ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
COSTAS KYRIACOU ν. YIANNOULLA GEORGHIADOU (1970) 1 CLR 145
Bαρδιάνος Πάνος Π. ν. Edwin John Thomas Richards (1998) 1 ΑΑΔ 698
Βαλεντίνου Τ. Μανώλη ν. Δώρου Ελευθερίου (2000) 1 ΑΑΔ 2034
Μιάρης Βασίλης και Άλλη ν. Λαϊκή Κυπριακή Τράπεζα Λτδ (2009) 1 ΑΑΔ 435
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΚΑΤΣΗ κ.α. ν. Α.Μ.C. HOTELS LTD κ.α., ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 315/2012, 23/1/2020, ECLI:CY:AD:2020:A29
Σ.Π. v. Ε.Γ., ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 49/15, 5/7/2021, ECLI:CY:DOD:2021:18
Σ.Π. v. Λ.Κ., ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 27/2021, 24/11/2022, ECLI:CY:DOD:2022:33
(2013) 1 ΑΑΔ 1085
27 Μαΐου, 2013
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ/στές]
1. ADBOARD LTD,
2. ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΡΚΙΔΗΣ,
Εφεσειόντες,
ν.
ΔΗΜΟΥ ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ,
Εφεσιβλήτου.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 148/2011)
Έφεση ― Επαναφορά έφεσης ― Επιτράπηκε επαναφορά έφεσης η οποία απορρίφθηκε λόγω μη καταχώρησης περιγράμματος αγόρευσης ― Παράγοντες οι οποίοι επενέργησαν ώστε η διακριτική ευχέρεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου να ασκηθεί υπέρ της αποδοχής της αίτησης για επαναφορά της απορριφθείσας έφεσης.
Έφεση ― Επαναφορά έφεσης ― Οι περί Εφέσεων (Προδικασία) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 1996, Κανονισμός 13(ε) ― Η νομολογία δεν ευνοεί την εύκολη παροχή άδειας για επαναφορά απορριφθείσας αίτησης. Αυτή δε η αυστηρότητα του κανόνα επεκτείνεται ακόμα και σε περιπτώσεις παραλείψεων, αμέλειας, ή σφαλμάτων του δικηγόρου ― Τούτο όμως δε σημαίνει ότι παραλείψεις και σφάλματα του δικηγόρου δεν μπορούν ποτέ να δικαιολογήσουν την επαναφορά απορριφθείσας έφεσης ― Η επαναφορά μπορεί να επιτραπεί σε περιπτώσεις όπου αντικειμενικοί παράγοντες, αν και δεν απολήγουν σε "πέραν των δυνάμεων" κατάσταση, εν τούτοις, απολήγουν σε τέτοια αποδυνάμωση του δικηγόρου που να μην μπορούσε να ανταποκριθεί σε ό,τι απαιτείτο.
Έφεση ― Επαναφορά έφεσης ― Τα Δικαστήρια δεν μπορούν να αυτοδεσμευθούν σε οποιοδήποτε κανόνα που θα περιόριζε τη θεμελιακή τους υποχρέωση να διασφαλίσουν την ισορροπία μεταξύ αφενός της ανάγκης συμμόρφωσης προς τις διαδικαστικές οδηγίες τους προς όφελος και της τελεσιδικίας και αφετέρου, του δικαιώματος του διαδίκου να ακουστεί ― Ούτε μπορούν να καταγραφούν εκ των προτέρων εξαντλητικά οι περιπτώσεις που θα επέτρεπαν ή δεν θα επέτρεπαν επαναφορά απορριφθείσας έφεσης.
Οι εφεσείοντες - αιτητές, επιδίωξαν με την αίτηση την έκδοση διατάγματος από το Εφετείο με το οποίο να διατασσόταν η επαναφορά έφεσης η οποία είχε απορριφθεί κατ' εφαρμογή του Κανονισμού 13(ε) των περί Εφέσεων (Προδικασία) Διαδικαστικών Κανονισμών του 1996.
