|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
ARTEMIS COMPANY LIMITED ν. "THE SHIP ""SONJA""" (1972) 1 CLR 153
HELLENIC BANK ν. KOSMA (1984) 1 CLR 53
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας στους οποίους κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας Δ.9
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Αγωγή Ναυτοδικείου Αρ. 14/2011)
20 Ιουλίου, 2012
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.]
THE ROYAL BANK OF SCOTLAND N.V.
(ΠΡΩΗΝ ABN AMPO BANK N.V.),
Ενάγοντες,
- και -
ΤΟΥ ΠΛΟΙΟΥ "KALIA",
Εναγομένων.
Αίτηση ημερ. 11.11.11, για παρέμβαση της Ocean Tankers Holdings Public Co Ltd
Γ. Στεφάνου (κα) για Μ. Ξ. Ιωάννου, για τους Αιτητές-Εναγομένους.
Άκις Μοντάνιος με Π. Ιακωβίδη, για τους Καθ' ων η αίτηση-Ενάγοντες.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Η παρούσα αίτηση έχει υποβληθεί από την εταιρεία Ocean Tankers Holdings Public Company Ltd, η οποία είναι η μητρική της Kalia Maritime Co Ltd, πλοιοκτήτριας εταιρείας του εναγόμενου πλοίου «Kalia». Με την αίτηση στοχεύει στο να εξασφαλίσει άδεια για να λάβει μέρος στη δικαστική διαδικασία ως ενδιαφερόμενο πρόσωπο. Η αίτηση στηρίζεται στα άρθρα 30-32 και 237 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Δικαστηρίου στη δικαιοδοσία του ως Ναυτοδικείο. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η αίτηση καταχωρίστηκε μετά που οι Καθ' ων η αίτηση με αίτησή τους ζήτησαν την εκποίηση του πλοίου εκκρεμούσης της διαδικασίας. Κατά την πρώτη εμφάνιση της αίτησης εκείνης, η μητρική εταιρεία με προφορικό αίτημα προσπάθησε να παρέμβει, αλλά μετά από ένσταση των Καθ' ων η αίτηση δεν της επετράπη και το δικαστήριο διέταξε ότι αν η μητρική εταιρεία ήθελε να παρέμβει στην παρούσα διαδικασία, θα έπρεπε να υποβάλει γραπτή αίτηση, πράγμα που έπραξε με την παρούσα αίτηση.
Προτού αναφερθώ στην ένορκη δήλωση που συνοδεύει την αίτηση, θα επαναλάβω το ιστορικό της διαφοράς, όπως το συνόψισα στην απόφαση μου ημερ. 12.1.2012 για εκποίηση του πλοίου:-
«Το εναγόμενο πλοίο «Kalia» ανήκει στην εταιρεία Kalia Maritime Company Limited, η οποία είναι θυγατρική της Ocean Tankers Holdings Public Company Limited. Η Ενάγουσα-Αιτήτρια Τράπεζα με την αγωγή της εναντίον του Εναγόμενου-Καθ' ου η αίτηση πλοίου, αξιώνει το συνολικό ποσό των ΗΠΑ$328.961.757,51, πλέον τόκο, το οποίο όπως ισχυρίζεται, οφείλεται στη βάση τρεχούμενου λογαριασμού και συμφωνιών δανείου που υπογράφηκαν το 2007, μεταξύ των Αιτητών και της μητρικής εταιρείας Ocean Tankers Holdings Company Limited, στο εξής «η δανειολήπτρια». Σύμφωνα με το κλητήριο ένταλμα, ο τρεχούμενος λογαριασμός δανείου ήταν εξασφαλισμένος μεταξύ άλλων συμφωνιών εγγυήσεων και με δύο θέσμιες υποθήκες επί του πλοίου, οι οποίες καταχωρήθηκαν στο Νηολόγιο Κυπριακών Πλοίων. Το 2009 η δανειολήπτρια παρέλειψε να καταβάλλει τις δόσεις αποπληρωμής του δανείου, με αποτέλεσμα οι Αιτητές να τερματίσουν όλες τις μεταξύ των μερών συμβάσεις και να κηρύξουν όλα τα δάνεια και τόκους, πληρωτέα. Στη συνέχεια, κινήθηκαν διάφορες αγωγές σε άλλες χώρες και όλα τα πλοία της δανειολήπτριας εταιρείας, συνελήφθηκαν.
