ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Bochorishvili Teimuraz (2012) 1 ΑΑΔ 806
Eazadi Majid (2012) 1 ΑΑΔ 2553
Mourad Amer Mahmoud (2012) 1 ΑΑΔ 2677
Shuying Guo ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (Αρ. 2) (2012) 1 ΑΑΔ 2725
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
(2013) 1 ΑΑΔ 2314
18 Νοεμβρίου, 2013.
[ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ SINGH KHUSHWANT,
Aιτητή,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
1. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 190/2013)
Προνομιακά εντάλματα ― Habeas Corpus ― Κράτηση για σκοπούς απέλασης ― Απαγορευμένοι μετανάστες ― Απόρριψη αίτησης για έκδοση Habeas Corpus για απελευθέρωση του αιτητή ο οποίος κρατείτο για σκοπούς απέλασης ― Εκρίθη νόμιμη η παράταση της κράτησης λόγω ύπαρξης παραγόντων που δεν επέτρεψαν την απέλαση του στο χρονικό διάστημα της πρώτης περιόδου κράτησης.
Προνομιακά εντάλματα ― Habeas Corpus ― Η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου σταθερά αποδέχεται ότι μόνο με αίτηση Habeas Corpus μπορεί να ελεγχθεί η νομιμότητα της κράτησης αλλοδαπού από πλευράς της διάρκειας της συμφώνως των προνοιών του Άρθρου 18ΠΣΤ του νόμου.
Ο αιτητής, αιτήθηκε με προνομιακό ένταλμα της φύσεως Habeas Corpus, την απελευθέρωση του από την κράτηση του η οποία διατάχθηκε για σκοπούς απέλασης.
Σύμφωνα με τα εκτεθέντα γεγονότα, κατάγεται από το Αφγανιστάν, και εισήλθε στη Δημοκρατία παράνομα μέσω των κατεχομένων εδαφών της, μαζί με τη σύζυγο και τα τρία ανήλικα τέκνα του.
Συνελήφθησαν από αστυνομικούς της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης ενώ είχαν πρόθεση να αναχωρήσουν αεροπορικώς από την Κύπρο για τη Βρετανία, καθ' ότι τα βρετανικά διαβατήρια τους ήταν πλαστά.
Με οδηγίες του Γενικού Εισαγγελέα ο αιτητής δεν διώχθηκε ποινικά και εξεδόθησαν εναντίον του διατάγματα κράτησης και απέλασης τα οποία και του γνωστοποιήθηκαν.
Η σύζυγος και τα ανήλικα παιδιά τους αφέθηκαν ελεύθεροι για ανθρωπιστικούς λόγους.
Οι αιτήσεις που υπέβαλε η οικογένεια για πολιτικό άσυλο απορρίφθηκαν, και καταχώρησαν ακολούθως ιεραρχική προσφυγή στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων.
Στις 19/6/13 ο Υπουργός Εσωτερικών έδωσε την έγκριση του όπως παραταθεί η κράτηση του αιτητή για ακόμη 6 μήνες για σκοπούς απέλασης. Περί τούτου ενημερώθηκε και ο αιτητής.
Στις 31/10/13 η Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων μετά από εξέταση, απέρριψε τις προσφυγές του αιτητή και της συζύγου.
Με την αίτηση για Habeas Corpus υποστηρίχθηκε ότι η πέραν των 6 μηνών κράτηση του αιτητή, ήταν παράνομη ως αντίθετη με τις ρητές πρόνοιες του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, Κεφ. 105 και Οδηγίας 2008/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2003.
Από την έναρξη κράτησης του αιτητή στις 4/12/12 μέχρι την καταχώρηση της αίτησης Habeas Corpus στις 24/10/13 παρήλθαν 10 μήνες και 20 ημέρες περίπου.
Οι Καθ' ων η αίτηση υπέβαλαν με την ένστασή τους τα εξής:
(α) Υπήρξε καθυστέρηση υποβολής από τον αιτητή της αίτησης για διεθνή προστασία ήτοι την 29/3/13.
(β) Ο ίδιος και η οικογένεια του δεν κατείχαν ταξιδιωτικά έγγραφα.
(γ) Δεν υπήρχε συνεργασία του για έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων.
(δ) Η απέλαση δεν ήταν δυνατή λόγω της υποβολής της αίτησης του για διεθνή προστασία την 29/3/13, η εξέταση της οποίας αποπερατώθηκε με την απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής του την 31/10/13.
