ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
IN RE ANDRANIK ASDJIAN (1981) 1 CLR 470
IN RE MOSCHATOS (1985) 1 CLR 381
BNK East Med Limited (1997) 1 ΑΑΔ 1302
Kυριακίδου Xλόη (1997) 1 ΑΑΔ 1459
Aναφορικά με την αίτηση του Σταύρoυ Μεστάνα (2000) 1 ΑΑΔ 1469
Επί τοις Αφορώσι την αίτηση της HellengerTrading Ltd (2000) 1 ΑΑΔ 1965
Base Metal Trading Ltd ν. Fastact Developments Ltd και Άλλη (2004) 1 ΑΑΔ 1535
HELLENIC BANK ν. REPUBLIC (1986) 3 CLR 481
Ζέμπασιης Παντελής και Άλλος ν. Κυπριακής Δημοκρατίας και Άλλου (2010) 3 ΑΑΔ 442
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας στους οποίους κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας Δ.1965
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Ν. 111/1985 - Ο περί Δήμων Νόμος του 1985
Ν. 19(I)/2012 - Ο περί Πώλησης Οινοπνευματοδών Ποτών Νόμος του 2011
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΩΝ F & A COFFEE POINTS LTD, Πολιτική Αίτηση αρ. 152/2013, 23/10/2013
(2013) 1 ΑΑΔ 1540
19 Ιουλίου, 2013
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 33/1964,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΑΛΚΙΒΙΑΔΟΥΣ, ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ
ΤΥΠΟΥ MANDAMUS,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΛΕΙΨΗ ΚΑΙ/Ή ΑΡΝΗΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ ΚΑΙ/Ή ΤΩΝ ΑΡΜΟΔΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ, ΝΑ ΕΞΕΤΑΣΟΥΝ ΤΙΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΙΤΗΤΟΥ ΓΙΑ ΣΚΟΠΟΥΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΤΟΥ ΤΡΟΦΙΜΩΝ, ΑΔΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΔΕΙΑ
ΠΩΛΗΣΕΩΣ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΩΔΩΝ ΠΟΤΩΝ, ΒΑΣΕΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΣ ΤΟΥΣ ΩΣ ΠΡΟΝΟΕΙΤΑΙ ΣΤΟΝ
ΠΕΡΙ ΔΗΜΩΝ ΝΟΜΟ 111/85 ΩΣ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΩΔΩΝ ΠΟΤΩΝ ΝΟΜΟ ΚΕΦ. 144, ΩΣ ΕΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗ ΑΠΟ ΤΟΝ Ν. 19(Ι)/2012 ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ (ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΠΩΛΗΣΗ) ΝΟΜΟ ΤΟΥ 2010, ΩΣ ΕΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗ, ΓΙΑ ΤΟ
ΣΝΑΚ-ΜΠΑΡ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΚΤΗ ΟΛΥΜΠΙΩΝ (ΠΡΩΗΝ ΑΠΟΘΗΚΕΣ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ) ΚΑΙ ΤΟ ΟΠΟΙΟ
ΚΑΤΕΧΕΙ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΕΤΑΙ Ο ΑΙΤΗΤΗΣ.
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 141/2013)
Προνομιακά εντάλματα ― Mandamus ― Αίτηση για παραχώρηση άδειας καταχώρησης αίτησης προνομιακού εντάλματος Mandamus, με το οποίο να διατασσόταν ο Δήμος Λεμεσού όπως εξετάσει αιτήσεις που υπέβαλε ο αιτητής με τις οποίες θα εξασφάλιζε άδεια λειτουργίας για την επιχείρηση του ― Απορρίφθηκε επί τω ότι, το αίτημα ενέπιπτε στη σφαίρα της Αναθεωρητικής δικαιοδοσίας δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος.
Προνομιακά εντάλματα ― Mandamus ― Εκδίδεται για να διαταχθούν κατώτερα δικαστήρια να ασκήσουν συγκεκριμένη εξουσία της αρμοδιότητάς τους ― Το ένταλμα μπορεί επίσης να εκδοθεί και εναντίον διοικητικής αρχής για να υποχρεωθεί να εκτελέσει δημόσιο καθήκον που επιβάλλεται από νόμο, το οποίο αρνείται να εκτελέσει.