Με ένορκη δήλωση εκ των δικηγόρων των αιτητών η οποία υποστήριζε την αίτηση, παρατίθεντο οι λόγοι για τους οποίους σημειώθηκε η παράλειψη καταχώρησης του περιγράμματος αγόρευσης των εφεσειόντων ως οι οδηγίες του Δικαστηρίου. Η εν λόγω παράλειψη είχε ως αποτέλεσμα την απόρριψη της ύστερα από την τήρηση από το Πρωτοκολλητείο της προβλεπόμενης από τον Κανονισμό διαδικασίας.
Ο καθ' ου η αίτηση-εφεσίβλητος υπέβαλε ένσταση στο αίτημα για επαναφορά και διεξήχθη Ακρόαση.
Οι κύριοι λόγοι στους οποίους στηρίχθηκαν τα γεγονότα που αναφέρθηκαν στην ένορκη δήλωση ως και η ίδια η αίτηση, είχαν ως εξής:
α) Κατά τον ουσιώδη χρόνο στον οποίο απωλέσθη η σχετική προθεσμία, το σύστημα ηλεκτρονικών υπολογιστών του γραφείου των δικηγόρων των αιτητών δέχθηκε επίθεση από ιό και/ή worm το οποίο δημιούργησε σοβαρότατο πρόβλημα στο δίκτυο ηλεκτρονικών υπολογιστών του γραφείου.
β) Ένεκα του πιο πάνω υιού και/ή worm ο μηχανισμός κατανομής της εργασίας του γραφείου υπέστη επίσης βλάβη με αποτέλεσμα να αποσυντονιστεί και να καταστεί αναποτελεσματικός και ανενεργός. Το πρόβλημα τελικώς εντοπίστηκε ύστερα από επανειλημμένες προσπάθειες αφού προηγουμένως υπήρξε συνεχιζόμενη δυσλειτουργία.
γ) Η απώλεια της σχετικής προθεσμίας ήταν αποτέλεσμα της έλλειψης ειδοποίησης των δικηγόρων των εφεσειόντων - αιτητών από το ηλεκτρονικό πρόγραμμα του γραφείου. Σχετικά τιμολόγια και αποδείξεις πληρωμής αναφορικά με τις υπηρεσίες αποκατάστασης, επισυνάφθησαν ως Τεκμήρια.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Είναι γεγονός ότι στην εποχή την οποία διανύουμε, η τεχνολογία υπεισέρχεται ολοένα και περισσότερο στη ζωή μας και ακόμη πιο έντονα στις επαγγελματικές μας διεργασίες. Τόσο ατομικά, όσο και υπηρεσιακά, οι προσφερόμενες υπηρεσίες στον ιδιωτικό, αλλά και στο δημόσιο τομέα, καθίστανται ολοένα και περισσότερο εξαρτώμενες από την τεχνολογία.
2. Στην υπό εξέταση περίπτωση ήταν κατανοητό ότι η παράλειψη των δικηγόρων των αιτητών-εφεσειόντων, προκλήθηκε εξαιτίας της αποτυχίας του συστήματος το οποίο χρησιμοποιούν στο γραφείο τους, για τους λόγους που εξηγήθηκαν.
3. Το Εφετείο ικανοποιήθηκε ότι δεν παρέλειψαν οι ίδιοι να προβούν σε οποιαδήποτε απαιτούμενη ενέργεια προς το σκοπό αποκατάστασης και επαναφοράς του συστήματος στη λειτουργική του βάση, έτσι ώστε να αποφευχθούν λάθη και παραλείψεις όπως αυτό που τελικά οδήγησε στην απόρριψη της έφεσης.
4. Με αυτό ως δεδομένο δεν μπορούσε να καταλογιστεί αμέλεια ή αδικαιολόγητη παράλειψη στην πλευρά των δικηγόρων των αιτητών-εφεσειόντων.
5. Οι περιστάσεις δικαιολογούσαν την επαναφορά της έφεσης κατ' εφαρμογή της επιφύλαξης στην προαναφερθείσα πρόνοια του Κανονισμού 13(ε).