(ε) Δεν εξέπνευσε η περίοδος των 18 μηνών από τη σύλληψη του για σκοπούς απέλασης.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η παρέλευση της προνοουμένης χρονικής περιόδου 6 μηνών, Άρθρο 18ΠΣΤ (7), προκειμένου να επιτευχθεί η απομάκρυνση του αιτητή έληγε ως αποτέλεσμα την 3/6/13. Παρόλα αυτά η παράταση της κράτησης του από τον Υπουργό Εσωτερικών γι' ακόμη 6 μήνες επιτεύχθηκε την 19/6/13. Κατά πόσο η απόφαση αυτή έπασχε ή όχι δεν εξεταζόταν σε εκείνο το στάδιο και το ζητούμενο στην διαδικασία Habeas Corpus ήταν η νομιμότητα της διάρκειας κράτησης του αιτητή.
2. Σύμφωνα με το Άρθρο 18ΠΣΤ η κράτηση υπηκόου τρίτης χώρας υποκειμένου σε διαδικασία επιστροφής επιτρέπεται μόνο για την προετοιμασία της επιστροφής και/ή την διεκπεραίωση της διαδικασίας απομάκρυνσης ιδίως όταν
(α) υπάρχει κίνδυνος διαφυγής ή
(β) ο συγκεκριμένος υπήκοος αποφεύγει ή παρεμποδίζει την προετοιμασία της επιστροφής ή τη διαδικασία απομάκρυνσης.
3. Τα πιο πάνω που ήταν ένας από τους λόγους που ο Υπουργός Εσωτερικών την 19/6/13 παρέτεινε την κράτηση του γι' ακόμη 6 μήνες.
4. Περαιτέρω θα έπρεπε να ληφθεί υπόψη ότι ο αιτητής δεν ήταν κάτοχος διαβατηρίου και ότι δεν υπήρχε δυνατότητα απέλασης του πριν από την εξέταση των αιτήσεων που υπέβαλε.
Η αίτηση απορρίφθηκε με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Shuying v. Δημοκρατίας (2012) 1 Α.Α.Δ. 2725,
Mehmet Aslan C-534/11 ΔΕΕ ημερ. 30/5/13.
Αίτηση.
Νικ. Χαραλαμπίδου (κα), για τον Αιτητή.
Δ. Εργατούδη (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.: Ο αιτητής, ο οποίος κατάγεται από το Αφχανιστάν, την 25/11/12 εισήλθε στη Δημοκρατία παράνομα μέσω των κατεχομένων εδαφών της. Μαζί του ήταν η σύζυγος του και 3 ανήλικα τέκνα. Την 28/11/12 μετέβησαν στο αεροδρόμιο Πάφου προκειμένου να ταξιδέψουν με προορισμό το Bristol, Μεγάλης Βρετανίας. Εκεί συνελήφθησαν από αστυνομικούς της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης καθ' ότι τα βρετανικά διαβατήρια τους ήταν πλαστά. Με οδηγίες του Γενικού Εισαγγελέα ο αιτητής δεν διώχθηκε ποινικά και στις 4/12/12 εξεδόθησαν εναντίον του διατάγματα κράτησης και απέλασης. Την ίδια ημέρα του γνωστοποιήθηκαν τα διατάγματα μέσω αστυφύλακα πλην όμως αρνήθηκε να υπογράψει την παραλαβή τους. Η σύζυγος και τα ανήλικα παιδιά τους αφέθηκαν ελεύθεροι για ανθρωπιστικούς λόγους και στις 6/12/12 υπεβαλαν αίτημα για διεθνή προστασία. Στις 29/3/13 υπέβαλε αίτημα πολιτικού ασύλου και ο αιτητής. Οι αιτήσεις όλης της οικογένειας για πολιτικό άσυλο απερρίφθηκαν, την 22/4/13 για αιτητή και 28/2/13 για σύζυγο και παιδιά. Στις 24/4/13 ο αιτητής και η σύζυγος του καταχώρησαν ιεραρχική προσφυγή στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων εναντίον των πιο πάνω αποφάσεων της Υπηρεσίας Ασύλου.
Στις 19/6/13 ο Υπουργός Εσωτερικών έδωσε την έγκριση του όπως παραταθεί η κράτηση του αιτητή για ακόμη 6 μήνες για σκοπούς απέλασης. Περί τούτου ενημερώθηκε ο αιτητής την επομένη, 20/6/13.
Στις 31/10/13 η Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων μετά από εξέταση απέρριψε τις προσφυγές του αιτητή και συζύγου.
Τα πιο πάνω είναι κοινό έδαφος των δυο πλευρών όπως αποκαλύπτεται από τις ένορκες δηλώσεις που συνοδεύουν την αίτηση και ένσταση αντίστοιχα.