Προνομιακά εντάλματα ― Δικαιοδοσία ― Δεν υπάρχει δικαιοδοσία στην έκδοση προνομιακού εντάλματος για διοικητικές πράξεις που εμπίπτουν κατ' αποκλειστικότητα στη σφαίρα της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δυνάμει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος ― Όμως, προνομιακό ένταλμα μπορεί να εκδοθεί αν το καθήκον δημόσιας αρχής αφορά σε θέμα ιδιωτικού δικαίου και όχι δημοσίου ― Σε τέτοια περίπτωση, το ενδιαφερόμενο πρόσωπο πρέπει να αποδείξει ότι έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την εφαρμογή του Νόμου ― Το γενικό ενδιαφέρον που μπορεί ένας να έχει στην εκτέλεση νομικού καθήκοντος, δεν του παρέχει αυτόματα locus standi.
Ο Αιτητής με μονομερή αίτηση αιτήθηκε άδεια για να καταχωρήσει αίτηση για την έκδοση εντάλματος Mandamus, με το οποίο να διατασσόταν ο Δήμος Λεμεσού όπως εξετάσει τις αιτήσεις που υπέβαλε για έκδοση υγειονομικού πιστοποιητικού, άδειας πωλήσεως οινοπνευματωδών ποτών με τις οποίες θα εξασφάλιζε στη συνέχεια άδεια λειτουργίας για την επιχείρηση Snack-bar ιδιοκτησίας του Δήμου Λεμεσού και η οποία του είχε παραχωρηθεί δυνάμει συμφωνίας άδειας χρήσης.
Με τη λήξη της συμφωνηθείσας περιόδου, ο Αιτητής αρνήθηκε να παραδώσει το υποστατικό και ο Δήμος Λεμεσού καταχώρησε αγωγή εναντίον του για απομάκρυνσή του η οποία και εκκρεμούσε.
Ο Αιτητής αποτάθηκε στο Δήμο Λεμεσού για την έκδοση των πιο πάνω πιστοποιητικών και αδειών και πληροφορήθηκε από το αρμόδιο Τμήμα ότι είχαν οδηγίες να μην τις εκδώσουν, καθότι ήταν παράνομος στο υποστατικό.
Σύμφωνα με τη θέση του αιτητή, ο Δήμος συνέχιζε να αρνείται να εκδώσει τα απαιτούμενα πιστοποιητικά και άδειες, κατά παράβαση του περί Δήμων Νόμου του 1985 (Ν. 111/85), Άρθρα 103-108.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η φύση των αποδιδόμενων πράξεων ή παραλείψεων στο Δήμο Λεμεσού σε συνδυασμό με το συμφέρον του κοινού στο συγκεκριμένο τομέα λειτουργίας της εν λόγω δημόσιας αρχής, σαφώς τις ενέτασσαν στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου με αποτέλεσμα η οποιαδήποτε πράξη ή παράλειψη της διοίκησης, να εμπίπτει στην αποκλειστική δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου δυνάμει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος.
2. Εάν ο Αιτητής θεωρούσε ότι αυτή ήταν η απόφαση του Δήμου, θα μπορούσε να την προσβάλει με προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο, δυνάμει του Άρθρου 146.
3. Από την άλλη, εάν έκρινε ότι αυτή δεν ήταν η επίσημη απάντηση του Δήμου και ότι ο Δήμος Λεμεσού παρέλειψε να του απαντήσει μέσα στην προθεσμία που προβλέπεται από το Σύνταγμα, τότε και πάλιν θα μπορούσε να είχε προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο δυνάμει του Άρθρου 146.4(γ) επικαλούμενος το Άρθρο 29 του Συντάγματος.
4. Το Ανώτατο Δικαστήριο δεν έχει παράλληλη δικαιοδοσία δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος, ώστε να μπορέσει να εκδώσει το αιτούμενο διάταγμα.
Η αίτηση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Re Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41,
Re Μεστάνα (2000) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1469,
Re Hellenger Trading Ltd (2000) 1(Γ) A.A.Δ. 1965,
Base Metal Trading Ltd v. Fastact Developments Ltd κ.ά. (2004) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1535,
Re Κυριακίδου (1997) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1459,
Re BNK East Μed Ltd (1997) 1 A.A.Δ. 1302,
Δημοκρατία ν. Τόκα (1995) 3 Α.Α.Δ. 218,
Hellenic Bank Limited v. Republic (1986) 3 C.L.R. 481,
Ζέμπασιης κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2010) 3 Α.Α.Δ. 442,
Ramadan v. E.A.C. a.ο. 1 RSCC 49,
In Re Asdjian (1981) 1 C.L.R. 470,
Re Moschatos (1985) 1 C.L.R. 381.
