|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
MOHAMMAD TAJUL ISLAM ν. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ κ.α., Υπόθεση Αρ. 997/2013, 9/7/2013
Shah Laal Badh (2013) 1 ΑΑΔ 993
MOHAMMAD TAJUL ISLAM ν. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ κ.α., Υπόθεση Αρ. 997/2013, 9/6/2013
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 80/2012)
27 Ιουνίου 2012
[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡ. 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 4 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
- ΚΑΙ -
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ LAAL BADH SHAH ΥΠΗΚΟΟΣ ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ ΝΥΜΦΕΥΜΕΝΟΣ ΜΕ ΚΥΠΡΙΑ ΥΠΗΚΟΟ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΤΟΥ BLOCK 10 ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΦΥΛΑΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ HABEAS CORPUS
- ΚΑΙ -
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 5 ΚΑΙ 6 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 11, 30, 34 ΚΑΙ 35 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 9 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2004/38/ΕΚ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΤΟΥΣ ΝΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΔΙΑΜΕΝΟΥΝ ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ, ΤΙΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2004/38/ΕΚ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 2/07/2009 ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 115/2008/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 16ΗΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ ΔΙΑΜΕΝΟΝΤΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ
- ΚΑΙ -
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
2. ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ
3. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
4. ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΣΤΟ BLOCK 10 ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΦΥΛΑΚΩΝ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΤΟΝ LAAL BADH SHAH ΥΠΗΚΟΟΣ ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ ΝΥΜΦΕΥΜΕΝΟΣ ΜΕ ΚΥΠΡΙΑ ΥΠΗΚΟΟ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 5 ΚΑΙ 6 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ, ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 11, 30, 34 ΚΑΙ 35 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2004/38/ΕΚ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΤΟΥΣ ΝΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΔΙΑΜΕΝΟΥΝ ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ, ΤΙΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2004/38/ΕΚ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 2/07/2009 ΚΑΙ ΤΗΣ
ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 115/2008
--------------------------------
Αίτηση ημερ. 14 Ιουνίου 2012
Μ. Παρασκευάς, για τον Αιτητή.
Κ. Σταυρινός, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας,
για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Καλοδότη Κυριάκου (κα) παρούσα για σκοπούς μετάφρασης από τα
Ελληνικά στα Αγγλικά και αντίστροφα.
------------------------------------
ΑΠΟΦΑΣΗ (Ex-tempore)
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Στις 11.6.2012 άρχισε η εκδίκαση της κυρίως αίτησης για την έκδοση εντάλματος habeas corpus με στόχο την άμεση απελευθέρωση του αιτητή. Κατά τη διάρκεια της αγόρευσης του κ. Παρασκευά, ο συνήγορος θεώρησε ορθό να διακόψει την περαιτέρω επιχειρηματολογία του για να εισαγάγει ενδιαμέσως την υπό κρίση αίτηση με την οποία ζητά την αντεξέταση τεσσάρων ατόμων που έχουν, κατά τη θέση του, άμεση σχέση με τα δεδομένα της υπό κρίση αίτησης habeas corpus. Επομένως καταχωρήθηκε στις 14.6.2012, η παρούσα αίτηση η οποία αντιμετώπισε την ένσταση από πλευράς της Δημοκρατίας, η οποία και καταχώρησε τη δική της ένσταση στις 20.6.2012.
Με την αίτηση επιδιώκεται η αντεξέταση της Ευγενίας Κυριάκου, λειτουργού στον Κλάδο Ασύλου του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης που ορκίστηκε στην κυρίως ένσταση επί του habeas corpus. Ταυτόχρονα ζητείται η αντεξέταση της κας Άννυς Σιακαλή, Διεθύντριας του Τμήματος, του κ. Ανδρέα Ασσιώτη, Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών και του αστυνομικού αρ. 4852 της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης. Όλες αυτές οι επιδιωκόμενες αντεξετάσεις στοχεύουν στο να θεμελιώσουν, κατά τον συνήγορο, τη θέση του ότι η κράτηση του αιτητή είναι παράνομη τόσο διότι ουδέποτε του επεδόθη ουσιαστικά το ένταλμα κράτησης και απέλασης, όσο και επί ζητημάτων ουσίας όπως τα εξηγεί στην ίδια την αίτηση του και επιβεβαίωσε και σήμερα διά ζώσης με την αγόρευση του. Να λεχθεί ότι η αίτηση στηρίζεται στους περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμούς Δ.Δ. 32, 39, 48 και στις συμφυείς και γενικές εξουσίες του Δικαστηρίου.
