|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2014:A461
(2014) 1 ΑΑΔ 1371
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση Αρ. 92/2010)
3 Ιουλίου, 2014
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ/στές]
ΚΥΡΙΑΚΗ ΓΕΩΡΓΊΟΥ
Εφεσείουσα/Ενάγουσα,
v.
1. ΣΤΕΛΜΕΚ ΛΤΔ,
2. ΝΕΜΕΣΙΣ ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΤΔ,
Εφεσιβλήτων/Εναγομένων.
M. Μακρή (κα) για Ν. Κληρίδη, για την Εφεσείουσα.
Α. Ντορζής, για τους Εφεσίβλητους 2.
Δικαστήριο: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Γ. Ερωτοκρίτου.
_____________________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Η Εφεσείουσα ενήγαγε την ΣΤΕΛΜΕΚ Λτδ και τους Εφεσίβλητους 2, ζητώντας πραγματικές και παραδειγματικές αποζημιώσεις για παράνομη επέμβαση και παράνομη εκσκαφή χώματος από κτήμα το οποίο, όπως ισχυριζόταν, της ανήκε. Ήταν η εκδοχή της ότι στις 8.10.2000 αγόρασε από το Συνεργατικό Ταμιευτήριο Ελλήνων Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης Κύπρου Λτδ (ΣΤΕΛΜΕΚ Λτδ), το οικόπεδο με αρ. 331. Μετά την αγορά επισκέφθηκε το οικόπεδο και είδε ότι αυτό ήταν επίπεδο και βρισκόταν λίγο πιο ψηλά από το δρόμο. Μετά από δύο περίπου μήνες, ο συνάδελφος της κ. Ιωάννης Καμπούρης, ΜΕ 2, ο οποίος επισκεπτόταν δικό του παραπλήσιο οικόπεδο, είδε μέσα στο οικόπεδο της Εφεσείουσας μια μπουλντόζα, η οποία φόρτωνε χώμα σε φορτηγό επί του οποίου αναγραφόταν η λέξη «ΝΕΜΕΣΙΣ». Ο ΜE 2 ρώτησε κάποιο που βρισκόταν κοντά στο φορτηγό γιατί αφαιρούσαν το χώμα από το οικόπεδο και εκείνος με απότομο τρόπο του είπε «να μην τον ενδιαφέρει τι κάνουν και να πάει στη δουλειά του». Ο ίδιος ενημέρωσε για το συμβάν την Εφεσείουσα και αυτή αποτάθηκε στη ΣΤΕΛΜΕΚ Λτδ από την οποία είχε αγοράσει το οικόπεδο. Όπως ισχυρίστηκε πρωτοδίκως, από την αφαίρεση του χώματος υπέστη ζημιές ύψους £7.000. Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες που δόθηκαν στην Έκθεση Απαίτησης, ποσό £4.500 απαιτείτο για κατασκευή τοίχων στήριξης, ενώ ποσό £2.500 για επαναφορά και συμπίεση του κλαπέντος χώματος.
Κατά την πρωτόδικη διαδικασία, η Εφεσείουσα απέσυρε την αγωγή της εναντίον της ΣΤΕΛΜΕΚ Λτδ και έτσι η αγωγή προχώρησε μόνο εναντίον των Εφεσιβλήτων 2[1].
Η Εφεσείουσα προς απόδειξη των πιο πάνω ισχυρισμών της, πέραν του συναδέλφου της ΜΕ 2, έδωσε μαρτυρία η ίδια και κάλεσε επίσης τον πολιτικό μηχανικό κ. Λουκά Βαρνάβα, ΜΕ 3.