Αίτηση.
Α. Αδρατζιώτη (κα) για Ν. Ε. Νεοκλέους, για τον Αιτητή.
Cur. adv. vult.
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Ο Αιτητής με μονομερή αίτηση ζητά άδεια για να καταχωρήσει αίτηση για την έκδοση εντάλματος Mandamus, με το οποίο να διατάσσεται ο Δήμος Λεμεσού όπως εξετάσει τις αιτήσεις που υπέβαλε για έκδοση υγειονομικού πιστοποιητικού, άδεια πωλήσεως οινοπνευματωδών ποτών με τα οποία θα εξασφάλιζε στη συνέχεια άδεια λειτουργίας για την επιχείρηση Snack-bar το οποίο στεγάζεται σε υποστατικό στην Ακτή Ολυμπίων στον παραλιακό δρόμο Λεμεσού το οποίο υποστατικό είναι ιδιοκτησία του Δήμου Λεμεσού.
Σύμφωνα με τα γεγονότα, ο Αιτητής στις 13.4.2006 υπέγραψε συμφωνία με το Δήμο Λεμεσού, με την οποία του παραχωρήθηκε άδεια χρήσης του πιο πάνω παραθαλάσσιου υποστατικού, για περίοδο τριών ετών. Με τη λήξη της τριετίας, η συμφωνία ανανεώθηκε για άλλα τρία έτη, δηλαδή μέχρι την 31.5.2012, ενώ περί το 2009 η συμφωνία τροποποιήθηκε ώστε να αυξηθεί ο υπαίθριος χώρος χρήσης κατά 180 τ.μ.
Με τη λήξη της περιόδου, ο Αιτητής αρνήθηκε να παραδώσει το υποστατικό και ο Δήμος Λεμεσού καταχώρησε αγωγή εναντίον του για απομάκρυνσή του. Ο Αιτητής καταχώρησε Υπεράσπιση και Ανταπαίτηση και η αγωγή εκκρεμεί ακόμη στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού. Προσπάθεια του Δήμου να εξασφαλίσει προσωρινά διατάγματα με τα οποία να εμποδίζεται ο Αιτητής να παραμείνει στο υποστατικό ή να διατάσσεται να το εγκαταλείψει, απέτυχε.
Μέσα στον Απρίλη του 2013 ο Αιτητής αποτάθηκε στο Δήμο Λεμεσού για την έκδοση των πιο πάνω πιστοποιητικών και αδειών και πληροφορήθηκε από το αρμόδιο Τμήμα ότι είχαν οδηγίες να μην τις εκδώσουν, καθότι ήταν παράνομος στο υποστατικό. Ακολούθησε αλληλογραφία μεταξύ του δικηγόρου του Αιτητή και των δικηγόρων του Δήμου αναφορικά με τη μη έκδοση των πιστοποιητικών και αδειών. Ακολούθησαν καταγγελίες του Αιτητή για διάφορα αδικήματα σε σχέση με την τοποθέτηση αντικειμένων και πραγμάτων στο δρόμο και εμπλοκή της αστυνομίας με καταγγελία ότι λειτουργούσε παράνομα. Επίσης του επιβλήθηκε πρόστιμο από το Τελωνείο Λεμεσού για πώληση οινοπνευματωδών ποτών χωρίς άδεια.
Έκτοτε ο Δήμος συνεχίζει να αρνείται να εκδώσει τα απαιτούμενα πιστοποιητικά και άδειες, κατά παράβαση του περί Δήμων Νόμου του 1985 (Ν. 111/85), Άρθρα 103-108.
Κατ' αρχάς, για να παραχωρηθεί άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος, θα πρέπει να καταδειχθεί από τον Αιτητή ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμο ζήτημα. Κατά κανόνα, δεν χορηγείται άδεια στις περιπτώσεις που διαφαίνεται ότι υπάρχει άλλο ένδικο μέσο ή θεραπεία, εκτός αν αποδειχθεί ότι συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις που καθιστούν αναγκαία την παρέκκλιση από τον κανόνα (βλ. Re Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41, Re Μεστάνα (2000) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1469, Re Hellenger Trading Ltd (2000) 1(Γ) A.A.Δ.1965 και Base Metal Trading Ltd v. Fastact Developments Ltd κ.ά. (2004) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1535).
