BLOCZEK LIMITED ν. VIANOVA HOLDINGS LIMITED, Πολιτική Έφεση Αρ. 387/2010, 11/7/2013

Α Π Ο Φ Α Σ Η

ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την παρούσα έφεση προσβάλλεται, με τρεις λόγους έφεσης, η ενδιάμεση απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού, ημερ. 5.11.2010, στην αίτηση ημερ. 16.7.2010.

Με την προσβαλλόμενη απόφαση του, το πρωτόδικο δικαστήριο οριστικοποίησε συντηρητικά διατάγματα που είχαν εκδοθεί μονομερώς στις 16.7.2010. Με τα διατάγματα εκείνα απαγορευόταν στην εναγόμενη 2-εφεσείουσα: (α) να αποξενώσει ή επιβαρύνει τις μετοχές της στην Tripont, (β) να αποξενωθεί το δάνειο στο οποίο είχε υποκαταστήσει την εναγόμενη 1 Brassolis Holdings Limited, (γ) να επιτρέψει στην Tripont να αλλάξει τη μετοχική της διάρθρωση, και (δ) να αποξενώσει ή επιβαρύνει τα περιουσιακά στοιχεία ή το ενεργητικό της Tripont.

Από τα σχετικά περίπλοκα γεγονότα της υπόθεσης, τα οποία περιγράφονται με λεπτομέρεια στις πρώτες εφτά σελίδες της πρωτόδικης απόφασης, διαφαίνεται ότι η ενάγουσα-εφεσίβλητη ήταν μέτοχος μειοψηφίας στην πρώτη εναγόμενη εταιρεία (η οποία στη συνέχεια θα αναφέρεται ως η Brassolis) και καταχώρησε παράγωγη αγωγή (derivative action), στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού, με αγώγιμο δικαίωμα κατ΄ ισχυρισμό συνωμοσία, απάτη, παράβαση καθηκόντων εμπιστοσύνης και καλής πίστης και παράβαση εμπιστευτικότητας, εκ μέρους των εναγομένων, κάνοντας επίκληση ειδικά του άρθρου 216 του περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ. 113. Κατά τον ισχυρισμό της εφεσίβλητης, με συνωμοσία και απάτη έγινε μεταβίβαση των μετοχών της Brassolis, στη Ρουμάνικη εταιρεία S.C. Tripont Invest SRL (η Tripont), προς όφελος της εφεσείουσας-εναγόμενης 2, η οποία είναι κυπριακή εταιρεία. Προς όφελος της εφεσείουσας, έγινε επίσης υποκατάσταση (novation), εκχώρηση δηλαδή δανείου που η Tripont όφειλε στην Brassolis.

Το πρωτόδικο δικαστήριο βρήκε ότι η όλη συναλλαγή ήταν ύποπτη εφόσον το τίμημα που κατέβαλε η εφεσείουσα στην Brassolis για τη μεταβίβαση των μετοχών αλλά και την υποκατάσταση του δανείου, ήταν μόνον ένα ευρώ. Έκρινε, επομένως, το δικαστήριο ότι πληρούνταν οι προϋποθέσεις του άρθρου 32 του περί Δικαστηρίων Νόμου (Ν 14/60) και ότι ήταν ορθό και δίκαιο να ασκήσει τη διακριτική του ευχέρεια υπέρ της οριστικοποίησης των, μονομερώς εκδοθέντων, παρεμπιπτόντων διαταγμάτων με σκοπό την εξασφάλιση των δικαιωμάτων της εφεσίβλητης μέχρι την εκδίκαση της αγωγής.

Οι λόγοι έφεσης είναι τρεις:

1. Ότι η απόφαση του πρωτόδικου δικαστηρίου, πως η μή αποκάλυψη του γεγονότος ότι οι μεταβιβασθείσες μετοχές της Tripont ήταν επιβαρυμένες προς όφελος της τράπεζας OTP δεν επηρέαζε τη μονομερή έκδοση των παρεμπιπτόντων διαταγμάτων, ήταν εσφαλμένη.

2. Ότι η κατάληξη του πρωτόδικου δικαστηρίου πως η Brassolis πώλησε τις μετοχές που κατείχε στην Tripont για μόνο ένα ευρώ και ότι επομένως η συναλλαγή ήταν ύποπτη, είναι εσφαλμένη, και

3. Ότι το πρωτόδικο συμπέρασμα πως οι επίδικες συναλλαγές, μεταξύ της Brassolis, της Tripont και της εφεσείουσας θα έπρεπε να εξυπηρετούν τα συμφέροντα των μετόχων της Brassolis, ήταν εσφαλμένο.