Το εναγόμενο πλοίο, το οποίο από 23.7.2009 βρισκόταν ανενεργό και παροπλισμένο στο Λιμάνι Λεμεσού, συνελήφθη στις 23.8.2011 στα πλαίσια της παρούσας αγωγής. Παρά τη σύλληψή του, δεν υπήρξε οποιαδήποτε εμφάνιση εκ μέρους του, οπότε και το διάταγμα κατέστη απόλυτο. Το Δικαστήριο έθεσε ως όρο για την απελευθέρωσή του, την καταχώρηση εκ μέρους ή για λογαριασμό του, εγγύησης ύψους €1.000.000. Η ιδιοκτήτρια του εναγομένου πλοίου, μέχρι σήμερα δεν έχει φροντίσει για την απελευθέρωσή του και έκτοτε παραμένει υπό σύλληψη στο λιμάνι Λεμεσού.»
Προς συμπλήρωση του ιστορικού, θα πρέπει να αναφερθεί ότι το δικαστήριο στις 12.9.2011, εκκρεμούσης της διαδικασίας, εξέδωσε διάταγμα για εκποίηση του πλοίου, το οποίο πωλήθηκε και το προϊόν εκποίησης του κατατέθηκε στο Δικαστήριο.
Επανέρχομαι στην ένορκη δήλωση του κ. Γ. Ιωαννίδη, Διευθυντή της Αιτήτριας εταιρείας, που συνοδεύει την παρούσα αίτηση. Όπως εκεί αναφέρεται, οι αξιώσεις των Καθ' ων η αίτηση-Εναγόντων κατά του πλοίου, προκύπτουν από συμβάσεις μεταξύ της μητρικής εταιρείας και της πλοιοκτήτριας εταιρείας, η οποία ήταν εγγυήτρια. Οι Αιτητές ισχυρίζονται ότι μεταγενέστερα των πιο πάνω συμφωνιών, υπήρξε νέο «Συμφωνητικό», ημερ. 21.4.2011, το οποίο αντικατέστησε όλες τις προηγούμενες. Ο ενόρκως δηλών αναφέρει ότι για τις πιο πάνω συμφωνίες, οι Καθ' ων η αίτηση ενήγαγαν στην Αγγλία τόσο τη μητρική, όσο και την πλοιοκτήτρια εταιρεία, οι οποίες ήγειραν ανταπαίτηση. Η δικαστική διαδικασία στα αγγλικά δικαστήρια βρίσκεται σε εκκρεμότητα. Η δικηγόρος των Αιτητών εισηγήθηκε ότι η αίτηση θα πρέπει να εγκριθεί, ώστε να δοθεί η ευκαιρία στη μητρική εταιρεία να εκπροσωπηθεί και να παρουσιάσει τις θέσεις της αναφορικά με το αβάσιμο των αξιώσεων των Καθ' ων η αίτηση-Εναγόντων και το βάσιμο της ανταπαίτησης των Αιτητών.
Οι Καθ' ων η αίτηση καταχώρησαν γραπτή ένσταση προβάλλοντας τους εξής λόγους:- (1) Η παρούσα αγωγή κατά του πλοίου είναι πραγματοπαγής (in rem) και οι Αιτητές ως η μητρική εταιρεία, δεν έχει locus standi, καθότι εκπροσωπείται επαρκώς από τη θυγατρική της εταιρεία Kalia Maritime Company Limited η οποία είναι η πλοιοκτήτρια εταιρεία του πλοίου και (2) η Αιτήτρια δεν είναι πρόσωπο που εμπίπτει σε οποιανδήποτε από τις τρεις κατηγορίες προσώπων που απαριθμούνται στο Θεσμό 30 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ναυτοδικείου, όπως αυτός ερμηνεύεται από τη νομολογία.