Η αίτηση επιτράπηκε.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Μίαρης κ.ά. ν. Λαϊκή Κυπριακή Τράπεζα Λτδ (2009) 1 Α.Α.Δ. 435,
Kyriakou v. Georghiadou (1970)1 C.L.R. 145,
Βαρδιάνος ν. Richards (1998) 1 Α.Α.Δ. 698,
Μανώλη ν. Ελευθερίου (2000) 1 Α.Α.Δ. 2034.
Έφεση ― Αίτηση.
Αίτηση επαναφοράς στα πλαίσια της πιο πάνω Έφεσης από τους Ενάγοντες εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (Παρπαρίνος, Π.Ε.Δ.), (Αγωγή Αρ. 4526/2004), ημερομ. 11/3/2011.
Δ. Καλλής με Λ. Διομήδους, για τον Εφεσείοντα - Αιτητή.
Γρ. Λεοντίου με Δ. Γεωργιάδου, για τους Εφεσίβλητους - Καθ' ων η Αίτηση.
Ex tempore
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Κληρίδης, Δ.
ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ.: Η υπό τον ως άνω τίτλο και αριθμό έφεση είχε οριστεί για προδικασία στις 24.5.2012. Κατά την ημερομηνία εκείνη δόθηκαν από το Εφετείο οδηγίες για ετοιμασία περιγράμματος αγόρευσης από τους εφεσείοντες εντός 45 ημερών. Στις 5.9.2012 ο Πρωτοκολλητής του Δικαστηρίου υπέβαλε ενώπιον του Εφετείου σημείωμα σύμφωνα με τον Κανονισμό 13(ε) των περί Εφέσεων (Προδικασία) Διαδικαστικών Κανονισμών του 1996 με το οποίο ενημέρωνε το Δικαστήριο ότι οι εφεσείοντες παρέλειψαν να καταχωρήσουν περίγραμμα αγόρευσης. Το Εφετείο, αφού επιλήφθηκε του θέματος σύμφωνα με τις πρόνοιες του ως άνω Κανονισμού, απεφάσισε την ίδια ημέρα όπως απορρίψει την έφεση λόγω της διαπιστωθείσας μη καταχώρησης του περιγράμματος των εφεσειόντων, με έξοδα εις βάρος τους.
Οι εφεσείοντες στη συνέχεια καταχώρησαν την υπό εξέταση αίτηση ημερομηνίας 31.10.2012 με την οποία ζητούν από το Εφετείο την έκδοση διατάγματος με το οποίο να διατάσσεται η επαναφορά της έφεσης. Με ένορκη δήλωση του εκ των δικηγόρων των αιτητών κ. Κ. Καλλή, η οποία υποστηρίζει την αίτηση, παρατίθενται οι λόγοι για τους οποίους σημειώθηκε αποδεδειγμένα η παράλειψη καταχώρησης του περιγράμματος αγόρευσης των εφεσειόντων ως οι οδηγίες του Δικαστηρίου. Οι κύριοι λόγοι συνοψίζονται στις παραγράφους 7 - 14 της ένορκης δήλωσης και έχουν ως ακολούθως:
"7. Στις αρχές Ιουνίου του έτους 2012 το σύστημα ηλεκτρονικών υπολογιστών του γραφείου μας δέχθηκε επίθεση από ιό και/ή worm το οποίο δημιούργησε σοβαρότατο πρόβλημα στο δίκτυο ηλεκτρονικών υπολογιστών του γραφείου μας.
8. Ένεκα του πιο πάνω υιού και/ή worm το ηλεκτρονικό πρόγραμμα ΖΥΓΟΣ υπέστη βλάβη με αποτέλεσμα ο μηχανισμός κατανομής της εργασίας να αποσυντονιστεί και να καταστεί αναποτελεσματικός και ανενεργός. Καλέσαμε αμέσως το αρμόδιο τεχνικό ο οποίος προέβη σε επιδιόρθωση του, ως μας ανέφερε. Επισυνάπτεται, ως Τεκμήριο 1 απόδειξη πληρωμής ημερομηνίας 8/06/2012.
