|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2013) 1 ΑΑΔ 1044
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 91/2013)
14 Μαΐου, 2013
[ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
- ΚΑΙ -
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΡΚΕΛΛΑΣ ΜΑΡΚΟΥ ΠΕΛΕΚΑΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΓΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΤΥΠΟΥ CERTIORARI
- KAI -
ANAΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΑΡΝΑΚΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 29/4/2013 ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΣΤΕΓΗΣ ΜΕ ΑΡ. 8/2013, Η ΟΠΟΙΑ ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΚΑΘ΄ ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ, ΛΟΓΩ ΠΛΑΝΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΕΙΚΕΙΑΣ, ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 30.2 ΚΑΙ 30.3 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 6 ΤΗΣ ΕΣΑΔ.
____________
Γιολάντα Ζαχαρίου (κα) για Ανδρέα Β. Ζαχαρίου, για την Αιτήτρια.
__________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Ex tempore)
ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.: Η αιτήτρια, σύζυγος του καθ΄ ου η αίτηση και μητέρα δύο ανηλίκων κοριτσιών, καταχώρησε μονομερή αίτηση στο Οικογενειακό Δικαστήριο Λάρνακας, για έκδοση προσωρινού διατάγματος αποκλειστικής χρήσης της συζυγικής στέγης. Το Δικαστήριο, αφού προηγουμένως άκουσε τη δικηγόρο της αιτήτριας, διέταξε με ex tempore απόφασή του, ημερ. 29.4.2013, επίδοση της μονομερούς αίτησης, η οποία είναι ορισμένη σήμερα ενώπιόν του.
Η αιτήτρια επιζητεί την παραχώρηση άδειας για καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari για το λόγο ότι το Δικαστήριο παράνομα, αυθαίρετα, χωρίς εξουσία, λανθασμένα και χωρίς να λάβει υπ΄ όψιν τη σχετική νομοθεσία και τις αρχές που πηγάζουν τόσο από το Σύνταγμα, ΄Αρθρα 30.2 και 30.3, αλλά και τις αρχές της φυσικής δικαιοσύνης, διέταξε την επίδοση της μονομερούς αίτησης, αντί να εκδώσει αιτιολογημένη απόφαση, εγκρίνοντας ή απορρίπτοντας την αίτηση.
Η κα Ζαχαρίου διά ζώσης, επανέλαβε τα όσα εκτίθενται στην αίτηση και στην ένορκη δήλωση της αιτήτριας, τονίζοντας ιδιαιτέρως το επείγον του ζητήματος, αλλά και τις εξαιρετικές περιστάσεις που συνιστούν γεγονότα που περιβάλλουν την παρούσα υπόθεση σε συνδυασμό με το «χρονοβόρο και την ανεπάρκεια» του εναλλακτικού μέσου της έφεσης. Προς υποστήριξη της θέσης της, όσον αφορά τις εξαιρετικές περιστάσεις, παρέπεμψε στην Αίτηση Alucoal Holdings Ltd (Αρ.2) (2003) 1Β Α.Α.Δ. 942, Ηλιάδη Δ., όπου υιοθετήθηκαν οι Μεστάνας ν. Δημοκρατίας (2000) 1 Α.Α.Δ. 1469 και Hellenger Trading Ltd (2000) 1 Α.Α.Δ. 1965.
Η κα Ζαχαρίου εισηγείται ότι, πρώτον, το Δικαστήριο δεν αποφάσισε υπό τας περιστάσεις, ως είχε υποχρέωση, αφού προηγουμένως άκουσε τη συνήγορο της αιτήτριας και ως εκ τούτου υποχρεούτο να αποφασίσει αν θα απέρριπτε ή θα ενέκρινε το αίτημα, χωρίς, όπως αντιλαμβάνομαι, να παρέχεται επιλογή διαταγής προς επίδοση της σχετικής αίτησης στην άλλη πλευρά. Δεύτερο, σε περίπτωση που το παρόν Δικαστήριο κρίνει ότι υπάρχει απόφαση του Δικαστηρίου, η οποία υπόκειται σε έφεση, η περίπτωση θα πρέπει να ενταχθεί κάτω από το λόγο της Μεστάνας και Hellenger, ανωτέρω, ούτως ώστε να παρακαμφθεί και το εμπόδιο αυτό, εν όψει των «εξαιρετικών περιστάσεων».
Η διαδικασία έκδοσης προνομιακού εντάλματος δεν συνιστά υποκατάστατο του ένδικου μέσου της έφεσης, ούτε μέσο εποπτείας της διαδικασίας των Επαρχιακών Δικαστηρίων ή της πρακτικής που ακολουθήθηκε (Αναφορικά με το Γενικό Εισαγγελέα (Αρ.3) (1993) 1 Α.Α.Δ. 42 και Αναφορικά με την αίτηση της Global Consolidator Public Ltd (2006) 1 Α.Δ.Δ. 464). Αντικείμενό της, είναι ο έλεγχος της ορθότητας αλλά και της νομιμότητας της απόφασης εκεί όπου διαπιστώνεται από το πρακτικό της σχετικής απόφασης και/ή διαδικασίας, όπως καταγράφεται στα πρακτικά, έλλειψη ή υπέρβαση δικαιοδοσίας, έκδηλη πλάνη περί το νόμο, προκατάληψη ή παραβίαση των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης.