Στην ένορκη δήλωση που συνοδεύει την ένσταση, οι Καθ' ων η αίτηση διαφωνούν με την προσπάθεια των Αιτητών να διασυνδέσουν την οφειλή του πλοίου στα πλαίσια της παρούσας αγωγής, με τις οφειλές των Αιτητών που απορρέουν από άλλες συμφωνίες και αποτελούν αντικείμενο των διαδικασιών ενώπιον των αγγλικών δικαστηρίων. Τα χρέη του πλοίου στην παρούσα in rem αγωγή, οφείλονταν δυνάμει τρεχούμενου λογαριασμού που άνοιξαν οι Καθ' ων η αίτηση προς όφελος του εναγομένου πλοίου, ο οποίος εξασφαλίστηκε από υποθήκες στο εγγεγραμμένο στο Κυπριακό Νηολόγιο προς όφελος των Καθ' ων η αίτηση και που συνιστούν το πραγματικό υπόβαθρο και τη νομική βάση της παρούσας αγωγής in rem. Πέραν τούτου, ακριβώς επειδή οι Αιτητές καταχώρησαν ανταπαίτηση στην αγωγή που καταχωρήθηκε εναντίον τους στα αγγλικά δικαστήρια, δεν θα πρέπει να τους επιτραπεί να εγείρουν τα ίδια θέματα στην παρούσα εμπράγματη αγωγή. Αν τους επιτραπεί κάτι τέτοιο, θα υπάρξει κατά την εισήγηση των Καθ' ων η αίτηση καταστρατήγηση των διατάξεων των άρθρων 27-28 των Κανονισμών του Συμβουλίου ΕΚ 44/2001, τα οποία προβλέπουν ότι δεν πρέπει να εκδικάζεται σε δύο διαφορετικά δικαστήρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης το ίδιο ή παρόμοιο επίδικο θέμα, μεταξύ των ιδίων διαδίκων.
Είναι γεγονός ότι πλην του Κανονισμού 30, οι υπόλοιπες διατάξεις στις οποίες στηρίζεται η αίτηση, δεν τυγχάνουν εφαρμογής. Επομένως, κρίνω ότι η αίτηση θα πρέπει να αποφασιστεί στη βάση των εξουσιών που παρέχονται στο δικαστήριο από τον Κανονισμό 30, ο οποίος παρέχει διακριτική ευχέρεια στο δικαστήριο να επιτρέψει την προσθήκη προσώπων «που έχουν συμφέρον στην υπόθεση ή έπρεπε να είχαν συνενωθεί είτε ως Ενάγοντες είτε ως Εναγόμενοι ή η παρουσία τους ενώπιον του Δικαστηρίου είναι αναγκαία για να μπορέσει το Δικαστήριο να αποφασίσει πλήρως και τελειωτικά για όλα τα ζητήματα που εγείρονται στη δίκη.»
Όπως επεσήμανε ο ευπαίδευτος συνήγορος για τους Καθ' ων η αίτηση, δεν υπάρχει κυπριακή νομολογία που να καλύπτει την περίπτωση που ζητείται από ενδιαφερόμενο πρόσωπο, δυνάμει του Κανονισμού 30, «παρέμβαση» σε αγωγή. Ο κ. Μοντάνιος εισηγήθηκε ότι η μόνη νομολογία που υπάρχει, είναι για την παραπλήσια διαδικασία για «προσθήκη συνεναγομένου». Σχετικές είναι οι πιο κάτω υποθέσεις, στις οποίες ο συνήγορος των Καθ' ων η αίτηση είχε την καλοσύνη να με παραπέμψει:- Artemis Company Ltd v. Ship "Sonja" (1972) 1 CLR 153, PT Kiani Kertas v. Interorient Navigation Company Limited κ.α. (Aρ. 2) (2001) 1(B) ΑΑΔ 1475, Manchester Lines Ltd and Another v. V. Viamaz Coach Industry Ltd (1983) 1(A) CLR 178, Hellenic Bank Ltd v. Kosma and Another (1984) 1 CLR 53. Βοήθεια μπορεί επίσης να αντληθεί από την αντίστοιχη διάταξη των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας, Δ.9 θ.10 (βλ. Μούρτζινος ν. Του πλοίου "Galaxias" (1990) 1 ΑΑΔ 336 στη σελ. 341-343). Λόγω του γενικού τρόπου που είναι διατυπωμένος ο Κανονισμός 30, δεν θα ήταν ορθό να επιχειρηθεί ερμηνεία του Κανονισμού, με κίνδυνο να περιοριστεί η εμβέλεια του. Ο Κανονισμός θέτει τρία πλατιά κριτήρια. Το ενδιαφερόμενο πρόσωπο για παρέμβαση ή προσθήκη θα πρέπει:- (α) να έχει συμφέρον, (β) να είχε προστεθεί ως διάδικος από την αρχή από τους ενάγοντες και (γ) η παρουσία του σαν διάδικου να είναι αναγκαία, ώστε να υπάρξει τελεσιδικία.