9. Πράγματι το σύστημα άρχισε να λειτουργεί αλλά ως είχαμε διαπιστώσει εκ των υστέρων όχι αποτελεσματικά.
10. Λάβαμε γνώση της αναποτελεσματικότητας ύστερα από υπενθύμιση συναδέλφου κατά το τέλος Αυγούστου του έτους 2012 αναφορικά με παράλειψη καταχώρισης δικογράφου εντός της προθεσμίας που είχε ταχθεί από το Δικαστήριο.
11. Ύστερα από αυτή την πληροφόρηση καλέσαμε εκ νέου τον τεχνικό ο οποίος μας ανέφερε ότι ο ιός και/ή worm το οποίο αρχικά μας δημιούργησε το πρόβλημα δεν είχε εξουδετερωθεί αλλά είχε κρυφτεί. Εφόσον ως μας ανέφερε εντόπισε τον ιό τον καθάρισε και εγκατάστησε νέο anti-virus πρόγραμμα στο server και σε όλα τα computer του γραφείου. Αντίγραφο της σχετικής απόδειξης πληρωμής ημερομηνίας 27/08/2012 επισυνάπτω ως Τεκμήριο 2 στην παρούσα Ένορκη Δήλωση μου.
12. Ακόμη και μετά την εφαρμογή του νέου προγράμματος anti-virus παρατηρήσαμε ότι το σύστημα μας και πιο συγκεκριμένα το σύστημα ΖΥΓΟΣ δυσλειτουργούσε και ως εκ τούτου καλέσαμε την εταιρεία Softline Computer Systems Ltd η οποία είναι και η εταιρεία που εγκατέστησε στο γραφείο μας το πρόγραμμα ΖΥΓΟΣ να διορθώσει το πρόβλημα που δημιουργήθηκε. Μετά τον έλεγχο του server και όλων των ηλεκτρονικών υπολογιστών του γραφείου ο αρμόδιος τεχνικός μας διαβεβαίωσε ότι εντόπισε το worm που προκάλεσε το πρόβλημα και το καθάρισε. Επισυνάπτω ως Τεκμήριο 3 στην παρούσα το σχετικό τιμολόγιο της εταιρείας Softline Computer Systems Ltd ημερομηνίας 7/09/2012.
13. Η πιο πάνω δυσλειτουργία του συστήματος έδωσε το έναυσμα στο Γραφείο για πραγματικό έλεγχο - και όχι μέσω Computer - όλων των εκκρεμούσων υποχρεώσεων αναφορικά με θέματα στα οποία υπάρχει προθεσμία. Μετά τον πιο πάνω έλεγχο διαπίστωσα κατά ή περί τις 23 Οκτωβρίου 2012 ότι η πιο πάνω Έφεση ουδέποτε είχε παραπεμφθεί σε μένα μέσω του Συστήματος και ότι η προθεσμία για καταχώριση του περιγράμματος είχε εκπνεύσει.
14. Μέσα στο φάκελο δεν εντόπισα οποιαδήποτε ειδοποίηση του Αρχιπρωτοκολλητή αναφορικά με την τύχη της Έφεσης. Ως εκ τούτου στις 24/10/2012 επισκέφτηκα το Πρωτοκολλητή Πολιτικών Εφέσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου ο οποίος με πληροφόρησε ότι η Έφεση απορρίφθηκε στις 5/09/2012 λόγω μη Καταχώρησης Περιγράμματος Αγόρευσης. Το Γραφείο δεν έχει ποτέ πληροφορηθεί για την απόρριψη της Έφεσης."
Ο καθ' ου η αίτηση-εφεσίβλητος υπέβαλε ένσταση στο αίτημα για επαναφορά και οι συνήγοροι των δύο πλευρών υπέβαλαν προς το Εφετείο τις παραστάσεις τους.