Τέσσερεις προδικαστικές ενστάσεις αποσύρθησαν κατά την ακρόαση με αποτέλεσμα η αίτηση να εξετασθεί επί της ουσίας της.
Η ευπαίδευτη συνήγορος για τον αιτητή προώθησε τη θέση ότι η πέραν των 6 μηνών κράτηση του αιτητή, είναι παράνομη ως αντίθετη με τις ρητές πρόνοιες του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, Κεφ. 105 και Οδηγίας 2008/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2003.
Αντίθετη είναι η εισήγηση της ευπαιδεύτου συνηγόρου για τους καθ' ων η αίτηση. Υπεστήριξε ότι η κράτηση του αιτητή είναι νόμιμη, στηριζόμενη στα διατάγματα κράτησης και απέλασης του σε συνάρτηση με την αίτηση για πολιτικό άσυλο που υπέβαλε ο αιτητής καθυστερημένα την 29/3/13, το γεγονός ότι ο αιτητής δεν έχει ταξιδιωτικά έγγραφα και δεν συνεργάζεται με τις Αρχές για σκοπούς απέλασης του και δεν παρήλθε η προθεσμία των 18 μηνών από τη σύλληψη του, όπως προνοείται από το Κεφ. 105.
Στη Shuying v. Δημοκρατίας (2102) 1 A.Α.Δ. 2725, η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου αναφέρει τ' ακόλουθα:
«Το Άρθρο 15 της Οδηγίας 2008/115/ΕΚ, οι πρόνοιες της οποίας ενσωματώθηκαν στον περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμο Κεφ. 105, αποτελεί το νομικό πλαίσιο το οποίο διέπει το θέμα της κράτησης υπηκόου τρίτης χώρας υποκείμενου σε διαδικασίες επιστροφής κλπ.. Σύμφωνα με την πιο πάνω διάταξη οποιαδήποτε κράτηση πρέπει να έχει τη μικρότερη δυνατή διάρκεια και να διατηρείται μόνο καθόσον χρόνο η διαδικασία απομάκρυνσης εξελίσσεται και εκτελείται με τη δέουσα επιμέλεια. Το ίδιο άρθρο περιέχει πρόνοιες η εφαρμογή των οποίων αποτελεί τις ασφαλιστικές δικλείδες για την προστασία των διακιωμάτων του υποκειμένου σε κράτηση για τους σκοπούς του νόμου, υπηκόου τρίτης χώρας. Μεταξύ άλλων προβλέπεται ότι κάθε κράτος μέλος καθορίζει περιορισμένη περίοδο κράτησης η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι μήνες Τα κράτη μέλη δεν μπορούν να παρατείνουν το προαναφερόμενο χρονικό διάστημα των έξι μηνών παρά μόνο για περιορισμένο χρόνο που δεν υπερβαίνει τους δώδεκα μήνες σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο σε περιπτώσεις κατά τις οποίες, παρόλες τις εύλογες προσπάθειές τους, η επιχείρηση απομάκρυνσης είναι πιθανό να διαρκέσει περισσότερο επειδή «(α) ο συγκεκριμένος υπήκοος της τρίτης χώρας αρνείται να συνεργαστεί ή (β) καθυστερεί η λήψη εγγράφων από τρίτες χώρες.»
Σύμφωνα με τον περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμο το διάταγμα κράτησης υπόκειται σε προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος ενώ η διάρκεια της κράτησης, βάσει του Άρθρου 18ΠΣΤ του εν λόγω νόμου υπόκειται σε αίτηση για έκδοση εντάλματος Habeas Corpus δυνάμει του άρθρου 155.4 του Συντάγματος. .....................
Η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου σταθερά αποδέχεται ότι μόνο με αίτηση Habeas Corpus μπορεί να ελεγχθεί η νομιμότητα της κράτησης αλλοδαπού από πλευράς της διάρκειας της συμφώνως των προνοιών του Άρθρου 18ΠΣΤ του νόμου. (Βλ. μεταξύ άλλων, Haghilo, Πολ. Αιτ.Αρ. 133/2011, ημερ. 22.12.20011, Bochorishvilli, Πολ. Αιτ. Αρ. 38/2012, ημερ. 2.5.2012, Mjid Eazade, Πολ. Αιτ. Αρ. 137/2012, ημερ. 22.11.2012 και Amer Mahmoud, Πολ. Αιτ. 164/2012, ημερ. 30.11.2012....)».