Ως προς το πρώτο, το δικαστήριο θα πρέπει να εξετάσει το «συμφέρον» που ο αιτητής ισχυρίζεται ότι έχει στην υπόθεση. Ένα πρόσωπο για να πείσει ότι έχει συμφέρον, θα πρέπει να δείξει ότι τα συμφέροντα του θα επηρεαστούν άμεσα. Όπως υποδείχθηκε στην Gurtner v. Circuit (1968) 1 All ER 328, τα συμφέροντα αυτά μπορεί να επηρεάζονται είτε με νομικό τρόπο, είτε με δικονομικό τρόπο. Ο επηρεασμός των συμφερόντων δεν θα πρέπει να είναι απομακρυσμένος. Όσο πιο άμεσο αποδειχθεί ότι είναι το συμφέρον του, τόσο πιο εύκολα θα διαταχθεί η προσθήκη του ενδιαφερόμενου προσώπου.
Το δεύτερο κριτήριο συνδέεται άμεσα με τα γεγονότα της κάθε περίπτωσης και δεν μπορεί να καθοριστεί εκ των προτέρων.
Ως προς το τρίτο κριτήριο, ο ίδιος ο Κανονισμός διασυνδέει την αναγκαιότητα για προσθήκη ή παρέμβαση του ενδιαφερόμενου προσώπου, με την ανάγκη για πλήρη και τελειωτική διεκπεραίωση των επίδικων διαφορών (βλ. Mepa Underwriting Management Limited κ.α. ν. Αγροτικής Ανώνυμης Ελληνικής Εταιρείας Γενικών Ασφαλειών (1997) 1(Β) ΑΑΔ 772, Μούρτζινου ν. Πλοίου "Γαλαξίας", ανωτέρω, Amon v. Raphael Tack & Sons Ltd (1956) 1 All E.R. 273 και Annual Practice 1955, σελ. 232). Όπως υποδείχθηκε στη Manchester Lines Ltd, ανωτέρω, η προσθήκη δεν είναι αναγκαία αν ο Αιτητής εγείρει νέα αιτία αγωγής ή όπου η αγωγή ενώπιον του δικαστηρίου δεν θα αποτύχει ως αποτέλεσμα της μη προσθήκης του νέου διαδίκου, αλλά αντίθετα θα περιπλακεί.