Θέση του κ. Σταυρινού από την άλλη πλευρά είναι ότι η αίτηση στερείται νομικού ερείσματος, εφόσον δεν έχουν εκδοθεί Διαδικαστικοί Κανονισμοί που να ρυθμίζουν την όλη διαδικασία έκδοσης προνομιακών διαταγμάτων habeas corpus και εν πάση περιπτώσει η Διαταγή 39 θεσμός 1, αφορά μόνο την αντεξέταση ενόρκως δηλούντος, που ισχύει στην περίπτωση μόνο για την Ευγενία Κυριάκου.
Αποτελεί βεβαίως κοινό έδαφος ότι η ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία αφορά την έκδοση του προνομιακού εντάλματος habeas corpus και ότι δεν έχουν εκδοθεί Διαδικαστικοί Κανονισμοί από το Ανώτατο Δικαστήριο στη βάση του Άρθρου 163 του Συντάγματος. Όπως αναφέρεται στο σύγγραμμα του Π. Αρτέμη: «Προνομιακά Εντάλματα» σελ. 96, παρ. 3.32 κ.ε., μετά την ανεξαρτησία τα Δικαστήρια της Κύπρου, όπως και άλλα Δικαστήρια που ανήκαν στην Κοινοπολιτεία, ακολούθησαν κατά κανόνα όχι ταυτόσημες, αλλά ουσιαστικά παρόμοιες διαδικαστικές πρόνοιες όπως αυτές με τις οποίες ρυθμιζόταν η διαδικασία habeas corpus στη βάση των παλαιών Αγγλικών Θεσμών και συγκεκριμένα το Order 59, r.r. 15-23.
Η διαδικασία του Ανωτάτου Δικαστηρίου σε αιτήσεις habeas corpus, όπως αναφέρεται στο ίδιο σύγγραμμα σελ. 86, παρ. 3.19, είναι εν πάση περιπτώσει περιορισμένη. Και αυτή, όπως αναφέρεται, είναι η άποψη που επικράτησε στη νομολογία. Το Δικαστήριο σε αυτή τη δικαιοδοσία δεν έχει την ευχέρεια να ασκήσει όλες τις συνηθισμένες εξουσίες του. Δεν αναθεωρεί για παράδειγμα τα ευρήματα του Δικαστηρίου που επιλήφθηκε της έκδοσης και δεν επεμβαίνει στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας εφόσον αυτή ασκήθηκε εντός των νομίμων ορίων. Η διαδικασία σκοπό έχει να διαπιστώσει κατά πόσο υπάρχει από αντικειμενική θεώρηση, επαρκής μαρτυρία για την έκδοση εντάλματος habeas corpus. Είναι γεγονός ότι με βάση τα αναφερόμενα στο ίδιο σύγγραμμα στις σελ. 99-100, παρ. 3.36. 3.37, τίθεται βάρος απόδειξης στον αιτητή να παρουσιάσει εκ πρώτης όψεως υπόθεση ότι η κράτηση του αιτητή δεν είναι νόμιμη, οπότε το βάρος μετατίθεται στο πρόσωπο που έχει τη φυσική κράτηση του ατόμου ή την τερμακτή κράτηση, δηλαδή, που έχει την εξουσία και τον έλεγχο επί του σώματος του κρατούμενου. Το βάρος απόδειξης, όμως, είναι εκ πρώτης όψεως με βάση το υλικό το οποίο ο αιτητής προσφέρει κατά την υποβολή και εισαγωγή της αίτησης για habeas corpus. Σπάνια, εάν το Δικαστήριο ικανοποιηθεί από το εκ πρώτης όψεως υλικό, δύναται να εκδοθεί και μονομερώς το habeas corpus, αλλά κατά κανόνα δίνεται πάντοτε η ευκαιρία στο πρόσωπο που έχει τη νόμιμη φύλαξη ή που έχει στη φύλαξη του τον αιτητή, να θέσει τις δικές του απόψεις όσον αφορά τους λόγους που νομιμοποιούν την κράτηση. Σε αυτά τα πλαίσια είναι που πρέπει να εξεταστεί και η παρούσα αίτηση. Δεν αφορά η περίπτωση της εδώ αίτησης μια συνηθισμένη διαδικασία όπου ελέγχεται η αξιοπιστία μαρτύρων ώστε και το Δικαστήριο να χωρεί σε αξιολόγηση μαρτυρίας μετατρέποντας ουσιαστικά τη διαδικασία habeas corpus, σε κανονική ακροαματική διαδικασία όπως σε οποιαδήποτε άλλης φύσης αίτησης.