Στα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης ο αιτητής επιζητεί, ως είναι νόμιμο δικαίωμα του, να ελεγχθεί η νομιμότητα της διάρκειας της κράτησης του με τη διαδικασία habeas corpus.
Όπως έχει προαναφερθεί ο αιτητής για σκοπούς απέλασης του τέθηκε υπό κράτηση την 4/12/12 με διάταγμα κράτησης που εξεδόθη την ίδια ημέρα από το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών. Η παρέλευση της προνοουμένης χρονικής περιόδου 6 μηνών, Άρθρο 18ΠΣΤ (7), προκειμένου να επιτευχθεί η απομάκρυνση του αιτητή έληγε ως αποτέλεσμα την 3/6/13. Παρόλα αυτά η παράταση της κράτησης του από τον Υπουργό Εσωτερικών γι' ακόμη 6 μήνες επιτεύχθηκε την 19/6/13. Κατά πόσο η απόφαση αυτή πάσχει ή όχι δεν εξετάζεται στο παρόν στάδιο, το ζητούμενο στην παρούσα διαδικασία είναι η νομιμότητα της διάρκειας κράτησης του αιτητή. Αυτό μπορεί να κριθεί υπό το φως όλων των περιστάσεων της υπόθεσης.
Από την έναρξη κράτησης του αιτητή στις 4/12/12 μέχρι την καταχώρηση της αίτησης υπό εξέταση στις 24/10/13 παρήλθαν 10 μήνες και 20 ημέρες περίπου.
Η προσφερόμενη από τους καθ' ων η αίτηση δικαιολογία τόσο για την παράταση της κράτησης του αιτητή την 19/6/13 αλλά και με την ένστασή τους στην παρούσα διαδικασία είναι:
(α) Καθυστέρηση υποβολής από αυτόν της αίτησης για διεθνή προστασία ήτοι την 29/3/13,
(β) Την μη κατοχή από αυτόν και της οικογένειας του ταξιδιωτικών εγγράφων,
(γ) Τη μη συνεργασία του γι' έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων,
(δ) Αδυναμία απέλασης του λόγω της υποβολής της αιτησης του για διεθνή προστασία την 29/3/13, η εξέταση της οποίας αποπερατώθηκε με την απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής του την 31/10/13,
(ε) Δεν εξέπνευσε η περίοδος των 18 μηνών από τη σύλληψη του για σκοπούς απέλασης.
Σύμφωνα με το Άρθρο 18ΠΣΤ η κράτηση υπηκόου τρίτης χώρας υποκειμένου σε διαδικασία επιστροφής επιτρέπεται μόνο για την προετοιμασία της επιστροφής και/ή την διεκπεραίωση της διαδικασίας απομάκρυνσης ιδίως όταν
(α) υπάρχει κίνδυνος διαφυγής ή
(β) ο συγκεκριμένος υπήκοος αποφεύγει ή παρεμποδίζει την προετοιμασία της επιστροφής ή τη διαδικασία απομάκρυνσης.
Όπου η υποβολή αιτήσεως ασύλου φαίνεται να έχει ως μοναδικό σκοπό την καθυστέρηση ή ακόμη την υπονόμευση της εκτέλεσης της απόφασης περί επιστροφής του, τότε οι περιστάσεις αυτές μπορούν να δικαιολογήσουν την διατήρηση της κρατήσεως υπηκόου τρίτης χώρας ακόμα και μετά την υποβολή αιτήσεως ασύλου, (Βλ. υπόθεση Mehmet Aslan C-534/11 ΔΕΕ ημερ. 30/5/13).
Λαμβάνω υπόψη τα πιο πάνω που ήταν ένας από τους λόγους που ο Υπουργός Εσωτερικών την 19/6/13 παρέτεινε την κράτηση του γι' ακόμη 6 μήνες. Περαιτέρω λαμβάνω υπόψη το γεγονός ότι ο αιτητής δεν είναι κάτοχος διαβατηρίου και ότι δεν υπήρχε δυνατότητα απέλασης του πριν την εξέταση της αίτησης ασύλου που υπέβαλε την 29/3/13 και της εν συνεχεία ιεραρχικής προσφυγής του ημερ. 24/4/13, η εξέταση των οποίων χρονικά τέλειωσε με την έκδοση την 31/10/13 της απορριπτικής απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ήτοι μετά την καταχώρηση της παρούσας αίτησης στις 24/10/13, καταλήγω ότι η αίτηση δεν μπορεί να επιτύχει.
Η αίτηση απορρίπτεται με €500 έξοδα σε βάρος του αιτητή.
Η αίτηση απορρίπτεται με έξοδα.