Έχω εξετάσει την αίτηση και όλα τα στοιχεία που έθεσαν ενώπιον μου οι δύο συνήγοροι και κατέληξα ότι η αίτηση δεν μπορεί να εγκριθεί. Κατ' αρχάς, οι Αιτητές δεν έχουν πείσει ότι ικανοποιούν μια από τις τρεις προϋποθέσεις που θέτει ο Κανονισμός 30. Το μόνο συμφέρον που ισχυρίζονται ότι έχουν, είναι αυτό που προκύπτει από τις συμβάσεις που υπάρχουν μεταξύ των Καθ' ων η αίτηση και των Αιτητών. Όμως το συγκεκριμένο θέμα καλύπτεται από τη διαδικασία που συνεχίζει ενώπιον των αγγλικών δικαστηρίων. Οι όποιες αξιώσεις της μητρικής εταιρείας, φαίνεται να έχουν συμπεριληφθεί στην ανταπαίτηση που καταχώρησαν στη διαδικασία που εκκρεμεί στην Αγγλία. Ως προς το «Συμφωνητικό», ημερ. 21.4.2011, το οποίο κατά τους ισχυρισμούς των Αιτητών αντικατέστησε όλες τις προηγούμενες συμφωνίες, έχω ήδη αποφασίσει ότι εκ πρώτης όψεως δεν έχω ικανοποιηθεί ότι αυτό αποτελεί σύμβαση. Όπως ανέφερα και στην απόφαση ημερ. 12.9.2011 που αφορούσε την εκποίηση του πλοίου, το συγκεκριμένο έγγραφο όχι μόνο τιτλοφορείται άνευ βλάβης «συνοπτική πρόταση («summary proposal»)», αλλά ήταν και υπό την αίρεση υπογραφής δεσμευτικής συμφωνίας. Όμως και διαφορετική να ήταν η κατάληξή μου, όποιες και να είναι οι αξιώσεις των Αιτητών εναντίον των Καθ' ων η αίτηση-Τραπεζιτών, αυτές θα έπρεπε να είχαν περιληφθεί στην ανταπαίτηση που καταχώρησαν στα αγγλικά δικαστήρια. Η προσπάθεια των Αιτητών να προστεθούν ως διάδικοι στην παρούσα διαδικασία, με απώτερο στόχο να εγείρουν ανταπαίτηση κατά των Καθ' ων η αίτηση, αποτελεί καταχρηστικό διάβημα το οποίο θα περιπλέξει τη δικαστική διαδικασία. Επομένως, ελλείπει κατά την άποψή μου, το στοιχείο του συμφέροντος.
Το δεύτερο κριτήριο δεν τυγχάνει εφαρμογής, αφού οι Αιτητές δεν ισχυρίστηκαν ότι θα έπρεπε να είχαν από την αρχή προστεθεί από τους Καθ' ων η αίτηση, ως διάδικοι στην αγωγή. Ούτε η παρουσία τους σήμερα στη διαδικασία έχει αποδειχθεί ότι είναι αναγκαία για να μπορέσει το δικαστήριο να εκδικάσει τα επίδικα θέματα που αναφύονται από την εμπράγματη αγωγή εναντίον του πλοίου.
Ούτε τίθεται θέμα ότι η υπεράσπιση του πλοίου θα επηρεαστεί από τη μη προσθήκη των Αιτητών, είτε ως διαδίκων ή ως παρεμβαινόντων. Αντίθετα, οι Αιτητές, εφόσον ελέγχουν κατά 100% την πλοιοκτήτρια εταιρεία του πλοίου, μπορούν να καθοδηγήσουν την υπεράσπιση του πλοίου όπως οι ίδιοι θεωρούν ότι θα εξυπηρετήσει καλύτερα τα συμφέροντα του πλοίου και τα όποια κατάλοιπα συμφερόντων των ιδίων. Εν πάση περιπτώσει, οι Αιτητές δεν έχουν προσκομίσει οποιαδήποτε αυθεντία που να υποστηρίζει τη θέση τους ότι η μητρική εταιρεία έχει αυτόματα δικαίωμα να προστεθεί ως διάδικος σε αγωγή in rem κατά του πλοίου.
Από τη στιγμή που υπάρχει σε εκκρεμότητα δικαστική διαδικασία στην Αγγλία, η αίτηση για παρέμβαση στην παρούσα αγωγή όχι μόνο θα ήταν καταχρηστική, αλλά, όπως ορθά εισηγήθηκε ο συνήγορος των Καθ' ων η αίτηση, θα καταστρατηγούσε τις διατάξεις των άρθρων 27 και 28 του Κανονισμού του Συμβουλίου, 44/2001 ΕΚ, οι οποίες αποσκοπούν στο να εμποδίσουν παράλληλες διαδικασίες σε διαφορετικές χώρες με κίνδυνο να εκδοθούν αντικρουόμενες δικαστικές αποφάσεις (βλ. σχετικό Σύγγραμμα Brussels I Regulations, 2η Έκδοση των M. Magnus and P. Mankowski, σελ. 559-562).
Για τους λόγους που εξήγησα, η αίτηση δεν μπορεί να εγκριθεί και απορρίπτεται με έξοδα, πλέον ΦΠΑ, υπέρ των Καθ' ων η αίτηση-Εναγόντων και εναντίον των Αιτητών.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.
/ΕΠς