Συγκεκριμένα, το προνομιακό ένταλμα Mandamus εκδίδεται για να διαταχθούν κατώτερα δικαστήρια να ασκήσουν συγκεκριμένη εξουσία της αρμοδιότητάς τους. Το ένταλμα μπορεί επίσης να εκδοθεί και εναντίον διοικητικής αρχής για να υποχρεωθεί να εκτελέσει δημόσιο καθήκον που επιβάλλεται από νόμο, το οποίο αρνείται να εκτελέσει (βλ. Σύγγραμμα Προνομιακά Εντάλματα του Π. Αρτέμη, 1η Έκδοση 2004, σελ. 248-254).
Δεν υπάρχει δικαιοδοσία στην έκδοση προνομιακού εντάλματος για διοικητικές πράξεις που εμπίπτουν κατ' αποκλειστικότητα στη σφαίρα της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δυνάμει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος. Όμως, προνομιακό ένταλμα μπορεί να εκδοθεί αν το καθήκον δημόσιας αρχής αφορά σε θέμα ιδιωτικού δικαίου και όχι δημοσίου (βλ. Re Κυριακίδου (1997) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1459). Σε τέτοια περίπτωση, το ενδιαφερόμενο πρόσωπο πρέπει να αποδείξει ότι έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την εφαρμογή του Νόμου. Το γενικό ενδιαφέρον που μπορεί ένας να έχει στην εκτέλεση νομικού καθήκοντος, δεν του παρέχει αυτόματα locus standi (βλ. Re BNK East Μed Ltd (1997) 1 A.A.Δ. 1302).
Στην προκειμένη περίπτωση το θέμα για το οποίο παραπονείται ο Αιτητής εμπίπτει σαφώς στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου, σύμφωνα με τα νομολογηθέντα στη Δημοκρατία ν. Τόκα (1995) 3 Α.Α.Δ. 218. Η φύση των αποδιδόμενων πράξεων ή παραλείψεων στο Δήμο Λεμεσού σε συνδυασμό με το συμφέρον του κοινού στο συγκεκριμένο τομέα λειτουργίας της εν λόγω δημόσιας αρχής, σαφώς τις εντάσσουν στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου με αποτέλεσμα η οποιαδήποτε πράξη ή παράλειψη της διοίκησης, να εμπίπτει στην αποκλειστική δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου δυνάμει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος. Σχετικές είναι οι αποφάσεις Hellenic Bank Limited v. Republic (1986) 3 C.L.R. 481 και Ζέμπασιης κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2010) 3 Α.Α.Δ. 442.
Ο Αιτητής στην παράγραφο (ε) της Έκθεσης Γεγονότων, ισχυρίζεται ότι το αρμόδιο Τμήμα τον πληροφόρησε ότι είχε οδηγίες να μην εκδώσει τις άδειες και πιστοποιητικά, διότι ο Δήμος θεωρεί ότι κατείχε τα υποστατικά παράνομα. Εάν ο Αιτητής θεωρεί ότι αυτή είναι η απόφαση του Δήμου, θα μπορούσε να την προσβάλει με προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο, δυνάμει του Άρθρου 146 (βλ. Ramadan v. E.A.C. a.ο. 1 RSCC 49 και In Re Asdjian (1981) 1 C.L.R. 470 και Re Moschatos (1985) 1 C.L.R. 381). Από την άλλη, εάν κρίνει ότι αυτή δεν είναι η επίσημη απάντηση του Δήμου και ότι ο Δήμος Λεμεσού παρέλειψε να του απαντήσει μέσα στην προθεσμία που προβλέπεται από το Σύνταγμα, τότε και πάλιν θα μπορούσε να προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο δυνάμει του Άρθρου 146.4(γ) επικαλούμενος το Άρθρο 29 του Συντάγματος.
Από τη στιγμή που η παρούσα περίπτωση εμπίπτει αποκλειστικά στη δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δυνάμει του Άρθρου 146.1 του Συντάγματος, το Ανώτατο Δικαστήριο δεν έχει παράλληλη δικαιοδοσία δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος, ώστε να μπορέσει να εκδώσει το αιτούμενο διάταγμα.
Υπό τις περιστάσεις, η αίτηση δεν μπορεί να εγκριθεί και απορρίπτεται.
Η αίτηση απορρίπτεται.