Στοχεύει η διαδικασία, όχι στον έλεγχο της ορθότητας, αλλά της νομιμότητας της απόφασης (Αναφορικά με την αίτηση της Marewave Shipping & Trading Company Ltd (1992) 1 A.A.Δ. 116). Εκεί όπου εκ πρώτης όψεως προκύπτει ότι το Δικαστήριο έχει δικαιοδοσία και ότι η διαδικασία εξελίχθηκε κανονικά, το Ανώτατο Δικαστήριο δεν προχωρεί στην έκδοση προνομιακού διατάγματος επειδή ενδεχομένως το κατώτερο Δικαστήριο αντιλήφθηκε λανθασμένα ένα νομικό σημείο (Αναφορικά με το Μάριο Χρίστου (1996) 1 Α.Α.Δ. 398). Εκεί όπου το Δικαστήριο κέκτηται δικαιοδοσίας, δεν είναι δυνατόν να θεωρηθεί ότι έχει υπερβεί ή ότι καταχράστηκε τη δικαιοδοσία του, απλώς και μόνο επειδή ερμήνευσε λανθασμένα ένα νομοθέτημα ή ακόμα αποδέχθηκε παράνομη μαρτυρία (Χρίστου, ανωτέρω), ή, τέλος αν παραπλανήθηκε ως προς τα γεγονότα. Σε κάθε περίπτωση, το διάταγμα δεν στοχεύει στη διόρθωση λανθασμένης απόφασης του πρωτόδικου Δικαστηρίου. Δεν τίθεται ζήτημα αντικατάστασης της κρίσης που διαμόρφωσε το κατώτερο Δικαστήριο αναφορικά με ζήτημα που αποφάσισε στα πλαίσια της δικαιοδοσίας του, με την κρίση του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
΄Εχει πάγια νομολογηθεί, ότι σε πολύ σπάνιες και εξαιρετικές περιστάσεις δίδεται άδεια καταχώρισης αίτησης προνομιακού εντάλματος ή θα χορηγηθεί η έκδοση τέτοιου εντάλματος εκεί όπου προσφέρεται άλλο ένδικο μέσο (Αναφορικά με τις Αιτήσεις της Αυγής Ι. Κωνσταντινίδου κ.α. (1992) 1 Α.Α.Δ. 853).
Όπως εξήγησε η Ολομέλεια στην Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41, σελ. 48-49:
«Και αν ακόμα ο αιτητής ικανοποιήσει το Δικαστήριο ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως ή/και συζητήσιμο ζήτημα, αυτό δεν είναι αρκετό από μόνο του για να του δοθεί η αναγκαία άδεια. Πρέπει, επίσης, να αποδείξει ότι υπάρχουν εξαιρετικές συνθήκες. Όπου προβλέπεται άλλο ένδικο μέσο και, ειδικά διαδικασία έφεσης, το Ανώτατο Δικαστήριο σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, κάτω από εξαιρετικές περιστάσεις, δίδει άδεια.».
Στην παρούσα περίπτωση εκείνο που έχει συμβεί είναι ότι το Δικαστήριο, εξασκώντας τη διακριτική του ευχέρεια, διέταξε την επίδοση της μονομερούς αιτήσεως στην άλλη πλευρά, ώστε να της δοθεί η ευκαιρία να ακουστεί για τους λόγους που επεξήγησε στην απόφασή του, κρίνοντας ότι αυτό θα εξυπηρετούσε καλύτερα τα συμφέροντα της δικαιοσύνης. Δεν θα συμφωνήσω με την ευπαίδευτη συνήγορο ότι το Δικαστήριο, από τη στιγμή που άκουσε τη δικηγόρο της αιτήτριας, δεν είχε άλλη λύση παρά να εκδώσει ή να απορρίψει το αιτούμενο διάταγμα. Προσεκτική ανάγνωση της απόφασης του Δικαστηρίου ημερ. 29.4.2013, φανερώνει ότι το Δικαστήριο δεν έκρινε επί της ουσίας, δηλαδή αν συνέτρεχαν ή όχι οι προϋποθέσεις του άρθρου 32 του Νόμου 14/60 ή άλλου σχετικού Νόμου. Το Δικαστήριο, εκ του περισσού θα έλεγα, προσπαθώντας να επεξηγήσει γιατί έκρινε αναγκαία την επίδοση στην άλλη πλευρά, αναλώθηκε σε ανάλυση και παράθεση νομολογίας. Η ουσία είναι ότι το Δικαστήριο εξασκώντας τη διακριτική του ευχέρεια, έκρινε στο τέλος ότι θα ήταν «εύλογο και δίκαιο» να δοθεί η ευκαιρία να ακουστεί και η άλλη πλευρά.