Οι Εφεσίβλητοι 2 κάλεσαν ένα μόνο μάρτυρα, το Διευθυντή τους, κ. Κυριάκο Τουλούμη, ΜΥ 1, ο οποίος αρνήθηκε όλους τους πιο πάνω ισχυρισμούς της Εφεσείουσας. Συγκεκριμένα, ισχυρίστηκε ότι το 1998 οι εναγόμενοι, κατόπιν συμφωνίας με την ΣΤΕΛΜΕΚ Λτδ ανέλαβαν το έργο για μετατροπή μεγάλου κτήματος που ανήκε στην τελευταία, σε οικόπεδα. Υπεύθυνος του έργου ήταν ο ίδιος. Οι εργασίες διήρκεσαν μέχρι τις αρχές του 2001. Μέχρι την παράδοση του έργου στην ΣΤΕΛΜΕΚ Λτδ, ούτε η ενάγουσα ούτε κανένα άλλο πρόσωπο προέβη σε οποιοδήποτε παράπονο στην εταιρεία ότι μέλος του προσωπικού της προξένησε ζημιά σε οποιοδήποτε από τα υπό διαχωρισμό οικόπεδα ή ότι έκλεψε ή αφαίρεσε χώμα από αυτά. Για πρώτη φορά περιήλθε σε γνώση τους ο ισχυρισμός της Εφεσείουσας, όταν τους επιδόθηκε η αγωγή. Ούτε η εταιρεία, ούτε ο ίδιος ως διευθυντής των Εφεσιβλήτων 2 και ως υπεύθυνος του έργου έδωσαν ποτέ οδηγίες σε οποιοδήποτε μέλος του προσωπικού να αφαιρέσει χώμα από οποιοδήποτε οικόπεδο. Πέραν τούτου, η εταιρεία δεν είχε καμία ανάγκη από χώμα γιατί από τις χωματουργικές εργασίες στις οποίες προέβη, υπήρχαν περιττές ποσότητες χώματος για τις οποίες η ΣΤΕΛΜΕΚ Λτδ με την αποπεράτωση του έργου, κατέβαλε στους Εφεσίβλητους 2 αμοιβή για να τις απομακρύνουν. Στο εργοτάξιο κατά το χρόνο που γινόταν το έργο υπήρχαν αρκετά αυτοκίνητα υπεργολάβων και άλλων, όμως δεν υπήρχαν αυτοκίνητα της εταιρείας.
Το δικαστήριο αφού αξιολόγησε θετικά τη μαρτυρία των Εφεσιβλήτων 2, κατέληξε ότι η Εφεσείουσα απέτυχε να αποδείξει την ισχυριζόμενη παράνομη επέμβαση και απέρριψε την αγωγή με έξοδα εις βάρος της.
Η Εφεσείουσα με πέντε λόγους έφεσης αμφισβητεί την ορθότητα της πρωτόδικης κρίσης.
Με τον πρώτο αμφισβητεί την κατάληξη του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι η Εφεσείουσα δεν απέδειξε ότι ήταν είτε η ιδιοκτήτρια, είτε η νόμιμη κάτοχος του επίδικου οικοπέδου.
Αν και η διατύπωση των ευρημάτων του πρωτόδικου δικαστηρίου δεν είναι η ιδανικότερη και όντως δυσκολεύει, εντούτοις ο λόγος έφεσης είναι άνευ ουσίας καθότι η υπό αναφορά κατάληξη του δικαστηρίου δεν ήταν αποφασιστικής φύσεως για απόρριψη της αγωγής. Καταληκτικής σημασίας ήταν η μη ικανοποίηση του δικαστηρίου για την επάρκεια της μαρτυρίας σε ό,τι αφορά την εμπλοκή των Εφεσιβλήτων 2 στην ισχυριζόμενη παράνομη επέμβαση. Όμως ως προς την κατοχή του οικοπέδου, η Εφεσείουσα στην παράγραφο 3 της Έκθεσης Απαίτησης της, ισχυρίζεται ότι δυνάμει αγοραπωλητηρίου εγγράφου «αγόρασε από τους εναγομένους» το συγκεκριμένο οικόπεδο. Δεν διευκρίνισε όμως αν η αγορά έγινε από τους Εναγομένους 1 (ΣΤΕΛΜΕΚ Λτδ) ή από τους Εφεσίβλητους-Εναγόμενους 2 (ΝΕΜΕΣΙΣ). Εν πάση περιπτώσει, οι Εφεσίβλητοι 2 με την παράγραφο 3 της Έκθεσης Υπεράσπισής τους, αμφισβήτησαν τους συγκεκριμένους ισχυρισμούς της Εφεσείουσας. Ενόψει τούτου, η Εφεσείουσα, ανεξάρτητα από ποιους είχε αγοράσει το οικόπεδο, είχε υποχρέωση να αποδείξει με σαφή μαρτυρία ότι όντως ήταν η ιδιοκτήτρια ή η νόμιμη κάτοχος του οικοπέδου. Αντί αυτού, περιορίστηκε να αναφέρει ότι ως μέλος της ΣΤΕΛΜΕΚ Λτδ διεκδίκησε οικόπεδο από τη ΣΤΕΛΜΕΚ Λτδ και μετά από κλήρωση της αποδόθηκε το οικόπεδο 331 και ότι στη συνέχεια υπέγραψε αγοραπωλητήριο έγγραφο. Όλα αυτά όμως δεν κρίθηκαν από το δικαστήριο ότι ήταν αρκετά για να αποδείξουν τη νόμιμη κατοχή του οικοπέδου από την Εφεσείουσα, ιδιαίτερα σε μια υπόθεση για παράνομη επέμβαση που η ιδιοκτησία ή η νόμιμη κατοχή του οικοπέδου ήταν σημαντικό στοιχείο στην όλη αλυσίδα των απαιτούμενων γεγονότων. Είναι γεγονός ότι τα όσα αναφέρονται στη σελίδα 5 της πρωτόδικης απόφασης, μπορούν να παρερμηνευθούν ότι δεν υπήρχε αμφισβήτηση ως προς το ιδιοκτησιακό καθεστώς του οικοπέδου, αλλά το δικαστήριο ξεκαθάρισε το θέμα στη σελίδα 9 της απόφασης και η συγκεκριμένη κατάληξη του είναι ορθή και συμβατή με τους δικογραφημένους ισχυρισμούς των διαδίκων.