Είναι θεμελιωμένη αρχή του δικαίου της επιεικείας ότι η διαδικασία με μονομερή αίτηση επιβάλλει στον αιτητή, την υποχρέωση αποκάλυψης στο δικαστήριο όλων των ουσιαστικών γεγονότων, εκείνων δηλαδή που μπορεί να ασκήσουν επιρροή στη δικαστική κρίση. Τέτοιες αιτήσεις είναι υψίστης πίστεως και γι΄ αυτό ο αιτητής έχει καθήκον να φέρει εις γνώσιν του δικαστηρίου οποιαδήποτε γεγονότα γνωρίζει ή οποιαδήποτε γεγονότα θα εγνώριζε αν ασκούσε εύλογη επιμέλεια, τα οποία μπορεί να είναι ευνοϊκά για τον απόντα διάδικο (τον αντίδικο του) και μπορεί να ασκήσουν επιρροή στην κρίση του δικαστηρίου. Παράλειψη παρουσίασης ουσιωδών γεγονότων ενώπιον του δικαστηρίου, σε μονομερή αίτηση, θεωρείται ως είδος εξαπάτησης του δικαστηρίου και το δικαστήριο έχει τη διακριτική ευχέρεια να ακυρώσει ένα, μονομερώς εκδοθέν, παρεμπίπτον διάταγμα, για το λόγο της μη αποκάλυψης ουσιωδών γεγονότων, χωρίς καν να εξετάσει την ουσία της αίτησης. Επομένως τέτοιο θέμα, όταν εγείρεται, εξετάζεται κατά προτεραιότητα. Το τί συνιστά ουσιώδες γεγονός είναι αντικειμενικό (Δέστε: Γρηγορίου ν. Χριστοφόρου (1995) 1 Α.Α.Δ. 248).

Η αποκάλυψη όλων των ουσιωδών γεγονότων συναρτάται με την ύψιστη καλή πίστη που ο αιτητής πρέπει να επιδείξει ερχόμενος στο δικαστήριο και ζητώντας θεραπεία σύμφωνα με το δίκαιο της επιεικείας (Δέστε: The Timberland of USA v. Evans & Sons Ltd κ.α. (1998) 1 Α.Α.Δ 1179 και Demstar Ltd v. Zim Israel Navigation Co Limited (1996) 1 Α.Α.Δ. 597 - Δέστε επίσης: Δήμος Πάφου ν. Βοσκού (2001) 1 Α.Α.Δ. 1168).

Με γνώμονα τις προαναφερόμενες αυθεντίες και αρχές εξετάσαμε τα ενώπιον μας τεθέντα στοιχεία και παρατηρούμε τα εξής:

Η μονομερής αίτηση της εφεσίβλητης-ενάγουσας ημερ. 16.7.2010, στη βάση της οποίας εκδόθηκαν τα προαναφερόμενα παρεμπίπτοντα διατάγματα και, στη συνέχεια, (με την προσβαλλόμενη απόφαση) οριστικοποιήθηκαν, συνοδεύεται από ένορκη δήλωση του κ. Karoly Szekernyes ημερ. 16.7.2010. Στην προαναφερόμενη ένορκη δήλωση επισυνάπτεται σωρεία τεκμηρίων. Το τεκμήριο 3 είναι η συμφωνία αγοραπωλησίας μετοχών ημερ. 26.5.2010. Με την συμφωνία εκείνη πωλήθηκαν οι μετοχές της εταιρείας Brassolis, στην εταιρεία Tripont, στην εφεσείουσα εταιρεία. Στη συμφωνία γίνεται πλήρης αναφορά στην τράπεζα ΟΤΡ και στην τράπεζα ΟΤΡ Ρουμανίας και στη σελ. 3 του τεκμηρίου 3 γίνεται ρητή αναφορά στην ενεχυρίαση (δέσμευση) των μετοχών της Brassolis στην Tripont (που υπερβαίνουν το 85% του μετοχικού κεφαλαίου), προς όφελος της τράπεζας ΟΤΡ. Στη σελ. 4 του τεκμηρίου 3 γίνεται επίσης ρητή αναφορά ότι η πώληση των μετοχών από την Brassolis στην εφεσείουσα γίνεται υπό την επιφύλαξη του δικαιώματος της τράπεζας ΟΤΡ στις ενεχυριασθείσες μετοχές. Επίσης γίνεται αναφορά στο τίμημα πωλήσεως των μετοχών που είναι όντως ένα ευρώ, όμως στη συμφωνία φαίνονται όλες οι συναλλαγές που έγιναν μεταξύ των μερών που υπέγραψαν τη συμφωνία, περιλαμβανομένης και της εκχώρησης του δανείου από την Brassolis στην εφεσείουσα. Φαίνονται δηλαδή όλες οι παράμετροι του θέματος.

