεσιβλήτων-καθ' ων η αίτηση.

Η αίτηση επιτρέπεται περιορισμένα, με έξοδα υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο

	CyLaw \| Αναφορικά μ'εμάς \| Επικοινωνία