Σύμφωνα με τις πρόνοιες των περί Εφέσεων (Προδικασία) Διαδικαστικών Κανονισμών - Κανονισμός 13, παράγραφος (β), αν ο εφεσείων παραλείψει να υποβάλει περίγραμμα αγόρευσης, η έφεση απορρίπτεται. Σύμφωνα δε περαιτέρω με την επιφύλαξη στην παράγραφο (ε) του ίδιου Κανονισμού, νοείται ότι έφεση που απορρίπτεται δυνάμει του Κανονισμού τούτου, επαναφέρεται όταν αποδεικνύεται ότι η μη καταχώρηση περιγράμματος αγόρευσης οφείλεται σε λόγο "πέραν των δυνάμεων" του εφεσείοντα με αποτέλεσμα η μη επαναφορά της να ισοδυναμεί με αποστέρηση του δικαιώματος να ακουστεί.
Και οι δύο συνήγοροι ενώπιόν μας παρέπεμψαν το Δικαστήριο σε αριθμό αποφάσεων της νομολογίας στις οποίες αναλύεται και ερμηνεύεται η πιο πάνω επιφύλαξη, σε διαφορετικές περιπτώσεις οι οποίες απασχόλησαν στο πλαίσιο αιτήσεων για επαναφορά εφέσεων που είχαν απορριφθεί.
Εκτενής επισκόπηση της επί του θέματος νομολογίας έγινε μεταξύ άλλων και από το Εφετείο στην έφεση Μίαρης κ.ά. ν. Λαϊκή Κυπριακή Τράπεζα Λτδ (2009) 1 Α.Α.Δ. 435. Όπως τονίστηκε, είναι γεγονός ότι η νομολογία δεν ευνοεί την εύκολη παροχή άδειας για επαναφορά απορριφθείσας αίτησης. [Kyriakou v. Georghiadou (1970)1 C.L.R. 145]. Αυτή δε η αυστηρότητα του κανόνα επεκτείνεται ακόμα και σε περιπτώσεις παραλείψεων, αμέλειας, ή σφαλμάτων του δικηγόρου. [Βαρδιάνος ν. Richards (1998) 1 Α.Α.Δ. 698]. Τούτο όμως δε σημαίνει ότι παραλείψεις και σφάλματα του δικηγόρου δεν μπορούν ποτέ να δικαιολογήσουν την επαναφορά απορριφθείσας έφεσης. Όπως διαφαίνεται από την απόφαση στην υπόθεση Μανώλη ν. Ελευθερίου (2000) 1 Α.Α.Δ. 2034, η επαναφορά μπορεί να επιτραπεί σε περιπτώσεις όπου αντικειμενικοί παράγοντες, αν και δεν απολήγουν σε "πέραν των δυνάμεων" κατάσταση, εν τούτοις, απολήγουν σε τέτοια αποδυνάμωση του δικηγόρου που να μην μπορούσε να ανταποκριθεί σε ό,τι απαιτείτο. Όπως προστέθηκε στην ίδια απόφαση, τα Δικαστήρια δεν μπορούν να αυτοδεσμευθούν σε οποιοδήποτε κανόνα που θα περιόριζε τη θεμελιακή τους υποχρέωση να διασφαλίσουν την ισορροπία μεταξύ αφενός της ανάγκης συμμόρφωσης προς τις διαδικαστικές οδηγίες τους προς όφελος και της τελεσιδικίας και αφετέρου, του δικαιώματος του διαδίκου να ακουστεί. Ούτε μπορούν να καταγραφούν εκ των προτέρων εξαντλητικά οι περιπτώσεις που θα επέτρεπαν ή δεν θα επέτραπαν επαναφορά απορριφθείσας έφεσης.