Εκτός από το τεκμήριο 3, στην προαναφερόμενη ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την αίτηση της εφεσίβλητης, όπως ήδη αναφέραμε, επισυνάπτεται και πληθώρα άλλων εγγράφων. Με τα προαναφερόμενα δεδομένα, θεωρούμε πως δεν υπάρχει οποιαδήποτε απόκρυψη ουσιώδους γεγονότος εκ μέρους της εφεσίβλητης-ενάγουσας. Η επιβάρυνση, με την ενεχυρίαση, των μετοχών της Brassolis στην Tripont, οι οποίες μεταβιβάστηκαν στην εφεσείουσα-εναγόμενη 2, είχε αποκαλυφθεί. Άρα η παρατήρηση του πρωτόδικου δικαστηρίου, στη σελ. 19 της απόφασης του, πως το στοιχείο αυτό δεν είχε αποκαλυφθεί αλλά ότι αυτό το γεγονός δεν ήταν ουσιώδους και αποφασιστικής σημασίας, δεν είναι ακριβής. Από τη στιγμή, όμως, που το γεγονός αυτό αποκαλύφθηκε δεν τίθεται ζήτημα μη αποκάλυψης οποιουδήποτε ουσιώδους γεγονότος. Κατ΄ επέκταση και η αναφορά στο άρθρο 216 του περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ. 113, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 522 του αγγλικού Companies Act 1985, δεν έχει οποιαδήποτε καθοριστική σημασία στην έκβαση της υπόθεσης.

Ο δεύτερος λόγος έφεσης, ότι είναι εσφαλμένη η πρωτόδικη κατάληξη πως η συναλλαγή παρουσιαζόταν ύποπτη, επειδή η πώληση των μετοχών και η εκχώρηση του δανείου έγιναν με αντάλλαγμα ένα ευρώ, επίσης δεν ευσταθεί. Το πρωτόδικο δικαστήριο έκαμε αναφορά σε όλες τις παραμέτρους της συμφωνίας αγοραπωλησίας μετοχών και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η όλη συναλλαγή ήταν ύποπτη και φαινόταν ουσιαστικά να ευνοεί την εφεσείουσα-εναγόμενη 2 και να είναι εις βάρος των συμφερόντων της Brassolis και, κατ΄ επέκταση, της ενάγουσας-εφεσίβλητης, η οποία είναι μέτοχος μειοψηφίας στην Brassolis και καταχώρησε την προαναφερόμενη αγωγή με σκοπό την υπεράσπιση των συμφερόντων της ως μετόχου μειοψηφίας. Όσον αφορά τη φύση της παράγωγης αγωγής έγινε αναφορά, από τον ευπαίδευτο συνήγορο της εφεσείουσας, στην πολύ πρόσφατη απόφαση στην Π.Ε. 255/10, Χρίστου ν. Μήλλιου κ.α., ημερ. 13.6.2013.

Δεν βρίσκουμε οτιδήποτε το εσφαλμένο στην κατάληξη του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι η όλη συναλλαγή παρουσιαζόταν ύποπτη αλλά ούτε και στην παρατήρηση του ότι οι επίδικες συναλλαγές θα έπρεπε να εξυπηρετούν τα συμφέροντα των μετόχων της Brassolis, η οποία προσβάλλεται με τον τρίτο λόγο έφεσης. Δεν μας διαφεύγει, συναφώς, ότι με την αγωγή και την αίτηση της η ενάγουσα-εφεσίβλητη ισχυρίζεται ότι με συνομωσία και απάτη μεταξύ της Brassolis και της εφεσείουσας η Brassolis αποξενώθηκε από μεγάλη περιουσία χωρίς ουσιαστικό αντάλλαγμα, ενώ η εφεσείουσα επωφελήθηκε από μεγάλη περιουσία, εις βάρος των περιουσιακών δικαιωμάτων της ενάγουσας-εφεσίβλητης υπό την ιδιότητα της ως μετόχου μειοψηφίας στην Brassolis.

Για τους προαναφερόμενους λόγους η έφεση απορρίπτεται με έξοδα εις βάρος της εφεσείουσας, τα οποία να υπολογιστούν από τον αρμόδιο Πρωτοκολλητή και να υποβληθούν για έγκριση από το δικαστήριο.

Δ.

/ΕΑΠ.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο

	CyLaw \| Αναφορικά μ'εμάς \| Επικοινωνία