Με τους επόμενους τρεις λόγους, η Εφεσείουσα προσβάλλει την απόρριψη της μαρτυρίας της ίδιας και των άλλων δύο μαρτύρων (ΜΕ 2 και ΜΕ 3). Σε περίπτωση που κριθεί από το Εφετείο ότι ευσταθεί οποιοσδήποτε από τους πρώτους τέσσερις λόγους έφεσης, η Εφεσείουσα με τον πέμπτο λόγο έφεσης παραπονείται περαιτέρω για τη μη επιδίκαση παραδειγματικών αποζημιώσεων.
Έχουμε εξετάσει τα όσα τέθηκαν ενώπιον μας με την αγόρευση του ευπαίδευτου δικηγόρου της Εφεσείουσας, αλλά δεν έχουμε πειστεί ότι υπάρχουν λόγοι που να μας επιτρέπουν να παρέμβουμε. Ανεξάρτητα από τα επιμέρους προβλήματα που υπάρχουν και που σχετίζονται με το χαλαρό τρόπο που το πρωτόδικο δικαστήριο διατύπωσε τα ευρήματα και συμπεράσματά του, τα οποία όντως τείνουν να συγχύσουν, η αγωγή στην ουσία απορρίφθηκε καθότι το δικαστήριο δεν πείσθηκε ότι υπήρχε ενώπιον του ικανοποιητική μαρτυρία που να εμπλέκει τους Εφεσίβλητους 2 στην απομάκρυνση του χώματος, ώστε να καταλήξει σε εύρημα για παράνομη επέμβαση. Το Δικαστήριο πείστηκε από τη μαρτυρία του Διευθυντή των Εφεσιβλήτων 2, ΜΥ 1, ότι όχι μόνο οι Εφεσίβλητοι ουδέποτε αφαίρεσαν χώμα από το επίδικο οικόπεδο, αλλά ούτε υπήρχε και λόγος για κάτι τέτοιο, αφού μετά το διαχωρισμό του κτήματος υπήρχε πλεόνασμα χώματος. Είναι φανερό ότι το δικαστήριο αν και έκρινε θετικά την αξιοπιστία του ΜΕ 2, συνάδελφου της Εφεσείουσας, εντούτοις δεν θεώρησε ότι τα όσα προέκυπταν από τη μαρτυρία του ήταν αρκετά για να συνδέσουν με την απαιτούμενη βεβαιότητα τους Εφεσίβλητους 2 στην απομάκρυνση του χώματος. Και πράγματι υπήρχαν πολλά ερωτηματικά για τα οποία δεν υπήρχαν ικανοποιητικές εξηγήσεις. Για παράδειγμα, ενώ ο ΜΕ 2 αντιλήφθηκε την απομάκρυνση του χώματος περί τα τέλη του 2000 και ενημέρωσε αμέσως την Εφεσείουσα, κανένα παράπονο δεν υποβλήθηκε είτε στους Εφεσίβλητους 2 είτε στη ΣΤΕΛΜΕΚ Λτδ. Εύλογα ερωτηματικά δημιουργούνται και από το γεγονός ότι η αγωγή καταχωρήθηκε τρία χρόνια μετά. Από τη στιγμή που ακόμη και αν η μαρτυρία της Εφεσείουσας γινόταν αποδεχτή, η υπόθεση της καταρρέει κυρίως επί του επιπέδου απόδειξης και όλα τα υπόλοιπα παράπονα της περνούν σε δεύτερη θέση γι' αυτό και κρίνουμε ότι θα ήταν άνευ αντικειμένου η περαιτέρω εξέτασή τους.
Η έφεση απορρίπτεται. Επιδικάζονται υπέρ των Εφεσιβλήτων 2 έξοδα, πλέον ΦΠΑ, τα οποία θα υπολογιστούν από το Πρωτοκολλητείο και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Γ. ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.
Δ. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
/ΕΠσ
[1] Παρά ταύτα, φαίνεται ότι η Εφεσείουσα εκ παραδρομής διατήρησε την ΣΤΕΛΜΕΚ Λτδ στον τίτλο της έφεσης.