Ο κ. Παρασκευάς έδωσε στο Δικαστήριο δύο αποφάσεις αδελφών Δικαστών, την υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση του Sergey Y. Konovalov (2008) 1 Α.Α.Δ. 619, της Παπαδοπούλου, Δ. και την πλέον πρόσφατη Αναφορικά με την Αίτηση της Afhsin Aghaei Sandey, Πολιτική Αίτηση αρ. 144/2010, ημερ. 20.1.2011 του Ερωτοκρίτου, Δ. Πράγματι, σε αυτές τις αποφάσεις αναφέρονται, στην μεν πρώτη ότι έγινε αντεξέταση μάρτυρος, στη δε δεύτερη ότι δεν ζητήθηκε η αντεξέταση αστυνομικού σε σχέση με τις συνθήκες παράδοσης του διατάγματος κράτησης και απέλασης. Οι υποθέσεις αυτές δεν είναι βεβαίως δεσμευτικές για το Δικαστήριο, πολύ περισσότερο διότι οι αναφορές αυτές είναι παρεμφερείς, εφόσον δεν έχουν στα πλαίσια των αποφάσεων αυτών εξεταστεί, όπως εδώ, αυτοτελώς αιτήσεις για τη διαδικασία ή τη δυνατότητα αντεξέτασης οποιουδήποτε ατόμου επί αιτήσεως habeas corpus. Δεν υπάρχει δηλαδή συγκεκριμένο σκεπτικό που να επιτρέπει ή να δικαιολογεί την αντεξέταση.
Όπως έχει αναφερθεί, η διαδικασία habeas corpus είναι εξαιρετική και δεν χρειάζεται να εξεταστεί η μαρτυρία σε βάθος. Αντίθετα, απαιτείται μόνο η εκ πρώτης όψεως ικανοποίηση του Δικαστηρίου προς τυχόν απελευθέρωση ενός αιτητή. Εάν χρειάζεται να λεχθεί κάτι περισσότερο και εάν η βάση της αίτησης θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι είναι ορθή, με αναφορά στους Θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας, τότε βεβαίως έχει δίκαιο ο κ. Σταυρινός εγείροντας την ένσταση ότι δεν μπορεί να ζητηθεί η αντεξέταση οποιουδήποτε άλλου προσώπου εκτός από την ενόρκως δηλούσα Ευγενία Κυριάκου, εφόσον οι υπόλοιποι δεν έχουν προβεί σε ένορκη δήλωση.
Περαιτέρω, τα περιστατικά της υπόθεσης δεν θα δικαιολογούσαν εν πάση περιπτώσει την κλήση, την παρουσία και αντεξέταση της Ευγενίας Κυριάκου, ή και οποιουδήποτε άλλου εκ των αναφερομένων στην παρούσα αίτηση, προσώπων.
Η αίτηση λοιπόν απορρίπτεται.
Στ. Ναθαναήλ,
Δ.
/ΕΘ