Στην υπόθεση Αναφορικά με την αίτηση του Κώστα Σμυρνιού, αιτητή στην Αίτηση Διατροφής του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (2000) 1 Α.Α.Δ. 43, το Δικαστήριο σχολιάζοντας τις ενέργειες του πρωτόδικου Δικαστηρίου παράθεσε τα πιο κάτω:
«Όσο και αν ο τρόπος με τον οποίο το Οικογενειακό Δικαστήριο αντίκρυσε ορισμένες πτυχές υπόκειται σε επίκριση, ήταν εντούτοις ορθή η βασική διαπίστωση ότι δεν απέμενε ο,τιδήποτε προς εξέταση σχετικά με την αίτηση για προσωρινό διάταγμα. Εσφαλμένα ήταν βέβαια που το Δικαστήριο συνέχισε να θεωρεί την αίτηση μονομερή. Διότι με τις δοθείσες οδηγίες για επίδοση, ώστε να ακουστεί και η άλλη πλευρά, εν προκειμένω τη μετέτρεψε, στο χρόνο που την όρισε, σε αίτηση διά κλήσεως. Όπως υποστήριξε και ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή. Αυστηρώς βέβαια θα έπρεπε, από τη στιγμή που το Δικαστήριο δεν ήταν διατεθειμένο να επιληφθεί του ζητήματος στη βάση μονομερούς αίτησης, να έδιδε οδηγίες όπως το ζήτημα τεθεί με αίτηση διά κλήσεως όπως ορίζει η Δ.48 κ. 8(3): σύμφωνα με τον Καν. 11 του αναφερθέντος Διαδικαστικού Κανονισμού του 1990, ισχύουν οι Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας εφόσον δεν έχει γίνει άλλη πρόνοια. Προβλέπεται στον κ.8(3) της Δ.48 ότι:
"(3) The Court or Judge dealing with an application made ex parte may direct that it be made by summons with notice to such persons as the Court or Judge may think fit."».
Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο ενήργησε στα πλαίσια της δικαιοδοσίας του εξασκώντας τη διακριτική του ευχέρεια και δεν βλέπω ότι συντρέχει λόγος για παραχώρηση του αιτήματος. Δεν εγείρεται εδώ καν θέμα έλλειψης ή υπέρβασης εξουσίας ώστε να καθιστά την έκδοση του εντάλματος επιτακτική.
΄Οσον αφορά το δεύτερο ζήτημα, κρίνω ότι υπάρχει άλλη εναλλακτική θεραπεία, αυτή της έφεσης. Αν η αιτήτρια και η ευπαίδευτη συνήγορος της θεωρούν ότι συντρέχουν λόγοι, έχουν το δικαίωμα να καταχωρήσουν έφεση εναντίον της απόφασης του Δικαστηρίου.
Υπό τας περιστάσεις, κρίνω ότι δεν μπορώ να εντάξω την παρούσα περίπτωση στα πλαίσια που επιθυμεί η κα Ζαχαρίου και όπως ήταν η τελική της εισήγηση: Δεν συντρέχουν τέτοιες εξαιρετικές περιστάσεις οι οποίες να δικαιολογούν τη χορήγηση της αιτούμενης άδειας, παρά την ύπαρξη του εναλλακτικού μέσου της έφεσης. Παρόλο που δεν είναι νομολογιακά δυνατός, ο προκαθορισμός του τι συνιστά «εξαιρετικές περιστάσεις» αυτό κρίνεται με βάση τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης, κρίνω ότι τα γεγονότα που έχουν προβληθεί δεν δικαιολογούν τη χορήγηση άδειας. Όπως τονίστηκε στην Αίτηση Alucoal Holdings Ltd, ανωτέρω:
«Η απόφαση Μεστάνας υιοθετήθηκε πρόσφατα στην υπόθεση Hellenger Trading Ltd (2000) 1 Α.Α.Δ. 1965, όπου τονίστηκε από το Δικαστή Κωνσταντινίδη ότι,
"Και εφόσον παρέχεται η δυνατότητα άσκησης έφεσης, που επίσης θα εκδικαστεί από το Ανώτατο Δικαστήριο, και δι΄ αυτής θα είναι δυνατή η παροχή πλήρους και εξ ίσου αποτελεσματικής θεραπείας, η αίτηση που απευθύνεται στον κατάλοιπο της εξουσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δεν δικαιολογείται".»
Εξ άλλου, η υπόθεση είναι ορισμένη ενώπιον του Οικογενειακού Δικαστηρίου για επίδοση σήμερα. Αν εμφανιστεί η άλλη πλευρά, θα πρέπει να της δοθούν οδηγίες για καταχώριση ένστασης, μπορεί λοιπόν να υποβληθεί αίτημα, εν όψει των συνθηκών για σύντομη εκδίκαση, ώστε το ζήτημα να επιλυθεί το ταχύτερο δυνατόν, από το εκδικάζον Οικογενειακό Δικαστήριο.
Η αίτηση απορρίπτεται.
Δ. Μιχαηλίδου, Δ.
/ΜΔ