Επανερχόμενοι στα γεγονότα τα οποία οι αιτητές-εφεσείοντες έχουν προβάλει προς υποστήριξη του αιτήματός τους για την επαναφορά της έφεσης, γεγονότα τα οποία δε φαίνεται να αμφισβητούνται παρά μόνο τυγχάνουν διαφορετικής αξιολόγησης και προσέγγισης από τον καθ' ου η αίτηση-εφεσίβλητο, παρατηρούμε τα εξής: Το όλο πρόβλημα το οποίο παρουσιάζεται να είναι υπεύθυνο για την παράλειψη των αιτητών-εφεσειόντων να καταχωρήσουν το περίγραμμα αγόρευσής τους εντός της ταχθείσας προθεσμίας, είχε ως έναυσμα τεχνική βλάβη την οποία υπέστη το ηλεκτρονικό λογισμικό το οποίο χρησιμοποιείται στο γραφείο των δικηγόρων τους με στόχο την αποτελεσματική και ταχεία διεκπεραίωση των εργασιών τους. Οι αιτητές-εφεσείοντες επεξηγούν με λεπτομέρεια στην ένορκη δήλωση προς υποστήριξη της αίτησής τους τα διαβήματα στα οποία είχαν προβεί με στόχο την επιδιόρθωση και ομαλή επαναλειτουργία του συστήματος έτσι ώστε να διασφαλιστεί η αποφυγή οποιωνδήποτε λαθών ή παραλείψεων. Είναι βέβαια η θέση της πλευράς του καθ' ου η αίτηση-εφεσιβλήτου ότι, παρά τη σημειωθείσα βλάβη που προκάλεσε τις περιπλοκές και παρά τις όποιες προσπάθειες στις οποίες είχαν προβεί οι δικηγόροι των αιτητών-εφεσειόντων προς επιδιόρθωσή της, εν τούτοις παρείχετο η δυνατότητα χρησιμοποίησης και άλλων μέσων προς αποφυγή παραλείψεων όπως αυτή που οδήγησε στη μη καταχώρηση εμπρόθεσμα του περιγράμματός τους.
Είναι γεγονός ότι στην εποχή την οποία διανύουμε, η τεχνολογία υπεισέρχεται ολοένα και περισσότερο στη ζωή μας και ακόμη πιο έντονα στις επαγγελματικές μας διεργασίες. Τόσο ατομικά, όσο και υπηρεσιακά, οι προσφερόμενες υπηρεσίες στον ιδιωτικό, αλλά και στο δημόσιο τομέα, καθίστανται ολοένα και περισσότερο εξαρτώμενες από την τεχνολογία. Στην υπό εξέταση περίπτωση κατανοούμε ότι η παράλειψη των δικηγόρων των αιτητών-εφεσειόντων, προκλήθηκε εξαιτίας της αποτυχίας του συστήματος το οποίο χρησιμοποιούν στο γραφείο τους, για τους λόγους που εξηγήθηκαν και είμαστε ικανοποιημένοι ότι δεν παρέλειψαν οι ίδιοι να προβούν σε οποιαδήποτε απαιτούμενη ενέργεια προς το σκοπό αποκατάστασης και επαναφοράς του συστήματος στη λειτουργική του βάση, έτσι ώστε να αποφευχθούν λάθη και παραλείψεις όπως αυτό που τελικά οδήγησε στην απόρριψη της έφεσης. Με αυτό ως δεδομένο δεν μπορούμε να καταλογίσουμε αμέλεια ή αδικαιολόγητη παράλειψη στην πλευρά των δικηγόρων των αιτητών-εφεσειόντων. Κρίνουμε δε ότι οι περιστάσεις δικαιολογούν την επαναφορά της έφεσης κατ' εφαρμογή της επιφύλαξης στην προαναφερθείσα πρόνοια του Κανονισμού 13(ε).
Ενόψει της κατάληξής μας αυτής, παρέλκει η εξέταση άλλων θεμάτων που έχουν εγερθεί και απασχολήσει στο πλαίσιο της παρούσας αίτησης, όπως είναι η εξέταση της συνταγματικότητας προνοιών του Κανονισμού 13.
Διατάσσεται η επαναφορά της υπό τον ως άνω τίτλο και αριθμό έφεσης η οποία είχε απορριφθεί στις 5.9.2012. Θα προχωρήσουμε να δώσουμε σχετικές οδηγίες ως προς τη διεκπεραίωση της επαναφερόμενης έφεσης και να εκδώσουμε διαταγή ως προς τα έξοδα, αφού ακούσουμε και τις δύο πλευρές.
Η αίτηση επιτυγχάνει.